Παναγιώτης Βελισσάρης-Λυμπερίδης | Από το καλοκαίρι και έπειτα, όταν η παγκόσμια ιατρική κοινότητα συνειδητοποίησε πως το ξέσπασμα του ιού Έμπολα στην Αφρική δεν ήταν κάτι το συνηθισμένο και εξελισσόταν σε πραγματική επιδημία ο πλανήτης βίωσε πρωτόγνωρες στιγμές.
Οι απανταχού έμποροι του φόβου – διεθνείς και εγχώριοι- έτριβαν τα χέρια τους από ικανοποίηση: Βρήκαν το καινούργιο «βασικό» τους θέμα, και επένδυσαν στο φόβο που προξενεί το άγνωστο στους πολίτες.
Και πως θα διατήρησαν την αγωνία στο «κόκκινο»; Απλά συσκότισαν τα γεγονότα, έβαλαν ζοφερούς τίτλους, έπαιξαν με διάφορα σενάρια, τα οποία όχι μόνο απέχουν έτη φωτός από την πραγματικότητα, αλλά και είναι επικίνδυνα γιατί ανά πάσα στιγμή μπορεί να δημιουργηθεί πανικός στους πολίτες.
Ένα ζήτημα καθαρά δημόσιας Υγείας όπου αξία έχουν μονάχα τα στοιχεία που είναι γνωστά, μετατράπηκε σε αντικείμενο εμπορικής εκμετάλλευσης και «κιτρινισμού». Κάθε φήμη μετατρέπεται σε είδηση, και κάθε άποψη – δήθεν ειδικού- μετατρέπεται σε θέσφατο.
Το τι έχει αναπαραχθεί τους τελευταίους μήνες δεν λέγεται: Από το σενάριο της μετάλλαξης του ιού και της μετάδοσης του μέσω του αέρα, έως και το γεγονός ότι μπορεί να… γίνει όπλο στα χέρια τζιχαντιστών.
Ο Έμπολα ούτε μεταλλάχθηκε, ούτε μεταδίδεται μέσω του αέρα
Ας προσπαθήσουμε όμως να δούμε τα πράγματα λίγο πιο ψύχραιμα και να εξετάσουμε τι πραγματικά ξέρουμε –διασταυρωμένα- για τον ιό. Πράγματι, ο Έμπολα είναι τρομακτικός. Δεν υπάρχει θεραπεία, και όσοι προσβληθούν και δεν τύχουν άμεσης περίθαλψης βρίσκουν το θάνατο.
Ωστόσο, ο καθ’ ύλην αρμόδιος για το θέμα, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας είναι σαφής. Στην ανακοίνωση που εξέδωσε την 6η Οκτωβρίου αναφέρθηκε εκτενώς στον τρόπο μετάδοσης.
O ιός μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο, κυρίως μέσω άμεσης επαφής με μολυσμένο αίμα ή εκκρίσεις ασθενών (πχ σάλιο, ούρα κλπ). Η πιθανότητα μετάδοσης της νόσου από άνθρωπο σε άνθρωπο αυξάνει στα τελευταία στάδια της νόσου και κυρίως στο αιμορραγικό στάδιο, αλλά ακόμη και μεταθανάτια, λόγω της συνεχιζόμενης ιαιμίας.
Έπειτα από περίοδο επώασης περίπου μιας εβδομάδας (από 2 έως 21 ημέρες), προκαλεί αρχικά ένα σύνδρομο που μοιάζει με γριπώδη συνδρομή (πυρετός, μυαλγίες, πόνος στη μέση, αδυναμία) και προοδευτικά, εμετούς και διάρροιες, νεφρική ανεπάρκεια, αιμορραγίες από βλεννογόνους και πολυοργανική ανεπάρκεια.
Ο ΠΟΥ ωστόσο αποκλείει μετ’ επιτάσεως το σενάριο περί μετάδοσης μέσω του αέρα και είναι κάθετος σε αυτό:
«Αυτός ο τρόπος μετάδοσης δεν έχει παρατηρηθεί κατά τις εκτενείς έρευνες πάνω στον ιό τις τελευταίες δεκαετίες. Η κοινή λογική και η παρατήρηση μας λένε ότι η μετάδοσή του μέσω φταρνίσματος ή βήχα είναι σπάνια, αν όχι μηδαμινή. Επιδημιολογικά στοιχεία που συνελέγησαν από μέρη όπου ξέσπασε ο ιός δεν συμπίπτουν με τον τρόπο μετάδοσης αερομεταφερόμενων ιών.
Θεωρητικά, υγρά και μεγαλύτερα σταγονίδια από άτομο που έχει προσβληθεί και έχει συμπτώματα του αναπνευστικού συστήματος ή κάνει εμετό, θα μπορούσε να μεταδώσει τον ιό σε έναν άλλο άνθρωπο, που θα βρίσκεται σε κοντινή απόσταση. Αυτό που θα μπορούσε να συμβεί όταν μολυσμένα σταγονίδια εκτοξεύονται μέσω του φτερνίσματος ή του βήχα (που δε σημαίνει ότι μεταδίδονται από αέρος) στους βλεννογόνους ή στο δέρμα με εκδορές ενός άλλου ανθρώπου».
Επιδημία απάθειας και αναλγησίας
Ταυτόχρονα, η ταχύτητα μετάδοσης του ιού σχετίζεται άμεσα με τις κοινωνικές και οικονομικές συνθήκες της χώρας όπου θα εκδηλωθεί. Εξ ου και οι ζοφεροί αριθμοί που πρόσφατα έδωσε στη δημοσιότητα ο ΠΟΥ, ο οποίος κάνει λόγο για το ενδεχόμενο αύξησης του ρυθμού των νέων κρουσμάτων σε 10.000 την εβδομάδα.
Ο Οργανισμός φυσικά δεν αναφέρεται στις δυτικές χώρες, αλλά εκεί που πραγματικά υπάρχει το πρόβλημα: Στη δυτική Αφρική και συγκεκριμένα στη Λιβερία, τη Σιέρα Λεόνε και τη Γουινέα, που πλήρωσαν τον βαρύτερο φόρο αίματος.
Η βασική ομοιότητα των τριών αυτών χωρών μεταξύ τους, και η κυριότερη διαφορά με τις υπόλοιπες όπου έχει καταγραφεί ο Έμπολα είναι το γεγονός ότι είναι πάμφτωχες, με παντελή έλλειψη υποδομών υγείας, αλλά και πλήρως ξεχασμένες από τον υπόλοιπο κόσμο.
Ενδεικτικά το Μέσο Κατά Κεφαλήν Εισόδημα σε αυτές τις τρεις χώρες ανέρχεται σε 672, 1344 και 1082 δολάρια αντίστοιχα. Όσο για την ιατρική περίθαλψη; Σύμφωνα με τον ΠΟΥ η αναλογία γιατρού ανά χίλιους κατοίκους στις τρεις χώρες ανήλθε σε 0,03, 0,3 και 0,11.
Και εάν θα περίμενε κανείς ότι η επιδημία του θανατηφόρου ιού θα άλλαζε έστω κατ ελάχιστο τα πράγματα, σφάλλει. Οι προηγμένες ιατρικά χώρες στέλνουν βοήθεια με το σταγονόμετρο και για γιατρούς και νοσηλευτικό προσωπικό, απλά ούτε λόγος. Η μόνη χώρα που έχει πάρει στα σοβαρά το ζήτημα είναι η Κούβα που έχει στείλει πάνω από 300 γιατρούς να συνδράμουν τις κυβερνήσεις.
Η άθλια οικονομική κατάσταση και η τρομακτική φτώχεια που βιώνουν αυτές οι χώρες ήταν μία ωρολογιακή βόμβα έτοιμη να σκάσει, και ο Έμπολα ήταν το φυτίλι. Πόσο μάλλον εάν αναλογιστεί κανείς πως ο ασθενής «0», ή αλλιώς το πρώτο καταγεγραμμένο κρούσμα της επιδημίας, καταγράφηκε στα νοτιοανατολικά σύνορα της Γουινέας με τη Σιέρα Λεόνε, σε περιοχή δηλαδή όπου κινούνται καθημερινά χιλιάδες άτομα.
Η Δύση μπορεί να περιορίσει τον Έμπολα
Στην δυτική Αφρική δημιουργήθηκαν όλες οι προϋποθέσεις για να μεταδοθεί ο ιός με αστραπιαία ταχύτητα, όση ακριβώς χρειάστηκε για να αρχίσει να σκορπίζεται η πρώτη ρίγη τρόμου στη Δύση.
Μπορεί όμως ο ιός να μην είναι ιάσιμος, είναι ωστόσο αντιμετωπίσιμος, αρκεί οι αρχές να δείξουν τη δέοντα σοβαρότητα και ψυχραιμία. Το ευτύχημα με τον Έμπολα (αν μπορεί κανείς να το πει τέτοιο) είναι το γεγονός ότι τα συμπτώματά του εκδηλώνονται έως και 21 ημέρες μετά από τη στιγμή που τον «κόλλησε», χρόνος δηλαδή αρκετός και για να εξεταστεί ο φορέας και να ληφθούν τα κατάλληλα μέτρα αντιμετώπισης.
Σε αντίθεση με όσα συνηθίζεται να λέγονται στα ΜΜΕ, τα κρούσματα που καταγράφηκαν σε δυτικές χώρες – ΗΠΑ και Ισπανία- (αφορά όσους προσβλήθηκαν μέσα στις χώρες) δεν έχουν σε καμία περίπτωση να κάνουν με την ταχύτητα μετάδοσης του ιού, αλλά με τις προκλητικές παραβιάσεις όλων των πρωτοκόλλων ασφαλείας από τις διοικήσεις των νοσοκομείων.
Αυτό θέτει σε άμεσο κίνδυνο το νοσηλευτικό προσωπικό, και του λόγου το αληθές καταδεικνύει και το και οι τρεις γυναίκες, καταγεγραμμένα κρούσματα, ασκούν το επάγγελμα της νοσοκόμας.
Η παγκόσμια κοινότητα έχει την τεχνογνωσία για να περιορίσει τον ιό. Έχει όμως και τα «κλειδιά» για να αντιμετωπίσει τα βαθύτερα αίτια εξάπλωσης του.
ΕΙΔΗΣΗ: Επίσημα τέλος ο Έμπολα από την Νιγηρία
«Η Νιγηρία έχει πλέον απαλλαγεί από την επιδημία του ιού Εμπολα. Πρόκειται για θεαματική επιτυχία που δείχνει σε όλο τον κόσμο ότι η επιδημία του Έμπολα μπορεί να σταματήσει», δήλωσε ο εκπρόσωπος του ΠΟΥ, ΡούιΓκάμα Βας, σε συνέντευξη Τύπου στην Αμπούτζα.
Η επιτυχία της Νιγηρίας να εμποδίσει την εξάπλωση της επιδημίας έρχεται δύο ημέρες αφότου και η Σενεγάλη κηρύχθηκε «ελεύθερη» από τον φονικό ιό.
Η Νιγηρία είναι η πολυπληθέστερη χώρα της Αφρικής και τυχόν εξάπλωση της επιδημίας στην επικράτειά της θα μπορούσε να έχει καταστροφικές συνέπειες.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) έχει τη δυνατότητα να κηρύξει τέλος στην κρίση Έμπολα σε μια χώρα μετά από 42 συναπτές ημέρες χωρίς νέα κρούσματα (το διάστημα επώασης του ιού είναι φτάνει ως και 21 μέρες). Το τελευταίο κρούσμα στη Νιγηρία αναφέρθηκε στις 5 Σεπτεμβρίου.
Συνολικά καταγράφηκαν 20 πιθανά ή επιβεβαιωμένα κρούσματα, εκ των οποίων τα οκτώ θανατηφόρα. Το πρώτο ήταν ένα διπλωμάτης που προήλθε από τη Λιβερία, τη χώρα που έχει πληρώσει τον μεγαλύτερο φόρο αίματος λόγω του Έμπολα.
Το επίσημο τέλος του Έμπολα στη Νιγηρία αφήνει ως μοναδικά θύματα τη Λιβερία, τη Σιέρα Λεόνε και τη Γουινέα, όπου περισσότεροι από 4.500 άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους και, σύμφωνα με τον ΠΟΥ, η επιδημία συνεχίζει να εξαπλώνεται γεωγραφικά.
Ο Οργανισμός εκτιμά πως το 70% των πραγματικών κρουσμάτων στις χώρες της Δυτικής Αφρικής έχει πεθάνει από τον ιό.
Την ίδια στιγμή, η παροχή βοήθειας στις αφρικανικές χώρες που μαστίζονται από την επιδημία του Έμπολα βρίσκεται στο επίκεντρο των συνομιλιών των ευρωπαίων υπουργών Εξωτερικών που συνεδριάζουν στο Λουξεμβούργο.
Πηγή άρθρου: newpost.gr – Πηγή είδησης: skai.gr