Οι αφύσικα υψηλές θερμοκρασίες των τελευταίων μηνών στην Κρήτη έχουν τρελάνει και τη φύση. Μετά από τις συκιές που έβγαλαν καρπούς μέσα στην καρδιά, του χειμώνα, και οι σκαντζόχοιροι, ζώα που πέφτουν σε χειμερία νάρκη, φαίνεται ότι έχουν επηρεαστεί.
Όπως φαίνεται στις φωτογραφίες και στο βίντεο που έστειλε φίλος της εφημερίδας μας από τα Χανιά, σκαντζόχοιρος έχει ξυπνήσει και κόβει βόλτες σε χωράφι.
Ως θηλαστικά που πέφτουν σε χειμερία νάρκη, η αβεβαιότητα που προκαλείται από τους θερμότερους χειμώνες, μπορεί να έχουν επιζήμιες επιπτώσεις στους σκαντζόχοιρους.
Είναι γνωστό ότι οι σκαντζόχοιροι ξυπνούν περιοδικά από τη χειμερία νάρκη και αναζητούν τροφή για μικρά χρονικά διαστήματα κατά τη διάρκεια των θερμών περιόδων του χειμώνα. Με τους θερμότερους χειμώνες, αυτές οι περίοδοι χειμερινής αφύπνισης μπορεί να αυξάνονται.
Η θερμοκρασία πιστεύεται ότι είναι μόνο ένας παράγοντας που καθορίζει πότε οι σκαντζόχοιροι πέφτουν σε χειμερία νάρκη, ενώ οι άλλοι είναι οι ώρες φωτός της ημέρας και η διαθεσιμότητα τροφής.
Όμως η θερμοκρασία του αέρα είναι ένας πρωταρχικός παράγοντας που καθορίζει πότε οι σκαντζόχοιροι βγαίνουν από τη χειμερία νάρκη, και σε αυτό το σημείο μπορεί να βρίσκεται το μεγάλο πρόβλημα.
Καθώς αρχίζουμε να βιώνουμε πιο ήπιες περιόδους κατά τη διάρκεια του χειμώνα, οι σκαντζόχοιροι ξυπνούν περισσότερο από τον λήθαργο.
Το πρόωρο ξύπνημα δεν αποτελεί από μόνο του πρόβλημα, εφόσον οι πηγές τροφής στις οποίες βασίζεται ο σκαντζόχοιρος έχουν επίσης φτάσει νωρίς. Και αρκεί ο ζεστός καιρός που ξύπνησε τον σκαντζόχοιρο να μην αποδειχθεί μια “ψευδοάνοιξη” που θα ακολουθηθεί στενά από περισσότερες εβδομάδες με συνθήκες παγετού.
Όπως γνωρίζουμε, με τον χαοτικό καιρό που έχουμε τα τελευταία χρόνια, κανένα από αυτά τα πράγματα δεν μπορεί να είναι εγγυημένο.
Λίγα λόγια για τον σκαντζόχοιρο
Ο σκαντζόχοιρος, (Erinaceus concolor), ένα πολύ συνηθισμένο είδος στη χώρα μας, είναι παμφάγος, αλλά τρέφεται κυρίως με έντομα και τον συναντούμε τους ανοιξιάτικους και καλοκαιρινούς μήνες, σε αραιά δάση με χαμηλή βλάστηση, σε χωράφια, κήπους και αγρούς.
Δραστηριοποιείται κυρίως τη νύχτα και το μεγαλύτερο μέρος της ημέρας κοιμάται κάτω από σωρούς φύλλων ή σε μια τρύπα στο έδαφος και το χειμώνα, ανάλογα με τη θερμοκρασία και την αφθονία της τροφής, μπορεί να πέσει σε χειμερία νάρκη. Την περίοδο όμως που πέφτει σε χειμερία νάρκη δεν χάνει ποτέ ολοκληρωτικά την επαφή του με τον έξω κόσμο και αντιλαμβάνεται κάθε ήχο που ακούγεται κοντά του, κάνοντας ανεπαίσθητες κινήσεις.
Το κύριο, χαρακτηριστικό γνώρισμα του σκαντζόχοιρου είναι τα χιλιάδες αγκάθια που καλύπτουν το πάνω μέρος του σώματός του και τον προστατεύουν από τους εχθρούς του.
Τα αγκάθια του σκαντζόχοιρου, αρχικά είναι μικρά και απαλά, αλλά μετά το πρώτο έτος, με την προσθήκη κερατίνης, αντικαθίστανται συνεχώς με μεγαλύτερα και σκληρότερα και έχουν μήκος περίπου δύο εκατοστά.
Για να προστατευτεί από πιθανό εισβολέα, μπορεί να τυλιχτεί σε μια σφιχτή μπαλίτσα, με τη βοήθεια υποδόριων μυών που κάνουν τα αγκάθια του να πεταχτούν προς τα έξω ή ακόμα και να επιτεθεί στον εισβολέα, τρυπώντας τον με τα αγκάθια του και ν’ αφήσει τη μέθοδο της μπαλίτσας ως τελευταία λύση. Υπάρχει βέβαια και η περίπτωση να το βάλει στα πόδια και να προσπαθήσει να διαφύγει τρέχοντας!
Η αναπαραγωγή του σκαντζόχοιρου γίνεται την άνοιξη και η κύηση διαρκεί 40-58 ημέρες. Το θηλυκό, γεννά στην αρχή του καλοκαιριού, από τρία έως έξι μικρά που ζυγίζουν λιγότερο από 30 γραμμάρια το καθένα και έχουν μέγεθος 6 εκατοστά.
Τα μικρά σκαντζοχοιράκια θηλάζουν για ένα μήνα περίπου και στη συνέχεια η μητέρα τους τα εκπαιδεύει να αναζητούν μόνα τους την τροφή τους.
Σε φυσιολογικές συνθήκες μπορεί να ζήσει από τέσσερα έως δεκάξι χρόνια αν και δεν είναι ασυνήθιστο ο αρσενικός σκαντζόχοιρος να σκοτώνει τα νεογέννητα αρσενικά.
