Η ανακοίνωση του ονόματος του Δημήτρη Χατζή στη λήξη των εκδηλώσεων του 5ου Φεστιβάλ Βιομηχανικής Πληροφορικής (που συνδιοργάνωσαν στην Καβάλα το Κέντρο Τεχνολογικής Έρευνας ΑΜΘ και το ΤΕΙ ΑΜΘ) για να παραλάβει το 2ο βραβείο της φετινής διοργάνωσης, μάλλον έφερε σε αμηχανία τους παριστάμενους στη συνεδριακή αίθουσα του εκθεσιακού Κέντρου “Απόστολος Μαρδύρης” στη Νέα Καρβάλη. Μια αμηχανία, που στη συνέχεια έδωσε τη θέση της στον θαυμασμό και το παρατεταμένο χειροκρότημα.
Δεν θα μπορούσε να συμβεί διαφορετικά, αφού ο Δημήτρη Χατζής είναι μόλις 14 ετών, μαθητής στην τρίτη τάξη του 6ου Γυμνασίου Καβάλας. Ο Δημήτρης ασχολήθηκε με τη ρομποτική για πρώτη φορά σε ηλικία 11 ετών και μόλις τρία χρόνια αργότερα κατάφερε να σχεδιάσει και να κατασκευάσει μόνος του έναν οικιακό εκτυπωτή τρισδιάστατων αντικειμένων, κερδίζοντας επάξια έπαινο και το 2ο βραβείο του 5ου Φεστιβάλ Βιομηχανικής Πληροφορικής.
Ο μικρός επιστήμονας δέχθηκε έναν καταιγισμό συγχαρητηρίων για τη διάκριση που πήρε αλλά κυρίως για το γεγονός ότι αποτελεί λαμπρό παράδειγμα υπομονής, επιμονής, θέλησης, ευφυΐας αλλά και μέτρου. Πολύτιμος βοηθός και συμπαραστάτης ο πατέρας του, Γιώργος Χατζής, δεν έκρυβε τη χαρά και την ικανοποίησή του για τα επιτεύγματα του γιου του.
Μια μέρα μετά τις εκδηλώσεις του Φεστιβάλ, το ΑΠΕ-ΜΠΕ συνάντησε τον Δημήτρη σε ώρα που θα του επέτρεπε να να έχει ολοκληρώσει τα μαθήματα του σχολείου της επόμενης μέρας αλλά και να μην χάσει την προπόνηση στο αγαπημένο του άθλημα, το ποδόσφαιρο.
Όπως είπε, χρειάστηκε έναν χρόνο για να μελετήσει, να σχεδιάσει και να κατασκευάσει τον οικιακό εκτυπωτή τρισδιάστατων αντικειμένων ώστε να συμμετάσχει στο φετινό Φεστιβάλ Βιομηχανικής Πληροφορικής. Μας αποκάλυψε, ωστόσο, ότι η αρχική του ιδέα ήταν να δημιουργήσει ένα βιονικό χέρι που θα αποτελούσε προέκταση του δικού του χεριού. Όταν, όμως, περιηγήθηκε στο ίντερνετ και αντιλήφθηκε ότι η αγορά των υλικών άγγιζε τα 1000 ευρώ, κατέληξε στον εκτυπωτή, το κόστος των υλικών του οποίου ήταν 500 ευρώ. Όλο το ποσό προήλθε από τις οικονομίες που έκανε στο χαρτζιλίκι που του έδιναν οι γονείς του αλλά και τα χρήματα που συγκέντρωσε τις γιορτές από φιλικά πρόσωπα.
Η προσπάθεια περιγραφής του έργου του Δημήτρη ωχριά μπροστά στην εικόνα ένα μηχανήματος που εκτυπώνει – κατασκευάζει χρηστικά αντικείμενα που υπάρχουν σε κάθε σπίτι. Ο ίδιος μας εξηγεί ότι “η τρισδιάστατη εκτύπωση (3D printing) είναι μια μέθοδος προσθετικής κατασκευής, στην οποία κατασκευάζονται αντικείμενα μέσω της διαδοχικής πρόσθεσης επάλληλων στρώσεων υλικού. Στην τρισδιάστατη εκτύπωση μπορούν να χρησιμοποιηθούν διάφοροι τύποι υλικού, κυρίως όμως πολυμερή (είδος πλαστικής ύλης), που έχουν τη δυνατότητα να εκτυπώνουν μοντέλα ή εξαρτήματα με διαφορετικές μηχανικές και φυσικές ιδιότητες. Μεγάλο ενδιαφέρον, σήμερα, παρουσιάζει η εξέλιξη των οικιακών εκτυπωτών 3D και κυρίως ο RepRap, που είναι ο πρώτος εκτυπωτής που μπορεί να εκτυπώσει τα κομμάτια που τον αποτελούν και έτσι να αναπαραχθεί”.
Το σημαντικό σε αυτή την προσπάθεια είναι ότι ο Δημήτρης κατασκεύασε ο ίδιος όλα τα μέρη που αποτελούν τον εκτυπωτή του και προσάρμοσε το απαραίτητο λογισμικό, ύστερα από πολλές ώρες δουλειάς, πολλές αποτυχημένες προσπάθειες αλλά και απογοήτευση, όταν διαπίστωσε ότι με το πάτημα του κουμπιού ο εκτυπωτής του έδινε απλώς “τρίχες” πλαστικού και όχι το αποτέλεσμα που επεδίωκε. Τότε, κατάλαβε ότι το λογισμικό χρειαζόταν μεγαλύτερη βελτίωση και επέμενε πολύ, ώστε το αποτέλεσμα τελικά να τον δικαιώσει και να κατασκευάσει – εκτυπώσει έτσι το πρώτο του αντικείμενο, που ήταν ένα κουτάλι.
Αφορμή για να ξεκινήσει το ενδιαφέρον του για τη ρομποτική στάθηκε μια ταινία επιστημονικής φαντασίας που είδε μαζί με τον πατέρα του, όταν φοιτούσε στην έκτη τάξη του δημοτικού. Στην ταινία εκείνη τα ρομπότ είχαν επιδοθεί σε αγώνα πάλης. Όταν ο Δημήτρης γύρισε προς το μέρος του πατέρα του και τον ρώτησε αν μπορούν να δημιουργήσουν στην πραγματικότητα ρομπότ που παλεύουν, εκείνος του απάντησε: “μπορούμε να δοκιμάσουμε ν’ ασχοληθούμε”. Έτσι, ξεκίνησε η μεγάλη προσπάθειας της αναζήτησης και της δημιουργίας. Πάντως, τα πρώτα του πειράματα δεν ήταν σίγουρα με ρομπότ, αλλά εστιάστηκαν στην προσπάθειά του να αυτοματοποιήσει το άναμμα μιας λυχνίας led.
Η επαγγελματική ιδιότητα του πατέρα του, που εργάζεται ως ηλεκτρολόγος μηχανικός στην ΔΕΥΑ Καβάλας, τον βοήθησε να κατανοήσει πολλά σημεία της επιστημονικής αναζήτησης. Η συνεχής παρότρυνση της μητέρας του, που εργάζεται ως καθηγήτρια γερμανικής φιλολογίας στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, τον οδήγησε να παρακολουθεί σεμινάρια ρομποτικής και να συμμετάσχει σε εκθέσεις, όπως το Φεστιβάλ Βιομηχανικής Πληροφορικής. Και οι δυο γονείς του, έδωσαν στον 14χρονο Δημήτρη τα εφόδια εκείνα ώστε να μην εγκαταλείψει την προσπάθειά του και να ζήσει το μικρό όνειρό του.
Μιλώντας στο ΑΠΕ – ΜΠΕ υποστήριξε ότι η ρομποτική είναι μάλλον ένα ασυνήθιστο χόμπι για τα παιδιά της ηλικίας του, αλλά ο ίδιος επιμένει σε αυτό. Οι γνώσεις που απέκτησε από με τη μέχρι σήμερα ενασχόλησή του τον βοήθησαν να αναζητάει μέσω του Facebook άτομα μεγαλύτερα απ’ αυτόν, όπως φοιτητές και επαγγελματίες, που έχουν τις ίδιες ανησυχίες προκειμένου να ανταλλάσσουν σκέψεις και ιδέες. Παραδέχθηκε, πάντως, ότι την πρώτη φορά που ξεκίνησε να συνομιλεί με φοιτητές ρομποτικής, αυτοί νόμιζαν πως τους έκανε πλάκα, διαπιστώνοντας πως πρόκειται τότε για ένα 11χρονο παιδί.
Στο σχολείο, στο μάθημα της Πληροφορικής, η καθηγήτρια γελάει μάλλον αμήχανα, όταν ο Δημήτρης γνωρίζει κάτι πολύ περισσότερο από τις ανάγκες ενός μαθήματος για παιδιά γυμνασίου. Στο Φεστιβάλ Βιομηχανικής Πληροφορικής, κατά την επίσκεψη του σχολείου του, τόσο η καθηγήτριά του όσο και οι συμμαθητές του βγήκαν μαζί του άπειρες φωτογραφίες και τις ανέβασαν το Facebook γράφοντας κολακευτικά λόγια για τα επιτεύγματά του.
Ο 14χρονος Δημήτρης αντιλαμβάνεται ότι σε αυτό το στάδιο της ζωής του η ρομποτική είναι ένα πολύ όμορφο και δημιουργικό χόμπι, που όμως δεν του αρκεί να μείνει εκεί. Σκοπεύει, μόλις τελειώσει το λύκειο, να φύγει για σπουδές στη Γερμανία, σε κάποιο μεγάλο πανεπιστήμιο με εξειδικευμένα τμήματα νανοτεχνολογίας και ρομποτικής. Οι στενοί συγγενικοί δεσμοί που έχει από τη μεριά της μητέρας του στη Γερμανία και η εκμάθηση της γερμανικής γλώσσας που ξεκίνησε από καιρό είναι τα πρώτα μεγάλα εφόδιά του.
Στην εποχή της κρίσης, ο Δημήτρης νιώθει πως είναι μάλλον προνομιούχος που μπορεί να θέτει στόχους για επαγγελματική σταδιοδρομία κάπου στο εξωτερικό και δυστυχώς όχι στην Ελλάδα, όπως λέει. Δεν χαίρεται που θα αναγκαστεί να την εγκαταλείψει και το παράπονό του είναι που “στην Ελλάδα δεν υπάρχει κάτι αντίστοιχο και αυτό που υπάρχει σε επίπεδο τριτοβάθμιας εκπαίδευσης χρήζει ακόμα μεγάλης βελτίωσης”.
Βλέπει το μέλλον του κάπου εκτός Ελλάδας να εργάζεται πάνω στο αντικείμενο που αγαπάει και οι δημιουργίες του να στοχεύουν στη βελτίωση της ποιότητας ζωής των σύγχρονων ανθρώπων. Μάλιστα δεν κρύβει ότι επιθυμία του είναι να προοδεύσει και να πετύχει στη ζωή του ώστε να μπορέσει στο μέλλον να βοηθήσει όπως μπορεί και την οικογένειά του.
Ο επόμενος στόχος του είναι η συμμετοχή του στο 6ο Φεστιβάλ Βιομηχανικής Πληροφορικής και ήδη έχει στο μυαλό ένα σχέδιο που ξεκίνησε να δουλεύει, αλλά δεν θέλει να αποκαλύψει. Το μόνο σίγουρο είναι ότι θα χρειαστεί μεγαλύτερο δωμάτιο!
Η “ταυτότητα” του Φεστιβάλ Βιομηχανικής Πληροφορικής
Περισσότεροι από 3000 μαθητές γυμνασίων και λυκείων της Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης επισκέφθηκαν φέτος το Φεστιβάλ Βιομηχανικής Πληροφορικής στο οποίο συμμετείχαν συνολικά 47 σχολεία με συνολικά 42 εκθέματα. Το Φεστιβάλ διοργανώνεται κάθε χρόνο από το Κέντρο Τεχνολογικής Έρευνας ΑΜΘ, το ΤΕΙ ΑΜΘ. με την υποστήριξη του Επιμελητηρίου Καβάλας, της Περιφέρειας ΑΜΘ και του Δήμου Καβάλας.
Όπως εξήγησε, μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο διευθυντής του Κέντρου καθηγητής Δημήτρης Πογαρίδης πρόκειται για ένα φεστιβάλ νέων τεχνολογιών που στοχεύει να αναδείξει τη δυναμική της βιομηχανικής πληροφορίας και των σημαντικών επιδράσεών της στην κοινωνική, οικονομική και πολιτιστική ζωή.
“Η προσέγγιση σε ένα τόσο σοβαρό θέμα», συνεχίζει ο κ. Πογαρίδης, “πρέπει να διαθέτει πολύμορφα χαρακτηριστικά για να γειτνιάσει σ’ ένα φεστιβαλικό χώρο ανθρώπους διαφόρων ηλικιών, μορφωτικών επιπέδων και τεχνολογικών αντιλήψεων. Η ανάπτυξη μιας τέτοιας δράσης δίνει τη δυνατότητα σε όλους να αντιληφθούν το ψηφιακό χάσμα, να γνωρίσουν νέες πρακτικές και λειτουργικές εφαρμογές των προϊόντων υψηλής τεχνολογίας ώστε να αμβλύνει την τεχνοφοβία”.
Κάθε χρόνο, το φεστιβάλ διαθέτει ένα ιδιαίτερο πρόγραμμα δράσεων, με στόχο να προσφέρει ερεθίσματα στους μαθητές γυμνασίων και λυκείων, να αναδείξει καινοτόμες πρακτικές από τον ελλαδικό χώρο, να προσφέρει τη δυνατότητα στους φοιτητές να παρουσιάσουν τις εργασίες τους και στους ανθρώπους της παραγωγής να δουν καινοτόμες προτάσεις και όλα αυτά σε συνδυασμό με ποικίλες πολιτιστικές δράσεις κατά τη διάρκεια του Φεστιβάλ.
Το φετινό βραβείο του Κέντρου Τεχνολογικής Έρευνας για την αρτιότερη εργασία δόθηκε στους φοιτητές του ΤΕΙ ΑΜΘ Παναγιώτη Ρίζο και Νικολέτα Μιχαηλίδου για την εργασία τους που φέρει τον τίτλο “Έξυπνη Τορπίλη ST14 (Smart Torpedo 2014)”. Πρόκειται για ένα μοντέλο αυτόματου και ενσύρματα χειριζόμενου ανθυποβρυχιακού όπλου τύπου τορπίλης, το οποίο φέρει μικρότερου μεγέθους τορπίλη, ικανή να αποπροσανατολίσει και να πλήξει εχθρικό αμυντικό σύστημα.