Τη δράση των εθελοντών πολιτών στον Σταυρό όπως και σε άλλες παραλίες όπου υπάρχουν θαλάσσιες χελώνες εξαίρει η Οικολογική Πρωτοβουλοία Χανίων σε ανακοίνωσή της, τονίζοντας πως αποτελεί και μοχλό πίεσης που οδηγεί την Πολιτεία να λάβει κάποια μέτρα προστασίας της θαλάσσιας χελώνας και των ακτών συνολικότερα, όπως αποδεικνύει αυτό το καλοκαίρι και το κίνημα υπεράσπισης των παραλιών και της ελεύθερης πρόσβασης σε αυτές κόντρα σε καταστροφικές αυθαιρεσίες.
Όπως αναφέρεται αναλυτικά στη σχετική ανακοίνωση:
«Η ενεργοποίηση εθελοντών πολιτών στο Σταυρό έσωσε πολλά θαλάσσια χελωνάκια στο Σταυρό κι οδήγησε και σε άλλες παρεμβάσεις (μείωση φωτισμού σε περιοχή με φωλιά) αρμόδιων υπηρεσιών. Το καθοριστικό στοιχείο όμως για την προστασία της θαλάσσιας χελώνας είναι η δράση εθελοντών πολιτών στο Σταυρό όπως και σε άλλες παραλίες όπου υπάρχουν θαλάσσιες χελώνες. Είναι η ενεργοποίηση εκατοντάδων εθελοντών από όλο τον κόσμο που προστατεύει ως τώρα τη θαλάσσια χελώνα στο Σταλό μέχρι το Κολυμβάρι και σε άλλες περιοχές ωοτοκίας της θαλάσσιας χελώνας. Είναι αυτή η ενεργοποίηση και δράση πολιτών που οδηγεί την Πολιτεία (κυβέρνηση, Δήμους) να λαμβάνουν κάποια στοιχειώδη μέτρα προστασίας της θαλάσσιας χελώνας και των ακτών συνολικά, όπως αποδεικνύει αυτό το καλοκαίρι και το κίνημα υπεράσπισης των παραλιών και της ελεύθερης πρόσβασης σε αυτές κόντρα σε καταστροφικές αυθαιρεσίες.
Να θυμίσουμε ότι πέρσι οι παραλίες του Σταυρού είχαν πληγεί από μεγάλο πληθυσμό μεδουσών στην αρχή του καλοκαιριού. Τώρα, απ’ ό,τι φαίνεται, με την παρουσία πλέον θαλάσσιων χελωνών εκεί, έχει επανέλθει η οικολογική ισορροπία. Οι παραλίες της Κρήτης με αμμουδιά αποτελούν εδώ και χιλιάδες χρόνια τόπο ωοτοκίας των θαλάσσιων χελωνών. Η παρουσία θαλάσσιων χελωνών σε μια παραλία είναι δείγμα υγείας και οικολογικής ισορροπίας, καθώς κύρια τροφή τους είναι οι μέδουσες (τσούχτρες) κι αποτελούν πόλο έλξης τουριστών, μιας κι όπως πλέον και οι έρευνες αποδεικνύουν, οι επισκέπτες μας νοιάζονται για το περιβάλλον, επιθυμούν να επισκεφθούν μια περιοχή για τη φύση της που πρέπει να φροντίζουμε να μην καταστρέφεται.
Θαλάσσιες χελώνες Caretta caretta γεννάνε τα αυγά τους σε αμμουδερές παραλίες της Κρήτης, ενώ εθελόντριες/-ές του Συλλόγου Αρχέλων από πολλές χώρες παρακολουθούν τις ακτές και σημαδεύουν τα σημεία των φωλιών που εντοπίζονται. Στις ελληνικές θάλασσες έχουν ακόμη εντοπιστεί άλλα δύο είδη θαλάσσιας χελώνας, η Πράσινη Χελώνα Μύδας και η Δερματοχελώνα (η οποία ωοτοκεί στην Κύπρο). Θαλάσσια χελώνα απεικονίζεται μάλιστα και στο πρώτο ελληνικό νόμισμα, το στατήρα της Αίγινας.
Πώς μπορούμε να προστατέψουμε τις θαλάσσιες χελώνες
- Αποφεύγουμε να στρέφουμε φώτα το βράδυ προς την αμμουδιά. Μπορεί να αποπροσανατολίσουν τα μικρά χελωνάκια κι αντί για τη θάλασσα να βρεθούν στους δρόμους ή σε μαγαζιά.
- Αποφεύγουμε να επισκεφθούμε τη νύχτα ακτές όπου υπάρχουν φωλιές θαλάσσιας χελώνας.
- Προσέχουμε πού τοποθετούμε την ομπρέλα μας στην αμμουδιά. Εάν υπάρχει σημάδι του Αρχέλων (ένας κλωβός κωνικού σχήματος ανοιχτός από κάτω) ή άλλων εθελοντών όπως στο Σταυρό, δεν πρέπει να βάλουμε την ομπρέλα μας εκεί, γιατί αν τρυπήσει ένα αυγό χελώνας, τότε καταστρέφεται όλη η φωλιά. Κι η φωλιά μπορεί να περιέχει μέχρι και 200 αυγά, μεγέθους μπάλας του γκολφ. Η φωλιά είναι συνήθως σε βάθος 40 πόντων
- Ο αριθμός των αυγών σε μια φωλιά μπορεί να φαίνεται εντυπωσιακός, όμως μόνο 1 στα 1.000 χελωνάκια θα επιβιώσει για να ξανάρθει μετά από 25-30 χρόνια, όταν θα είναι σε ηλικία αναπαραγωγής. Δεν θα εκκολαφθούν όλα τα αυγά, ενώ άλλα ζώα όπως οι γλάροι μπορεί να φάνε τα μικρά χελωνάκια στο δρόμο τους προς τη θάλασσα.
- Η τσιμεντοποίηση μιας ακτής, η αμμοληψία, η ανεξέλεγκτη επέκταση ομπρελοκαθισμάτων, τα φώτα το βράδυ κι η δυνατή μουσική, η κυκλοφορία οχημάτων στην αμμουδιά, όλα αυτά απειλούν τόσο τη θαλάσσια χελώνα όσο και τις αμμοθίνες και γενικά τη ζωή στην ακτή. Τέτοιες δραστηριότητες είναι καταστροφικές για το περιβάλλον κι εν τέλει και για τον τουρισμό.
- Αν δούμε χελωνάκια να έχουν χάσει το δρόμο τους και να πηγαίνουν αντίθετα από την κατεύθυνση της θάλασσας, δεν τα πιάνουμε. Εάν τα χελωνάκια βρίσκονται μακριά από την θάλασσα, σε δρόμο ή σε αυλή σπιτιού πρέπει να βρούμε ένα τρόπο να τα μεταφέρουμε μαζί με άμμο (π.χ πάνω σε χαρτόνι με άμμο) περίπου 7-10 μέτρα από τη θάλασσα ανοίγοντας δρόμο ώστε μόνα τους-εξασκώντας τα πτερύγια τους- να φτάσουν στην θάλασσα. Το να περπατήσουν μόνα τους στην αμμουδιά μέχρι τη θάλασσα είναι σημαντικό για την προετοιμασία τους για να μπορέσουν να κολυμπήσουν στη συνέχεια. Οι εθελοντές του Αρχέλωνα φτιάχνουν διαδρόμους με χαρτονάκια για να βοηθάνε τα χελωνάκια να μη χάνουν το δρόμο τους.»