Ιδιαίτερα δύσκολο για τον τουρισμό αναμένεται το φετινό καλοκαίρι, με τα σενάρια που βασίζονται στην μείωση των αφίξεων από το εξωτερικό καθώς και στη συρρίκνωση του εισοδήματος των Ελλήνων, να είναι δυσοίωνα.
Τουλάχιστον μέχρι τις αρχές Ιουλίου κατεβασμένα παραμένουν τα ρολά στα ξενοδοχεία 12μηνης λειτουργίας που δραστηριοποιούνται στην Αθήνα, καθώς οι κρατήσεις για τον Ιούνιο είναι μηδενικές.
Αποκαλυπτική είναι η έκθεση της EY Ελλάδος, η οποία ανεβάζει στα 10 δισ. ευρώ τις εκτιμώμενες απώλειες εισπράξεων του τουριστικού κλάδου το 2020, στα 4,46 δισ. ευρώ την εκτιμώμενη ζημία για τα ελληνικά ξενοδοχεία.
Μεγάλοι χαµένοι θα είναι και οι χιλιάδες εποχιακοί εργαζόµενοι, οι µισοί εκ των οποίων αναµένεται να µείνουν άνεργοι, ενώ παράπονα εκφράζονται και από αρκετούς ξενοδόχους για ελλιπή µέτρα στήριξης.
Φέτος εξάλλου ένα μεγάλο ποσοστό Ελλήνων, δε θα πάει διακοπές, είτε λόγω οικονομικής δυσκολίας, είτε υπό το φόβο του κοροναϊού.
Όλα αυτά δείχνουν ότι η βαριά βιομηχανία της χώρας, νοσεί και μάλιστα βαριά.
Ούτε το 2024 δεν θα ανακτήσει η Ελλάδα τα επίπεδα του 2019
Πενταετή περίοδο κρίσης, προαναγγέλλει έκθεση της EY για τις επιπτώσεις της πανδημίας στον ελληνικό τουρισμό, η οποία συμπεραίνει ότι ούτε το 2024 δεν θα μπορέσει να έχει ανακτήσει η Ελλάδα τα επίπεδα τουριστικών αφίξεων και εσόδων του 2019.
Σύμφωνα με αυτή την εκτίμηση το 2020 οι διεθνείς αφίξεις στην Ελλάδα θα καταγράψουν μείωση της τάξης του 57,9% και θα διαμορφωθούν στα επίπεδα των 14,5 εκατ. επισκεπτών έναντι 34,4 εκατ. ταξιδιωτών το 2019. Από την επόμενη χρονιά προβλέπεται σταδιακή ανάκαμψη με διψήφια ποσοστά αύξησης κάθε χρόνο.
Με βάση αυτή την πρόβλεψη οι αφίξεις ξένων επισκεπτών στην Ελλάδα εκτιμάται πως θα διαμορφωθούν στα επίπεδα των 17,2 εκατ. ταξιδιωτών το 2021 (+15,1% έναντι του 2020), τα 19,8 εκατ. το 2022 (+12,7% έναντι του 2021), τα 22,3 εκατ. επισκέπτες το 2023 (+11,5%) και θα ανέλθουν σε 24,8 εκατ. ταξιδιώτες το 2024. Με βάση αυτή την εκτίμηση οι διεθνείς αφίξεις θα εξακολουθούν το 2024 να υπολείπονται κατά 10 εκατ. επισκέπτες από τα προ πανδημίας επίπεδα.
Σε ότι αφορά τις ταξιδιωτικές εισπράξεις η εκτίμηση προβλέπει πως το 2020 αναμένεται να καταγράψουν μείωση 54,1% έναντι του 2019 και θα διαμορφωθούν στα επίπεδα των 8,9 δισ. ευρώ έναντι εισπράξεων 19,4 δισ. ευρώ το 2019.
Σύμφωνα με την ίδια εκτίμηση οι ταξιδιωτικές εισπράξεις στην Ελλάδα αναμένεται να υπερβούν οριακά τα 10 δισ. ευρώ το 2021 και εκτιμάται πως θα φθάσουν τα 15,2 δισ. ευρώ το 2024.
Οι κοινωνικές επιπτώσεις
Σύμφωνα με στοιχεία του Ινστιτούτου Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (INSETE) η άμεση συμβολή του τουρισμού στο ΑΕΠ της Ελλάδας έφθανε το 11,7% ενώ η συνολική (άμεση και έμμεση) συμβολή του εκτοξευόταν στο 25,7% έως 30,9% του ΑΕΠ της χώρας.
Οι κοινωνικές επιπτώσεις κατάρρευσης του τουρισμού εξαιτίας της πανδημίας προδιαγράφονται από το γεγονός πως ο τουριστικός τομέας απασχολεί άμεσα το 16,7% των εργαζομένων της χώρας ενώ άμεσα ή έμμεσα συνδέεται με το 36,7% έως 44,2% των συνολικών θέσεων απασχόλησης κατά την καλοκαιρινή περίοδο (γ’ τρίμηνο).
Με τον τουρισμό, ταυτόχρονα, συνδέονται επενδύσεις ύψους 5 δισ. ευρώ σε ετήσια βάση από τις οποίες το 1,9 δισ. ευρώ αφορά εγχώρια προστιθέμενη αξία. Αποτελεί, επιπλέον, αναντικατάστατο κινητήριο άξονα των εξαγωγών της χώρας καθώς το 90% από τις ταξιδιωτικές εισπράξεις του 2019 (18,2 δισ. ευρώ) προέρχονταν από εισερχόμενους επισκέπτες.
Που οφείλεται η κάμψη
Σύμφωνα με την έκθεση, η κάμψη στην τουριστική κίνηση οφείλεται, αφενός, στους ταξιδιωτικούς περιορισμούς και στο κλείσιμο των συνόρων και, αφετέρου, στη μειωμένη ζήτηση. Η ραγδαία εξάπλωση του ιού σε αρκετές από τις σημαντικότερες χώρες προέλευσης των επισκεπτών (Γαλλία, Γερμανία, Ηνωμένο Βασίλειο, ΗΠΑ, Ιταλία) αναμένεται να οδηγήσει σε σημαντική μείωση των εισπράξεων.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις του Υπουργείου Τουρισμού, ακόμη και στο αισιόδοξο σενάριο, οι απώλειες εισπράξεων το 2020 θα προσεγγίσουν σχεδόν τα 10 δισ. ευρώ, διατηρώντας μόλις οκτώ δισ., από τα 18,2 δισ. ευρώ εισπράξεις του 2019.
Η ενδεχόμενη παράταση της περιόδου τον Σεπτέμβριο δεν θα μπορέσει να καλύψει αυτή την απώλεια. Από την άλλη πλευρά, οι καλές επιδόσεις της χώρας στην αντιμετώπιση της πανδημίας, ενδέχεται να της επιτρέψουν να διεκδικήσει μεγαλύτερο μερίδιο της συρρικνωμένης φετινής αγοράς.
Κλειστές σχεδόν οι μισές τουριστικές μονάδες
Με τις πολύ χαμηλές πληρότητες η λειτουργία των μονάδων καθίσταται ασύμφορη, ειδικούς για τους προορισμούς που δεν είναι προσβάσιμοι οδικώς.
Το μεγαλύτερο μέρος των ξενοδόχων προσανατολίζονται να λειτουργήσουν τις επιχειρήσεις τους μέσα στον Ιούλιο, οπότε και αρχίζουν οι αεροπορικές πτήσεις προς τα περιφερειακά αεροδρόμια και ξεκινούν τα προγράμματά τους οι μεγάλοι tour operators.
Από τους κόλπους των ξενοδόχων εκφράζεται ο φόβος πως ένα σημαντικό ποσοστό των μανάδων θα παραμείνουν κλειστές τη φετινή περίοδο, ειδικά σε δημοφιλείς προορισμούς με μεγάλη προσφορά κλινών.
Η Πανελλήνια Ομοσπονδία Ξενοδόχων, εξάλλου, έστειλε επιστολή προς την ηγεσία του υπουργείου Τουρισμού, τονίζοντας τα προβλήματα που έχουν ανακύψει με το θέμα των γιατρών, των συνεδριακών εκδηλώσεων και τη λειτουργία εσωτερικών κολυμβητικών δεξαμενών.
Οι ξενοδόχοι θίγουν το υπέρμετρο κόστος όσον αφορά την υποχρεωτική συνεργασία με ιατρούς.
Δεν θα πάνε διακοπές
Δύσκολη είναι η κατάσταση και με τον εσωτερικό τουρισμό. Σύμφωνα με πανελλαδική έρευνα της «Interview» για «την καταγραφή των απόψεων της κοινής γνώμης για την άρση των μέτρων και της επιπτώσεις στην κατανάλωση», ένα μεγάλο ποσοστό Ελλήνων δηλώνει ότι φέτος δεν θα πάει διακοπές.
Ειδικότερα:
- το 25% δηλώνει ότι δεν θα πάει φέτος, γιατί δεν φτάνουν τα χρήματα
- ένα 6% φοβάται τα μέσα μεταφοράς
- ένα 8% δηλώνει ότι δεν του το επιτρέπουν οι επαγγελματικές υποχρεώσεις
- ένα 28% θα πάει όπως και πέρυσι
- ένα 23% λιγότερο από πέρυσι
- ένα 3% περισσότερο από πέρυσι και
- ένα 7% δηλώνει κάτι άλλο από το ερωτηματολόγιο