Επιμέλεια – Κείμενα: Στρατής Παπαμανουσάκης
ΒΟΥ ΤΙ – HAN WU TI
(Λο Γιανγκ (Χουάν Φου) 156-87 π.Χ.)
Σημαντικός κινέζος αυτοκράτορας της δυναστείας των Χαν, απώθησε τους βαρβάρους επιδρομείς και κυριάρχησε στην Κορέα, Μαντζουρία, Αννάμ, Ινδοκίνα και Τουρκεστάν. Επιχείρησε ευρείες μεταρρυθμίσεις με τη βασική σκέψη ότι όλα τα πλούτη της χώρας αποτελούν εθνική ιδιοκτησία. Καθιέρωσε κρατικό μονοπώλιο, εθνική υπηρεσία μεταφορών και ανταλλαγών, έλεγχο του εμπορίου και της αγοράς, ρύθμιση τιμών με κρατική παρέμβαση, ετήσιο φόρο 5%. Έκοψε μεταλλικά νομίσματα και εκτέλεσε μεγάλα δημόσια έργα για δημιουργία θέσεων απασχόλησης. Επί των ημερών του άνθισε η παιδεία και η πνευματική δημιουργία, ιδρύθηκαν δε πολλές βιβλιοθήκες και πολιτιστικά ιδρύματα. Το πρώτο όμως αυτό σοσιαλιστικό πείραμα αποδείχθηκε βραχύβιο, εξαιτίας σειράς θεομηνιών, ξηρασίας, ανόδου των τιμών και αντιδράσεως των υπηκόων του.
Βιβλιογραφία: Chinese Annals (The grand scribes records), W.H. Nienhauser, The basic annals of Han China, 2002, H.A. Giles, History of Chinese Literature, 1928, H.H. Gowen – J.W. Hall, Outline history of China, 1927, Nancy Lee Swann, Food and money in Ancient China, 1950, Ed. Schafer, Ancient China, 1967, Will Durant, Ιστορία Πολιτισμού, A΄, 1965, Βικιπαίδεια.
ΚΕΙΜΕΝΑ: ΖΑΝ ΖΩΡΕΣ, ΟΙ ΒΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΣΟΣΙΑΛΙΣΜΟΥ (ΣΟΣΙΑΛΙΣΤΙΚΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗ)
** ** **
Τέλος στην Κίνα ο κομφουκιανισμός είναι ένας ουμανισμός μάλλον παρά μια θρησκεία. Κάθε ον έχει μια ουσία και η αρετή δεν είναι παρά ο σεβασμός αυτής της ουσίας. Η τήρηση της παράδοσης, ο σεβασμός της σκέψης των προγόνων, η υπακοή στους άρχοντες, η τήρηση των οικογενειακών και κοινωνικών καθηκόντων, ανάγονται σε ηθικές υποχρεώσεις. Ο ταοϊσμός εναρμονίζει την αντίθεση του Γινγκ και του Γιανγκ, απ’ όπου εκπηγάζουν τα αισθητά φαινόμενα. Και χαράζει τον δρόμο που οδηγεί από την πολλαπλότητα των όντων (το κακό, τη διαίρεση, τον χωρισμό), στην ενότητα των πάντων, εντός του όντος. Αυτός είναι ο δρόμος της απλοποίησης, της εγκατάλειψης του πνεύματος, της παύσεως της μελέτης και της περιέργειας, που καταλήγει στον ασκητισμό, στην παγκόσμια αποχή, στη σεμνότητα. Είναι ουσιαστικά η ηθική της μη δράσεως, της ανοχής, του σεβασμού των νεκρών και της κοινωνικής ευγένειας.