Επιμέλεια: Στρατής Παπαμανουσάκης
ΣΤΑΝΤΑΛ – STENDHAL
(Γκρενόμπλ 1783 – Παρίσι 1842)
Γάλλος συγγραφέας, ψευδώνυμο του Ανρί Μπελ, αξιωματικός των Δραγόνων του Ναπολέοντα, στην εκστρατεία της Ιταλίας, διπλωμάτης και πάρεδρος του Συμβουλίου Επικρατείας. Εγκαταστάθηκε αργότερα στο Μιλάνο και έγραψε κριτικά έργα για τη μουσική και τη ζωγραφική. Από τους κορυφαίους γάλλους μυθιστοριογράφους του 19ου αιώνα με νευρώδες ύφος και γρήγορη περιγραφή, ζωντάνεψε λυρικούς ήρωες με μεγάλη ευαισθησία, κάτω από το κυνικό προσωπείο τους. Ιδεολόγος και ρεαλιστής, ψυχολογικός αναλυτής, αντιφατικός πρόδρομος της σύγχρονης εποχής, «ουσσάρος του ρομαντισμού» με αντιτιθέμενες κριτικές. Το έργο του Σταντάλ αναδύει ένα ρομαντικό ρεαλισμό, μέσα στον οποίο οι ήρωές του δρουν ακατανόητα για τους πολλούς, παραμένοντας πιστοί στην τραγική μοίρα της εποχής και του στενού τους κύκλου, που ο συγγραφέας διευρύνει μέχρι να φτάσει σε ‘μας.
Έργα: Κριτικά (Η ζωή του Χάυδν, του Μότσαρτ και του Μεταστάσιου (1814), Ιστορία της ζωγραφικής στην Ιταλία, Ρώμη, Νεάπολη και Φλωρεντία (1817-1826), Ναπολέων (1817-1818), Η ζωή του Ροσσίνι (1823), Ο Ρακίνας και ο Σαίξπηρ (1823-1825), Περίπατος στη Ρώμη (1829), Ιταλικά χρονικά (1839)), Μυθιστορήματα (Περί έρωτος (1822), Αρμάνς (1827), Το κόκκινο και το μαύρο (1830), Αναμνήσεις ενός περιηγητή (1838), Το μοναστήρι της Πάρμας (1839), Λαμιέλ (1889), Η ζωή του Ανρί Μπρουλάρ (1890), Αναμνήσεις ενός εγωιστή (1892), Λουσιέν Λεβέν (1894)).
Βιβλιογραφία: [Έκδ. Oeuvres Complètes, (1912-1948), V.d. Litto – E. Abravanel, Oeuvres Complètes, (1961-1962), 18 τόμ.], Η αλληλογραφία, 1800-1842, Το ημερολόγιο, 1801-1817, Simone de Beauvoir, Το δεύτερο φύλο, 1949, R.D. Giraud, The unheroic hero in the novels of Stendhal, Balzac and Flaubert, 1957, Victor Brombert, Stendhal, Fiction and the theme of Freedom, 1968, Joanna Richardson, Stendhal, A biography, 1974, Gita May, Stendhal and the age of ideas, 1975, Ann Jefferson, Reading realism in Stendhal, 1988, Harold Bloom, Stendhal, 2001, Νεώτερον Εγκυκλοπαιδικόν Λεξικόν Ηλίου (άρθρ. Ν. Κορκοφίγκα).
Εικονογραφία: Προσωπογραφία, Σιλβ. Βαλερύ, Μουσείο Γκρενόμπλ, Ο Σταντάλ στη Ρώμη, προσωπογραφία, J.O. Södermark, Εθνικό Μουσείο Βερσαλλιών.
ΚΕΙΜΕΝΑ: ΣΤΑΝΤΑΛ, ΤΟ ΚΟΚΚΙΝΟ ΚΑΙ ΤΟ ΜΑΥΡΟ (ΜΕΡ. Β΄, ΚΕΦ. 35-45)