Αν και οι πληροφορίες γύρω από τη Βάση της Σούδας και τις δραστηριότητές της δύσκολα έρχονται στο φως της δημοσιότητας, ο ρόλος των νατοϊκών εγκαταστάσεων στη διαδικασία καταστροφής των χημικών της Συρίας είναι και υπαρκτός και σημαντικός.
Εν αναμονή λοιπόν της έναρξης της διαδικασίας της υδρόλυσης εν πλω στα νερά της Μεσογείου, οι στρατιωτικές εγκαταστάσεις χρησιμεύουν ως τόπος συντήρησης πλοίων που συμμετέχουν στη διαδικασία ενώ στο Κέντρο Ναυτικής Αποτροπής γίνεται σχετική εκπαίδευση.
Μια τέτοια περίπτωση είναι και το βρετανικό πλοίο HMS Diamond το οποίο βρέθηκε στη Σούδα λίγο πριν ενσωματωθεί με άλλα πολεμικά πλοία που έχουν αναλάβει την προστασία της διαδικασίας μεταφοράς των χημικών όπλων στην επιχείρηση η οποία είναι γνωστή με την κωδική ονομασία “RECSYR”, ένα ακρώνυμο που σημαίνει «Παράδοση των Χημικών Όπλων από τη Συρία» (Removal of Chemical Weapons from Syria).
To HMS Diamond μαζί με άλλα του ρώσικου και κινέζικου στόλου έχουν αναλάβει την προστασία εν πλω του δανέζικου και του νορβηγικού μεταφορικού πλοίου που θα μεταφέρουν τις χημικές ουσίες από τη Συρία.
Επιχείρηση RECSYR
Όμως ο ρόλος της Σούδας δεν περιορίζεται εκεί αφού μέσω του ΚΕΝΑΠ στρατιωτικό προσωπικό από χώρες που συμμετέχουν στην επιχείρηση λαμβάνει εξειδικευμένη εκπαίδευση για τα ζητήματα προστασίας των πλοίων.
Ένας απ’ αυτούς είναι και ο Michael Johnson που συμμετέχει ως αξιωματικός στο πλοίο HMS Diamond.
O υπολοχαγός κ. Johnson είπε σχετικά: «Είναι τιμή μου που θα είμαι μέρος της επιχείρησης RECSYR, αφού γνωρίζω ότι θα έχουμε μία θετική συνεισφορά στην καταστροφή των χημικών όπλων της Συρίας ενώ θα βοηθήσουμε ώστε να βελτιωθεί η ασφάλεια στην περιοχή».
Ο υπολοχαγός Johnson , για το ζήτημα αυτό, συμμετείχε πρόσφατα σε ειδική εκπαιδευτική άσκηση στο νατοϊκό Κέντρο Ναυτικής Αποτροπής στη Σούδας.
Η άσκηση Phoenix Express 2014 και ο ρόλος του ΚΕΝΑΠ
Μία τέτοια άσκηση και σε ευρύτερη κλίμακα φαίνεται ότι ήταν και η άσκηση Phoenix Express 2014 που μεγάλο τμήμα της έγινε στο ΚΕΝΑΠ και της οποίας οι λεπτομέρειές της ταιριάζουν με την επιχείρηση καταστροφής των χημικών της Συρίας.
Πιο αναλυτικά, η συγκεκριμένη άσκηση ολοκληρώθηκε στις 4 Ιουνίου Phoenix Express 2014 μετά από τέσσερις εβδομάδες εντατικής εκπαίδευσης σε θέματα ασφάλειας στη θάλασσα και στην ξηρά.
Η άσκηση περιελάμβανε θεωρητική – πρακτική εκπαίδευση στις εγκαταστάσεις του Κέντρου Εκπαίδευσης Ναυτικής Αποτροπής (ΚΕΝΑΠ), στη Βάση της Σούδας από 12 ως 24 Μαΐου 2014, εν πλω εκπαίδευση στη θαλάσσια περιοχή Ανατολικά της Σικελίας από 25 Μαΐου έως 3 Ιουνίου 2014 και απενημέρωση – ολοκλήρωση της ασκήσεως στη Ναυτική Βάση της Αυγούστα στην Ιταλία την 4η Ιουνίου 2014.
Σκοπός της άσκησης ήταν η συνεκπαίδευση μονάδων του 6ου Στόλου με μονάδες των χωρών του ΝΑΤΟ και του Μεσογειακού Διαλόγου στις διαδικασίες ανταλλαγής πληροφοριών, στις επιχειρήσεις απαγορεύσεως (Maritime Interdiction Operations-ΜΙΟ) καθώς και σε επιχειρήσεις έρευνας-διάσωσης.
«Η άσκηση ήταν μία μεγάλη επιτυχία και ολοκληρώθηκε δίχως κανένα πρόβλημα» είπε ο αξιωματικός του ναυτικού των ΗΠΑ Michael McClintock, στη συνέντευξη τύπου που δόθηκε στη Σιγκονέλα της Ιταλίας μετά το τέλος της άσκησης. «Εκπαιδευόμαστε όπως όταν μαχόμαστε, μαχόμαστε όπως εκπαιδευόμαστε και αυτό κάναμε τις τελευταίες 4 εβδομάδες»
Το μεγαλύτερο τμήμα της άσκησης – περίπου 2 εβδομάδες – έγινε στη Σούδα, στο Κέντρο Ναυτικής Αποτροπής όπου οι συμμετέχοντες εκπαιδεύτηκαν για ζητήματα ναυτικών επιχειρήσεων αποτροπής (ΜΙΟ).
Η κομβική σημασία του Κέντρου Ναυτικών Επιχειρήσεων
Σε ένα επόμενο στάδιο η άσκηση επικεντρώθηκε στην εν πλω δοκιμή συγκεκριμένων πρακτικών.
Προσωπικό από τις συμμετέχοντες χώρες συνεργάστηκε ως τμήμα του Κέντρου Ναυτικών Επιχειρήσεων που βρίσκεται στη Ναυτική Βάση της Σιγκονέλα στην Ιταλία για να δοκιμαστούν οι ικανότητες συντονισμού στις τακτικές παρακολούθησης και προστασίας των πλοίων.
«Το Κέντρο Ναυτικών Επιχειρήσεων αποτελεί το κρίσιμο κέντρο βαρύτητας καθώς οι χώρες που συμμετέχουν στη φετινή άσκηση σχεδιάζουν ολοκληρωμένες επιχειρήσεις ναυτικής απαγόρευσης», δήλωσε ο πλοίαρχος James Hajj του Ναυτικού των ΗΠΑ, διευθυντής της PE14.
Εδώ αξίζει να σημειωθεί ότι οι επιτελείς του MOC της PE14 για τη διεύθυνση και έλεγχο της άσκησης χρησιμοποιούν το προηγμένο σύστημα παρακολούθησης και ιχνηλάτησης ναυτικής κυκλοφορίας SeaVision. Το εν λόγω σύστημα ιχνηλατεί και αναγνωρίζει πλοία επιφανείας που πλέουν στη Μεσόγειο με τη συνδυαστική χρήση αισθητήρων και συστημάτων που βρίσκονται εγκατεστημένοι τόσο στη ξηρά όσο και το διάστημα (δορυφόροι).
Μάλιστα, ένας από τους κύριους εκπαιδευτικούς σκοπούς της PE14 είναι η κατανόηση της βελτιστοποίησης της λειτουργίας του SeaVision και η διασφάλιση, ότι σε εθνικό επίπεδο, ο κάθε χρήστης γνωρίζει τον ενιαίο τρόπο ιχνηλάτησης και αναγνώρισης των πλοίων επιφανείας κατά τη διάρκεια του πλου τους μεταξύ λιμένων ή θαλασσίων οδών αλλά και του ελλιμενισμού τους.
«Η επιχείρηση ήταν σημαντική γιατί μπορέσαμε να μοιραστούμε ικανότητες και γνώσεις», είπε ο Ναύαρχος Χρήστος Τασιόπουλος εκ μέρους του ελληνικού ναυτικού.
Αποτρέποντας απειλές για πλοία που πρέπει να προστατευθούν
Στο εν πλω τμήμα της άσκησης, πέντε πολεμικά πλοία από την Αλγερία, την Ελλάδα, την Τουρκία, το Μαρόκο έπρεπε να προστατέψουν δύο εμπορικά πλοία. Στη διάρκεια των 8 ημερών, 8 διαφορετικές ομάδες έπρεπε να επικεντρωθούν σε σενάρια για να αποτρέψουν πιθανές απειλές προς τα συγκεκριμένα εμπορικά πλοία.
Σημαντικό τμήμα στη φετινή άσκηση έπαιξε και το τμήμα των εναέριων επιχειρήσεων. Ο Διοικητής της Task Force 67 συντόνιζε 6 κατασκοπευτικά P-3C Orion που βοήθησαν τους συμμετέχοντες να έχουν πολύ καλύτερη γνώση αυτών που συμβαίνουν.
Υπενθυμίζεται, ότι η η πολυεθνική άσκηση Phoenix Express στην οποία μετείχαν ναυτικές δυνάμεις των ΗΠΑ και χωρών της νότιας Ευρώπης και της Βόρειας Αφρικής και αποσκοπούσε στην επαύξηση του επιπέδου της μεταξύ τους συνεργασίας και τη βελτίωση της ασφάλειας της ναυτικής κυκλοφορίας στη Μεσόγειο.
Συγκεκριμένα, στην Phoenix Express 2014, η οποία διεξήχθει από 12 Μαΐου έως 4 Ιουνίου 2014, στην ευρύτερη περιοχή Κεντρικής – Ανατολικής Μεσογείου καθώς και στη ναυτική βάση της Σούδας στην Κρήτη, συμμετείχαν οι Αλγερία, ΗΠΑ, Ελλάδα, Ιταλία, Κροατία, Λιβύη, Μάλτα, Μαρόκο, Τουρκία και Τυνησία.