Του Μιχαήλ Γ. Κελαϊδής
Πυραμίς. Το πρώτο συνθετικό είναι η λέξη πυρ” που κυριολεκτικά σημαίνει φωτιά. Το δεύτερο συνθετικό είναι η λέξη “αμίς” που είναι ο τόπoς που φυλάσσεται ή συσσωρεύεται κάτι.
Στην περιοχή της Γκίζας (Giza) ή Αρτεμις, όπως λεγόταν παλαιά, υπάρχουν πυραμίδες διαφόρων μεγεθών. Υπάρχει η μεγάλη του Χέοπα (5) όπου συμπεριλαμβάνεται στα επτά θαύματα του αρχαίου κόσμου.
Του Χεφρήνου (4), του Μυκερίνου (2) και άλλες 7 μικρές. Τρεις δίπλα από του Μυκερίνου, οι δύο πολυεπίπεδες, άλλες τρεις μπροστά από του Χέοπα. Οι μικρές, που σήμερα είναι σε κακό χάλι, πιστεύεται οτι ήταν για την ταφή των Βασιλισσών (1) συζύγων των Φαραώ. Μια άλλη δίπλα του Χεφρήνου επίσης (3) μικρή, η οποία ονομάζεται και δορυφορική, φτιάχτηκε για ν’ αποθηκεύει αντικείμενα λατρείας. Σήμερα υπάρχει μόνο η βάση της. Στον ίδιο χώρο υπάρχει και η Σφίγγα (7). Την Σφίγγα κατασκεύασε ο Χεφρήνος, ο τέταρτος Φαραώ της τετάρτης δυναστείας (2530 π.Χ) για να τον φυλάει. Όλη η περιοχή συνδεόταν με τον ποταμό Νείλο ο οποίος βρισκόταν πολύ κοντά την εποχή εκείνη. Στην όχθη του ποταμού (8) υπήρχε ο Ναός Quepren Valley με ένα αίθριο από 24 πυλώνες γύρω του με διάταξη Ανατολή – Δύση όπου αντιπροσώπευαν τις ώρες του ημερονυκτίου, (σήμερα υπάρχει εκεί μια καφετέρια). Εκεί εναπόθεταν τους νεκρούς Φαραώ μέχρι να οργανώσουν τη μεταφορά τους στην Πυραμίδα για την ταφή. Ο ναός αυτός συνδεόταν με την πυραμίδα του Χεφρήνου αφού περνούσε από την Σφίγγα με μια λιθόστρωτη πλατφόρμα ξεκινώντας από τον Νείλο σε μια ευθεία.
Η πυραμίδα του Χέοπα ή Κουφού (Khufu) έχει ύψος 146,6 μέτρα (σήμερα είναι περίπου δέκα μέτρα (138,8 μ.) κοντύτερη, λόγω φθοράς της κορυφής). Του Χεφρήνου 143,5 μέτρα και του Μυκερίνου 66 μ. Η μεγάλη του Χέοπος κατασκευάστηκε περίπου το 2551 π.Χ. Ο Χέοπας την κατασκεύασε μέσα στα 23 χρόνια (;) της βασιλείας του. Είναι η πιο γνωστή και όλο μυστήρια. Έχει πλευρά βάσης 230,35μ. Εμβαδόν 54.000 τ.μ. Όγκο 2.521.000 κυβικά μέτρα, με συνολικό βάρος 6,5 εκατομμύρια τόνους. Εσωτερικά περιλαμβάνει τρεις μεγάλες αίθουσες και διαδρόμους. Ο νεκροθάλαμος έχει ύψος 5 μ. με πλάτος 5,34 μ. και μήκος 10,33 μ. φτιαγμένος από βασάλτη που έφερναν από το Ασουάν με φελούκες. Η λάρνακα μέσα στην οποία βρισκόταν η μούμια είναι από ροζ γρανίτη, πέτρωμα που υπάρχει σε αφθονία στα βουνά της Αιγύπτου. Απ’ έξω οι πυραμίδες είχαν επίχρυση από σοβά με διάφορα χρώματα βαμμένες. Η άμμος όμως που υπάρχει στη γύρω περιοχή με την ταχύτητα του ανέμου λειτουργούσε σαν αμμοβολή και έβγαλε το επίχρισμα, εκτός από το ύψος της κορυφής για δέκα περίπου μέτρα.
Ομάδα ερευνητών από Γάλλους και Ιάπωνες το έτος 2015, μετά από έρευνες κάνουν λόγο για ύπαρξη κενού χώρου, πάνω από τον μεγάλο διάδρομο, τουλάχιστον 30 μέτρων, χωρίς να είναι σε θέση να περιγράψουν τη δομή του κενού αυτού χώρου. Αρκετοί πιστεύουν ότι το κενό αυτό λειτουργεί ως μηχανισμός μείωσης της πίεσης του κτίσματος. Να αναφέρω εδώ ότι υπολογίζεται ότι η πυραμίδα αυτή έχει τρία εκατομμύρια ογκόλιθους με καθένα απ’ αυτούς να έχει βάρος 2 έως 15 τόνους. Άρα η θεωρία της μείωσης πίεσης λόγω του κενού χώρου έχει σοβαρή βάση. Μεγάλο μυστήριο είναι η ακρίβεια που είναι ευθυγραμμισμένη η πυραμίδα με τον Γεωδαιτικό Βορρά. (Είναι η κατεύθυνση κατά μήκος της γήινης επιφάνειας προς τον γεωγραφικό βόρειο πόλο). Αυτό απαιτεί απόλυτη ακρίβεια κλάσματος της μοίρας. Γιατί μπήκαν σε αυτή τη διαδικασία, κανείς δεν γνωρίζει. Ένα άλλο μυστήριο είναι το εξής: Ο Φαραώ Χέοπας βασίλεψε 22 χρόνια και 11 μήνες, αν οι εργάτες δούλευαν και τις επτά ημέρες της εβδομάδας θα έκοβαν 100 ογκόλιθους ανά ημέρα, τότε για τον αριθμό 2.300.000 ογκολίθων θα χρειαζόταν 62 χρόνια αδιάκοπης και σκληρής εργασίας. Η ακρίβεια εφαρμογής μεταξύ των ογκολίθων είναι τόσο μεγάλη που ένα κομμάτι φύλλο από χαρτί δεν περνά ανάμεσά τους. Τα εργαλεία της εποχής ήταν από χαλκό, οπότε ήταν πάρα πολύ μεγάλος ο χρόνος διαμόρφωσης του ασβεστόλιθου.
Ο Έβανς είπε ότι στα ανάκτορα της Κνωσσού ευρήματα βεβαιώνουν τη χρήση σιδήρου το 10.000 π.Χ. από τους Κουρήτες. Αυτή η πληροφορία δικαιολογεί τη χρήση εργαλείων από σίδηρο για τους ογκόλιθους καθ’ ότι ο σίδηρος είναι πολύ πιο σκληρός από τον χαλκό. Οι μελετητές όμως λένε ότι οι Αιγύπτιοι δεν είχαν εργαλεία σιδήρου. Μία άλλη θεωρία λέει ότι ίσως έκαναν καλούπια επιτόπου και άδειαζαν μέσα υλικό, όπως το μπετόν σήμερα, χωρίς να γνωρίζουμε με τι τρόπο (αν) το έφτιαχναν. Πάντως το σίγουρο είναι, οτι η εξαιρετική τεχνική, ακρίβεια, επιδεξιότητα και τέχνη,δεν μαρτυρούν εργασίες με σκλάβους, όπως πιστεύεται. Άλλωστε την εποχή εκείνη δεν υπήρχαν σκλάβοι.
Η κατασκευή τους είναι ένα έργο ικανοτήτων και όχι απροθυμίας. Εργάστηκαν άνθρωποι με αγάπη γι’ αυτό το έργο, και το δούλεψαν με προσοχή. Οι τεράστιοι ογκόλιθοι που δεν είναι λίγοι, ζυγίζουν από δύο έως και δεκαπέντε τόνους έκαστος και απαιτείται απόλυτη ακρίβεια στην τοποθέτησή τους, για να φτάσουν στην κορυφή με μηδέν απόκλιση με γωνία κλίσης στις πλευρές 54 μοίρες και 54΄.
Με τις γνώσεις και τα μέσα που διέθεταν τότε μήπως έχουμε χάσει κάποια περίοδο της ιστορίας; Αστρονόμοι σε μελέτες που έκαναν, διαπίστωσαν ότι η διάταξη των πυραμίδων στη Γκίζα είναι όπως ήταν ο αστερισμός του Ωρίωνα το 12.500 π.Χ. γιατί σήμερα έχουμε μια απόκλιση λίγων μοιρών. Άλλο μυστήριο είναι ότι η βάση της μεγάλης είναι από μάρμαρα, υλικό που δεν υπάρχει σαν πέτρωμα στην Αίγυπτο. Οι εντυπωσιακές δομές έχουν χαρακτηριστικά που δεν αντιστοιχούν στις ιδέες για το επίπεδο ανάπτυξης του πολιτισμού εκείνης της εποχής. Δεν βρέθηκαν ούτε περιγραφές, ούτε σχέδια, ούτε εικόνες που να σχετίζονται με την κατασκευή τους. Ο Φαραώ Άμασις κάλεσε τον Θαλή τον Μιλήσιο (624-547 π.Χ.) να μετρήσει το ύψος των Πυραμίδων, άρα αν ήταν κατασκευαστές θα το γνώριζαν. Αίνιγμα είναι και το εξής:
Αν πολλαπλασιάζοντας το ύψος της με το 43200 βρίσκεις την πολική ακτίνα της γης. Αν μετρήσεις την περίμετρο της βάσης με ακρίβεια και πολλαπλασιάσεις ξανά με το 43200 βρίσκεις την ισημερινή περιφέρεια της γης. Ίσως να είναι τυχαίο, αλλά σε μία εποχή που όπως λέγεται την κατασκεύασαν, δεν γνώριζαν τις διαστάσεις της γης, γιατί η ακρίβεια στην κλίμακα 1:43200;
Βγαίνει λοιπόν το συμπέρασμα ότι οι Φαραώ δεν τις κατασκεύασαν αλλά τις διακόσμησαν εσωτερικά, για να είναι ο τάφος τους. Άλλωστε δεν έφτιαξαν όλοι οι Φαραώ πυραμίδες για να ταφούν.
Όπως και να έχουν τα πράγματα, τα κτίσματα αυτά είναι ένα θαύμα αρχιτεκτονικής που προκαλούν δέος χιλιάδες χρόνια τώρα.