Ευρώπη έχει χάσει έως τώρα το 3% του ΑΕΠ της λόγω της εκτίναξης των τιμών της ενέργειας που οδηγούν στη μείωση των όρων εμπορίου, δηλαδή στη μεταφορά πλούτου στις χώρες που εξάγουν ενέργεια, σύμφωνα με τον επικεφαλής του ESM, Κλάους Ρέγκλινγκ.
Μιλώντας σε εκδήλωση στη Λισαβόνα για τη μετάβαση σε μία πιο ανθεκτική και βιώσιμη ευρωπαϊκή οικονομία, ο Ρέγκλινγκ τόνισε ότι η παραπάνω απώλεια στο ΑΕΠ είναι μεγαλύτερη από αυτή στη διάρκεια της πρώτης πετρελαϊκής κρίσης στις αρχές της δεκαετίας του 1970.
Αύξηση του ΑΕΠ ακόμη και με μηδενική ανάπτυξη φέτος
Ο διευθύνων σύμβουλος του ESM αναφέρθηκε στον αντίκτυπο που έχει γενικότερα ο πόλεμος στην Ουκρανία στην ευρωπαϊκή οικονομία. Αν και έκανε σαφές ότι θα είναι μεγάλος και θα ενισχύσει την τάση για την από-παγκοσμιοποίηση της οικονομίας, μία εξέλιξη που θα είναι, όπως είπε, δυσμενής, εμφανίσθηκε πιο αισιόδοξος από τους παράγοντες της αγοράς.
«Αν οι προβλέψεις της αγοράς υλοποιηθούν, η Ευρώπη αντιμετωπίζει την προοπτικής να μην έχει καθόλου ανάπτυξη φέτος», είπε, προσθέτοντας: «Ευτυχώς, πρέπει να θυμηθούμε ότι η ανάπτυξη πέρυσι, μετά την πανδημία, ήταν εξαιρετικά ισχυρή, επομένως το κενό ανάπτυξης από πέρυσι είναι σημαντικό. Αυτό σημαίνει ότι, ακόμη και αν δεν υπάρξει καθόλου ανάπτυξη φέτος – από τρίμηνο σε τρίμηνο – το μέσο ΑΕΠ στο 2022 θα είναι παρά ταύτα 2% υψηλότερο σε σχέση με το μέσο του 2021».
Οι θετικοί παράγοντες
Απέναντι στις αρνητικές συνέπειες του πολέμου, όπως είναι κυρίως η μεγάλη αύξηση του πληθωρισμού που μειώνει την πραγματική κατανάλωση, η μείωση της εμπιστοσύνης των καταναλωτών και των επενδυτών και η επαναξιολόγηση επενδυτικών σχεδίων από επιχειρήσεις, ο Ρέγκλινγκ αντιπαρέβαλε τους θετικούς παράγοντες για την ανάπτυξη, όπως:
Οι μεταρρυθμίσεις βάσει των σχεδίων ανάκαμψης και ανθεκτικότητας και η χρηματοδότηση επενδύσεων από το Ταμείο Ανάκαμψης της ΕΕ που συνεχίζουν να αντισταθμίζουν τις αρνητικές τάσεις
Η πράσινη μετάβαση και η διαφοροποίηση των πηγών ενέργειας θα βοηθήσει την Ευρώπη να είναι λιγότερο εξαρτημένη από το ρωσικό πετρέλαιο και φυσικό αέριο
Οι καταναλωτές έχουν μεγάλο απόθεμα αποταμιεύσεων που δημιούργησαν στα δύο προηγούμενα χρόνια της πανδημίας, τα οποία θα μπορούσαν να δαπανηθούν καθώς θα μειώνονται τα πραγματικά εισοδήματα.
Ο επικεφαλής του ESM είπε ότι για τον ίδιο είναι προφανές ότι η Ευρώπη πρέπει να γίνει ισχυρότερη ως ενιαία παρουσία στον κόσμο και ότι για τον λόγο αυτό πρέπει να προχωρήσει η ίδια σε μεγαλύτερη ενοποίηση.
Η πρόταση για το Ταμείο Ανάκαμψης
Υπερθεμάτισε όσα είπε ο Ιταλός πρωθυπουργός, Μάριο Ντράγκι, για την ανάγκη να προχωρήσει η ΕΕ σε μία ρεαλιστική ομοσπονδιακή μορφή που θα περιλαμβάνει όλους τους τομείς που επηρεάζονται από τους μετασχηματισμούς που λαμβάνουν χώρα – από την οικονομία έως την ενέργεια και την ασφάλεια. Τάχθηκε υπέρ της δημιουργίας ενός κοινού προϋπολογισμού για τη χρηματοδότηση ευρωπαϊκών δημόσιων αγαθών, όπως της άμυνας, της μετανάστευσης και της κλιματικής αλλαγής.
Επιπλέον, επανέφερε στο προσκήνιο την πρόταση που έκαναν την περασμένη εβδομάδα οικονομολόγοι του ESM για τη σύσταση ενός Ταμείου Σταθερότητας της Ευρωζώνης, το οποίο θα μπορεί να χρηματοδοτεί με δάνεια χώρες – μέλη που πλήττονται από εξωτερικά σοκ, όπως ο πόλεμος, και δυσκολεύονται να τα αντιμετωπίσουν μόνες τους.
Ο Ρέγκλινγκ εκτίμησε ότι λόγω των τελευταίων κρίσεων και του υψηλού δημόσιου χρέους, αρκετές χώρες θα χρειασθούν βοήθεια. Σημείωσε, επίσης, ότι το Ταμείο Σταθερότητας θα δίνει βοήθεια στις χώρες με πιο χαλαρούς όρους σε σχέση με τα δάνεια που δίνει ο ESM για τα προγράμματα προσαρμογής (μνημόνια).