Συντάκτης: Τάσος Τσακίρογλου
Σύμφωνα με τη Βάγκενκνεχτ, αντιπρόεδρο της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του Die Linke, το πρόγραμμα που επιβάλλεται στην Ελλάδα είναι καταδικασμένο σε αποτυχία. Μόνη λύση είναι ο τερματισμός της λιτότητας και το κούρεμα του χρέους. Η ίδια ασκεί κριτική στην κυβέρνηση, καθώς, όπως λέει, περίμενε ότι θα επικρατούσε ο «θρίαμβος της λογικής» στους δανειστές, μια ψευδαίσθηση που οδήγησε στον ωμό εκβιασμό και στη συνθηκολόγηση.
• Ποια είναι η αποτίμηση που κάνετε για τη συμφωνία την οποία επέβαλαν οι πιστωτές στην ελληνική κυβέρνηση; Τη θεωρείτε εφαρμόσιμη;
Οχι. Δεν υπήρξε καμία διαπραγμάτευση, παρά μόνο καθαρός εκβιασμός. Η ΕΚΤ έκοψε τη ρευστότητα από τις ελληνικές τράπεζες στο πιο κρίσιμο στάδιο της διαπραγμάτευσης. Κάνοντάς το αυτό έβαλαν το μαχαίρι στον λαιμό του Αλέξη Τσίπρα. Με αυτή την επίδειξη δύναμης έγινε ξεκάθαρο ότι οι δημοκρατικές αποφάσεις και η βούληση ενός λαού δεν παίζουν κανένα ρόλο. Εγινε ήδη ξεκάθαρο μέχρι τώρα ότι με την αύξηση του ΦΠΑ και την περικοπή των συντάξεων η Ελλάδα θα ξανακυλήσει βαθιά στην ύφεση.
Ως συνέπεια το χρέος θα σκαρφαλώσει τουλάχιστον στο 200% του ΑΕΠ. Κάποια μέρα θα αναφέρεται στην Ιστορία σαν καθαρή τρέλα ότι οι κυρίαρχες ελίτ της Ευρώπης εξανάγκασαν μια χώρα με ανεργία των νέων μεγαλύτερη από 50% σε περαιτέρω μαζικές απολύσεις. Ολες οι περικοπές που έχουν επιβληθεί δεν αποτελούν μόνο καταστροφή για τον ελληνικό λαό, αλλά επιπλέον είναι ένα οικονομικό δηλητήριο. Ο μοναδικός τρόπος για να τελειώσει η ελληνική τραγωδία είναι ένα κούρεμα του χρέους, ο τερματισμός της λιτότητας που έχει αποτύχει τα τελευταία πέντε χρόνια και ένα πρόγραμμα επενδύσεων που θα αναζωογονήσει την ελληνική βιομηχανία.
• Η Αριστερή Πλατφόρμα και αρκετοί άλλοι στην Ελλάδα κατηγορούν τον Τσίπρα και τον ΣΥΡΙΖΑ ότι συνθηκολόγησε με τα αιτήματα των δανειστών. Πιστεύετε ότι υπήρχε κάποια άλλη εναλλακτική; Για παράδειγμα, θα ήταν μια επιλογή η εθελοντική έξοδος από το ευρώ;
Θεωρητικά, υπάρχουν δύο επιλογές για την Ελλάδα μέσα στο ευρώ: συνθηκολόγηση με τις απαιτήσεις των δανειστών και πάνω απ’ όλους της Γερμανίας. Αυτό σημαίνει τις βάρβαρες περικοπές, προκειμένου να λάβεις περισσότερες πιστώσεις και στο τέλος να έχεις ένα μεγαλύτερο χρέος. Η δεύτερη επιλογή στη θεωρία θα ήταν να αντιληφθούν οι πιστωτές ότι οι περαιτέρω περικοπές θα κάνουν χειρότερη την καταστροφή και να αποδεχθούν φυσικά μιαν αλλαγή. Πιστεύω ότι έναν τέτοιο θρίαμβο της λογικής ήταν που περίμενε μέχρι την τελευταία στιγμή η ελληνική κυβέρνηση.
Οι προηγούμενες εβδομάδες, ωστόσο, είχαν δείξει καθαρά ότι ήταν εντελώς μάταιο να περιμένεις να δείξουν λογική οι πιστώτριες χώρες. Ετσι, η Ελλάδα θα χρειαζόταν μια ρεαλιστική προσέγγιση για ένα σχέδιο Βήτα, προκειμένου να μην αναγκαστεί να υποκύψει στον εκβιασμό χωρίς έλεος. Ο Βαρουφάκης έχει δηλώσει καθαρά σε συνέντευξή του ότι είχε κάποιες ιδέες γι’ αυτό το θέμα, οι οποίες όμως δεν είχαν την υποστήριξη της πλειοψηφίας. Βέβαια, είναι πάντα εύκολο να διατυπώνεις άποψη απ’ έξω για το ένα ή το άλλο που πήγε λάθος. Η ελληνική κυβέρνηση αντιμετώπιζε ένα πραγματικό δίλημμα, διότι η πλειοψηφία του ελληνικού λαού ήθελε τερματισμό της λιτότητας, αλλά την ίδια στιγμή ήθελε την παραμονή στην ευρωζώνη. Δεν μπορούσαν να ικανοποιηθούν και τα δύο.
• Και το Grexit;
Φυσικά, ένα Grexit θα ήταν επίσης δύσκολο και θα οδηγούσε, τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα, σε μια δραματική υποτίμηση των μισθών και των συντάξεων. Και αυτό στον βαθμό που δεν θα μπορούσε η κυβέρνηση να βασιστεί στο ελάχιστο στην ΕΚΤ ότι θα κουνήσει το δαχτυλάκι της για να προστατέψει το ελληνικό νόμισμα από ολική υποτίμηση.
Το ερώτημα όμως είναι εάν αυτό το νέο βάρβαρο πρόγραμμα λιτότητας θα αποτρέψει ολοκληρωτικά το Grexit ή απλώς θα το μεταθέσει. Και όσο πιο πολύ καταστρέφεται η ελληνική βιομηχανία τόσο δυσκολότερα γίνονται τα πράγματα. Μιλώντας εκ των υστέρων, θα ήταν καλύτερο να είχε εγκαταλείψει η Ελλάδα την ευρωζώνη ήδη από το 2010, αντί να αφήνει μια παράλογη πολιτική να καταστρέφει την ελληνική οικονομική ισχύ κατά 25%. Βέβαια, το να κοιτάμε πίσω είναι κάτι έξυπνο και απ’ αυτή την άποψη σίγουρα δεν μπορεί να κατηγορηθεί ο ΣΥΡΙΖΑ για τη λανθασμένη πορεία όλο αυτό το διάστημα.
• Ο Σόιμπλε, προτείνοντας την έξοδο της Ελλάδας από το ευρώ, επιβεβαίωσε ότι το ενιαίο νόμισμα τελικά ήταν «αναστρέψιμο». Αλλά, σπάζοντας το μεγάλο ταμπού του ευρώ, ορισμένοι υποστηρίζουν ότι είναι η Γερμανία εκείνη που πρέπει τώρα να φύγει από το ευρώ και όχι η Ελλάδα. Ποια είναι η γνώμη σας;
Από οικονομική σκοπιά αυτό είναι σίγουρα σωστό. Στα πρώτα χρόνια της νομισματικής ένωσης οι γερμανικές ελίτ με όργανα τους μισθούς, τη φορολογία και το κοινωνικό ντάμπινγκ, έδωσαν τη δυνατότητα στις γερμανικές επιχειρήσεις να έχουν υψηλότερες πωλήσεις στο εξωτερικό, εις βάρος των βιοτικών στάνταρ του ίδιου του δικού τους πληθυσμού, αλλά και των γειτονικών τους χωρών.
Αυτή η πολιτική βασίστηκε στην έλλειψη αλληλεγγύης και ονομάστηκε «Ατζέντα 2010» (επί Σρέντερ), ενώ προκάλεσε τεράστιες ανισορροπίες στα πρώτα δέκα χρόνια της ευρωζώνης, αναφορικά με τις ανταλλαγές προϊόντων και υπηρεσιών ανάμεσα στη Γερμανία και στα υπόλοιπα κράτη-μέλη του ευρώ. Για να αξιολογήσουμε τις τεράστιες επιπτώσεις αυτής της πολιτικής πρέπει να λάβουμε υπόψη μας ότι στα χρόνια πριν την εισαγωγή του ευρώ, η Γερμανία είχε αρνητικό ισολογισμό, εξαιτίας της γερμανικής επανενοποίησης. Μετά την ενεργοποίηση της πολιτικής της «Ατζέντας 2010», σε λιγότερα από δέκα χρόνια, η Γερμανία συσσώρευσε ένα τεράστιο πλεόνασμα της τάξης των χιλίων δισεκατομμυρίων ευρώ.
Οι άλλες χώρες δεν είχαν τρόπο να προστατευθούν απέναντι σ’ αυτή την επιθετική πολιτική, η οποία στερούνταν παντελώς αλληλεγγύης, υποτιμώντας το νόμισμά τους. Λαμβάνοντας αυτό υπόψη είναι απολύτως σωστό να χαρακτηρίσουμε τη Γερμανία καταστροφέα της ευρωζώνης. Χωρίς τη Γερμανία, η υπόλοιπη ευρωζώνη θα ήταν πολύ πιο σταθερή. Πολιτικά, ωστόσο, είναι σχεδόν αδύνατο να εγκαταλείψει η Γερμανία την ευρωζώνη με τη θέλησή της, καθώς η ζώνη του ευρώ αποτελεί κινητήρια δύναμη για την εξαγωγική της βιομηχανία. Και μέχρι τώρα δεν έχει υπάρξει σχεδόν καμία πίεση στη Γερμανία από τη Γαλλία και την Ιταλία, προκειμένου να σταματήσει αυτή τη στρατηγική του ντάμπινγκ των μισθών.
• Κατά την άποψή σας, για ποιο λόγο η κυρία Μέρκελ και ο κύριος Σόιμπλε επέμειναν τόσο πολύ στη δημιουργία ενός νέου ταμείου για την ιδιωτικοποίηση της ελληνικής δημόσιας περιουσίας;
Ενα τέτοιο ταμείο δημιουργεί ευκαιρίες για κλοπή της περιουσίας της χώρας. Η Γερμανία είχε τη δική της εμπειρία μ’ ένα τέτοιο ταμείο στο πρόσφατο παρελθόν της. Οι κρατικής και δημόσιας ιδιοκτησίας επιχειρήσεις τής πρώην Ανατολικής Γερμανίας μεταφέρθηκαν στο ταμείο «Treuhandanstalt», μετά τη λεγόμενη επανένωση, προκειμένου να ιδιωτικοποιηθούν. Αυτό κατέληξε σε μια καταστροφή. Χωρίς να υπολογίσουμε τα πολλά σκάνδαλα διαφθοράς που έγιναν, το ταμείο πούλησε όλες τις ανταγωνιστικές ανατολικογερμανικές επιχειρήσεις σε εξευτελιστικές τιμές στους Δυτικογερμανούς ανταγωνιστές τους, οι οποίοι στη συνέχεια τις αποψίλωσαν από τα περιουσιακά τους στοιχεία και τις έκλεισαν. Με το ταμείο αυτό η Ανατολική Γερμανία αποβιομηχανοποιήθηκε. Μεγάλες εταιρείες της Δύσης πήραν τα φιλέτα.
Η Ελλάδα είχε, επίσης, κακή εμπειρία τα τελευταία χρόνια με τις ιδιωτικοποιήσεις που υπαγορεύθηκαν από την τρόικα. Το ξεπούλημα του απολύτως κερδοφόρου ΟΠΑΠ σε χαμηλή τιμή σ’ έναν Ελληνα ολιγάρχη είναι ένα μόνο παράδειγμα. Ωστόσο, με το «Treuhandanstalt 2» για την Ελλάδα, το οποίο υπαγορεύθηκε από Μέρκελ και σία, η εκμετάλλευση της δημόσιας περιουσίας θα είναι ακόμα χειρότερη. Είναι απολύτως απαράδεκτο ολόκληρα νησιά του πανέμορφου Αιγαίου να πρόκειται να πουληθούν σε διάφορους μεγιστάνες. Πρόκειται για έγκλημα. Το ίδιο ισχύει και για τα σχέδια να πουληθούν τα 14 πιο κερδοφόρα αεροδρόμια στη γερμανική Fraport. Αντίθετα, τα αεροδρόμια που παράγουν ζημιές πρόκειται να μείνουν στο ελληνικό Δημόσιο. Αυτή η πολιτική εκμετάλλευσης έχει τα χαρακτηριστικά νεο-αποικιοκρατίας.
• Τι σηματοδοτούν οι εξελίξεις στην Ελλάδα για ολόκληρη την Ευρώπη;
Οι ανεύθυνες πολιτικές μισθών, συντάξεων και κοινωνικής λιτότητας, όπως και η πολιτική διάσωσης των τραπεζών εις βάρος των φορολογουμένων η οποία ακολούθησε την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση και για την οποία η πολιτική έχει την ευθύνη, παρήγαγαν ένα επικίνδυνο κοκτέιλ κρίσης στην Ευρώπη. Οι καταστροφικές συνέπειες είναι περισσότερο ορατές από οπουδήποτε αλλού στην Ελλάδα. Οι Ελληνες πολίτες έδειξαν καθαρά τι θέλουν με την εκλογή του ΣΥΡΙΖΑ στις αρχές του χρόνου, αλλά και με το εντυπωσιακό αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος: θέλουν ένα τέλος στη λιτότητα.
Και σε άλλες χώρες επίσης η πλειοψηφία δεν θέλει να αυξάνεται όλο και περισσότερο η κοινωνική αδικία και να μετατραπεί η Ευρώπη σε ένα πολιτικό σχέδιο του πιο πλούσιου 1% του πληθυσμού. Ωστόσο, η αντίσταση είναι αρκετά μικρή. Στην εξουσία ανεβαίνουν πιο συχνά κόμματα του κυρίαρχου ρεύματος. Και υπάρχουν όλο και περισσότεροι άνθρωποι που στρέφουν την πλάτη στην Ευρώπη και ακολουθούν εθνικιστικές δυνάμεις, όπως το Εθνικό Μέτωπο [στη Γαλλία]. Αυτή είναι μια πολύ επικίνδυνη εξέλιξη. Εάν δεν κατορθώσουμε να αναστρέψουμε την πολιτική σχετικά με την Ευρώπη, δεν έχουμε καμία προοπτική.
Ποια είναι
Γεννημένη το 1969 στην πόλη Ιένα της πρώην Aνατολικής Γερμανίας, έχει σπουδάσει οικονομικά και φιλοσοφία και σήμερα είναι αντιπρόεδρος της Κ.Ο. του γερμανικού αριστερού κόμματος Die Linke και μέλος της Εθνικής του Επιτροπής. Μετά την πτώση του Τείχους εντάχθηκε στο τότε Κόμμα Δημοκρατικού Σοσιαλισμού και ήταν μέλος της τάσης Κομμουνιστική Πλατφόρμα. Στις αρχές του 2012 αποκαλύφθηκε ότι η Βάγκενκνεχτ ήταν ένας από τους 27 βουλευτές του Die Linke οι οποίοι παρακολουθούνταν από τις μυστικές υπηρεσίες.
