Γράφει ο Βαγγέλης Πάλλας – Δημοσιογράφος | Συνήθως αυτό που θέλουμε να αλλάξουμε όσο αφορά στα κοινά είναι η πολιτική. Περιμένουμε πολλά από τις πολιτικές και το κράτος. Σίγουρα περιμένουμε όχι μια αλλαγή προσώπων, αλλά μια αλλαγή φιλοσοφίας που θα έδινε τέλος στις πολιτικές αυθαιρεσίες της εκάστοτε ηγεσίας.
Η ιστορία είναι σκληρή, κυνική, συχνά απάνθρωπη. Καμαρώνουμε για το πολιτισμό που δημιούργησε η γαλλική επανάσταση, όμως δεν αναγνωρίζουμε την προσφορά σ’αυτήν του Ροβεσπιέρου. Η Ιστορία είναι από τη φύση της ανήθικη. Άλλωστε η ηθική αφορά μόνο άτομα και ποτέ ομάδες ανθρώπων, πόσο μάλλον πλήθη ανθρώπων. Η Ιστορία κάνει τη δουλειά της ερήμην, των αισθημάτων και των δακρύων. Δύσκολα είναι να κρίνεις την Ιστορία. Δύσκολο είναι να μετέχεις ενεργά στο ιστορικό γίγνεσθαι επωμιζόμενοι τις ηθικές συνέπειες που αυτό συνεπάγεται.
Ζούμε μια περίοδο όπου βλέπουμε να σβήνουν κάτω από τα μάτια μας αιωνόβιες παραδόσεις: Ερημωμένα χωριά, συγκροτήματα ορυχείων, σιδηρουργίας και υφαντουργίας που κλείνουν, μας θυμίζουν καθημερινά το τέλος των παλαιών τρόπων ζωής. Ένα ορισμένο νήμα της ζωντανής παράδοσης έχει λίγο κοπεί, και οι μαθητείες γίνονται στο εξής με άλλους τρόπους. Η σχέση πολιτική – κράτους σε ορισμένα κράτη είναι ασφαλώς βελτιωμένη ως προς την ατομική μοίρα των πολιτών. Ωστόσο δεν έχουν όλοι ίσες ευκαιρίες. Η φυλή, το χρώμα και η στέρηση των δικαιωμάτων, μπορούν να αποτελέσουν μειονεκτήματα. Ως προς τους πολέμους η Ιστορία είναι αμήχανη, λίγο αφηρημένη θα έλεγα.
Για τον Ιησού όλοι οι άνθρωποι ήταν σαφώς ίσοι, ανεξαρτήτως εθνικότητας. Δίδαξε ότι πρέπει να αγαπάμε τους εχθρούς μας, κάτι που αποκλείει τον πόλεμο. Κι όμως οι Εκκλησίες που δημιουργήθηκαν στο όνομά του, δεν απέτρεψαν ποτέ κάποιο πόλεμο, αντιθέτως ευλογούσαν τις εκστρατείες.
Ο Βούδας ήταν εναντίον του πολέμου και πίστευε ότι όλοι οι άνθρωποι ήταν ίσοι. Εντούτοις οι Ιάπωνες, για να σας δώσω ένα παράδειγμα, λαός πολεμικός, κατάφεραν να αναμείξουν το Βουδισμό με την παραδοσιακή πολεμοχαρή θρησκεία τους.
Ο Πλάτωνας προχώρησε ακόμα περισσότερο. Προέβλεψε μια κάστα πολεμιστών, όπως ακριβώς και ο Βραχμανισμός. Ο Μωυσής προχώρησε κι άλλο. Έδωσε στους Ισραηλίτες την εντολή να κατακτήσουν τη γη της επαγγελίας. Έτσι η έννοια του Τζιχάν, του Ιερού Πολέμου που καθαγιάζεται από τον Θεό, πρωτοεμφανίζεται στην Παλαιά Διαθήκη.
Το Ισλάμ ακολουθούσε την πορεία του. Είναι σαφώς μια πίστη που επιτάσσει τον πόλεμο και τις κατακτήσεις. Έχετε συνειδητοποιήσει ότι σ’ αυτή τη χώρα δεν μιλάει κανείς για το μέλλον; Ότι χρόνια τώρα ο δημόσιος διάλογος αναφέρεται μόνο στο παρελθόν;
Σε μια εποχή που ο κόσμος αλλάζει ραγδαία, με ιλιγγιώδη ταχύτητα, όλοι αυτοί που νιώθουν ανέτοιμοι για το μέλλον, που φοβούνται, χωρίς γνώσεις και εφόδια για να το συναντήσουν, σε κρίση της μέσης ηλικίας, προσπαθούν να γυρίσουν μια ολόκληρη χώρα στο παρελθόν, στον Βουκεφάλα, τον Καραϊσκάκη, τον Φάλμπραγιερ, και τους 300 του Λεωνίδα, σαν στρουθοκάμηλος που κρύβει το πρόσωπό της. Αντί να προσπαθήσει να δουλέψει να δημιουργήσει, να νικήσει, να ζήσει. Θα τους αφήσουμε; Ως πότε αυτή η ζωντανή, κοσμοπολίτικη, παιχνιδιάρα, ερωτική, γλεντζέδικη χώρα θα καταπιέζεται από την μιζέρια, τον αναχρονισμό, τη θρησκοληψία, τον εθνικισμό και το φόβο;
«Αγωνιστήκαμε να κερδίσουμε το σήμερα, το χθες,
το αύριο δεν ξέρω.
Ζωγραφίσαμε τις σκιές μας πάνω στη γη.
Στα άνυδρα χωράφια, στις γειτονιές των
γυμνών παιδιών, στους τοίχους των κτιρίων
που ζαλίζουν το πέρασμα του Καβαλάρη Άρη.
Γιατί;
Γιατί το χθες, είναι το αυριανό σήμερα
που σε σπρώχνει να λες, τι να κάνω σήμερα;