Από σήμερα, Δευτέρα 2 Ιουνίου 2025, τίθεται και επίσημα σε εφαρμογή η πρώτη φάση του νέου συστήματος διακίνησης αγαθών μέσω ψηφιακών δελτίων αποστολής, για περισσότερες από 150.000 επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην ελληνική αγορά.

Το μέτρο αποτελεί ένα σημαντικό βήμα προς την πλήρη ψηφιοποίηση της εφοδιαστικής αλυσίδας, με στόχο τη διαφάνεια, τον αποτελεσματικότερο έλεγχο των εμπορικών ροών και τον περιορισμό της φοροδιαφυγής.

Το νέο καθεστώς αφορά σε πρώτη φάση τις επιχειρήσεις με ετήσιο κύκλο εργασιών άνω των 200.000 ευρώ. Οι συγκεκριμένες επιχειρήσεις καθίστανται πλέον υποχρεωμένες να εκδίδουν τα δελτία αποστολής ηλεκτρονικά και να τα διαβιβάζουν απευθείας στην πλατφόρμα myDATA της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ). Πρόκειται για την εισαγωγή ενός νέου, διαφανούς μοντέλου λειτουργίας που προβλέπει, σε επόμενο στάδιο, την πλήρη ιχνηλασιμότητα των εμπορευμάτων – από τη στιγμή της φόρτωσης έως την τελική παράδοση στον πελάτη.

Η πρώτη φάση περιλαμβάνει και συγκεκριμένες προβλέψεις για κυρώσεις σε περιπτώσεις μη συμμόρφωσης. Για τις επιχειρήσεις που τηρούν απλογραφικό λογιστικό σύστημα, το πρόστιμο σε ενδεχόμενο φορολογικό έλεγχο ορίζεται στα 500 ευρώ, ενώ για όσες τηρούν διπλογραφικά βιβλία, το πρόστιμο διαμορφώνεται στα 1.000 ευρώ. Ήδη εξετάζεται το ενδεχόμενο αυστηροποίησης του πλαισίου, με τα πρόστιμα να ενδέχεται να αυξηθούν σημαντικά, ακόμα και στα επίπεδα των 5.000 έως 10.000 ευρώ, ιδίως ενόψει της υποχρεωτικής ένταξης όλων των επιχειρήσεων στο νέο σύστημα από την 1η Δεκεμβρίου 2025.

Αξιοσημείωτο είναι πως δεν εμπίπτουν όλες οι επιχειρήσεις στην παρούσα φάση του μέτρου. Από την υποχρέωση εξαιρούνται, μεταξύ άλλων, οντότητες με κύκλο εργασιών άνω των 5 εκατ. ευρώ που λειτουργούν ως θυγατρικές αλλοδαπών επιχειρήσεων και χρησιμοποιούν εμπορικά ή λογιστικά συστήματα της μητρικής. Επίσης, εξαιρούνται επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στους κλάδους διακίνησης φαρμάκων, ιατροτεχνολογικών προϊόντων, ενεργειακών αγαθών και οικοδομικών υλικών – ανεξαρτήτως οικονομικού μεγέθους.

Η δεύτερη φάση της ψηφιακής παρακολούθησης ξεκινά σε πιλοτική βάση τον Αύγουστο και θα καταστεί υποχρεωτική από την 1η Δεκεμβρίου. Θα περιλαμβάνει, πέραν της έκδοσης και διαβίβασης του δελτίου, και νέες δυνατότητες όπως η ψηφιακή επιβεβαίωση παραλαβής από τον αποδέκτη, η σάρωση QR Code, καθώς και η καταγραφή ποιοτικών και ποσοτικών στοιχείων ανά παραστατικό, ενισχύοντας έτσι την ακρίβεια και τη διαφάνεια των εμπορικών συναλλαγών.

Η υπουργική απόφαση, που φέρει την υπογραφή των Υφυπουργών Γιώργου Κώτσηρα και Γιώργου Πιτσιλή, προβλέπει ότι οι επιχειρήσεις της πρώτης κατηγορίας υπάγονται άμεσα στο νέο πλαίσιο, ενώ για όλες τις υπόλοιπες θα υπάρχει δυνατότητα προαιρετικής συμμετοχής έως τις 30 Νοεμβρίου, πριν η ένταξή τους γίνει υποχρεωτική.

Παράλληλα, το νέο πλαίσιο προβλέπει σημαντικές διευκολύνσεις για τις επιχειρήσεις, όπως η δυνατότητα ακύρωσης παραστατικών πριν την εκκίνηση της διακίνησης και η πλήρης συμβατότητα με υφιστάμενα εμπορικά και λογιστικά λογισμικά. Οι ελεγκτικοί μηχανισμοί της ΑΑΔΕ αναμένεται να ενισχυθούν σημαντικά, καθώς το νέο σύστημα επιτρέπει τον έλεγχο σε πραγματικό χρόνο, δημιουργώντας τις προϋποθέσεις για στοχευμένες διασταυρώσεις και επιτόπιες επαληθεύσεις.

Η λίστα των εξαιρέσεων περιλαμβάνει επίσης τις ενδοεταιρικές μεταφορές αποθεμάτων σε αποστάσεις έως 10 χιλιομέτρων, τη διακίνηση παγίων που δεν προορίζονται προς πώληση, τη διανομή συγγραμμάτων μέσω του προγράμματος «Εύδοξος», καθώς και την αποστολή εντύπων του Τύπου προς συνδρομητές και πρακτορεία διανομής. Εξαιρούνται, επίσης, οι λιανικές συναλλαγές που συνοδεύονται από παραστατικά αξίας – με εξαίρεση τις περιπτώσεις ταχυμεταφορών και τη διακίνηση καυσίμων.