Για το Ελληνογερμανικό Ταμείο για το Μέλλον έχουμε αναφερθεί πολλές φορές. Πρόκειται για μία προσπάθεια της Γερμανίας με τη συναίνεση και τη συγχρηματοδότηση, δυστυχώς, και της Ελλάδας για λειτουργία ενός “Ταμείου” που θα παρέχει χορηγίες προς τα μαρτυρικά χωριά και τις μαρτυρικές πόλεις για δράσεις και προγράμματα. Το Εθνικό Συμβούλιο Διεκδίκησης των Οφειλών της Γερμανίας προς την Ελλάδα, κρούει τον κώδωνα του κινδύνου σχετικά με αυτές τις πρωτοβουλίες επισημαίνοντας τις προσπάθειες του Βερολίνου μέσω «δώρων και δημόσιων σχέσεων» να τερματίσει τις διεκδικήσεις για τις γερμανικές αποζημιώσεις της ναζιστικής κατοχής.
Στη συμφωνία με την Τσεχία, που αποτελεί και το πρότυπο για την αντίστοιχη ελληνογερμανική συμφωνία, υπάρχει και ένας όρος κλειδί, που αποκαλύπτει τις πραγματικές προθέσεις: «Οι δύο πλευρές δηλώνουν ότι δεν θα επιβαρύνουν τις σχέσεις τους με πολιτικά και νομικά ζητήματα που απορρέουν από το παρελθόν».
Ενώ στην ιστοσελίδα των Γερμανικών αποστολών στην Ελλάδα, ο Γερμανός πρέσβης Δρ. Πέτερ Σόοφ αναφέρει: «Ένα ελληνογερμανικό ταμείο για το μέλλον, θα έχει ως σκοπό την αναζήτηση ενδεδειγμένων δράσεων για την επεξεργασία του παρελθόντος, π.χ. με θεματικές εκθέσεις, τη δημιουργία πανεπιστημιακών εδρών ή ακόμα και τη συνεργασία στην έκδοση σχολικών βιβλίων»!
H ίδρυση και λειτουργία του Ελληνογερμανικού Ταμείου επικυρώθηκε σε ειδική εκδήλωση στο Βερολίνο στις 12 Σεπτεμβρίου του 2014 με την παρουσία του Προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας κ. Κάρολου Παπούλια, και από τότε, πραγματοποιούνται σε τακτά χρονικά διαστήματα συναντήσεις, με το επίκεντρο της προσοχής των Γερμανών να στρέφεται στους νέους από τις μαρτυρικές πόλεις και χωριά.
Με συμμετοχή Κρητικών η συνάντηση στο Βερολίνο
Η τελευταία συνάντηση πραγματοποιήθηκε ξανά στο Βερολίνο από 9 έως 15 Δεκεμβρίου.
Σε σχετικό κείμενο σημειώνεται ότι, συμμετείχανΈλληνες καλλιτέχνες, ιστοριοδίφες και νέοι από 23 μαρτυρικούς τόπους. Συμμετοχή, όπως είχαμε πει και σε προηγούμενο δημοσίευμα, υπήρχε και από Κρήτη και πιο συγκεκριμένα από τα Χανιά, 2 πολιτών από το Κοντομαρί και ενός από την Κάντανο.
Οι ομάδες των 48 Ελλήνων επισκέφθηκαν για μια εβδομάδα το Μόναχο, την Κολωνία τη Νυρεμβέργη και το Βερολίνο προσκεκλημένοι του νεοϊδρυθέντος Ελληνογερμανικού Ταμείου για το Μέλλον, το οποίο διαχειρίζεται και χρηματοδοτεί το γερμανικό υπουργείο Εξωτερικών.
Για τις “γερμανικές προθέσεις” μίλησε ο υφυπουργός Εξωτερικών Μίχαελ Ροτ δήλωσε στη Deutsche Welle:
«αυτά που διέπραξε η Βέρμαχτ, η ναζιστική Γερμανία στην Ελλάδα δεν είναι σε πολλούς Γερμανούς γνωστά. Δεν έχουμε δώσει την απαραίτητη σημασία σε αυτό το σκοτεινό κεφάλαιο της ιστορίας μας. Δεν είναι ακόμη πολύ αργά, αλλά αργήσαμε. Και γι’ αυτό χαίρομαι που έχουμε κάνει τα πρώτα βήματα. Δημιουργήσαμε μια σειρά από εργαλεία. Προχωράμε το Ελληνογερμανικό Ίδρυμα Νεολαίας, ώστε να λειτουργήσει τον επόμενο χρόνο, και έχουμε ήδη το Ελληνογερμανικό Ταμείο για το Μέλλον, το οποίο στηρίζει επιστημονικά και προγράμματα ανταλλαγών προπαντός με τα μαρτυρικά χωριά».
Όπως σημείωσε ο κ. Ροτ, το ελληνογερμανικό ίδρυμα ακολουθεί το παράδειγμα του γερμανογαλλικού ιδρύματος νεολαίας και του γερμανοπολωνικού ιδρύματος νεολαίας.
Να κάνουμε εδώ μία παρένθεση για να αναφέρουμε ότι το Γερμανοπολωνικό Ίδρυμα Νεολαίας λειτουργεί στα πλαίσια του Οργανισμού για τη Γερμανοπολωνική Συμφιλίωση, ενός οργανισμού που είχε στόχευση και την καταβολή αποζημιώσεων εκ μέρους της Γερμανίας προς τα θύματα της Πολωνίας για τα ναζιστικά εγκλήματα. Ξεκάθαρα δηλαδή, αν και δεν το παραδέχονται ευθαρσώς, αναγνωρίζουν ότι οι συγκεκριμένες πρωτοβουλίες σχετίζονται με το θέμα των αποζημιώσεων.
Μ. Ροτ: “Πρέπει να συνεργαστούμε”
Για τον κ. Ροτ έχει μεγάλη σημασία η συμμετοχή των νέων από τις μαρτυρικές πόλεις και τα χωριά της Ελλάδος:
“Πρέπει να συνεργαστούμε, και θέλουμε να συνεργαστούμε. Το εννοούμε σοβαρά! Παρακαλούμε να το μεταφέρετε εσείς αυτό στην πατρίδα σας. Εσείς, που προέρχεστε από τους μαρυρικούς τόπους και τις εβραϊκές κοινότητες. Το Ίδρυμα Νεολαίας και τον Ταμείο για το Μέλλον είναι καταρχάς μια προσφορά της κυβέρνησης μου. Αν αυτά πετύχουν εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τη δική σας υποστήριξη.“
Όμως, δεν ήταν όλα τόσο “ευχάριστα”.
Σε αναφορά παρευρισκόμενου γερμανού πολίτη για την αναγκαιότητα μετάφρασης λογοτεχνικών έργων από συγγραφείς που κατάγονται από τους μαρτυρικούς τόπους που εμπεριέχουν μαρτυρίες αυτών που έζησαν τα γεγονότα, και με πιο συγκεκριμένη αναφορά στο βιβλίο του Γ. Θεοχάρη “Δίστομο: 10 Ιουνίου 1944” όπου υπάρχουν σημαντικά στοιχεία για τη σφαγή αλλά και στην επισήμανση ότι η βαρύτητα της γερμανικής κατοχής στην Ελλάδα την περίοδο 1941 – 1944 δεν έχει γίνει συνείδηση του γερμανικού λαού, ο Υφυπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας εκνευρίστηκε και είπε «δεν έχει και πολύ νόημα να επικεντρωνόμαστε σε όλα αυτά που δεν πήγαν καλά στο παρελθόν.”.
Αρ. Συγγελάκης: “Προσπαθούν να καταστήσουν νέους των μαρτυρικών πόλεων σε πρεσβευτές των θέσεων της Γερμανίας”
Για τη συνάντηση που πραγματοποιήθηκε στο Βερολίνο αλλά και γενικότερα για το θέμα των Ελληνογερμανικών Συνελεύσεων και τις προσπάθειες εκ μέρους της Γερμανικής κυβέρνησης να βάλει τέλος στις διεκδικήσεις γερμανικών αποζημιώσεων, δηλώσεις είχε κάνει και ο κ. Αριστομένης Συγγελάκη, μέλος της Σ.Ε. του Εθνικού Συμβουλίου Διεκδίκησης των Οφειλών της Γερμανίας προς την Ελλάδα.
Σύμφωνα με τον κ. Συγγελάκη, “το σημαντικό είναι ότι η Γερμανία επιχειρεί με κάθε τρόπο να ενταφιάσει το ζήτημα των γερμανικών οφειλών” ακριβώς τη στιγμή που το ζήτημα αυτό έχει διεθνοποιηθεί, και έχει μεταφερθεί στο ευρωκοινοβούλιο με την παρουσία του Μανώλη Γλέζου:
Ο κ. Συγγελάκης σημειώνει ότι μέσω των συγκεκριμένων συναντήσεων προσπαθούν να δελεάσουν κάποιους “αφελείς ή πρόθυμους”.
Αλλά πέρα από φορείς και αρχές, προσκαλούν και επιθυμούν να παρευρίσκονται εκεί και νέοι άνθρωποι από μαρτυρικούς δήμους και χωριά της Ελλάδας. Κι ειδικά γι’ αυτό το ζήτημα, της παρέμβασης της Γερμανίας στη νεολαία των μαρτυρικών δήμων, γίνεται ξεκάθαρο ότι επιθυμούν μέσω της συμμετοχής αυτών των νέων στις συναντήσεις να προχωρήσουν σε μία οργανωμένη πλύση εγκεφάλου, “προκειμένου να καταστήσουν κάποιους από αυτούς πρεσβευτές των θέσεων της Γερμανίας στην Ελλάδα”.
Τι είναι το Ελληνογερμανικό Ταμείο για το Μέλλον
Σύμφωνα με τον πρέσβη της Γερμανίας στην Ελλάδα, το Ελληνογερμανικό Ταμείο για το Μέλλον έχει ως σκοπούς:
«την αναζήτηση ενδεδειγμένων δράσεων για την επεξεργασία του παρελθόντος, π.χ. με θεματικές εκθέσεις, τη δημιουργία πανεπιστημιακών εδρών ή ακόμα και τη συνεργασία στην έκδοση σχολικών βιβλίων. Επίσης, θα χρησιμεύσει και στην στήριξη του εβραϊκού τρόπου ζωής στην Ελλάδα».
Στην ουσία των πραγμάτων, το Ελληνογερμανικό Ταμείο για το Μέλλον δεν είναι τίποτ’ άλλο παρά μία προσπάθεια των Γερμανών με πολύ μικρό κόστος να «αποζημιώσουν» τους Έλληνες για τις φρικαλεότητες που έπραξαν στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Το θέμα της ίδρυσης του Ταμείου τέθηκε για πρώτη φορά κατά την επίσκεψη του Ομοσπονδιακού Προέδρου της Γερμανίας Γιόαχιμ Γκάουκ τον Μάρτιο του 2014 στην Ελλάδα και συνδέθηκε άμεσα με το ζήτημα της καταβολής γερμανικών αποζημιώσεων.
Τότε, ο κ. Γκάουκ είχε καταστήσει σαφές πως, κατά τη θέση του Βερολίνου, το ζήτημα των αποζημιώσεων έχει κλείσει από νομικής απόψεως, εγείροντας ωστόσο το ενδεχόμενο της δημιουργίας ενός “Ταμείου για το Μέλλον“, στα πρότυπα άλλων παρόμοιων προσπαθειών, το οποίο θα προσφέρει «σημαντικά ποσά», με στόχο να ενισχύσει την ιστορική μνήμη των Γερμανών για τις θηριωδίες του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.
Η συμφωνία υπογράφηκε, στις 12 Σεπτεμβρίου, παρουσία του Γερμανού και του Έλληνα προέδρου της Δημοκρατίας. Στο Ελληνογερμανικό Ταμείο για το Μέλλον συμμετέχουν με 3 εκ. ευρώ και οι δύο χώρες.