Με το φάσμα της καταστροφής να απειλεί τη φετινή ελαιοπαραγωγή, η έλλειψη φαρμάκων για τη δακοκτονία στα Χανιά φέρνει στο προσκήνιο τις χρόνιες παθογένειες του αγροτικού τομέα και την αδυναμία του υφιστάμενου συστήματος να διασφαλίσει τα συμφέροντα των μικρομεσαίων αγροτών.

Το ζήτημα ανέδειξε με ένταση ο επικεφαλής της «Λαϊκής Συσπείρωσης» Κρήτης, Αλέκος Μαρινάκης, στη συνεδρίαση του Περιφερειακού Συμβουλίου Λογοδοσίας, την 21η Αυγούστου, κρούοντας τον κώδωνα του κινδύνου για τη βιωσιμότητα χιλιάδων βιοπαλαιστών.

Ανεπάρκεια φαρμάκων και οριακή εφαρμογή της δακοκτονίας – Εγκατάλειψη των παραγωγών στην τύχη τους

Όπως επισήμανε ο Αλέκος Μαρινάκης, η φετινή δακοκτονία στα Χανιά καταρρέει κάτω από το βάρος των ελλείψεων, με μόλις δύο ψεκασμούς να έχουν πραγματοποιηθεί – ενώ θα έπρεπε ήδη να έχει ολοκληρωθεί και ο τέταρτος. Τα αποθέματα φαρμάκων έχουν εξαντληθεί, μετατρέποντας την προστασία της ελαιοπαραγωγής σε «κορώνα-γράμματα». Αγρότες καταγγέλλουν ότι το πρόγραμμα δακοκτονίας στην πράξη έχει εγκαταλειφθεί, ενώ οι καιρικές συνθήκες του Αυγούστου ευνοούν την ανεξέλεγκτη εξάπλωση των δακοπληθυσμών.

Το αποτέλεσμα; Οι ίδιοι οι παραγωγοί αναγκάζονται να προχωρήσουν σε ατομικούς ψεκασμούς, επωμιζόμενοι ένα δυσβάσταχτο κόστος σε μια περίοδο που τα οικονομικά αδιέξοδα γίνονται ολοένα και πιο ασφυκτικά. «Η παραγωγή και το εισόδημα των ελαιοπαραγωγών παίζεται κορώνα – γράμματα», τόνισε χαρακτηριστικά ο επικεφαλής της Λαϊκής Συσπείρωσης.

Ιδιωτικοποιημένο σύστημα, άγονες εργολαβίες και αδύναμη κρατική εποπτεία

Στην παρέμβασή του, ο κ. Μαρινάκης εστίασε ιδιαίτερα στις συνέπειες του ιδιωτικοποιημένου συστήματος δακοκτονίας και τις άγονες εργολαβίες που ευνοούν τους εργολάβους εις βάρος των παραγωγών. Η μετατροπή της δακοκτονίας σε ατομική ευθύνη, χωρίς ουσιαστική κρατική εποπτεία και έλεγχο στα χρησιμοποιούμενα φυτοφάρμακα, οδηγεί σε απορρύθμιση της αγοράς και αύξηση του κόστους παραγωγής για τους αγρότες.

Ο αρμόδιος αντιπεριφερειάρχης παραδέχτηκε ανοιχτά πως τα φυτοφάρμακα που διατίθενται από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης επαρκούν για μόλις δύο ψεκασμούς, και μάλιστα συχνά φτάνουν με καθυστέρηση, αφού χρησιμοποιούνται τελικά για την επόμενη χρονιά. Ο συμπληρωματικός διαγωνισμός της Περιφέρειας για αγορά επιπλέον φαρμάκων έχει «κολλήσει» στο Ελεγκτικό Συνέδριο, ενώ η προσφυγή δεν έχει ακόμη δικαιωθεί, αφήνοντας την αγορά χωρίς καμία βεβαιότητα για άμεση προμήθεια.

Διοικητική ανεπάρκεια και υπερφόρτωση των τομεαρχών – Χαμένοι στην… οργάνωση

Επιπλέον, σημειώθηκε σημαντική καθυστέρηση και στην τοποθέτηση των τομεαρχών, η οποία ολοκληρώθηκε όταν είχε ήδη πραγματοποιηθεί ο πρώτος ψεκασμός. Καθένας από τους τομεάρχες καλείται να διαχειριστεί πάνω από 700.000 ελαιόδεντρα, μέγεθος που υπονομεύει εκ των πραγμάτων κάθε δυνατότητα ουσιαστικής εποπτείας και αποτελεσματικής προστασίας.

Αποτυχημένη πολιτική, υποχρηματοδότηση και διαχρονικές ευθύνες

Ο Αλέκος Μαρινάκης κατηγόρησε την περιφερειακή αρχή πως ακολουθεί πιστά «την αποδεδειγμένα αποτυχημένη αντιλαϊκή πολιτική της εκάστοτε κυβέρνησης» στη δακοκτονία, αγνοώντας τα δίκαια αιτήματα των μικρομεσαίων παραγωγών και του οργανωμένου αγροτικού κινήματος. «Η ελαιοπαραγωγή δεν μπορεί να εξαρτάται από ιδιώτες εργολάβους και τους καιρούς», δήλωσε με έμφαση.

Οι αναφορές της Περιφέρειας περί αύξησης των κονδυλίων κρίθηκαν παραπλανητικές, αφού όχι μόνο δεν ανταποκρίνονται στις πραγματικές ανάγκες της δακοκτονίας, αλλά υπολείπονται σημαντικά των ποσών που διατίθεντο πριν το 2012 – εποχή κατά την οποία ξεκίνησαν οι διαδοχικές περικοπές και η ελλιπής αναπλήρωση του χαμένου εισοδήματος των ελαιοπαραγωγών.

Αγρότες σε απόγνωση: Χωρίς προστασία, χωρίς αποζημιώσεις, μόνο με καταστολή

Την ίδια στιγμή, όπως υπογράμμισε ο επικεφαλής της Λαϊκής Συσπείρωσης, η μοναδική «αποζημίωση» που γνωρίζουν οι παραγωγοί είναι η καταστολή: «Αυτό που έχουν “εισπράξει” οι αγρότες είναι η καταστολή, τα χημικά και τα γκλόμπς του αστικού κράτους». Καμία ουσιαστική αποζημίωση δεν έχει δοθεί για τις καταστροφές που προκαλεί ο δάκος, ενώ το βάρος της προστασίας μεταφέρεται κάθε χρόνο στους ώμους των ίδιων των παραγωγών.

Ολοκληρώνοντας την παρέμβασή του, ο Αλέκος Μαρινάκης επανέλαβε ότι η προστασία της ελαιοπαραγωγής δεν μπορεί να εναπόκειται στις καιρικές συνθήκες ή στα προσχήματα περί διαχειριστικών κωλυμάτων. Απαίτησε να ξεκινήσουν άμεσα οι απαραίτητοι ψεκασμοί, με κρατική ευθύνη, επαρκή χρηματοδότηση, έγκαιρη οργάνωση και μόνιμο προσωπικό.

«Η διοίκηση της Περιφέρειας είναι υπόλογη απέναντι στους βιοπαλαιστές αγρότες», τόνισε, καταγγέλλοντας την πρακτική της να προβάλλει ως άλλοθι διαχειριστικά ζητήματα, αντί να διεκδικεί από την κυβέρνηση την ουσιαστική θωράκιση της παραγωγής. Την ίδια στιγμή, το αίτημα του οργανωμένου αγροτικού κινήματος για κατάργηση του εργολαβικού συστήματος δακοκτονίας και του σχετικού χαρατσιού παραμένει επίκαιρο όσο ποτέ.