Συνέντευξη Σπ. Ζερβουδάκη για φωτογραφικό βιβλίο “Terra Incognita”: “Κάποιο εξελικτικό κατάλοιπο μας ωθεί στο λάθος συμπέρασμα ότι όλα θα πάνε καλά στο τέλος”

Χθες, Παρασκευή 20 Δεκέμβρη, σε μία κατάμεστη αίθουσα στον Πολυχώρο Λεκτόριο, ο καλλιτεχνικός χώρος Zoetrope και ο Σπύρος Ζερβουδάκης πραγματοποίησαν την παρουσίαση του φωτογραφικού βιβλίου Terra Incognita.

Για το βιβλίο και το θέμα που πραγματεύεται μίλησαν ο Απόστολος Βουλγαράκης, Καθηγητής του Πολυτεχνείου Κρήτης, καθώς και οι φωτογράφοι Πάνος Χαραλαμπίδης και Μαίρη Χαιρετάκη ενώ τη συζήτηση θα συντονίσει η Αριάδνη Παπιδάκη, φιλόλογος. Τελευταίος τον λόγο πήρε ο Σπύρος Ζερβουδάκης ο οποίος μίλησε για το σκεπτικό πίσω από το συγκεκριμένο έργο καθώς και το πώς δημιουργήθηκε κάνοντας ειδική αναφορά στον τρόπο που προέκυψαν συγκεκριμένες φωτογραφίες.

Μπορείτε να αγοράσετε το φωτογραφικό βιβλίο “Terra Incognita” με κόστος 35 ευρώ (υπογεγραμμένη έκδοση 40 ευρώ με επικοινωνία μέσω του email zervoss@gmail.com με τον δημιουργό του.

Με αφορμή αυτή την εκδήλωση παρουσιάζουμε πρόσφατη συνέντευξη που έδωσε ο Χανιώτης φωτογράφος Σπύρος Ζερβουδάκης στο εξειδικευμένο ιστιοχώρο φωτρογραφίας photologio.gr. Η συνέντευξη συνοδεύεται από φωτογραφίες που υπάρχουν στο φωτογραφικό βιβλίο Terra Incognita:

• ΕΡ.: Ποια θεωρείς ότι είναι τα όρια της δουλειάς ενός απλού καλλιτέχνη και ποια εκείνα ενός επαγγελματία της τέχνης;

Σπύρος Ζερβουδάκης: Οι εμμονές είναι αυτές που ωθούν τον άνθρωπο να κάνει την υπέρβαση. Είναι η καταλυτική εκείνη δύναμη, για το ένα παραπάνω βήμα στην επιστήμη ή στην τέχνη. Ακόμα όμως και αυτό το βήμα, δεν μπορεί να είναι μοναχικό. Η καλλιέργεια θα βοηθήσει να ξεφύγουμε από το εγώ, ώστε το έργο μας να επικοινωνήσει με το θεατή. Αυτός είναι ο τελικός στόχος του καλλιτέχνη, είτε είναι ερασιτέχνης είτε επαγγελματίας.

• ΕΡ.: Έχει γραφτεί ότι η φωτογραφία μέσα από το φως κουβαλά και ύλη από τα αντικείμενα που απεικονίζει. Και αναρωτιέμαι αυτή η εξερεύνηση που περιγράφεις στο project σου terra incognita ίσως είναι ακριβώς ένα ταξίδι σε ένα βαθύ παρελθόν, μια επιστροφή σε μια αρχαία μητρική γη.

Σπύρος Ζερβουδάκης: Μεγάλωσα διαβάζοντας μυθολογία. Ανθρωπόμορφοι θεοί καθόριζαν τα φυσικά φαινόμενα αλλά και ζωή μας. Η ανάμνηση ενός καταστροφικού κατακλυσμού υπάρχει και στα πιο παλιά ανθρώπινα κείμενα. Στο έπος του Γκιλγκαμές, στο Δευκαλίωνα, στην κιβωτό του Νώε και τόσους άλλους. Σε όλους αυτούς τους αρχαίους μύθους οι θεοί αποφάσισαν να τιμωρήσουν το διεφθαρμένο ανθρώπινο γένος. Σήμερα ο άνθρωπος πήρε τη θέση των θεών του. Μπορεί να αλλάξει τη μοίρα του αρκεί να αλλάξει τον τρόπο που διαχειρίζεται τους φυσικούς πόρους. Αρκεί να σταματήσει να συμπεριφέρεται με την αυθάδεια του ιδιοκτήτη αυτού του κόσμου. Κάπως έτσι ξεκίνησαν όλα. Διαβάζοντας και ζώντας σε ένα νησί, τουριστικό παράδεισο, που καταστρέφεται όλο και πιο γρήγορα.

• ΕΡ.: Ποιο είναι εκείνο το στοιχείο που πιστεύεις ότι δίνει πνευματικότητα σε μια φωτογραφία;

Σπύρος Ζερβουδάκης: Η φωτογραφία νομίζω ότι χρειάζεται μικρές ανάσες παραλόγου για να δημιουργήσει το δικό της κόσμο.

• ΕΡ.: Θεωρείς ότι οι φωτογραφίες τοπίου λειτουργούν σαν χάρτες δηλαδή χρησιμεύουν σαν καθαροί “οδηγοί” που δίνουν μόνο πληροφορίες;

Σπύρος Ζερβουδάκης: Και βέβαια δεν δίνουν μόνο πληροφορίες. Το τοπίο μπορεί δημιουργεί μια διασταλτική γενίκευση ή μία χρονική απροσδιοριστία. Το σημαντικό όμως είναι ότι εισάγει το θεατή σε μία περιπέτεια επανακατοίκησης.

• ΕΡ.: Έχουν επίδραση πάνω σου σαν φωτογράφο, μηνύματα που παίρνεις από άλλες τέχνες;

Σπύρος Ζερβουδάκης: Εννοείται. Από κινηματογράφο, λογοτεχνία, μουσική… Παρότι στα μαθητικά μου χρόνια με είχε κερδίσει η ζωγραφική, αργότερα στη φωτογραφία με εντυπωσίασε αυτή η ιδιότυπη υπέρβαση του πραγματικού. Στην ουσία ο φωτογράφος χρησιμοποιεί ένα γεγονός για να το μεταφέρει σε μια φανταστική διάσταση, αλλάζοντάς του τελικά σημασία. Αυτή η πρόκληση με κέρδισε.

• ΕΡ.: Η φωτογραφία μπορεί με ένα τρόπο να μας βγάλει έξω στην πραγματική ζωή, άρα μπορεί επίσης να περάσει ζητήματα ηθικά και πολιτικά; Είναι συνεπώς ταυτόχρονα και ένα όπλο;

Σπύρος Ζερβουδάκης: Σκεφτόμαστε με εικόνες οπότε η φωτογραφία είναι κάτι τόσο άμεσο αλλά και τόσο οικείο. Αν χρησιμοποιηθεί η κατάλληλη οπτική γλώσσα μπορεί να παρουσιαστεί ξανά η πραγματικότητα με μορφή που θα ενδιαφέρει τον εικονοφάγο άνθρωπο του 21ου αιώνα. Και σίγουρα αν ο θεατής καταλάβει και βρει ενδιαφέρουσα την οπτική μας γλώσσα, είναι πιθανό να νοιώσει μια ηθική αγωνία και την ανάγκη να δράσει.

• ΕΡ.: Κάθε κάδρο κάθε εικόνα είναι γεμάτο προκλήσεις άναρχης ομορφιάς. Το παιχνίδι του φωτογράφου είναι στη συνέχεια να ορίσει το ορθογώνιο αυτής της ομορφιάς;

Σπύρος Ζερβουδάκης: Ανεξάρτητα από τη θεματική, ο φωτογράφος αποκόπτει από αυτό που έχει μπροστά του τέσσερις πλευρές. Ανάλογα με την εμπειρία του, την καλλιέργειά του τη στιγμιαία διάθεση δημιουργεί εκείνη την στιγμή ένα εσωτερικό αυτοπορτρέτο. Αυτό είναι το φωτογραφικό γεγονός.

• ΕΡ.: Αναρωτιέμαι αν τα φωτογραφικά βιβλία είναι ένας τρόπος να σωθεί μια φωτογραφία στο χρόνο. Κάτι σαν ένα ιδιαίτερο μουσείο.

Σπύρος Ζερβουδάκης: Το φωτογραφικό βιβλίο έχει πια βρει τη θέση του σαν αυτόνομο έργο τέχνης. Σε ατομικό πεδίο είναι σίγουρα το στάδιο στο οποίο ο καλλιτέχνης έχει μία συνολική θέαση στο έργο του. Εκεί θα καταλάβει αν μία εικόνα, όσο αγαπημένη και να είναι, δημιουργεί ασταθείς δομές και πρέπει να αφαιρεθεί. Αυτές που μένουν όμως είναι μέρος ενός στιβαρού συνόλου.

• ΕΡ.: Τι σε ενδιαφέρει πιο πολύ αυτήν την εποχή φωτογραφικά;

Σπύρος Ζερβουδάκης: Ίσως το πιο κοινό θέμα, σήμερα. Δεν νομίζω να υπάρχει σύγχρονος λογικός άνθρωπος χωρίς να αντιλαμβάνεται ότι το μοντέλο οικονομικής και κοινωνικής διαχείρισης που ακολουθούμε σαν είδος οδηγεί στην καταστροφή. Και όχι μόνο βλέπουμε το τέλος να πλησιάζει, καταγράφουμε ανέμελα την πορεία μας. Σίγουρα κάποιο εξελικτικό κατάλοιπο μας ωθεί στο λάθος συμπέρασμα ότι όλα θα πάνε καλά στο τέλος.

Info

Ο Σπύρος Ζερβουδάκης γεννήθηκε στην Αθήνα . Σπούδασε Μαθηματικά στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και συνέχισε μεταπτυχιακές σπουδές (Msc) στα Εφαρμοσμένα Μαθηματικά στο Πολυτεχνείο Κρήτης και Φιλοσοφία των Μαθηματικών στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών.

Ξεκίνησε την ενασχόλησή του με τη Φωτογραφία παρακολουθώντας μαθήματα στον Φωτογραφικό Όμιλο του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και συνέχισε παρακολουθώντας σεμινάρια και διαλέξεις. Έχει παρουσιάσει το φωτογραφικό του έργο σε ατομικές και ομαδικές εκθέσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Έργα του βρίσκονται στο «Μουσείο Μπενάκη», στο Μουσείο Φωτογραφίας Θεσ/νικης (MOMus), στο Benetton Foundation’s collection, στη Δημοτική Πινακοθήκη Χανίων και σε ιδιωτικές συλλογές εντός και εκτός Ελλάδας. Ζει, εργάζεται και δημιουργεί στα Χανιά της Κρήτης.

http://zervoudakis.eu/

https://www.instagram.com/spiros.zervoudakis/