Ολοκληρώθηκε η Σύνοδος της ΕΕ για την ενέργεια. Οι υπουργοί Ενέργειας των 27 αναζήτησαν μια κοινή απάντηση στην απόφαση της Gazprom να διακόψει το φυσικό αέριο προς την Πολωνία και τη Βουλγαρία. Προς σταδιακή παύση των αγορών ρωσικού πετρελαίου ως μέρος του 6ου πακέτου κυρώσεων κατά της Μόσχας.
Με την ενεργειακή κρίση να βρίσκεται στο επίκεντρο όλων των ευρωπαϊκών συζητήσεων, όπως και το θέμα των τρόπων αντίδρασης στη Ρωσία και των νέων κυρώσεων, κομβικά ζητήματα δοκιμάζουν την αλληλεγγύη, ίσως και τη συνοχή της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Επι τάπητος ενεργειακά αποθέματα και προμήθειες με στόχο να δοθεί μήνυμα ενότητας προς τη Ρωσία, ότι η ΕΕ κινείται συντεταγμένα και δεν θα διχαστεί από τις κινήσεις της Μόσχας να κλείσει τη στρόφιγγα του φυσικου αερίου σε Πολωνία και Βουλγαρία.
Στο τραπέζι και το έκτο πακέτο κυρώσεων της ΕΕ κατά της Ρωσίας, το οποίο θα περιλαμβάνει απαγόρευση εισαγωγών ρωσικού πετρελαίου, οι εξαγωγές του οποίου αποτελούν σημαντική πηγή εσόδων της Μόσχας, με την Κομισιόν να προτείνει σύμφωνα με πληροφορίες μια συμβιβαστική λύση, προκειμένου να δοθεί χρόνος προσαρμογής αλλά και για να παρακάμψει τις ενστάσεις της Ουγγαρίας, της Σλοβακίας, αλλά και της Τσεχίας που είναι εξαρτημένες σε μεγάλο βαθμό από το ρωσικό αργό πετρέλαιο. Όπως μεταδίδει η ΕΡΤ ενδεχομένως να προταθεί μερικό εμπαργκο αρχικά μόνο για τις μεταφορές μέσω τάνκερ και όχι μέσω αγωγών.
Η Ουγγαρία έχει επανειλημμένα δηλώσει ότι δεν θα συνυπογράψει κυρώσεις που θα αφορούν τον τομέα της ενέργειας. Η Σλοβακία είναι επίσης μία από τις χώρες της ΕΕ που εξαρτάται περισσότερο από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα.
Τα κράτη – μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν πρέπει να έχουν αυταπάτες και να βασίζονται στην καλή πίστη Gazprom καθώς και ότι οι πληρωμές σε ρούβλια συνιστούν σαφή παραβίαση των κυρώσεων κατά της Ρωσίας, και δεν μπορούν να γίνουν αποδεκτές, υπογράμμισε η Επίτροπος Ενέργειας Κάντρι Σίμσον μιλώντας στο έκτακτο Συμβούλιο των υπουργών Ενέργειας της ΕΕ.
Η Επίτροπος Σίμσον υπογράμμισε ότι η ως ΕΕ “ξεκαθαρίσαμε ότι πρόκειται για μονομερή αλλαγή των συμβάσεων η οποία είναι αντίθετη με τις διεθνείς συμβάσεις. Έχουμε εξηγήσει ότι οι συμβάσεις για τις πληρωμές είναι σαφείς. Πολλές ευρωπαϊκές εταιρείες πρόκειται να πραγματοποιήσουν την επόμενη πληρωμή σε εταιρείες φυσικού αερίου και προσπαθούν να κατανοήσουν καλύτερα τι πρέπει να κάνουν και πρέπει να τους δώσουμε τη σαφήνεια που χρειάζονται. Ο μηχανισμός μετατροπής που διαχειρίζονται οι ρωσικές αρχές αποτελεί παραβίαση των κυρώσεων και δεν μπορεί να γίνει δεκτός”.
Παράλληλα αμφισβήτησε την ορθότητα του ρεπορτάζ του Bloomberg, σύμφωνα με το οποίο ορισμένα κράτη – μέλη της ΕΕ πληρώνουν ηδη ή σκέφτονται να πληρώσουν σε ρούβλια για την αγορά φυσικού αερίου, υπογραμμίζοντας ότι η ίδια δεν γνωρίζει κανένα κράτος – μέλος της ΕΕ που έχει την πρόθεση να πράξει κάτι τέτοιο.
Γερμανικό «ναι» στο εμπάργκο, αλλά…
Η Γερμανία τάσσεται πλέον υπέρ της επιβολής ευρωπαϊκού εμπάργκο στην αγορά πετρελαίου από τη Ρωσία, δήλωσε νωρίτερα σήμερα από τις Βρυξέλλες ο υπουργός Οικονομίας και Προστασίας του Κλίματος Ρόμπερτ Χάμπεκ, ζητώντας ταυτόχρονα μια μεταβατική περίοδο μερικών εβδομάδων. Προειδοποίησε ωστόσο για τον κίνδυνο αύξησης των τιμών ενέργειας τόσο για τη βιομηχανία όσο και για τους καταναλωτές. «Το κράτος δεν μπορεί να αμβλύνει κάθε επιπλέον βάρος», είπε χαρακτηριστικά.
«Δημιουργήσαμε μια κατάσταση στην οποία η Γερμανία μπορεί να επιβάλει εμπάργκο στην εισαγωγή ρωσικού πετρελαίου, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι η διακοπή της προμήθειας θα αφήσει τη χώρα ανεπηρέαστη – κυρίως δε τις ανατολικές περιοχές», διευκρίνισε ο κ. Χάμπεκ.
Σύμφωνα με «Έκθεση Προόδου» που παρουσίασε το υπουργείο Οικονομίας, η εξάρτηση της Γερμανίας από το ρωσικό πετρέλαιο έχει περιοριστεί από 35% σε 12% και αφορά κυρίως το πετρέλαιο που καταλήγει στο διυλιστήριο του Σβεντ στο Βρανδεμβούργο, το οποίο ανήκει στη Rosneft, συνδέεται με τον ρωσικό αγωγό Ντρούσμπα (Φιλία) και προμηθεύει με καύσιμα την ευρύτερη περιοχή του Βερολίνου. Σήμερα δόθηκε μάλιστα στη δημοσιότητα επιστολή της πόλης Σβεντ προς τον υπουργό Οικονομίας, στην οποία εκφράζεται ανησυχία για το ενδεχόμενο ενός εμπάργκο. «Μείναμε άναυδοι με τις ανακοινώσεις σας», γράφουν οι τοπικοί παράγοντες. Το διυλιστήριο της περιοχής απασχολεί σήμερα περισσότερους από 1.200 εργαζόμενους.
«Εκεί η κατάσταση θα είναι κάπως δύσκολη, σε περίπτωση απότομης διακοπής. Και δεν μπορούμε να υποσχεθούμε ότι η προμήθεια θα είναι πάντα εγγυημένη. Θα υπάρξουν σίγουρα μεγάλα άλματα τιμών ή καθυστερήσεις στην προμήθεια μεταξύ άλλων, αλλά ως χώρα δεν θα πέσουμε σε πετρελαϊκή κρίση», τόνισε από την πλευρά του ο κ. Χάμπεκ.
Ο υπουργός παραδέχθηκε ακόμη ότι οι συνέπειες ενός πετρελαϊκού εμπάργκο για τη Ρωσία δεν μπορούν να προβλεφθούν, διότι θα μπορούσε να προκληθεί εκτόξευση των τιμών παγκοσμίως και όλοι οι εξαγωγείς πετρελαίου – συμπεριλαμβανομένων αυτών της Ρωσίας – θα ωφελούνταν. «Αν ο Πούτιν κερδίζει περισσότερα χρήματα πουλώντας λιγότερο πετρέλαιο, τότε έχουμε κάνει μια τρύπα στο νερό», είπε χαρακτηριστικά ο Ρόμπερτ Χάμπεκ.
Οι καταναλωτές στη Γερμανία θα πρέπει να προσαρμοστούν στις αυξανόμενες τιμές, σημείωσε ο υπουργός, καθώς το κράτος δεν μπορεί να απορροφήσει όλες τις αυξήσεις. «Αυτή είναι η πικρή σκληρή αλήθεια», πρόσθεσε και προέβλεψε προβλήματα στις εύθραυστες αλυσίδες εφοδιασμού, υψηλό κόστος πρώτων υλών και έλλειψη εξειδικευμένων εργαζόμενων. «Πρόκειται για κρίσεις οι οποίες σωρεύονται τώρα η μία πάνω στην άλλη», εξήγησε και επισήμανε ότι η μεσαία οικονομία βρίσκεται υπό πίεση. «Η πανδημία, η ακριβή ενέργεια και η έλλειψη προσωπικού συνδυάζονται τώρα πολύ άσχημα», δήλωσε.
Ο κ. Χάμπεκ πάντως κάλεσε τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης να μειώσουν όσο το δυνατόν συντομότερα την εξάρτησή τους από τη ρωσική ενέργεια. «Η αλληλεγγύη προς την Ουκρανία απαιτεί τώρα ταχεία και δραστική μείωση της προμήθειας ορυκτών καυσίμων από τη Ρωσία», δήλωσε, στο περιθώριο του έκτακτου Συμβουλίου των υπουργών Ενέργειας της ΕΕ. Ερωτώμενος αν έχει κάποιο μήνυμα για τη Μόσχα, ο γερμανός υπουργός Οικονομίας δήλωσε: «Σταματήστε τον πόλεμο και πηγαίνετε στα σπίτια σας!»
Σε ευρώ ή σε δολάρια
«Θα συνεχίσουμε να πληρώνουμε σε ευρώ ή σε δολάρια, όπως προβλέπουν τα συμβόλαια. Δεν μπορούμε να δεχτούμε αυτό τον ελιγμό που παραβιάζει τα ήδη υπάρχοντα συμβόλαια». Αυτό δήλωσε, σχετικά με τις απαιτήσεις της Μόσχας για τον τρόπο πληρωμής του φυσικού αερίου, η Γαλλίδα Υπουργός περιβάλλοντος, Μπαρμπαρά Πομπιλί, προσερχόμενη στο Συμβούλιο Υπουργών Ενέργειας της ΕΕ.
«Μετά τη μονομερή και βάναυση απόφαση της Ρωσίας να διακόψει τη ροή φυσικού αερίου προς τη Βουλγαρία και την Πολωνία, αποφάσισα να συγκαλέσω αυτό το έκτακτο Συμβούλιο Υπουργών Ενέργειας της ΕΕ, πρώτα από όλα για να διασφαλίσουμε την αλληλεγγύη μας με τις δύο αυτές χώρες και να καταδικάσουμε αυτή την πράξη που παραβιάζει τα συμβόλαια και είναι απαράδεκτη.», δήλωσε η Γαλλίδα Υπουργός και προεδρεύουσα του Συμβουλίου. Η ίδια, εξήγησε ότι το σημερινό Συμβούλιο θα επικεντρωθεί ολοκληρωτικά στο θέμα του εφοδιασμού φυσικού αερίου και ειδικότερα στην εφαρμογή κοινών πολιτικών για τη μείωση της εξάρτησης από το ρωσικό φυσικό αέριο, αλλά και στην εφαρμογή των μέτρων που ανακοινώθηκαν στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο των Βερσαλλιών, όπως π.χ. ο μηχανισμός αποθήκευσης φυσικού αερίου σε ευρωπαϊκό επίπεδο και ο μηχανισμός κοινών προμηθειών φυσικού αερίου. Θα συζητηθεί επίσης, η διαφοροποίηση του εφοδιασμού ενέργειας και η μεγαλύτερη αλληλεγγύη σε επίπεδο ΕΕ, στο πλαίσιο του σχεδίου «REPowerEU» της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, το οποίο έχει στόχο τη μείωση της εξάρτησης από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα.
Ερωτηθείσα αν κάποιες ευρωπαϊκές εταιρείες έχουν ήδη πληρώσει τη Μόσχα σε ρούβλια για το φυσικό αέριο, η Γαλλίδα Υπουργός αρκέστηκε να απαντήσει λέγοντας : «το σημαντικό είναι να δείξουμε ότι όλοι είμαστε σύμφωνοι να συνεχίσουμε να πληρώνουμε σε ευρώ και ότι δε θα δεχτούμε να μας επιβληθούν μονομερώς τροποποιημένα συμβόλαια».
Η ΕΕ αποφασίζει εμπάργκο αγοράς ρωσικού πετρελαίου
Την Ουγγαρία και τη Σλοβακία ενδέχεται να εξαιρέσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή από ένα εμπάργκο αγοράς ρωσικού πετρελαίου το οποίο προετοιμάζει η Κομισιόν.
Ο λόγος είναι ότι η Επιτροπή είναι επιφυλακτική αναφορικά με το κάτα πόσον αυτές οι δύο χώρες μπορούν να αντέξουν μία γρήγορη απεξάρτηση από το ρωσικό αργό πετρέλαιο, όπως δήλωσαν σήμερα δύο αξιωματούχοι της ΕΕ.
Συγκεκριμένα, η Κομισιόν αναμένεται να ολοκληρώσει αύριο, Τρίτη τις εργασίες της για ένα έκτο πακέτο κυρώσεων της ΕΕ κατά της Ρωσίας για την εισβολή της στην Ουκρανία, το οποίο θα περιλαμβάνει απαγόρευση αγοράς ρωσικού πετρελαίου, οι εξαγωγές του οποίου αποτελούν σημαντική πηγή εσόδων της Μόσχας.
Η Ουγγαρία, η οποία εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το ρωσικό πετρέλαιο, έχει επανειλημμένα δηλώσει ότι δεν θα συνυπογράψει κυρώσεις που θα αφορούν τον τομέα της ενέργειας, ενώ η Σλοβακία αποτελεί επίσης μία από τις χώρες της ΕΕ που εξαρτάται περισσότερο από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα.
Για να διατηρήσει ενωμένο το ευρωπαϊκό μπλοκ των 27, η Επιτροπή ενδέχεται να προσφέρει στη Σλοβακία και την Ουγγαρία «εξαίρεση ή μια μακρά μεταβατική περίοδο», δήλωσε ένας από τους αξιωματούχους.
Το εμπάργκο πετρελαίου είναι πιθανό να εφαρμοστεί σταδιακά ούτως ή άλλως, πιθανότατα να τεθεί σε πλήρη ισχύ μόνο από τις αρχές του επόμενου έτους, έχουν αναφέρει αξιωματούχοι.
Η Ευρώπη είναι ο προορισμός για σχεδόν τις μισές εξαγωγές αργού και πετρελαϊκών προϊόντων της Ρωσίας – παρέχοντας στη Μόσχα μια τεράστια πηγή εσόδων.
Σύμφωνα με το Κέντρο Έρευνας για την Ενέργεια και τον Καθαρό Αέρα, τα κράτη μέλη της ΕΕ έχουν πληρώσει στη Ρωσία σχεδόν 20 δισεκατομμύρια ευρώ από τις 24 Φεβρουαρίου, όταν ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν διέταξε τη ρωσική στρατιωτική εισβολή στην Ουκρανία.
Συνολικά, η ΕΕ εξαρτάται από τη Ρωσία για το 26% των εισαγωγών πετρελαίου της, αλλά αυτή η εξάρτηση ποικίλλει μεταξύ των κρατών μελών.
Η Σλοβακία και η Ουγγαρία, και οι δύο στη νότια διαδρομή του αγωγού Ντρουζμπά που μεταφέρνει ρωσικό πετρέλαιο στην Ευρώπη, εξαρτώνται ιδιαίτερα, καθώς έλαβαν αντίστοιχα το 96% και το 58% των εισαγωγών αργού πετρελαίου και προϊόντων πετρελαίου από τη Ρωσία την περασμένη χρονιά, σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Ενέργειας.
Η Γερμανία που, μάλιστα, αποτελεί τον μεγαλύτερο αγοραστή ρωσικού πετρελαίου στην ΕΕ, ανέφερε ότι θα μπορούσε να διαχειριστεί ένα εμπάργκο πετρελαίου,αν και αρχικά είχε αντισταθεί υπό τον φόβο του οικονομικού κόστους.
Το πακέτο κυρώσεων της ΕΕ πρόκειται να παρουσιαστεί στους πρεσβευτές των κυβερνήσεων της ΕΕ την Τετάρτη.
Μέτρα σε κεντρικό ευρωπαϊκό επίπεδο για στήριξη καταναλωτών ζητεί ο Σκρέκας
Την ανάγκη άμεσης λήψης συντονισμένων μέτρων σε κεντρικό ευρωπαϊκό επίπεδο για τη στήριξη των Ευρωπαίων καταναλωτών, ιδίως των ευάλωτων νοικοκυριών και των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, από τις εκρηκτικές αυξήσεις στο κόστος ενέργειας επεσήμανε ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστας Σκρέκας κατά την παρέμβασή του στην σημερινή έκτακτη συνεδρίαση του Συμβουλίου Υπουργών Ενέργειας της Ε.Ε.
Σύμφωνα με το ΥΠΕΝ, ο κ. Σκρέκας επανέφερε τις προτάσεις της ελληνικής Κυβέρνησης για την επιβολή πλαφόν στις χονδρεμπορικές αγορές ενέργειας και τη σύσταση Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Αλληλεγγύης, για την αντιστάθμιση των επιπτώσεων της διεθνούς ενεργειακής κρίσης και τη σταθεροποίηση των τιμών σε προσιτά επίπεδα.
Επίσης μετέφερε τη θέση της Ελλάδας και του Πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, για αλληλεγγύη προς την Πολωνία και τη Βουλγαρία, στις οποίες έχει διακοπεί η τροφοδοσία με φυσικό αέριο από τη Ρωσία. Όπως είπε, η Ελλάδα είναι σε ετοιμότητα να στηρίξει τη Βουλγαρία και από την πρώτη ημέρα της διακοπής της τροφοδοσίας έχει ξεκινήσει να διοχετεύει ποσότητες φυσικού αερίου στη γειτονική χώρα.
Ο κ. Σκρέκας, δήλωσε: «Στο σημερινό έκτακτο Συμβούλιο τόνισα στους ομολόγους μου ότι πρέπει άμεσα να αναλάβουμε συλλογική δράση για τη στήριξη των Ευρωπαίων καταναλωτών, οι οποίοι δοκιμάζονται από τη διεθνή ενεργειακή κρίση που εντείνεται από τον αποτρόπαιο πόλεμο στην Ουκρανία. Οι ασφυκτικές πιέσεις που βιώνουν τα ευάλωτα νοικοκυριά και οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις από τις εκρηκτικές αυξήσεις στις τιμές ενέργειας απειλούν την κοινωνική συνοχή στην Ευρώπη. Τώρα, είναι πιο αναγκαίο από ποτέ, να συμφωνήσουμε σε μια συλλογική στρατηγική με στοχευμένα μέτρα για τη στήριξη της κοινωνίας. Παράλληλα, πρέπει να εκπέμψουμε ένα ισχυρό μήνυμα ενότητας και αλληλεγγύης για την προστασία της ενεργειακής μας ασφάλειας, των πολιτών και των οικονομιών μας. Κάλεσα τους ομολόγους μου να υιοθετήσουμε μια ρεαλιστική και προσεκτικά σχεδιασμένη στρατηγική για τη σταδιακή απεξάρτηση από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα που δεν θα θέτει σε κίνδυνο την ασφάλεια εφοδιασμού της Ευρώπης με φυσικό αέριο. Η επιτάχυνση της πράσινης μετάβασης, η υλοποίηση κρίσιμων ενεργειακών υποδομών που θα ενισχύσουν την ενεργειακή μας ανταγωνιστικότητα και η συνεργασία με γειτονικές χώρες για τη διαφοροποίηση των πηγών και οδεύσεων προμήθειας ενέργειας, αποτελούν τη μόνη λύση για να υπερβούμε αυτήν την πρωτόγνωρη κρίση».