ΤΑΙΠΕΔ, ιδιωτικοποιήσεις και υφαρπαγή της δημόσιας περιουσίας

Η υφαρπαγή της δημόσιας περιουσίας διά των ιδιωτικοποιήσεων δεν έχει απασχολήσει επαρκώς ως μείζον θέμα των μνημονιακών πολιτικών, οι οποίες οδήγησαν σε απώλεια της εθνικής-λαϊκής κυριαρχίας, σε κατάρρευση της παραγωγής και στην ανθρωπιστική κρίση μαζικών διαστάσεων. Και, όμως, καθορίζει καταλυτικά όλα τα παραπάνω ζητήματα.

Το ιστο­ρι­κό

Βα­σι­κός φο­ρέ­ας ιδιω­τι­κο­ποι­ή­σε­ων-εκ­ποι­ή­σε­ων είναι το ΤΑΙ­ΠΕΔ (Τα­μείο Απο­κρα­τι­κο­ποι­ή­σε­ων Ιδιω­τι­κής Πε­ριου­σί­ας Δη­μο­σί­ου) που ιδρύ­θη­κε με τον μνη­μο­νια­κό νόμο 3986/2011, σε εφαρ­μο­γή του Με­σο­πρό­θε­σμου Πλαι­σί­ου Δη­μο­σιο­νο­μι­κής Στρα­τη­γι­κής 2012-2015. Σύμ­φω­να με το νόμο αυτό, ο οποί­ος δεν επι­δέ­χε­ται αμ­φι­ση­μί­ες: «το προ­ϊ­όν αξιο­ποί­η­σης χρη­σι­μο­ποιεί­ται απο­κλει­στι­κά για την απο­πλη­ρω­μή του δη­μό­σιου χρέ­ους της χώρας, σύμ­φω­να με όσα ορί­ζο­νται στην πα­ρά­γρα­φο 17 του επό­με­νου άρ­θρου» (άρθρο 1, παρ. 2).

Το πολύ αυ­στη­ρό κα­νο­νι­στι­κό πλαί­σιο του νόμου αυτού πε­ρι­βάλ­λε­ται από δε­κά­δες άλλες δια­τά­ξεις, που διέ­πουν την εί­σο­δο των πε­ριου­σια­κών στοι­χεί­ων στο ΤΑΙ­ΠΕΔ και τη δια­δι­κα­σία ιδιω­τι­κο­ποί­η­σής τους. Οτι­δή­πο­τε με­τα­βι­βά­ζε­ται στο ΤΑΙ­ΠΕΔ δεν εξέρ­χε­ται παρά μόνο ιδιω­τι­κο­ποι­η­μέ­νο ή εκ­κα­θα­ρι­σμέ­νο.

Στο ΤΑΙ­ΠΕΔ έχουν πε­ριέλ­θει στα­δια­κά πλή­θος δη­μό­σιων πε­ριου­σια­κών στοι­χεί­ων που κα­τα­τάσ­σο­νται στις πα­ρα­κά­τω κα­τη­γο­ρί­ες: πάνω από 35 λι­μέ­νες, πάνω από 3.000 δη­μό­σια ακί­νη­τα (με­τα­ξύ αυτών το Ελ­λη­νι­κό και ο Αστέ­ρας Βου­λιαγ­μέ­νης, ια­μα­τι­κές πηγές, κά­μπινγκ, Ξενία, κτί­ρια υπουρ­γεί­ων, δη­μό­σιας διοί­κη­σης κ.λπ.), δε­κά­δες ακί­νη­τα εξω­τε­ρι­κού, δε­κά­δες ιστο­ρι­κά δια­τη­ρη­τέα ή όχι μνη­μεία, εθνι­κές οδοί, 40 αε­ρο­λι­μέ­νες, στρα­τιω­τι­κές εγκα­τα­στά­σεις, φυ­σι­κό αέριο (ΔΕΠΑ, ΔΕΣΦΑ κ.λπ.), αμυ­ντι­κή βιο­μη­χα­νία (ΕΑΣ, ΕΛΒΟ), πε­τρέ­λαιο (ΕΛΠΕ), πλή­θος πα­ρα­λιών-αι­για­λών εκα­το­ντά­δων χι­λιά­δων στρεμ­μά­των, ύδρευ­ση (ΕΥΔΑΠ, ΕΥΑΘ), εκτά­σεις γης (χι­λιά­δες στρέμ­μα­τα), υγρό­το­ποι-υδρο­βιό­το­ποι, σι­δη­ρό­δρο­μοι (ΤΡΑΙ­ΝΟ­ΣΕ ΑΕ, ΕΕΣ­ΣΤΥ), τα­χυ­δρο­μεία (ΕΛΤΑ), κερ­δο­φό­ρες επι­χει­ρή­σεις (όπως ΟΠΑΠ, ΟΔΙΕ).

Σαν να μην έφτα­νε αυτός ο όγκος ακι­νή­των, η κυ­βέρ­νη­ση με την αρ­χι­κή δια­τύ­πω­ση του άρ­θρου 24 στο νο­μο­σχέ­διο «Ρυθ­μί­σεις για την Επα­νεκ­κί­νη­ση της Οι­κο­νο­μί­ας» επι­χεί­ρη­σε να εντά­ξει στο ΤΑΙ­ΠΕΔ την ΕΤΑΔ ΑΕ (Εται­ρεία Ακι­νή­των Δη­μο­σί­ου), στην οποία υπά­γο­νται όλα τα ακί­νη­τα του Δη­μο­σί­ου –συ­μπε­ρι­λαμ­βα­νο­μέ­νων των Ολυ­μπια­κών Ακι­νή­των– και η πε­ριου­σία του ΕΟΤ. Το άρθρο 24 άλ­λα­ξε την τε­λευ­ταία στιγ­μή με συ­ντο­νι­σμέ­νες κι­νη­το­ποι­ή­σεις της Πρω­το­βου­λί­ας Πο­λι­τών για την κα­τάρ­γη­ση του ΤΑΙ­ΠΕΔ, το­πι­κών επι­τρο­πών –με κα­θο­ρι­στι­κή πα­ρου­σία της Επι­τρο­πής Αγώνα κατά της Ιδιω­τι­κο­ποί­η­σης των 14 Πε­ρι­φε­ρεια­κών Αε­ρο­δρο­μί­ων– ορ­γα­νώ­σε­ων και βου­λευ­τών του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ.

Σύμ­φω­να με τη νέα δια­τύ­πω­ση του άρ­θρου 24, το Πα­ρά­κτιο Μέ­τω­πο ΑΕ δια­λύ­ε­ται και κα­λύ­πτο­νται οι υπάρ­χου­σες εκ­κρε­μο­δι­κί­ες, ώστε να μη ζη­μιω­θεί το δη­μό­σιο, ενώ η ΕΤΑΔ ΑΕ απορ­ρο­φά­ται από ένα νε­ο­σύ­στα­το με την παρ. 4 του άρ­θρου 24 φορέα, ο οποί­ος «θα έχει σκοπό την αξιο­ποί­η­ση της δη­μό­σιας πε­ριου­σί­ας προς όφε­λος και με γνώ­μο­να το δη­μό­σιο συμ­φέ­ρον. Τα έσοδα που θα προ­κύ­πτουν θα αξιο­ποιού­νται κυ­ρί­ως για τη χρη­μα­το­δό­τη­ση της κοι­νω­νι­κής πο­λι­τι­κής του κρά­τους και τη στή­ρι­ξη της κοι­νω­νι­κής ασφά­λι­σης, όπως ει­δι­κό­τε­ρα θα προ­βλέ­πε­ται στον ιδρυ­τι­κό νόμο».

Ποια ανά­πτυ­ξη;

Η δη­μιουρ­γι­κή ασά­φεια ως προς τον χα­ρα­κτή­ρα του νέου φορέα υπήρ­ξε μεν χρή­σι­μη, γιατί απο­φύ­γα­με την ενί­σχυ­ση (αντί για κα­τάρ­γη­ση) του ΤΑΙ­ΠΕΔ, αλλά οι ου­σια­στι­κές απο­φά­σεις για το μέλ­λον της δη­μό­σιας πε­ριου­σί­ας βρί­σκο­νται μπρο­στά μας.

Εν τω με­τα­ξύ ανα­πτύσ­σο­νται διά­φο­ροι μύθοι για την ανα­πτυ­ξια­κή διά­στα­ση των επεν­δύ­σε­ων μέσω ιδιω­τι­κο­ποι­ή­σε­ων και την ενί­σχυ­ση χρη­μα­το­δο­τι­κών ανα­γκών του κα­ταρ­ρέ­ο­ντος κοι­νω­νι­κού κρά­τους. Όπως ήδη έγινε απο­λύ­τως σαφές, το τί­μη­μα των ιδιω­τι­κο­ποι­ή­σε­ων δη­μο­σί­ων ακι­νή­των και επι­χει­ρή­σε­ων που έχουν πε­ριέλ­θει στο ΤΑΙ­ΠΕΔ, τί­μη­μα εξευ­τε­λι­στι­κό σε σχέση με την πραγ­μα­τι­κή αξία των ακι­νή­των (βλέπε 28 δη­μό­σια κτί­ρια, Ελ­λη­νι­κό κ.λπ.), δεν ενι­σχύ­ει τα κρα­τι­κά τα­μεία, αλλά δί­νε­ται κα­τευ­θεί­αν για την εξό­φλη­ση του δη­μό­σιου χρέ­ους.

Οι εκ­ποι­ή­σεις αυτές δεν έχουν, επί­σης, κα­νέ­να ανα­πτυ­ξια­κό χα­ρα­κτή­ρα. Για πα­ρά­δειγ­μα, το Ελ­λη­νι­κό, αν ποτέ κτι­στεί –φαί­νε­ται ότι η Lamda Developments, συμ­φε­ρό­ντων Λάτση, χρειά­ζε­ται πρω­τί­στως το ακί­νη­το για να κα­λύ­ψει την επάρ­κεια των πε­ριου­σια­κών της στοι­χεί­ων– θα ενι­σχύ­σει την ήδη υπάρ­χου­σα φού­σκα ακι­νή­των στο πα­ρά­κτιο μέ­τω­πο και θα λει­τουρ­γή­σει κα­τα­στρο­φι­κά για την οι­κο­νο­μία και την κοι­νω­νία της ευ­ρύ­τε­ρης πε­ριο­χής. Όσον αφορά το πα­ρά­δειγ­μα των 28 κτι­ρί­ων, το Δη­μό­σιο δε­σμεύ­ε­ται να τα ενοι­κιά­ζει για 20 έτη με ενοί­κιο που θα ανέλ­θει συ­νο­λι­κά σε 600 εκατ. ευρώ. Κα­τα­στρο­φή!

Τού­των δε­δο­μέ­νων, η δη­μό­σια πε­ριου­σία που έχει πε­ριέλ­θει στο ΤΑΙ­ΠΕΔ πρέ­πει να ανα­κτη­θεί από το ελ­λη­νι­κό κρά­τος ή, με άλλα λόγια, «πρέ­πει να κα­ταρ­γη­θεί το ΤΑΙ­ΠΕΔ». Η προ­σπά­θεια διά­σω­σης της δη­μό­σιας πε­ριου­σί­ας αφορά σε μια με­γά­λη σύ­γκρου­ση με την Ευ­ρω­παϊ­κή Ένωση και τους δα­νει­στές, καθώς οι ιδιω­τι­κο­ποι­ή­σεις και η διείσ­δυ­ση γερ­μα­νι­κών και άλλων κε­φα­λαί­ων στον ελ­λη­νι­κό χώρο συ­νι­στούν τον σκλη­ρό πυ­ρή­να του νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρου σχε­δί­ου που έχει επι­βλη­θεί στην Ευ­ρώ­πη και πα­γκό­σμια.

Νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρο σχέ­διο

Να το δια­τυ­πώ­σου­με με με­γα­λύ­τε­ρη σα­φή­νεια. Οι ιδιω­τι­κο­ποι­ή­σεις μέσω του ΤΑΙ­ΠΕΔ δεν γί­νο­νται για την τιμή του χρέ­ους. Το χρέος και συ­γκε­κρι­μέ­να η απο­πλη­ρω­μή του απο­τε­λεί τον βα­σι­κό μη­χα­νι­σμό εφαρ­μο­γής του πα­γκό­σμιου νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρου σχε­δί­ου, που έχει δύο στό­χους:

α) Την κα­τάρ­γη­ση όλων των  ερ­γα­τι­κών κα­τα­κτή­σε­ων και την απο­γύ­μνω­ση της ερ­γα­σί­ας από κάθε προ­στα­σία.

β) Τη γε­νι­κευ­μέ­νη ιδιω­τι­κο­ποί­η­ση των δη­μό­σιων κοι­νω­νι­κών υπη­ρε­σιών και της δη­μό­σιας πε­ριου­σί­ας, την κα­τα­στρο­φή δη­λα­δή ενός πο­λι­τι­σμού των δη­μό­σιων και γι’ αυτό κοι­νών αγα­θών, ο οποί­ος οι­κο­δο­μή­θη­κε με με­γά­λους αγώ­νες στην Ευ­ρώ­πη μετά τον πό­λε­μο.

Αυτή η υφαρ­πα­γή ισο­δυ­να­μεί με απώ­λεια της κυ­ριαρ­χί­ας του κρά­τους, το οποίο δεν δια­θέ­τει πλέον ερ­γα­λεία χά­ρα­ξης πο­λι­τι­κής για την πα­ρα­γω­γι­κή ανα­συ­γκρό­τη­ση και την κοι­νω­νι­κή ευ­η­με­ρία μέσω και της ανα­δια­νο­μής του πα­ρα­γό­με­νου πλού­του. Το χρέος είναι λοι­πόν η πα­γί­δα για την υφαρ­πα­γή της δη­μό­σιας πε­ριου­σί­ας.

Σε κάθε πε­ρί­πτω­ση είτε μέσω ΤΑΙ­ΠΕΔ ή απευ­θεί­ας με πώ­λη­ση από το ελ­λη­νι­κό κρά­τος, οι ιδιω­τι­κο­ποι­ή­σεις σή­με­ρα δεν έχουν «ανα­πτυ­ξια­κό» χα­ρα­κτή­ρα. Άλ­λω­στε πρέ­πει να ξα­να­ο­ρί­σου­με την «ανά­πτυ­ξη» στον ορί­ζο­ντα της πα­γκό­σμιας φτώ­χειας, της εκτε­τα­μέ­νης κα­τα­στρο­φής βα­σι­κών πόρων –όπως η καλ­λιερ­γή­σι­μη γη– για την επι­βί­ω­ση εκα­τομ­μυ­ρί­ων αν­θρώ­πων, της κλι­μα­τι­κής αλ­λα­γής και της κυ­ριαρ­χί­ας των πο­λυ­ε­θνι­κών ένα­ντι των κρα­τών πα­γκό­σμια.

Ας θυ­μη­θού­με για πα­ρά­δειγ­μα την εκ­χώ­ρη­ση με­γά­λου μέ­ρους του ΟΛΠ στην Cosco και την επι­χει­ρού­με­νη νέα ιδιω­τι­κο­ποί­η­ση-πα­ρα­χώ­ρη­ση στην ίδια ή σε άλλη εται­ρεία. Έχει απο­δει­χθεί με αδιά­σει­στα στοι­χεία ότι η χώρα μας αντί να δια­χει­ρι­στεί η ίδια τον ΟΛΠ ως πύλη ει­σό­δου στη Με­σό­γειο και την Ευ­ρώ­πη εκ­χώ­ρη­σε με ασή­μα­ντα ανταλ­λάγ­μα­τα αυτή τη δυ­να­τό­τη­τα σε μια εται­ρεία συμ­φε­ρό­ντων του κι­νέ­ζι­κου (κα­πι­τα­λι­στι­κού) κρά­τους.

Θα πρέ­πει να συ­ζη­τή­σου­με σε βάθος στο ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ, στην Αρι­στε­ρά, στην κοι­νω­νία, τα ση­με­ρι­νά δε­δο­μέ­να των λε­γό­με­νων απο­κρα­τι­κο­ποι­ή­σε­ων. Στα 18 ση­μεία προς το Eurogroup πε­ρι­λαμ­βά­νο­νται: απο­κρα­τι­κο­ποι­ή­σεις με δια­κρα­τι­κές συ­νέρ­γειες. Τι ση­μαί­νει αυτό; Άγνω­στο. Πρέ­πει να έχου­με γνώση της βα­σι­κής κα­τεύ­θυν­σης του σύγ­χρο­νου νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρου κα­πι­τα­λι­σμού και στο πλαί­σιο αυτό να εξε­τά­σου­με δυ­να­τό­τη­τες –αν υπάρ­χουν– συ­νερ­γα­σί­ας δη­μό­σιου-ιδιω­τών. Προς το παρόν έχου­με εκ­ποι­ή­σεις και θα πρέ­πει όσες εκ­κρε­μούν να στα­μα­τή­σουν.

rproject.gr