Ελιές, κρασιά, χυμοί, τυριά, γιαούρτι, καφές, γαλακτοκομικά προϊόντα και — φυσικά — αεροσκάφη: δεκάδες προϊόντα από την Ευρωπαϊκή Ένωση που πωλούνται στις ΗΠΑ θα γίνουν άμεσα από 10% ως 25% πιο ακριβά.
Το αμερικανικό γραφείο αντιπροσώπου για το εμπόριο (USTR) δημοσιοποίησε τον κατάλογο των προϊόντων στα οποία θα επιβληθούν επιπρόσθετοι δασμοί ύψους από 10% ως 25%, αποτέλεσμα της σύγκρουσης ΗΠΑ- Ε.Ε. για τις επιδοτήσεις στην Airbus.
Η αμερικανική απόφαση ήρθε μετά από πόρισμα του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου (ΠΟΕ) που αποφαίνεται ότι η Airbus έλαβε αθέμιτα επιδοτήσεις δισεκατομμυρίων ευρώ από ευρωπαϊκά κράτη και συγκεκριμένα από Γερμανία, Γαλλία, Ισπανία και Ην. Βασίλειο.
Οι εμπορικές αυτές κυρώσεις, που θα ακριβύνουν σημαντικά σειρά προϊόντων ευρείας κατανάλωσης, θα εφαρμοστούν από την 18η Οκτωβρίου.
Στην πρώτη γραμμή των επιβαρύνσεων βρίσκονται τα εμπορικά αεροσκάφη που παράγονται σε Γαλλία, Γερμανία, Ισπανία και Ηνωμένο Βασίλειο, δηλαδή τους τέσσερις εταίρους της αεροναυπηγικής Airbus. Τα αεροσκάφη αυτά θα εισάγονται στις ΗΠΑ με επιπλέον κόστος 10%.
Όμως, το USTR θεωρεί ότι την απόφαση να χορηγηθούν αθέμιτες επιδοτήσεις στην Airbus την πήραν συλλογικά οι χώρες της ΕΕ. Ακολουθεί μια λίστα 150 και πλέον κατηγοριών προϊόντων προερχόμενων από ολόκληρη την ΕΕ.
Τι ισχύει για την Ελλάδα
Σε αυτό τον κατάλογο η Ελλάδα εμφανίζεται στους δασμούς 25% που θα επιβληθούν σε τυριά και υποκατάστατα τυριών, γιαούρτι, βούτηρο, άλλα γαλακτοκομικά προϊόντα, χυμούς, ροδάκινα και κομπόστες, πορτοκάλια, λεμόνια και χοιρινό.
Το ελληνικό υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, με βάση μία πρώτη εκτίμηση, θεωρεί ότι «ο αντίκτυπος για την Ελλάδα θα είναι περιορισμένος», αφού από τον κατάλογο εξαιρέθηκε το ελληνικό ελαιόλαδο (εξαγωγές 90 εκατομμυρίων ευρώ ετησίως) και οι βρώσιμες ελιές, που είναι βασικά προϊόντα εξαγωγής στις ΗΠΑ.
Την εξαίρεση του ελαιολάδου είχε ζητήσει ο Έλληνας πρωθυπουργός Κ. Μητσοτάκης από τον υπουργό Εμπορίου Γ. Ρος, στην κατ’ ιδίαν συνάντηση των δύο αντρών στις αρχές Σεπτεμβρίου.
Τεράστιο πλήγμα για την Κεντρική Μακεδονία
Σοκαρισμένοι είναι οι παραγωγοί ροδάκινου και κομπόστας στην Κεντρική Μακεδονία και τη Λάρισα.
Είχαν ζητήσει από την ελληνική κυβέρνηση να πιέσει το αμερικανικό υπουργείο ώστε να εξαιρεθούν οι ελληνικές κομπόστες από την επιβολή δασμών και δηλώνουν «απογοητευμένοι» από την αποτυχία της προσπάθειας.
Στις ΗΠΑ εξάγονται κάθε χρόνο ελληνικές κομπόστες (κυρίως ροδάκινου και φρουτοσαλάτες, αλλά και αχλαδιού) αξίας περίπου 50 εκατομμυρίων ευρώ, δηλ. περίπου 15% του συνόλου των εξαγωγών.
Είναι το δεύτερο ισχυρό πλήγμα που δέχονται οι παραγωγοί μετά το εμπάργκο στη Ρωσία, συνεπεία του οποίου οι περισσότεροι είχαν στρέψει τις καλλιέργειές τους στο συμπύρηνο ροδάκινο (από τα 117 χιλιάδες στρέμματα που καλλιεργούνταν το 2014 φέτος έφτασαν τα 190 χιλιάδες στρέμματα).
«Θα ζητήσουμε από την ελληνική κυβέρνηση και την Ευρωπαϊκή Ένωση να ζητηθεί εκ νέου εξαίρεση της ελληνικής κονσέρβας» δήλωσε στο euronews ο Κώστας Αποστόλου, πρόεδρος της Ένωσης Κονσερβοποιών Ελλάδας. «Διαφορετικά θα πρέπει να εξεταστούν μέτρα στήριξης του κλάδου.»
ΗΠΑ: Προειδοποιήσεις για επιπλέον δασμούς
Οι δασμοί αφορούν ευρωπα¨ϊκές εισαγωγές συνολικής αξίας 7,5 δισεκατομμυρίων δολαρίων.
Μετά την ανακοίνωση των κυρώσεων, η Ουάσιγκτον καλεί τις Βρυξέλλες σε διαπραγματεύσεις, προειδοποιώντας ότι σε περίπτωση που δεν υπάρξει επίλυση της διένεξης, οι δασμοί μπορεί να αυξηθούν.
«Αναμένουμε ότι θα αρχίσουμε διαπραγματεύσεις με την ΕΕ με σκοπό να επιλυθεί αυτό το ζήτημα με τρόπο που θα ωφελεί τους αμερικανούς εργαζόμενους»
Airbus και Boeing έχουν εμπλακεί σε πόλεμο για το ζήτημα των επιδοτήσεων με προσφυγές στον ΠΟΕ από το 2004, μια διένεξη που χαρακτηρίστηκε σοβαρή δοκιμασία για τον οργανισμό.
Οι ΗΠΑ υποστηρίζουν ότι χωρίς τις κρατικές επιδοτήσεις «η Airbus δεν θα υπήρχε» και ότι «δεν θα είχε κάνει καμία από τις πωλήσεις της».
Η ΕΕ ήδη αντιμετωπίζει αμερικανικές κυρώσεις στους τομείς του χάλυβα και του αλουμινίου, ενώ ο πρόεδρος των ΗΠΑ απείλησε να επιβάλλει επιπρόσθετους δασμούς στα εισαγόμενα ευρωπαϊκά αυτοκίνητα και τα ανταλλακτικά τους. Οι Βρυξέλλες ανταπέδωσαν επιβάλλοντας δασμούς σε αμερικανικά προϊόντα σε αντίποινα.