Υπό τις παρούσες συνθήκες μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζει η σειρά συνεντεύξεων του πρόεδρου της Ρωσίας Βλαντιμίρ Πούτιν που εδωσε στον σκηνοθέτη Όλιβερ Στόουν. Σε εκτεταμμένο απόσπασμα του 1ου μέρους των τεσσάρων συνεντεύξεων που κυκλοφόρησαν το 2017, γίνεται αναφορά στις σχέσεις της Ρωσίας με το ΝΑΤΟ και τους λόγους για τους οποίους θεωρεί κίνδυνο την παρουσία βάσεων στα συνορά της.
Στη συνέντευξη ο σκηνοθέτης Όλιβερ Στόουν σημειώνει ότι ο Γκορμπατσώφ ειχε λαβει υποσχέσεις οτι το ΝΑΤΟ δε θα επεκταθεί ανατολικά:
“Ναι”, απάντησε ο Πούτιν:
“Όταν πάρθηκε η απόφαση για ενωποίηση των δύο Γερμανιών και μετά την απόσυρση των Σοβιετικών στρατευμάτων από την ανατολική Ευρώπη οι εκπρόσωποι των ΗΠΑ και ο Γ.Γ. του ΝΑΤΟ επαναλάμβαναν ότι για το ένα πράγμα που πρέπει να είναι σίγουρη η Σοβιετική Ένωση είναι ότι το ΝΑΤΟ δε θα επεκταθεί ανατολικά. Όμως οι υποσχέσεις δεν αποτυπώθηκαν στο χαρτί. Αυτό ήταν το λάθος του Γκορμπατσώφ. Εμπιστεύτηκε τους Δυτικούς. Στην πολιτική τα πάντα πρέπει να αποτυπώνονται στο χαρτι. Μιλήσανε, συμφωνήσανε, και θεώρησε ότι αυτό ήταν αρκετό.
Και συνεχίζει ο Πούτιν:
“Το ΝΑΤΟ δημιουργήθηκε όταν υπήρχε η σύγκρουση μεταξύ Δύσης και Σοβιετικής Ένωσης. Τώρα η Συμφωνία της Βαρσοβίας έχει ξεφτίσει. Δεν υπαρχει πια ανατολικό μπλοκ, δεν υπάρχει πια Σοβιετική Ένωση. Οπότε, γιατί συνεχίζει να υπάρχει το ΝΑΤΟ; Η εντύπωσή μου είναι ότι για να συνεχίσει να δικαιολογεί την ύπαρξή του, το ΝΑΤΟ έχει ανάγκη ενός εξωτερικού εχθρού. Υπάρχει αυτή η διαρκή αναζήτηση ενός εχθρού που θα αιτιολογεί την ύπαρξή του, ή κάποια αναζήτηση κάποιας προκλητικής ενέργειας για να δημιουργηθεί ένας εχθρός.
Σήμερα το ΝΑΤΟ είναι απλά ένα όργανο της κυριαρχίας των ΗΠΑ. Δεν υπάρχουν σύμμαχοι, υπάρχουν μόνο υποτελείς. Όταν μια χώρα γίνεται μέλος του ΝΑΤΟ είναι πολύ δύσκολο να αντισταθει στη βούληση των ΗΠΑ. Και από τη μια στιγμή στην άλλη οποιοδήποτε πολεμικό σύστημα μπορεί να τοποθετηθεί στα εδάφη της. Αντιβαλλιστικά συστήματα, νέες στρατιωτικές βάσεις, ακόμα και επιθετικά συστήματα. Κι εμείς τι πρέπει να κάνουμε; Πρέπει να λάβουμε αντίμετρα. Πρέπει να στοχεύσουμε τις εγκαταστάσεις που μας απειλούν. Η κατάσταση γίνεται όλο και πιο έντονη. Γιατί αντιδρουμε τόσο έντονα στην επέκταση του ΝΑΤΟ; Στην πραγματικότητα, κατανοούμε την αξία και τον κίνδυνο που αποτελεί αυτή η οργάνωση. Αλλά αυτό που μας ανησυχεί είναι το εξής:
Μας ανησυχεί ο τρόπος που λαμβάνονται οι αποφάσεις. Ξέρω πως λαμβάνονται οι αποφάσεις εκεί.
Θυμαμαι μία από τις τελευταίες συναντήσεις μου με τον πρόεδρο των ΗΠΑ Μπιλ Κλίντον στη Μόσχα. Στη συνάντηση του είπα ότι σκεφτόμαστε να γίνουμε μέλος του ΝΑΤΟ. Ο Κλίντον είπε “γιατι όχι;”. Όμως η Αμερικάνικη αντιπροσωπεία έγινε σύντομα πολύ νευρική.
Αφήστε μου να σας εξηγήσω γιατί οι αμερικάνοι έγιναν τοσο νευρικοί. Αν μπαίναμε στο ΝΑΤΟ τότε θα είχαμε δικαιωμα ψήφου και εμείς δε θα επιτράπαμε να μας χειραγωγούν. Οι Αμερικάνοι φίλοι μας ποτέ δε θα επέτρεπαν την είσοδό μας στο ΝΑΤΟ.”
Στη συνέχεια ο Όλιβερ Στόουν ζητά από τον Βλάντιμιρ Πούτιν να του πει ποια πιστεύει ότι είναι η στρατηγική των ΗΠΑ.
Ο Πούτιν απαντά:
“Θα σου απαντήσω πολύ λεπτομερώς για αυτό το θέμα, μόνο όταν βγω στη σύνταξη”.
Για να απαντήσει ο Όλιβερ Στόουν:
“Εγώ πιστεύω ότι η στρατηγική των ΗΠΑ ειναι να καταστρέψουν τη Ρώσικη οικονομια, να την επιστρέψουν πίσω στα επίπεδα μετά την καταρρευση της Σοβιετικής Ένωσης, να αλλάξουν την ηγεσία της Ρωσίας, να δημιουργήσουν ένα νεο Ρώσικο σύμμαχο για τις ΗΠΑ. Θέλουν εν τέλει να κυριαρχήσουν τη Ρωσία όπως έκαναν και παλιότερα. Και ίσως θεωρούν ότι τότε που κυριαρχούσαν δεν έκαναν οσα θα έπρεπε και δεν σας πήραν το πυρηνικό οπλοστάσιο.”
Στις οποίες διαπιστώσεις ο Πούτιν απάντησε:
“Αυτός ο τρόπος σκέψης και πολιτικής είναι αρκετά πιθανός. Αν αυτή είναι η πραγματικότητα, τότε πιστεύω ότι αυτή θα είναι μια καταστρεπτική πολιτικη, επειδή μία τέτοια οπτική των σχέσεων με τη Ρωσία δεν έχει στραμμένο το βλέμμα προς το μέλλον. Οι άνθρωποι που σκέφτονται με αυτό τον τρόπο δε βλέπουν 25 με 50 χρόνια στο μέλλον. Αν μπορούσαν να δουν, τότε θα κοίταζαν να διαμορφώσουν ένα άλλο πλαίσιο σχέσεων με τη Ρωσία. Και δε θα προσπαθούσαν να μετατρέψουν τη Ρωσία σε υποτελή.
Όταν πολεμούσαμε τους ναζί, οι άνθρωποί μας έδωσαν μέχρι την τελευταία τους πνοή για τη νίκη, όχι το τελευταίο τους δολάριο. Το πιο σημαντικό πράγμα που έχει η Ρωσία, είναι ο Ρώσικος λαός και μία αίσθηση αυτοσυνείδησης.
Είμαστε ανικανοι να ζούμε σε μια χώρα που δεν είναι κυρίαρχη. Αυτό πρέπει να κατανοήσουν όλοι – όχι τον πυρηνικό κίνδυνο – για να κτισουμε μαζί μακροχρόνιες δυνατές σχέσεις. Και μετά δε θα χρειάζονται να ξοδεύουν τόσα πολλά λεφτά σε αμυντικές δαπάνες”.