Η δολοφονία του Τζέιμς Μπάλτζερ στο Λίβερπουλ το 1993 συγκλόνισε τη Μεγάλη Βρετανία. Κατ’ αρχάς, επειδή το θύμα ήταν ένα 2χρονο αγοράκι. Κατά δεύτερον, επειδή οι θύτες ήταν κι εκείνοι παιδιά, 10 ετών. Η πραγματική, παγερή ιστορία αυτού του εγκλήματος έχει, φυσικά, μεταφερθεί πολλές φορές σε (τηλεοπτικά, κυρίως), ντοκιμαντέρ, ή αναλυθεί σε εκπομπές και συζητήσεις. Τώρα, όμως, έγινε μικρού μήκους ταινία: το «Detainment» του Ιρλανδού Βίνσεντ Λαμπ είναι μια δραματοποιημένη εκδοχή της ιστορίας, βασισμένη στην απομαγνητοφώνηση της αστυνομικής ανάκρισης των δύο δολοφόνων, Ρόμπερτ Τόμσον και Τζον Βέναμπλς και βρίσκεται στις φιναλίστ για την 5άδα των οσκαρικών υποψηφιοτήτων, που θ’ ανακοινωθούν στις 22 Ιανουαρίου.
Οι γονείς του Τζέιμς Μπάλτζερ δηλώνουν την οργή τους, επειδή το «Detainment» ολοκληρώθηκε χωρίς οι ίδιοι, τουλάχιστον, να ενημερωθούν: ο πατέρας του Τζέιμς, Ραλφ Μπάλτζερ, εξήγησε στην εφημερίδα Daily Mirror:
«Ο δημιουργός αυτής της ταινίας ουδέποτε επικοινώνησε μαζί μου, ή με κάποιον άλλον από την οικογένεια του Τζέιμς. Εχουν περάσει 26 χρόνια απ’ όταν ο γιος μου απάχθηκε και δολοφονήθηκε κι έτσι έχω δει πολλά ντοκιμαντέρ και ειδησεογραφικά θέματα για εκείνον. Αλλά ποτέ δεν ένιωσα τόσο αποκομμένος και προσβεβλημένος από κάτι που δείχνει τόσο λίγη συμπόνοια στον Τζέιμς και την οικογένειά του. Μπορώ να δεχτώ ότι μια δολοφονία τέτοιου μεγέθους θα προκαλεί πάντα θέματα και ρεπορτάζ, αλλά το να γίνει μια ταινία που να δείχνει τέτοια κατανόηση στους δολοφόνους του Τζέιμς, με φέρνει σε απόγνωση.»
Η μητέρα του Τζέιμς, Ντενίζ Φέργκους, έδωσε συνέντευξη σε εκπομπή του ITV (δείτε την ολόκληρη εδώ) και ζήτησε από την αμερικανική Ακαδημία Κινηματογράφου ν’ αποσύρει την υποψηφιότητα του «Detainment» από την οσκαρική λίστα: «Πιστεύω πως ο Λαμπ δεν είχε δικαίωμα να κάνει κάτι τέτοιο,» λέει η Φέργκους. «Η ταινία βρίσκεται στις φιναλίστ για το Οσκαρ και θεωρώ πως πρέπει να την αποσύρουν. Κατά την προσωπική μου άποψη, ο σκηνοθέτης προσπαθεί απλώς να ενισχύσει την καριέρα του και το ότι αυτό το κάνει επενδύοντας στον πόνο κάποιου άλλου, είναι απίστευτο κι αφόρητο.»
Δείτε εδώ το trailer του «Detainment»:
Ο Βίνσεντ Λαμπ απάντησε στους γονείς του Τζέιμς Μπάλτζερ με μια επίσημη δήλωσή του, όπου απολογείται που δεν επικοινώνησε μαζί τους πριν γυρίσει το «Detainment» κι επισημαίνει ότι η ταινία δεν γίνεται για οικονομικό όφελος. Από την άλλη πλευρά, εξηγεί πως το φιλμ σε καμία περίπτωση δεν δείχνει συμπάθεια για τους δολοφόνους, ούτε αποπειράται να τους δικαιολογήσει: «Εχουν γίνει σχόλια ότι η ταινία “εξανθρωπίζει” τους δολοφόνους, αλλά αν δεν μπορούμε ν’ αποδεχτούμε ότι είναι ανθρώπινα όντα, δεν θα μπορέσουμε ποτέ να καταλάβουμε τι τους ώθησε να διαπράξουν ένα τόσο ειδεχθές έγκλημα. Ο μόνος τρόπο να αποτρέψουμε να ξανασυμβεί κάτι παρόμοιο στο μέλλον, είναι να καταλάβουμε τα αίτιά του.» Με το οποίο κι εμείς θα συμφωνήσουμε απόλυτα. Αλλά πριν από μια τόσο μελετημένη, ανθρωπιστική κίνηση, ο Λαμπ και η παραγωγή της ταινίας θα έπρεπε ασφαλώς να έχει ενημερώσει τους γονείς του παιδιού, του οποίου την ιστορία με τέτοια ακρίβεια μεταφέρει στην οθόνη.
Για την ιστορία, όπως διαβάζουμε στο σχετικό θέμα στην Guardian, οι δυο 10χρονοι, τότε, δολοφόνοι, Ρόμπερτ Τόμσον και Τζον Βέναμπλς, που καταδικάστηκαν για το έγκλημά τους και φυλακίστηκαν, αφέθηκαν ελεύθεροι, με νέες ταυτότητες, το 2001, αλλά η πορεία τους έκτοτε διαφέρει. Ο Ρόμπερτ Τόμσον δεν επανεμφανίστηκε ποτέ, ενώ ο Τζον Βέναμπλς καταδικάστηκε ξανά, το 2010 για παιδική πορνογραφία, αποφυλακίστηκε το 2013 και ξανακαταδικάστηκε και φυλακίστηκε, με την ίδια κατηγορία, το 2018.