Του Νότη Μαριά *
Τεράστιους πολιτικούς τριγμούς σε Ελλάδα και ΕΕ προκάλεσαν τα αποτελέσματα των ευρωεκλογών.
Στην Ελλάδα ΝΔ, ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ έχουν μπει σε φάση εσωστρέφειας μετά το «εκλογικό χαστούκι» που τους στοίχισε απώλεια εκατοντάδων χιλιάδων ψήφων.
Στην Γαλλία ο Μακρόν αναγκάστηκε να προκηρύξει πρόωρες βουλευτικές εκλογές διαλύοντας την γαλλική εθνοσυνέλευση, στην Γερμανία ο Σολτς και η τρικομματική του κυβέρνηση βρίσκεται κυριολεκτικά στον αέρα, ενώ στο Βέλγιο ο πρωθυπουργός αναγκάστηκε να παραιτηθεί μετά την εκλογική του ήττα. Έτσι την ώρα που Μακρόν και Σολτς έριχναν και άλλο λάδι στον πόλεμο της Ουκρανίας οι πολίτες στις κάλπες των ευρωεκλογών τους έστειλαν το μήνυμα ότι δεν είναι διατεθειμένοι να γίνουν «κρέας για τα κανόνια». Ταυτόχρονα έστειλαν μήνυμα ότι απορρίπτουν την «οικονομία πολέμου» της ΕΕ η οποία αποφάσισε να ρίξει δισεκατομμύρια ευρώ σε εξοπλισμούς αντί να διοχετεύσει τα κονδύλια αυτά για την αντιμετώπιση της φτώχειας και της ανεργίας.
Το πανευρωπαϊκό μήνυμα των ευρωεκλογών επιβεβαιώνει την απαξίωση της Ευρωπαϊκής Ένωσης ως οργανισμού, που βρίσκεται πλέον σε διαδικασία αποσύνθεσης μιας και δεν εκφράζει τα συμφέροντα των ευρωπαϊκών λαών αλλά αντίθετα υπηρετεί τα συμφέροντα των επιχειρηματικών ομίλων. Η κρίση πολιτικής νομιμοποίησης της Ευρωπαϊκής Ένωσης ως οργανισμού εντείνεται ολοένα και περισσότερο αφού οι πολίτες της ΕΕ όχι μόνο δεν βλέπουν καμία βελτίωση στο βιοτικό τους επίπεδο αλλά, αντίθετα, θεωρούν το ιερατείο των Βρυξελλών ως τη βασική αιτία για την ακρίβεια, τον πληθωρισμό και τις αντιλαϊκές μεταρρυθμίσεις των εθνικών κυβερνήσεων που καταστρέφουν τις κοινωνικές κατακτήσεις, το σύστημα υγείας, την εκπαίδευση, τις κοινωνικές υπηρεσίες αλλά και το συνταξιοδοτικό ανοίγοντας το δρόμο για αύξηση των ορίων συνταξιοδότησης ακόμη και στα 74 έτη.
Άλλωστε ευθύς εξ αρχής είχε φανεί η κρισιμότητα των ευρωεκλογών του Ιουνίου 2024.
Και αυτό γιατί οι ευρωπαϊκοί λαοί έπρεπε να αποφασίσουν αν θέλουν την Ευρωπαϊκή Ένωση του Πολέμου ή την Ευρώπη της Ειρήνης.
Αν θέλουν την Ευρωπαϊκή Ένωση της ακρίβειας και της φτώχειας ή μια Ευρώπη της κοινωνικής δικαιοσύνης και της δίκαιης διανομής του παραγόμενου πλούτου.
Αν θέλουν την Ευρωπαϊκή Ένωση των τραπεζών, των πολυεθνικών ομίλων, των μνημονίων και του Συμφώνου Σταθερότητας ή μια Ευρώπη των λαών.
Και η απόφασή τους ήταν κρίσιμη γιατί το ιερατείο των Βρυξελλών είχε ήδη χαράξει την αντιλαϊκή του πορεία.
Είχε αποφασίσει ανάμεσα στα άλλα τη στήριξη του Πολέμου στην Ουκρανία και την επιβολή του νέου Συμφώνου Σταθερότητας που φέρνουν λιτότητα και βίαιη δημοσιονομική προσαρμογή, φέρνουν αύξηση των φόρων και νέα χαράτσια προκειμένου έτσι να μπορέσουν να εξοφληθούν οι ευρωπαϊκές επιχορηγήσεις που δίνονται δωρεάν στην Ουκρανία αλλά και στους επιχειρηματικούς ομίλους που ξεκοκαλίζουν τα δισεκατομμύρια ευρώ του Ταμείου Ανάκαμψης και των άλλων ευρωπαϊκών ταμείων.
Ειδικότερα η ηγεσία της ΕΕ είχε αποφασίσει να ρίξει κι΄ άλλο λάδι στη φωτιά που έχει ανάψει ο πόλεμος στην Ουκρανία. Έτσι η ΕΕ χρηματοδότησε την Ουκρανία μόνο την τελευταία διετία με το αστρονομικό ποσό των 98,5 δισ. ευρώ, ενώ ταυτόχρονα έχει δρομολογήσει και την καταβολή άλλων 44 δισ. ευρώ την επόμενη τριετία.
Όμως για να βγει ο ματωμένος λογαριασμός της Ουκρανίας, οι ηγέτες της ΕΕ καλούσαν τους ευρωπαϊκούς λαούς να σφίξουν το ζωνάρι. Να πληρώσουν αυτοί τα σπασμένα βάζοντας πλάτη στην πολεμική οικονομία της ΕΕ.
Έτσι οι ηγέτες της ΕΕ αποφάσισαν να αναθεωρήσουν το δρακόντειο Σύμφωνο Σταθερότητας.
Για την σημερινή Ελλάδα όπου το δημόσιο χρέος το 2023 ανήλθε στο 160,3% του ΑΕΠ αυτό σημαίνει νέα μέτρα για μείωση των δημοσίων δαπανών που κανονικά θα πήγαιναν για την παιδεία, την υγεία, την κοινωνική πρόνοια και την ενίσχυση του ασφαλιστικού συστήματος. Σημαίνει επίσης νέους φόρους και χαράτσια ιδίως για τους αυτοαπασχολούμενους και τους ελεύθερους επαγγελματίες προκειμένου έτσι για να βγουν τα νέα «πρωτογενή πλεονάσματα», τα οποία ως γνωστόν πάνε όλα αποκλειστικά για την εξόφληση του δήθεν δημοσίου χρέους.
Γι΄ αυτόν ακριβώς τον λόγο ο Κυριάκος Μητσοτάκης δήλωνε και συνεχίζει να δηλώνει ότι δήθεν δεν αντέχει ο κρατικός προϋπολογισμός γενναίες αυξήσεις για μισθούς και συντάξεις.
Και όμως ενώ δήθεν λεφτά δεν υπάρχουν η κυβέρνηση «το παίζει large» και αποφάσισε να εξοφλήσει πρόωρα τα δήθεν δάνεια προς τους ευρωπαίους δανειστές.
Έτσι εξόφλησε πρόωρα τη δανειακή δόση του 2025 ύψους 2,65 δισ. ευρώ (www.naftemporiki.gr 15/12/2023).
Και σαν να μην έφτανε αυτό αποφάσισε να εξοφλήσει πρόωρα και τις δανειακές δόσεις για το 2026, το 2027 και το 2028 συνολικού ποσού 8 δσ. ευρώ όπως άλλωστε δήλωσε ο Κυριάκος Μητσοτάκης στις 12/6/2024 στην μετεκλογική του συνέντευξη στον Bloomberg (www.ot.gr 12/6/2024).
Δηλαδή, βρήκε συνολικά 10,65 δισ. ευρώ για να εξοφλήσει πρόωρα τους ευρωπαίους δανειστές για μια τετραετία, αλλά δεν έχει λέει κονδύλια για επαναφορά τόσο του 13ου και 14ου μισθού στο δημόσιο, όσο και της 13ης και 14ης σύνταξης στο δημόσιο που κοστίζουν όλα μαζί 2,5 δισ. ευρώ ετησίως.
Επομένως «λεφτόδεντρα υπάρχουν» αλλά είναι μόνο για τους τοκογλύφους δανειστές.
Όμως το άκρον άωτον της κυβερνητικής πρόκλησης αφορά τις 4 συστημικές τράπεζες οι οποίες αφού για το 2023 εμφάνισαν ότι πέτυχαν κέρδη 3,6 δισ. ευρώ ζήτησαν και τελικά έλαβαν την άδεια από την ΕΚΤ και ειδικότερα από τον φορέα τραπεζικής εποπτείας SSM να διανείμουν και μέρισμα στους μετόχους τους (www.kathimerini.gr 6/6/2024).
Και αυτό γιατί κανονικά δεν δικαιούνται να διανείμουν μέρισμα μιας και με τον περίφημο αναβαλλόμενο φόρο οφείλουν στο ελληνικό δημόσιο μέχρι στιγμής φόρους ύψους 16,5 δισ. ευρώ.
Δηλαδή οι τράπεζες θα μοιράσουν 870 εκατομμύρια ευρώ ως μέρισμα (www.news247.gr 6/6/2024) στους γνωστούς-αγνώστους ραντιέριδες και στα κερδοσκοπικά funds την ώρα που χρωστάνε φόρους στο δημόσιο ύψους 16,5 δισ. ευρώ.
Υπάρχουν λοιπόν κι΄ άλλα «λεφτόδεντρα». Είναι ο αναβαλλόμενος φόρος των τραπεζών ύψους 16,5 δισ. ευρώ.
Κατά τα λοιπά η πολιτική ζωή του τόπου συνεχίζεται στον αστερισμό του κυβερνητικού ανασχηματισμού, για να επιβεβαιωθούν για άλλη μια φορά οι στοίχοι του Νίκου Παπάζογλου ότι «Όλα τριγύρω αλλάζουνε κι όλα τα ίδια μένουν».
* Καθηγητής Θεσμών της ΕΕ στο Πανεπιστήμιο Κρήτης πρώην ευρωβουλευτής