Πηγή: Juan Cole – Informed Comment
Μετάφραση/Επιμέλεια: Δήμητρα Μπέη
Η κυβέρνηση του ακροδεξιού πρωθυπουργού του Ισραήλ Μπενιαμίν Νετανιάχου διέκοψε την παροχή καυσίμων στο μοναδικό εργοστάσιο παραγωγής ενέργειας στη Λωρίδα της Γάζας, τη μικρή κατεχόμενη Παλαιστινιακή περιοχή που είναι περικυκλωμένη και αποκλεισμένη από το Ισραήλ. Ως αποτέλεσμα, τη Δευτέρα ο μοναδικός σταθμός παραγωγής ενέργειας της Λωρίδας της Γάζας έπαψε να λειτουργεί, όπως αναφέρει το Αλ Τζατζίρα.
Η άρνηση παροχής καυσίμων στη Λωρίδα της Γάζας ήρθε ως απάντηση στην αποστολή από τη Χαμάς μπαλονιών αμμωνίου πάνω από το έδαφος του Ισραήλ με εμπρηστικά υλικά που προκάλεσαν πυρκαγιές. Τα μπαλόνια αποτέλεσαν μια μορφή διαμαρτυρίας προς τους Ισραηλινούς που υπαναχώρησαν από τις υποσχέσεις τους για χαλάρωση του αποκλεισμού της Λωρίδας της Γάζας. Το Ισραήλ διατηρεί τους 2 εκατομμύρια Παλαιστίνιους που ζουν εκεί στο μεγαλύτερο υπαίθριο στρατόπεδο φυλακών στον κόσμο.
Ισραηλινά μαχητικά αεροσκάφη έχουν βομβαρδίσει τη Γάζα αρκετές φορές την τελευταία εβδομάδα.
Οι Ισραηλινοί έχουν επίσης αποκλείσει τους Παλαιστίνιους από το ψάρεμα, αρνούμενοι στον πληθυσμό τη βασική πηγή πρωτεϊνών του και παρεμβαίνοντας έτσι σε ένα από τα κύρια μέσα διαβίωσης του.
Πριν από τη διακοπή των καυσίμων, η Λωρίδα της Γάζας είχε ηλεκτρικό ρεύμα για 6 ώρες και στη συνέχεια καθόλου για 10 ώρες, σε συνεχή κύκλο. Τώρα θα έχουν ηλεκτρικό ρεύμα μόνο για 4 ώρες καθημερινά το οποίο θα πρέπει να διατίθεται από ακριβές γεννήτριες. Ο αποκλεισμός του Ισραήλ στον άμαχο πληθυσμό της Γάζας, από το 2007, έχει αφήσει τον πληθυσμό φτωχό, οπότε η πληρωμή για καύσιμα για γεννήτριες είναι μια πραγματική δυσκολία για τους Παλαιστίνιους.
Η Γενική Ένωση Εργατικών Οργανώσεων στη Γάζα υπολόγισε ότι το 90% των εργοστασίων και των εργαστηρίων της Λωρίδας της Γάζας θα αδρανοποιηθούν από το κλείσιμο του σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Κάτι τέτοιο ισοδυναμεί με 500 εργοστάσια που θα μείνουν «σκοτεινά», αφήνοντας 50.000 εργαζόμενους άνεργους.
Η επεξεργασία των λυμάτων θα παρεμποδιστεί επίσης, πράγμα που σημαίνει ότι περισσότερα ακατέργαστα λύματα θα καταλήγουν στη Μεσόγειο.
Οι νοσοκομειακοί ασθενείς διατρέχουν επίσης ιδιαίτερο κίνδυνο από την έλλειψη ηλεκτρικής ενέργειας. Ο εκπρόσωπος του υπουργείου Υγείας της Γάζας, Δρ. Ασράφ Αλ-Κούντρα, δήλωσε ότι η έλλειψη ενέργειας αποτελεί απειλή για τα πρόωρα βρέφη στις θερμοκοιτίδες, για τους ασθενείς σε μονάδες εντατικής θεραπείας και για τους ασθενείς με νεφρική ανεπάρκεια (η αιμοκάθαρση χρειάζεται ηλεκτρικό ρεύμα). Αναμένεται να σταματήσουν επίσης οι χειρουργικές επεμβάσεις και οι γέννες με καισαρική τομή.
Αν και τα εμπρηστικά μπαλόνια αποτελούν μια καταδικαστέα πρακτική, οι μορφές συλλογικής τιμωρίας σε μαζική κλίμακα δεν επιδέχονται καμία δικαιολογία. Ο ισραηλινός βομβαρδισμός των εγκαταστάσεων της Χαμάς μπορεί να είναι δικαιολογημένος, αλλά όχι η μείωση της προμήθειας ντίζελ σε ολόκληρο τον πληθυσμό. Η άρνηση ηλεκτρικής ενέργειας σε 2 εκατομμύρια πολίτες που δεν είναι πολεμιστές δεν είναι τίποτα λιγότερο από ένα έγκλημα πολέμου.
Μετά τη γενοκτονία της Ρουάντα, ιδρύθηκε ένα ειδικό δικαστήριο για να κρίνει τα εγκλήματα πολέμου και ο Σέιν Ντάρσυ, καθηγητής του Ιρλανδικού Κέντρου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, σημειώνει, «Το καταστατικό του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου για τη Ρουάντα (ICTR) απαριθμεί τη συλλογική τιμωρία ως έγκλημα πολέμου…».
Οι ισραηλινές αρχές είναι επομένως ένοχες για τη διάπραξη ενός συνεχούς εγκλήματος πολέμου εναντίον των κατεχόμενων Παλαιστινίων της Γάζας.
Πολλοί είναι οι υποστηρικτές της νομιμότητας της συλλογικής τιμωρίας, ωστόσο τέτοιες πρακτικές είναι εντελώς παράνομες και οι αξιωματούχοι που τις διαπράττουν μπορούν να δικάζονται. Το παράνομο αυτών θεσπίστηκε μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, καθώς και οι Ναζί επιδίδονταν σε παρόμοιες τακτικές. Πήγαιναν σε ένα χωριό και έπειτα πυροβολούσαν έναν στους δέκα κατοίκους, όπως λένε οι Γάλλοι, «για να παραδειγματίσουν τους υπόλοιπους». Τα άτομα που πυροβολούνταν δεν είχαν διαπράξει κανένα έγκλημα.
Συνήθως όταν κάποιος παραβιάζει τις Συμβάσεις της Γενεύης, ενεργεί σαν ναζί.
Όπως σημειώνουν οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα, «Το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο ορίζει ότι κανένα άτομο δεν μπορεί να τιμωρηθεί για πράξεις που δεν διέπραξε. Εξασφαλίζει ότι απαγορεύεται επίσης η συλλογική τιμωρία μιας ομάδας ατόμων για ένα έγκλημα που διαπράττεται από ένα άτομο, είτε στην περίπτωση αιχμαλώτων πολέμου ή οποιουδήποτε άλλου ατόμου (GCIII Aρθ. 87, API Aρθ. 75 παρ 2δ, APII Aρθ 4. παρ.2β). Αυτή είναι μια από τις θεμελιώδεις εγγυήσεις που θεσπίστηκαν από τις συμβάσεις της Γενεύης του 1949 και τα πρόσθετα πρωτόκολλά τους το 1977. Αυτή η εγγύηση ισχύει όχι μόνο για τα προστατευόμενα άτομα αλλά και για όλα τα άτομα, ανεξάρτητα από το καθεστώς τους ή σε ποια κατηγορία προσώπων ανήκουν, όπως ορίζεται από τις Συμβάσεις της Γενεύης (άρθρο 33 του GCIV).»
Η Σύμβαση της Γενεύης για τη μεταχείριση των αιχμαλώτων πολέμου, άρθρο 3, παράγραφος 87, λέει:
«Απαγορεύεται η συλλογική τιμωρία για μεμονωμένες πράξεις, η σωματική τιμωρία, η φυλάκιση σε χώρους χωρίς το φως της ημέρας και, γενικά, οποιαδήποτε μορφή βασανιστηρίων ή σκληρότητας».
Να σημειωθεί εδώ ότι κάθε συλλογική τιμωρία υπόκειται στο βασικό αδίκημα του βασανιστηρίου. Ακόμα η παράγραφος αφορά τους αιχμαλώτους πολέμου, με αποτέλεσμα να συνάγεται ότι οι πολίτες θα πρέπει να έχουν περισσότερα δικαιώματα από έναν αιχμάλωτο πολέμου, όχι λιγότερα. Μια τέτοια παραδοχή έρχεται σε πλήρη αντίθεση με την αιχμαλωσία μεγάλου πληθυσμού των Παλαιστινίων σε μια περιορισμένη περιοχή όπως αυτή της Γάζας από το Ισραήλ.
Το πρώτο πρόσθετο πρωτόκολλο του 1977 στις συμβάσεις της Γενεύης επανέλαβε αυτήν την αρχή ακόμη ευρύτερα. Το άρθρο 75, παρ. 2 αφορά «τα άτομα που βρίσκονται υπό την εξουσία εμπόλεμου μέρους σε μια ένοπλη σύγκρουση». Δηλαδή, ο νόμος δεν αφορά μόνο όσους είναι αιχμάλωτοι πολέμου αλλά όλους όσοι πέφτουν στα χέρια του εχθρού. Τα 2 εκατομμύρια Παλαιστίνιοι της Γάζας έχουν σίγουρα πέσει στα χέρια του Ισραήλ, περιτριγυρισμένοι πλήρως από τους Ισραηλινούς, στερούμενοι από τους τελευταίους την πρόσβαση σε αεροδρόμια, λιμάνια και το δικαίωμα της ελεύθερης κυκλοφορίας.
«2. Οι ακόλουθες πράξεις είναι και θα παραμείνουν απαγορευμένες κατά οποιονδήποτε χρόνο και τόπο είτε διαπράττονται από αμάχους είτε από στρατιωτικούς. α) βία κατά της ζωής, υγείας ή φυσικής ή πνευματικής ευημερίας των ατόμων, συγκεκριμένα: ι) φόνος, ιι) βασανισμοί όλων των ειδών, είτε σωματικοί είτε πνευματικοί, ιιι) σωματικός κολασμός και ιν) ακρωτηριασμοί· β) προσβολές κατά της προσωπικής αξιοπρέπειας, συγκεκριμένα ταπεινωτική και ατιμωτική μεταχείριση, καταναγκαστική πορνεία και οποιαδήποτε μορφή ανάρμοστης επίθεσης· γ) λήψη ομήρων· δ) ομαδικές τιμωρίες· και ε) απειλές διάπραξης οποιασδήποτε από τις προηγούμενες πράξεις.»
Και πάλι, η επιβολή συλλογικής τιμωρίας σε άτομα υπό την ισχύ σου όταν λαμβάνεις μέρος σε μια ένοπλη σύγκρουση ανήκει στην ίδια κατηγορία με τη δολοφονία και τον ακρωτηριασμό.
Το δεύτερο πρόσθετο πρωτόκολλο του 1977 στις συμβάσεις της Γενεύης, Αρθ. 4 παρ. 2β) λέει:
«Μέρος II : ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΗ ΜΕΤΑΧΕΙΡΗΣΗ
Άρθρο 4 – Θεμελιώδεις εγγυήσεις
1. Όλα τα άτομα τα οποία δεν συμμετέχουν ενεργά ή έχουν παύσει να συμμετέχουν σε εχθροπραξίες, είτε υπέστησαν περιορισμό της ελευθερίας τους είτε όχι, δικαιούνται σεβασμού του προσώπου τους, της τιμής και των πεποιθήσεών τους ως και της άσκησης της θρησκευτικής τους λατρείας. Σε κάθε περίπτωση θα τυγχάνουν ανθρωπιστικής μεταχείρισης χωρίς να ενεργούνται οποιεσδήποτε διακρίσεις εις βάρος τους. Απαγορεύεται η έκδοση διαταγής για εκτέλεση επιζώντων.
2. Χωρίς να θίγεται ο γενικός χαρακτήρας των παραπάνω, οι ακόλουθες πράξεις κατά των προσώπων που αναφέρονται στην παράγραφο 1 είναι και παραμένουν απαγορευμένες καθ’ οποιονδήποτε χρόνο και τόπο: (α) η βία κατά της ζωής, της υγείας και της φυσικής ή πνευματικής ευημερίας των ατόμων, ειδικότερα δε ο φόνος, καθώς και η σκληρή μεταχείριση όπως τα βασανιστήρια, οι ακρωτηριασμοί ή οποιαδήποτε μορφή σωματικής τιμωρίας· (β) οι ομαδικές τιμωρίες.»
Όλοι, εκτός από έναν μικρό αριθμό Παλαιστινίων στη Γάζα, δεν συμμετέχουν άμεσα στις εχθροπραξίες εναντίον του Ισραήλ. Οι μισοί από τους κατοίκους της Γάζας είναι παιδιά. Η ισραηλινή εφημερίδα Χααρέτζ εκτιμά ότι η Χαμάς έχει 30.000 ακτιβιστές στη στρατιωτική της πτέρυγα. Η μικρότερη Ισλαμική Τζιχάντ, η οποία δεν συνδέεται με τη Χαμάς και συχνά την αψηφά, θεωρείται ότι έχει 6.000 μαχητές. Έτσι, υπάρχουν περίπου 36.000 μαχητές στη Γάζα και σχεδόν 2 εκατομμύρια άμαχοι, δηλαδή άτομα που δεν συμμετέχουν άμεσα στις εχθροπραξίες.