Του Γιάννη Ξένου
Το ρεκόρ συμμετοχής στις αμερικανικές εκλογές και η μάχη μέχρι τελικής πτώσεως των δύο στρατοπέδων είναι δύο ακόμα ενδείξεις για τον πλήρη διχασμό της αμερικανικής κοινωνίας. Και στα δύο μεγάλα κόμματα φαίνεται να έχει αποδυναμωθεί το κέντρο τους και να παίρνουν το πάνω χέρι τα άκρα τους. Στους δημοκρατικούς είναι οι προερχόμενοι από μεσαία λευκά στρώματα, αντιφά, οι δικαιωματιστές κ.λπ. Από την άλλη πλευρά, στους ρεπουμπλικάνους κερδίζουν έδαφος τα κινήματα ανορθολογισμού, οι συνωμοσιολόγοι και οι φασίστες. Τα δύο άκρα δεν αφήνουν κανένα περιθώριο συνεννόησης και η Αμερική οδηγείται με ταχύτητα σε εμφυλιοπολεμικές καταστάσεις.
Για το αριστερό άκρο των δημοκρατικών γνωρίζουμε αρκετά πράγματα, γιατί αντίστοιχα κινήματα υπάρχουν και στην Ευρώπη τα τελευταία τριάντα χρόνια. Η εικόνα όμως είναι πιο θολή και ακόμα υπό διαμόρφωση στο άκρο των ρεπουμπλικάνων.
Από το Κίνημα του Τσαγιού στο QAnon
Το Κίνημα το Τσαγιού εκφράστηκε στις αρχές της προηγούμενης δεκαετίας και αποτέλεσε το πρώτο καμπανάκι ότι μέρος των ιθυνόντων του ρεπουμπλικανικού κόμματος αγκαλιάζει ακροδεξιά κινήματα, όπως των παραθρησκευτικών και παραστρατιωτικών ομάδων που δραστηριοποιούνται στις τεράστιες και αραιοκατοικημένες δυτικές πολιτείες (που κυριαρχεί εκλογικά ο Τραμπ)1. Η Σάρα Πέιλιν, υποψήφια αντιπρόεδρος του Τζον Μακέιν το 2008, ήταν το πρώτο πολιτικό αστέρι αυτού του χώρου. Ο Στίβεν Μπάνον, που κυριαρχεί τα τελευταία χρόνια σε αυτό τον χώρο, δεν είναι τυχαίο ότι στις προεδρικές εκλογές του 2012 είχε αναλάβει να προωθήσει την υποψηφιότητά της, δημιουργώντας γι’ αυτήν το 2011 ακόμα και ένα ντοκιμαντέρ με τον τίτλο «Η Αήττητη». Δεν τα κατάφερε με την Πέιλιν, αλλά το 2015, αναλαμβάνοντας την εκλογική εκστρατεία του Ντόναλντ Τραμπ, τον οδήγησε στον προεδρικό θώκο και ο ίδιος για ένα διάστημα έγινε το νο2 του Λευκού Οίκου2.
Επί προεδρίας Τραμπ τα κινήματα ανορθολογισμού γιγαντώθηκαν, έχοντας ούριο άνεμο στα πανιά τους από τον ίδιο τον Τραμπ και τα ΜΜΕ που τον στηρίζουν, από το Fox News έως τα Μέσα που ελέγχει ο Μπάνον κ.ά. Ειδικά τους τελευταίους μήνες εξαπλώθηκαν στο μέγιστο βαθμό, σε μια προσπάθεια να δικαιολογήσουν την αλλοπρόσαλλη πολιτική του Τραμπ για την αντιμετώπιση της πανδημίας του κορωνοϊού.
Κεντρικός είναι ο ρόλος του κινήματος QAnon, που πρωτοεμφανίστηκε τον Οκτώβριο του 2017 σε ένα ανώνυμο διαδικτυακό φόρουμ. Ο Q υποτίθεται ότι είναι κάποιος υψηλά ιστάμενος αξιωματούχος και anon οι ανώνυμοι ακόλουθοι. Διοχετεύεται η πληροφορία ότι ο αξιωματούχος είναι είτε ο ναύαρχος Μάικλ Ρόγκερς, πρώην διευθυντής της Υπηρεσίας Εθνικής Ασφαλείας είτε ο Νταν Σκαβίνο, διευθυντής του Λευκού Οίκου σε θέματα κοινωνικών μέσων δικτύωσης. Καλλιεργείται η φήμη (ακόμα και από τον Τραμπ) ότι ο Q έχει άμεση σχέση με τον πρόεδρο3.
Σκοπός του Q είναι να ξεσκεπάσει την παγκόσμια συνωμοσία που ενορχηστρώνουν οι ισχυροί του πλανήτη, που είναι μια κλίκα «σατανιστών παιδεραστών». Ως μέλη της κλίκας εμφανίζονται οι: Χίλαρι Κλίντον, Ομπάμα, Σόρος, Μπιλ Γκέιτς, Τομ Χανκς, Οπρα Γουίνφρι, πάπας Φραγκίσκος, Δαλάι Λάμα κ.ά. Ο Τραμπ υποτίθεται ότι στρατολογήθηκε από ανώτατους στρατιωτικούς το 2016 για να αναλάβει το έργο να ξεσκεπάσει αυτή την κλίκα. Τα μηνύματα του Q (πάνω από 5.000) είναι σαν τους χρησμούς της Πυθίας, σύντομα και ανοιχτά σε πολλαπλές ερμηνείες, έτσι ώστε ο συντάκτης τους να καλύπτεται σε κάθε ενδεχόμενο 4. Την κατακόρυφη άνοδο όμως τη γνώρισε με την έξαρση της πανδημίας, που θεωρείται κόλπο της κλίκας για να υποδουλώσουν την ανθρωπότητα.
Στις αμερικανικές εκλογές, 24 υποψήφιοι για το Κογκρέσο έχουν σχέση με το QΑnon, οι 22 κατέβηκαν με τους ρεπουμπλικάνους και 2 ως ανεξάρτητοι. Μια από αυτές και αγαπημένη του Τραμπ, η Μάρτζορι Τέιλορ Γκριν 5, εκλέχτηκε πανηγυρικά στη Βουλή των Αντιπροσώπων. Το QAnon έχει τεράστια διείσδυση στους οπαδούς των ρεπουμπλικάνων, σύμφωνα με πρόσφατη δημοσκόπηση των 38% αυτών πιστεύει ότι οι θεωρίες του QAnon έχουν δόση αλήθειας. Ο Τραμπ, κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας, συνεχώς έπαιζε με το σύμβολο του QAnon και με τις θεωρίες που διακινεί, ενώ τους καλλιεργεί την ψευδαίσθηση ότι αυτός είναι ο αρχιστράτηγος και αυτοί τα μέλη του στρατού του.
Η επέκταση στην Ευρώπη
Η γιγάντωση του QAnon (πρόσφατα η Φέισμπουκ διέγραψε μια σελίδα του με 200.000 μέλη) στις ΗΠΑ έχει σαν αποτέλεσμα το «κίνημα» να περάσει και στην Ευρώπη και ειδικά στη Γερμανία. Πρόσφατα αποκαλύφτηκε ότι στις αρχές Οκτωβρίου βανδαλίστηκαν τρία μουσεία στο Βερολίνο.
Στο στόχαστρό τους βρέθηκε ιδιαιτέρως ο βωμός της Περγάμου, που βρίσκεται στο Μουσείο της Περγάμου στο Βερολίνο. Σύμφωνα με τους συνωμοσιολόγους, ο βωμός είναι ο «θρόνος του θεού Βάαλ» και το «αρχηγείο των παγκόσμιων σατανιστών και κορωνοεγκληματιών, όπου γίνονται από τη Μέρκελ και άλλα μέλη της παγκόσμιας κλίκας ανθρωποθυσίες6. Γι’ αυτό και οι συνωμοσιολόγοι προκάλεσαν εκτεταμένες καταστροφές στα «σατανιστικά» εκθέματα του μουσείου, σε μια επίθεση που χαρακτηρίστηκε από την εφημερίδα Die Zeit ως η χειρότερη επίθεση κατά της τέχνης από τα χρόνια των ναζί.
Ο διαπρεπέστερος εκπρόσωπος των θεωριών του QAnon στην Γερμανία είναι ο Τουρκογερμανός βίγκαν μάγειρας Αττίλας Χίλντμαν. Ο αντιεμβολιαστής και «κορωνολάτρης»7 Αττίλας ξεσήκωνε τους 100.000 ακολούθους του στο Telegram κατά τουβωμού της Περγάμου. Προειδοποιεί ότι σύντομα θα δημιουργηθούν «στρατόπεδα συγκέντρωσης» που θα οδηγούνται όσοι δεν συμφωνούν με το κυρίαρχο αφήγημα περί κορωνοϊού, και παράλληλα, στις διαδηλώσεις στο Βερολίνο, όπου είναι κεντρική φιγούρα, κρατά ναζιστικά ή εθνικιστικά σύμβολα.
Όλα τα παραπάνω, για όσους έχουν τα λογικά τους μπορεί να ακούγονται ως αστειότητες αφελών ανθρώπων, αλλά δυστυχώς δεν είναι έτσι. Μην ξεχνάμε ότι στον Μεσοπόλεμο, που σε πολλές χώρες και ειδικά στη Γερμανία, που ο ανορθολογισμός υπήρξε μαζικό κίνημα, ο ναζισμός στηρίχθηκε σε αυτόν. Οι θεωρίες συνωμοσίας της εποχής μας εκφύλισαν το, κάποτε ανθηρό, αντιπαγκοσμιοποιητικό κίνημα, ενώ γίνονται πιόνια στα χέρια ηγετών τύπου Τραμπ. Μαζί με την αντιφά βία από την άλλη πλευρά του πολιτικού φάσματος, οδηγούν τάχιστα τις δυτικές κοινωνίες στον πρωτοφασισμό και στην περαιτέρω παρακμή. Αν δεν υπάρξει ένας φραγμός από δημιουργικούς και οραματικούς ανθρώπους απέναντι σε αυτά τα εξίσου καταστρεπτικά «άκρα», το μέλλον των κοινωνιών μας διαγράφεται εξαιρετικά δυσοίωνο.
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:
1 Dean M., «Η βαθιά Αμερική», Ρήξη φ. 81.
2 «Στίβεν Μπάνον: Το σκοτεινό άστρο του Ντόναλντ Τραμπ», Άρδην τ. 106.
3 «Ποιος είναι ο Q; Και ίσως πιο σημαντική ερώτηση είναι, γιατί Q;», elamefora.wordpress.com.
4 Αθηνά Κουφοπάνου, «QAnon: ένα επικίνδυνο παγκόσμιο φόρουμ συνωμοσιολογίας», Εφημερίδα των Συντακτών.
5 Σε ένα βίντεο του 2017 που αποκάλυψε το Politico δήλωνε: «Υπάρχει μια μοναδική ευκαιρία να διώξουμε αυτή την παγκόσμια κλίκα των παιδόφιλων που λατρεύουν τον Σατανά».
6Κατερίνα Ροββά, «Κοροναϊός στον θρόνο του Βάαλ: Οι συνωμοσιολόγοι επιτίθενται», Τα Νέα.
7 Οι οπαδοί θεωριών συνωμοσίας για τον κορωνοϊό αποκαλούν όσους δεν αποδέχονται τις θεωρίες τους ως «κορωνομάχους», επομένους μάλλον αυτοί παίρνουν την θέση των «κορωϊνολατρών».