Έτοιμη να θέσει σε «κυκλοφορία» το ψηφιακό ευρώ μέσα στο 2025 είναι πλέον η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και το μόνο που λείπει είναι η σχετική νομοθεσία της ΕΕ για να το υποστηρίξει.
«Είμαστε στην προπαρασκευαστική φάση και περιμένουμε έναν ευρωπαϊκό νόμο» μετά τον οποίο «θα είμαστε σε θέση να αποφασίσουμε εάν και πώς θα προχωρήσουμε στο ψηφιακό ευρώ», είπε η πρόεδρος της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ κατά τη διάρκεια πρόσφατης ομιλίας της στην έναρξη της νέας χρονιάς: «Ολα είναι ψηφιακά» και τα χρήματα της κεντρικής τράπεζας πρέπει να ακολουθούν αυτήν την τάση. «Οφείλουμε στις μελλοντικές γενιές να δημιουργήσουμε αυτήν την εναλλακτική στα τραπεζογραμμάτια», τόνισε, προσθέτοντας ότι το ψηφιακό ευρώ θα σχεδιαστεί για να προσφέρει «τη μεγαλύτερη δυνατή εμπιστευτικότητα» χωρίς να διευκολύνει παράνομες δραστηριότητες όπως το ξέπλυμα χρήματος ή η χρηματοδότηση της τρομοκρατίας.
Μετά από χρόνια λοιπόν, προσδοκιών, συζητήσεων και υποσχέσεων που δεν υλοποιήθηκαν ποτέ, ήρθε επιτέλους η ώρα για την επίσημη κυκλοφορία του πολυσυζητημένου ψηφιακού ευρώ ως το τέλος του έτους. Η Λαγκάρντ εξέφρασε μάλιστα την ελπίδα ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα έχει εγκρίνει στο μεταξύ, το απαραίτητο νομοθετικό πλαίσιο.
Πώς θα μπει στη ζωή μας
«Το χρήμα είναι ένα από τα κεντρικά μέσα “επικοινωνίας” στον κόσμο και το ψηφιακό ευρώ έχει στόχο να κάνει τις ψηφιακές πληρωμές πιο ασφαλείς», τονίζουν τραπεζικές πηγές. «Σε μια περίοδο αυξανόμενης αβεβαιότητας και κλιμάκωσης των γεωοικονομικών ανταγωνισμών, μερικές φορές το ψηφιακό ευρώ συζητείται ανοιχτά σε σχέση με τη γεωπολιτική κυριαρχία της Ευρώπης», προσθέτουν.
Επίσημα, δεν πρόκειται για τίποτα λιγότερο από την εισαγωγή ενός Ψηφιακού Νομίσματος της Κεντρικής Τράπεζας (Central Bank Digital Currency- CBDC). Πρόκειται για ένα ψηφιακό μέσο διεκπεραίωσης συναλλαγών και πληρωμών, που θα εκδίδεται από την ΕΚΤ. «Το ψηφιακό ευρώ έχει σκοπό να κάνει τις ηλεκτρονικές πληρωμές ασφαλέστερες και καλύτερες.
Είναι ένα ψηφιακό εργαλείο πληρωμών, εκφρασμένο σε μια νομισματική λογιστική μονάδα, καθιερώνεται ως χρήμα με κυβερνητικούς κανονισμούς και αναγνωρίζεται ως επίσημο νόμισμα. Θα βασίζεται σε ένα blockchain», τονίζουν τραπεζικοί κύκλοι. Διαβεβαιώνουν πάντως ότι «το ψηφιακό ευρώ δεν θα είναι κάτι που θα αντικαταστήσει χαρτονομίσματα και κέρματα».
Διαφορετικό από τα κρυπτονομίσματα
Το ψηφιακό ευρώ είναι πολύ διαφορετικό από τα κρυπτονομίσματα επειδή υποστηρίζεται από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, η οποία εγγυάται τη σταθερότητά του. Θα έχει την ίδια αξία με το φυσικό νόμισμα και θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί με τον ίδιο τρόπο για κάθε καθημερινή δαπάνη, ακόμη και διασυνοριακά. Με έναν κωδικό QR θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την πραγματοποίηση πληρωμών από μια ασφαλή εφαρμογή στο τηλέφωνο, ακόμη και για την πραγματοποίηση πληρωμών όταν δεν υπάρχει σύνδεση στο Διαδίκτυο.Όταν εφαρμοστεί πλήρως, οι έμποροι θα πρέπει να αποδεχτούν το ψηφιακό ευρώ όπως ακριβώς δέχονται μετρητά σήμερα.
Το ερώτημα είναι βέβαια αν είναι έτοιμοι οι Ευρωπαίοι να υιοθετήσουν μια νέα ψηφιακή έκδοση του ευρώ; «Πολλοί Ευρωπαίοι πολίτες έχουν αμφιβολίες, ακόμη και επιφυλάξεις, σχετικά με το πώς θα ήταν η χρήση του ψηφιακού ευρώ. Οι προκλήσεις είναι εμφανείς, και δεδομένου ότι πρόκειται για μια νέα έννοια, είναι ακόμα δύσκολο να κατανοήσουμε πώς λειτουργεί. « Οι άνθρωποι δεν χρησιμοποιούν πάντως , κυρίως τα μετρητά, όσο παλιά και ο Covid έχει επιταχύνει αυτήν την τάση. Είναι ουσιαστικά θέμα επιλογής», λέει η Μέριντ ΜακΓκίνες, τέως Επίτροπος Χρηματοπιστωτικών Υπηρεσιών και Ένωση Κεφαλαιαγορών.
Το παράδειγμα της Κίνας
Πολλές χώρες και Νομισματικές Ενώσεις έχουν ήδη αναπτύξει ψηφιακά νομίσματα και ορισμένες μάλιστα τα έχουν ήδη θέσει σε κυκλοφορία. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα της Κίνας η οποία έχει εκδώσει και θέσει σε κυκλοφορία το ψηφιακό γουάν (e-CNY), από τις αρχές του 2022.Το γεγονός αυτό δημιούργησε πιέσεις προς τις ΗΠΑ και την ΕΕ για να εκδώσουν τα δικά τους CBDC.
Στις ΗΠΑ βέβαια υπάρχει τίποτα συγκρίσιμο από την Federal Reserve. Αυτό μπορεί επίσης να οφείλεται στο ότι οι πιο σημαντικές ιδιωτικές εταιρείες παροχής ψηφιακών υπηρεσιών πληρωμών στον κόσμο προέρχονται από τις Ηνωμένες Πολιτείες. Αρα, δεν υπάρχει λόγος για την κυκλοφορία ψηφιακού δολαρίου από τη Fed.
Πανευρωπαϊκό δίκτυο πληρωμών
Για αυτόν τον λόγο και μόνο, το σχέδιο για το ψηφιακό ευρώ είναι καινοτομία της ΕΚΤ. «Το CBDC θα αλλάξει επίσης σημαντικά τη λειτουργία και την ευθύνη της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και θα αυξήσει την πίεση για καινοτομία στον χρηματοπιστωτικό τομέα», σημειώνουν παράγοντες της αγοράς.
Σε κάθε περίπτωση, προσθέτουν, το ψηφιακό νόμισμα δεν θα καταργήσει τα «μετρητά», αλλά θα «συνεργαστεί» μαζί τους για να δώσει στους Ευρωπαίους πολίτες τη δυνατότητα να πληρώνουν ελεύθερα και ψηφιακά σε κάθε μια από τις ευρωπαϊκές χώρες χωρίς να χρειάζεται να μοιράζονται ευαίσθητες πληροφορίες με ξένες κάρτες, όπως η Visa και η Mastercard, για παράδειγμα.
