Από τα αρχαία χρόνια η ομορφιά συνδέεται με την καλωσύνη. Όμως στη σημερινή εποχή του εαυτού, η μεγάλη αυτή ψευδαίσθηση αποκτά ουσία μέσω του κινηματογράφου, των μέσων ενημέρωσης. Οι ιστορικές προσωπικότητες ταυτίζονται με την ομορφιά, ο κάθε πραγματικός ήρωας οφείλει να είναι όμορφος, έτσι ώστε η απεικόνιση του κάθε τι σημαντικού και σπουδαίου να ταυτίζεται με κάποια εκδοχή του όμορφου. Το άσχημο εξοστρακίζεται ως ασήμαντο, περιθωριακό, ως περίπου δίχως αξία.
Οι άσχημοι άνθρωποι γίνονται αποδέκτες διακρίσεων.
Η ασχήμια συνδέεται με την ανειλικρίνια, με τη χαμηλή νοημοσύνη, με την αποτυχία και την αδυναμία.
Οι άσχημοι και οι άσχημες είναι κάτα κάποιον τρόπο “λιγότερο άνθρωποι”.
Κερδίζουν 10% με 15% λιγότερα χρήματα σε σχέση με άλλους εργαζόμενους που είναι περισσότερο όμορφοι, είναι λιγότερο πιθανό να προσληφθούν, όταν καταδικάζονται για κάποιο έγκλημα οι ποινές που τους επιβάλλουν τα δικαστήρια είναι μεγαλύτερες. Και δεν έχουν κανένα μέσο για να προστατευθούν από τις διακρίσεις με τις οποίες βρίσκονται αντιμέτωποι.
Η ομορφιά στο πέρασμα των αιώνων λίγες φορές είχε πραγματικά σημασία. Οι μεγαλύτεροι ηγέτες, οι μεγαλύτεροι φιλόσοφοι, οι μεγαλύτεροι ήρωες, δεν ήταν όμορφοι. Ο Σαρτρ ήταν αλήθωρος, ο Ναπολέων κοντός και παχουλός, η Κλεοπάτρα είχε γαμψή μύτη, ο Σαίξπηρ έμοιαζε με μέθυσο.
Σήμερα όμως η ομορφιά είναι ο βασιλιάς. Μέσω των social media, η ομορφιά μπορεί να είναι διαβατήριο προς τη δημοφιλία. Και σήμερα, το να είσαι δημοφιλής είναι το παν. Σήμερα, η δημοφιλία μπορεί να εγγυηθεί την επιτυχία. Είναι ένας στόχος από μόνος του. Σήμερα, όταν ρωτούν τα παιδιά τι θέλουν να γίνουν λένε: “θέλω να γίνω διάσημος”
Θέλουν να γίνουν όμορφοι.
Ένα όμορφο πρόσωπο, ένα όμορφο σώμα, συγκεντρώνει μεγαλύτερο αριθμό likes. Και η δημοφιλία σήμερα είναι αυτό που μετράει περισσότερο. Το πιο σπουδαίο σήμερα είναι το πιο δημοφιλή. Και πολλές φορές η δημοφιλία πάει χέρι – χέρι με την ομορφιά. Αλλά το όμορφο μπορεί να είναι ολοκληρωτικά ασήμαντο. Αυτό το ασήμαντο μπορεί να αναδειχθεί στο πιο σπουδαίο.
Και αυτό είναι το πρόβλημα της εποχής μας. Ότι σήμερα περισσότερο από ποτέ άλλοτε στην σύγχρονη ιστορία το ασήμαντο αναδεικνύεται σε σημαντικό γιατί το μόνο κριτήριο είναι αυτό που “αρέσει”. Αρέσει το όμορφο.
Ο “Ηλίθιος” του Ντοστογιέφσκι είχε πει ότι “είναι η ομορφιά που θα σώσει τον κόσμο”.
Όμως η ομορφιά του Ντοστογιέφσκι δεν είναι η εξωτερική ομορφιά. Δεν είναι η ομορφιά των selfies και των αστέρων του κινηματογράφου.
Είναι η ομορφιά μίας αγνής ψυχής, η ομορφιά της αρμονίας στη ζωή, είναι η ομορφιά του να αναγνωρίζεις την ομορφιά στο κάθε τι που υπάρχει γύρω σου.
Και δεν είναι παράξενο που ο Ντοστογιέφσκι βάζει αυτή τη φράση στο στόμα του Μίσκιν, του «ηλίθιου».
Του ανθρώπου που οι γύρω του τον θεωρούν διαταραγμένο, γιατί μπορούσε να δει την ομορφιά εκεί που οι άλλοι δε μπορούσαν να δουν τίποτα.