Όλι Ρεν: «Είναι αποκλειστικό δικαίωμα των (ελληνικών) εθνικών αρχών ποιες εταιρίες θα ιδιωτικοποιηθούν»Μετά τη δήλωση του Υπουργού Υποδομών κ. Χρυσοχοΐδη ότι «εφ’ όσον κριθεί αναγκαίο, δύναται να επανεξετασθεί το θέμα της ιδιωτικοποίησης ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ», αποκτά ιδιαίτερη βαρύτητα η απάντηση του Ευρωπαίου Επίτροπου Όλι Ρεν στον ευρωβουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ Νίκο Χουντή, στην οποία ομολογεί ότι, «Η Επιτροπή αναγνωρίζει ότι το νερό συνιστά δημόσιο αγαθό θεμελιώδους σημασίας για τους πολίτες» και «δεν διαθέτει πολιτική επιβολής στα κράτη μέλη για την ιδιωτικοποίηση των υπηρεσιών υδροδότησης». Ως εκ τούτου θεωρεί ότι, «είναι αποκλειστικό δικαίωμα των εθνικών αρχών ποιες εταιρίες θα ιδιωτικοποιηθούν».
Πιο συγκεκριμένα, ο έλληνας ευρωβουλευτής, στηριζόμενος και σε παλαιότερη απάντηση του Όλι Ρεν, ζητούσε να μάθει αν «αποτελεί δικαίωμα της ελληνικής κυβέρνησης να αποσύρει από τη διαδικασία ιδιωτικοποίησης τις 2 εταιρίες ύδρευσης, ΕΥΑΘ και ΕΥΔΑΠ» και αν τελικά «Θα δεχόταν η Κομισιόν την απόσυρση των δύο αυτών εταιρειών από τη λίστα των «προς εκποίηση» εταιριών του ΤΑΙΠΕΔ».
Ο Όλι Ρεν, στην απάντησή του, αφού ξεκαθαρίζει ότι «αναγνωρίζει ότι το νερό συνιστά δημόσιο αγαθό θεμελιώδους σημασίας για τους πολίτες», επισημαίνει με έμφαση ότι, «η διαχείριση των υδάτινων πόρων αποτελεί αρμοδιότητα των Κρατών Μελών».
Δηλώνει μάλιστα «ουδετερότητα» στο θέμα της «δημόσιας ή ιδιωτικής κυριότητας των υδάτινων πόρων», υπενθυμίζοντας ταυτόχρονα ότι «η παροχή πόσιμου νερού έχει αφαιρεθεί από το πεδίο εφαρμογής της οδηγίας σχετικά με την ανάθεση συμβάσεων παραχώρησης».
Στη συνέχεια της απάντησής του, ο ευρωπαίος Επίτροπος επισημαίνει την ανάγκη να δημιουργηθεί «ρυθμιστική αρχή και κατάλληλο περιβάλλον αγοράς», τονίζει δε ότι, «Για τα περιουσιακά στοιχεία που περιλαμβάνονται στο πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων για τις χώρες του προγράμματος αποφασίζουν αποκλειστικά οι εθνικές αρχές. Οι συζητήσεις στο πλαίσιο του προγράμματος επικεντρώνονται στην συνολικές ανάγκες χρηματοδότησης, συμπεριλαμβανομένων των εσόδων από ιδιωτικοποιήσεις, αλλά ο σχεδιασμός του προγράμματος ιδιωτικοποιήσεων και η επιλογή των στοιχείων ενεργητικού παραμένουν αποκλειστικά στις αρμοδιότητες του ενδιαφερόμενου Κράτους Μέλους».
Στα επίμονα ερωτήματα ωστόσο, του Νίκου Χουντή για το αμαρτωλό παρελθόν των γαλλικών εταιριών Suez και Veolia που εμφανίζονται ως υποψήφιες για την αγορά των ελληνικών επιχειρήσεων ύδρευσης, ο Όλι Ρεν δεν δίνει καμμία απάντηση.
Η πλήρης ερώτηση του Νίκου Χουντή και η απάντηση του Όλι Ρεν, έχουν ως εξής:
Νίκος Χουντής:
«Στην απάντησή της P-007557/2013, η Επιτροπή αναφέρει πως «αναγνωρίζει ότι το νερό είναι δημόσιο αγαθό που έχει ζωτική σημασία για τους πολίτες και ότι η διαχείριση των υδάτινων πόρων αποτελεί ευθύνη των κρατών μελών».
Σε πρόσφατη έκθεση της Ελληνικής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής αλλά και της Διεθνούς Ερευνητικής Ομάδας Δημοσίων Υπηρεσιών (PSIRU), αναφέρεται ότι, όσον αφορά στη μέχρι τώρα εμπειρία από τις ιδιωτικοποιήσεις των εταιρειών ύδρευσης, παρατηρούνται κατ’ επανάληψη φαινόμενα όπως ιλιγγιώδεις αυξήσεις της τιμής του νερού, παντελής έλλειψη νέων επενδύσεων, δημιουργία καρτέλ, διαφθορά και απάτη, έλλειψη λογοδοσίας, επίπλαστα οικονομικά οφέλη, χαμηλή αποδοτικότητα. Ειδικότερα για τις εταιρείες που εμφανίζονται ως υποψήφιες για την αγορά των ελληνικών επιχειρήσεων ύδρευσης, εταιρείες Suez και Veolia, αναφέρεται ότι «Δικαστήρια στη Γαλλία, στην Ιταλία και στις ΗΠΑ έχουν καταδικάσει στελέχη και αξιωματούχους του Δημοσίου για δωροδοκίες που έλαβαν από θυγατρικές των Suez και Veolia. Αμφότεροι οι όμιλοι έχουν τεθεί υπό έλεγχο σε ουκ ολίγες ποινικές και αστικές υποθέσεις, για κατηγορίες όπως δωροδοκία αξιωματούχων του Δημοσίου, παράνομες πολιτικές δωρεές, μίζες, μη ανταγωνιστικό καθορισμό τιμών, σύναψη καρτέλ και λογιστικούς χειρισμούς που ισοδυναμούν με απάτη».
Ερωτάται η Επιτροπή:
1. Επιβεβαιώνει τις πληροφορίες για καταδίκη εταιρειών που συνδέονται με τις Suez και Veolia από δικαστήρια χωρών της ΕΕ ή και χωρών εκτός ΕΕ, για «δωροδοκίες αξιωματούχων του Δημοσίου, παράνομες πολιτικές δωρεές, μίζες, μη ανταγωνιστικό καθορισμό τιμών, σύναψη καρτέλ και λογιστικούς χειρισμούς που ισοδυναμούν με απάτη»;
2. Αφού η ίδια η Επιτροπή, στην απάντησή της Ρ-007557/2013, «αναγνωρίζει ότι το νερό είναι δημόσιο αγαθό που έχει ζωτική σημασία για τους πολίτες και ότι η διαχείριση των υδάτινων πόρων αποτελεί ευθύνη των κρατών μελών», δεν αποτελεί δικαίωμα της ελληνικής κυβέρνησης να αποσύρει από τη διαδικασία ιδιωτικοποίησης τις 2 εταιρίες ύδρευσης, ΕΥΑΘ και ΕΥΔΑΠ; Ή μήπως η Επιτροπή, υπό την ιδιότητα του μέλους της τρόικας και εκπροσώπου των δανειστών της Ελλάδας, επιμένει στην απαράδεκτη πολιτική εκποίησης αυτού του δημόσιου αγαθού στην Ελλάδα; Θα δεχόταν λοιπόν η Επιτροπή την απόσυρση των δύο αυτών εταιρειών από τη λίστα των «προς εκποίηση» εταιριών του ΤΑΙΠΕΔ;»
Απάντηση Όλι Ρεν:
«Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν διαθέτει πολιτική επιβολής στα ΚΜ την ιδιωτικοποίηση των υπηρεσιών υδροδότησης. Η Επιτροπή αναγνωρίζει ότι το νερό συνιστά δημόσιο αγαθό θεμελιώδους σημασίας για τους πολίτες και ότι η διαχείριση των υδάτινων πόρων αποτελεί αρμοδιότητα των ΚΜ. Η Επιτροπή τοποθετείται ουδέτερα όσον αφορά τη δημόσια ή ιδιωτική κυριότητα των υδάτινων πόρων, σύμφωνα με το άρθρο 345 της ΣΛΕΕ. Η παροχή πόσιμου νερού έχει αφαιρεθεί από το πεδίο εφαρμογής της οδηγίας σχετικά με την ανάθεση συμβάσεων παραχώρησης. Η Επιτροπή θα συνεχίσει να παρακολουθεί εκ του σύνεγγυς την κατάσταση στον τομέα αυτό.
Η απόφαση όσον αφορά τα περιουσιακά στοιχεία του Δημοσίου ή τις δημόσιες επιχειρήσεις που θα ιδιωτικοποιηθούν, τον βαθμό και τη σειρά με την οποία θα διεξαχθούν οι εν λόγω ιδιωτικοποιήσεις, θα ληφθεί αποκλειστικά και μόνον από τα κράτη μέλη, αφού ληφθούν υπόψη οι ανάγκες που αντιμετωπίζουν και οι στόχοι που τα ίδια έχουν θέσει. Η κτηθείσα σε επίπεδο ΕΕ πείρα προσφέρει μια ποικιλία διαφορετικών δημόσιας ή ιδιωτικής ιδιοκτησίας μοντέλων για τη λειτουργία των υδρικών εγκαταστάσεων. Τόσο σε δημόσια, όσο και σε ιδιωτικά πρότυπα, υπάρχουν περιπτώσεις προβληματικών αποτελεσμάτων, αλλά και επιτυχίες. Η Επιτροπή θεωρεί ότι η δημιουργία ρυθμιστικής αρχής και κατάλληλου περιβάλλοντος αγοράς είναι απαραίτητες προϋποθέσεις για τη διασφάλιση της επιτυχίας του καθενός από αυτά τα συστήματα, ώστε να προστατευθούν τα συμφέροντα των καταναλωτών και να διαφυλαχθούν οι περιβαλλοντικές αξίες.
Για τα περιουσιακά στοιχεία που περιλαμβάνονται στο πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων για τις χώρες του προγράμματος αποφασίζουν αποκλειστικά οι εθνικές αρχές. Οι συζητήσεις στο πλαίσιο του προγράμματος επικεντρώνονται στην συνολικές ανάγκες χρηματοδότησης, συμπεριλαμβανομένων των εσόδων από ιδιωτικοποιήσεις, αλλά ο σχεδιασμός του προγράμματος ιδιωτικοποιήσεων και η επιλογή των στοιχείων ενεργητικού παραμένουν αποκλειστικά στις αρμοδιότητες του ενδιαφερόμενου ΚΜ.
Οι απόψεις των υπηρεσιών της Επιτροπής σχετικά με τη διαδικασία ιδιωτικοποιήσεων στην Ελλάδα είναι διαθέσιμες στις σχετικές ενότητες των εκθέσεων συμμόρφωσης που δημοσιεύονται μετά από κάθε αξιολόγηση[1]».