Ο στρατηγικός ρόλος της Κρήτης και ιδιαίτερα του κόλπου της Σούδας επιβεβαιώνεται και ενισχύεται θεσμικά μέσα από νέο νομοσχέδιο που κατατέθηκε στο Κογκρέσο των Ηνωμένων Πολιτειών. Το σχέδιο νόμου, το οποίο φέρει τον τίτλο «Νόμος Συνεργασίας Αμερικανο-Ελληνο-Ισραηλινού Εταιρικού Σχήματος για την Καταπολέμηση της Τρομοκρατίας και τη Θαλάσσια Ασφάλεια στην Ανατολική Μεσόγειο του 2025», θέτει τη βάση για συστηματική και πολυεπίπεδη συνεργασία στο πλαίσιο του σχήματος «3+1» — ΗΠΑ, Ισραήλ, Ελλάδα και Κυπριακή Δημοκρατία.
Στο επίκεντρο του σχεδίου νόμου βρίσκεται η Ναυτική Βάση της Σούδας στην Κρήτη, η οποία χαρακτηρίζεται ρητά ως ο «μοναδικός λιμένας βαθέων υδάτων στη Μεσόγειο ικανός να εξυπηρετήσει τα μεγαλύτερα αμερικανικά αεροπλανοφόρα». Η γεωστρατηγική της τοποθεσία «στο σταυροδρόμι Ευρώπης, Αφρικής και Ασίας», σύμφωνα με το κείμενο του νομοσχεδίου, καθιστά τη Σούδα καθοριστικό σημείο στήριξης της ναυτικής παρουσίας των ΗΠΑ στην Ανατολική Μεσόγειο από το 1969 έως και σήμερα.
Αναφορά στη συγκεκριμένη εξέλιξη κάνει και η Jerusalem Post με σημερινό άρθρο της GADEER KAMAL-MREEH *.
Στο άρθρο αναφέρονται τα εξής:
Όταν ξέσπασε ο πόλεμος μεταξύ Ισραήλ και Ιράν, μία από τις πρώτες αποφάσεις της ισραηλινής κυβέρνησης ήταν το κλείσιμο του αεροδρομίου Μπεν Γκουριόν και το κλείσιμο του εναέριου χώρου της χώρας για όλες τις εισερχόμενες και εξερχόμενες πτήσεις. Αυτή η πρωτοφανής ενέργεια άφησε περίπου 100.000 έως 150.000 Ισραηλινούς εγκλωβισμένους στο εξωτερικό, χωρίς σαφή τρόπο επιστροφής στην πατρίδα τους.
Ανάμεσα στους πέντε προορισμούς που ορίστηκαν από τις ισραηλινές αρχές για να λειτουργήσουν ως προσωρινοί κόμβοι για πολίτες και για τον συντονισμό με τις Ηνωμένες Πολιτείες, σε χώρες όπως η Ταϊλάνδη και η Ιταλία – όπου υπάρχει μεγάλος αριθμός Ισραηλινών – δύο ξεχώρισαν για την γεωγραφική εγγύτητα και τη βαθιά πολιτική τους σημασία: η Ελλάδα και η Κύπρος. Η απόφαση συγκέντρωσης Ισραηλινών πολιτών στις δύο αυτές δημοκρατίες της Ανατολικής Μεσογείου δεν ήταν τυχαία. Αντιθέτως, αποτέλεσε ισχυρή επίδειξη της στρατηγικής συμμαχίας που έχει σταθερά οικοδομηθεί την τελευταία δεκαετία μεταξύ Ισραήλ, Ελλάδας, Κύπρου και Ηνωμένων Πολιτειών, στο πλαίσιο του σχήματος «3+1».
Αυτό που ξεκίνησε ως πρακτική συνεργασία στον τομέα των κοιτασμάτων φυσικού αερίου, έχει εξελιχθεί σε μία ισχυρή και αξιόπιστη συμμαχία που καλύπτει την άμυνα, τις υποδομές και την περιφερειακή ασφάλεια. Σήμερα, η σύμπραξη «3+1» αποτελεί πυλώνα σταθερότητας σε μία από τις πιο ασταθείς περιοχές του κόσμου.
Αυτή η συμμαχία έχει αποδείξει την αξία της όχι μόνο σε στρατιωτικό ή διπλωματικό επίπεδο, αλλά και σε ανθρωπιστικό και επιχειρησιακό.
Στις χαοτικές πρώτες ημέρες του πολέμου, οι ελληνικές και κυπριακές αρχές συνεργάστηκαν στενά με Ισραηλινούς αξιωματούχους για την υποστήριξη των χιλιάδων Ισραηλινών που δεν μπορούσαν να επιστρέψουν στην πατρίδα τους. Δυνάμεις ασφαλείας και στις δύο χώρες περιπολούσαν σε ξενοδοχεία, συναγωγές και περιοχές όπου συγκεντρώνονταν Ισραηλινοί πολίτες. Οι προσπάθειές τους παρείχαν ένα ασφαλές καταφύγιο σε μία περίοδο αυξημένου παγκόσμιου αντισημιτισμού και κλιμακούμενων απειλών κατά των Εβραίων και των Ισραηλινών σε όλο τον κόσμο.
Η Κύπρος και η Ελλάδα είναι κάτι περισσότερο από απλοί φίλοι: είναι στρατηγικοί εταίροι του Ισραήλ
Η Κύπρος και η Ελλάδα δεν είναι απλώς φιλικές χώρες· είναι στρατηγικοί εταίροι. Η γεωγραφική τους εγγύτητα επιτρέπει αποτελεσματικές διμερείς μεταφορές: την επιστροφή Ισραηλινών στην πατρίδα τους, ενώ ταυτόχρονα διευκολύνουν την αποχώρηση ξένων υπηκόων και διπλωματών από το Ισραήλ. Η εταιρική αυτή σχέση επέτρεψε επίσης το άμεσο άνοιγμα θαλάσσιου διαδρόμου, διευκολύνοντας τις πιέσεις που προκλήθηκαν από το κλείσιμο του κύριου αεροδρομίου του Ισραήλ. Αυτό το επίπεδο συντονισμού μεταξύ στρατών, κυβερνήσεων και υπηρεσιών επιβολής του νόμου απαιτούσε όχι μόνο τεχνική επάρκεια, αλλά και βαθιά αμοιβαία εμπιστοσύνη.
Μόλις χθες, η Υπουργός Μεταφορών του Ισραήλ, Μίρι Ρεγκέβ, ανακοίνωσε την έναρξη της «Επιχείρησης Ασφαλής Επιστροφή», σε συντονισμό με τις Ισραηλινές Ένοπλες Δυνάμεις (IDF), με στόχο την επαναπατρισμό χιλιάδων αποκλεισμένων Ισραηλινών με στρατιωτικά αεροσκάφη. Οι προσπάθειες αυτές, που περιλαμβάνουν στρατιωτικές αερογέφυρες και θαλάσσια μεταφορά σε συνεργασία με ελληνικά και κυπριακά λιμάνια, αντικατοπτρίζουν τη λειτουργική ισχύ μιας στρατηγικής συμμαχίας που πλέον δεν είναι προαιρετική — είναι απαραίτητη.
Η πρόσφατη κατάθεση του νομοσχεδίου Eastern Mediterranean Gateway Act στο Κογκρέσο των ΗΠΑ επιβεβαιώνει αυτή την πραγματικότητα. Το νομοσχέδιο, που εισήγαγαν οι βουλευτές Μπραντ Σνάιντερ, Γκας Μπιλιράκης, Νικόλ Μαλλιωτάκη, Ντίνα Τίτους και Κρις Πάππας, καλεί σε αναβάθμιση της Ανατολικής Μεσογείου στην εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ. Ενισχύει τους δεσμούς με τους περιφερειακούς εταίρους — Ελλάδα, Κύπρο, Ισραήλ και Αίγυπτο — και υποστηρίζει ενεργειακά έργα, διασυνοριακές υποδομές και περιφερειακή καινοτομία. Παράλληλα, προωθεί τον Οικονομικό Διάδρομο Ινδίας–Μέσης Ανατολής–Ευρώπης (IMEC), ενισχύοντας τη διαφανή, βιώσιμη ανάπτυξη και τη στρατηγική συνδεσιμότητα.
Η επίσημη θεσμοθέτηση της συμμαχίας 3+1 θα παγίωνε τον τύπο συντονισμού που είδαμε τις τελευταίες ημέρες, διασφαλίζοντας τη συνέχειά του ανεξάρτητα από πολιτικές αλλαγές στην Ουάσινγκτον, την Αθήνα, τη Λευκωσία ή την Ιερουσαλήμ. Σε έναν κόσμο όπου οι συμμαχίες δοκιμάζονται και η περιφερειακή αστάθεια αποτελεί τον κανόνα, αυτή η σύμπραξη συνιστά πρότυπο δημοκρατικής συνεργασίας βασισμένης σε κοινές αξίες και στρατηγική αναγκαιότητα.
Το διακύβευμα είναι υψηλό. Ο πόλεμος συνεχίζεται. Ωστόσο, ένα πράγμα είναι ξεκάθαρο: σε στιγμές κρίσης, οι ισχυρότεροι σύμμαχοι του Ισραήλ στην Ανατολική Μεσόγειο έχουν ανταποκριθεί — όχι μόνο με λόγια, αλλά με πράξεις. Ήρθε η ώρα να αναγνωρίσουμε, να εδραιώσουμε και να επεκτείνουμε αυτή τη συμμαχία για χάρη της περιφερειακής σταθερότητας και της ασφάλειας των μελλοντικών γενεών.
* Η Gadeer Kamal-Mreeh είναι Διευθύντρια Ανατολικής Μεσογείου στο Middle East Forum, πρώην βουλευτής της Κνεσέτ, ιδρύτρια και CEO της GKM Global Consulting, δημοσιογράφος και πολιτική αναλύτρια.
Δεν μπορούν όλοι να πληρώσουν. Και το σεβόμαστε.
Αν βρίσκεσαι σε δύσκολη οικονομική κατάσταση, συνέχισε να μας διαβάζεις δωρεάν. Η ενημέρωση πρέπει να παραμένει προσβάσιμη για όλους.
Αν όμως μπορείς, στήριξέ μας σήμερα. Ορίστε δύο καλοί λόγοι για να το κάνεις:
- Η στήριξή σου ενισχύει άμεσα την ποιότητα και την ανεξαρτησία της δημοσιογραφίας μας.
- Κοστίζει λιγότερο από έναν καφέ και η διαδικασία διαρκεί λιγότερο από 1 λεπτό.
Επίλεξε σήμερα να γίνεις συνδρομητής ή δωρητής.
Σας ευχαριστούμε θερμά.
