Το κωμικό μέσα στην τραγικότητα της απόφασης του Δήμου Ηρακλείου να προχωρήσει σε κατάσχεση ψυγείου και τηλεόρασης από ανάπηρο Ηρακλειώτη που είχε χρέος 4.000 ευρώ ανέδειξαν στην εκπομπή τους οι συντελεστές του Ράδιο Αρβύλα.
Τον λόγο πήρε ο Αντώνης Κανάκης ο οποίος άρχισε την αναφορά του ως εξής:
«Για να ησυχάσουν κατά κάποιο τρόπο οι Έλληνες πολίτες. Επιτέλους, το κράτος πήρε μπρος! Και έχει αρχίσει να κτυπάει τους εγκληματίες, όλους αυτούς που κλέβουν το κράτος όλη αυτή την περίοδο με αποτέλεσμα να οδηγηθεί η χώρα στην κρίση. Ένας 60χρονος συνταξιούχος ο οποίος πάσχει από σοβαρή καρδιακή πάθηση και έχει βεβαιωμένη αναπηρία 80%, ο εγκληματίας αυτός είχε μία οφειλή 4.000 ευρώ από ένα αυθαίρετο που είχε παλιά, αλλά από τον Δήμο Ηρακλείου δεν καταλαβαίνουν από τέτοια. Πήγαν μέσα στο σπίτι και του κατέσχεσαν το ψυγείο και την τηλεόραση!».
Εκείνη τη στιγμή όλοι οι παρουσιαστές αλλά και ο κόσμος που βρισκόταν μέσα στο στούντιο ξέσπασε σε χειροκροτήματα και σε ειρωνικά μπράβο ενώ ο Αντώνης Κανάκης συνέχισε:
«Συγχαρητήρια στον Δήμο Ηρακλείο».
Και ο Αντώνης Σερβετάς ο οποίος θεώρησε ότι ο δήμαρχος δεν έκανε αρκετά, πρόσθεσε:
«Να ξηλώσετε και τα πλακάκια να τα πάρετε. Γιατί αφήσατε τα πλακάκια και την μπανιέρα; Όλα. Και τον καθετήρα! Είπαμε να φτάσει το μαχαίρι στο κόκαλο!»
[youtube url=”https://www.youtube.com/watch?v=4XsDFAvGrsQ&feature=share”]
Οι παρανομίες του Δήμου Ηρακλείου σχετικά με τις κατασχέσεις
Όμως, πέρα από τη σάτιρα, υπάρχει και η πραγματικότητα η οποία είναι οδυνηρή. Σε αυτό το κείμενο ο κ. Γιώργος Εμμ. Φραγκούλης, αναλύει τις παρανομίες του Δήμου Ηρακλείου σχετικά με τη διαδικασία των κατασχέσεων που έχει εκκινήσει. Όπως θα γίνει φανερό, είναι και πολλές και σημαντικές. Και αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία αν λάβουμε υπόψη ότι, ο νέος Δήμαρχος Ηρακλείου υπήρξε πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Ηρακλείου. Άραγε, δε γνώριζε;
Ακολουθεί το κείμενο του κ. Φραγκούλη όπως δημοσιοποιήθηκε στην προσωπική του ιστοσελίδα:
Αν αληθεύουν τα γεγονότα όπως τα παρουσίασε ο τοπικός Τύπος, δηλαδή ότι οι υπάλληλοι που διενήργησαν την κατάσχεση συμπεριλάμβαναν, ως κατασχόμενα, στην κατασχετήρια έκθεση τους, κουζίνες, πλυντήρια, τηλεοράσεις, ψυγεία κλπ, τότε ο Δήμος υπέπεσε σε άλλη μια χονδροειδή παράβαση. Ειδικότερα, τα συγκεκριμένα κατασχεθέντα αντικείμενα συμπεριλαμβάνονται στην κατηγορία των ακατάσχετων [άρθρο 17 Κώδικα Είσπραξης ΔημοσίωνΕσόδων (ν.δ 356/ 1974)]. Σύμφωνα με το άρθρο αυτό, «§ 1. Της κατασχέσεως εξαιρούνται:
α) πράγματα της προσωπικής χρήσεως του οφειλέτου και της οικογενείας αυτού και ιδίως ενδύματα, κλινοστρωμναί, έπιπλα, εφ’ όσον τα πράγματα ταύτα είναι απαραίτητα δια τας στοιχειώδεις ανάγκας της διαβιώσεως αυτών,
β) τα προοριζόμενα δια την επιστημονικήν ή καλλιτεχνικήν και γενικότερο πνευματικήν μόρφωσιν και ανάπτυξιν του οφειλέτου ή της οικογενείας αυτού βιβλία, μουσικά όργανα, εργαλεία τέχνης. § 2. Επί πλέον των εν § 1 περιουσιακών στοιχείων εξαιρούνται της κατασχέσεως επί προσώπων τα οποία πορίζονται τα προς το ζην δια καταβολής προσωπικής εργασίας, τα απαραίτητα δια την εργασίαν αυτών εργαλεία, μηχανήματα, βιβλία ή άλλα πράγματα …».
Πως προσδιορίζονται τα ακατάσχετα αντικείμενα του οφειλέτη; Κατά τον κορυφαίο ερευνητή του Δικαίου της Αναγκαστικής εκτέλεσης για την ικανοποίηση ιδιωτικών απαιτήσεων, Ιωάννη Μπρίνια, «Ενδεικτικώς μνημονεύει ο νόμος τα ενδύματα, κλινοστρωμνές και τα έπιπλα. Και γενικά περιλαμβάνονται όσα κινητά πράγματα χρησιμοποιούνται από τον οφειλέτη ή την οικογένεια του και είναι απαραίτητα για την κάλυψη στοιχειωδών αναγκών διαβίωσης αυτών. Με βάση τις δυο αυτές προϋποθέσεις θα κρίνονται κάθε φορά τα κινητά που ανήκουν σ’ αυτήν την κατηγορία των ακατασχέτων» [Διοικητική Εκτέλεση, τόμος Α’, 1987, § 86.Α.1, σελ. 276. Ίδια άποψη εκφέρει και στο μνημειώδες έργο του «δίκαιο της αναγκαστικής εκτέλεσης» (Αναγκαστική εκτέλεσις, δεύτερη έκδοση, τόμος Β’, 1979, άρθρο 953, § 270.VIII.στ, σελίδες 732-733)].
Ποιες ανάγκες θεωρούνται στοιχειώδεις; Πάλι κατά τον ίδιο κορυφαίο συγγραφέα, «ως στοιχειώδεις νοούνται οι βασικές ανάγκες διαβίωσης ανάλογα με την κοινωνική θέση και τη μόρφωση του οφειλέτη και της οικογένειας του. Περιλαμβάνονται οι ανάγκες διατροφής και υγείας, ακόμη και οι ανάγκες μετακίνησης και κοινωνικής συναναστροφής, όχι όμως οι υπερβολικές ανάγκες καλωπισμού, άνεσης, διασκεδάσεων κλπ. Ο αρχοντοχωριατισμός και οι πολυτέλειες εξέρχονται από τα όρια του άρθρου 17 και δεν αποκλείουν την κατάσχεση των αντικειμένων που εξυπηρετούν τέτοιες ανάγκες … Το ακατάσχετο περιλαμβάνει όλο το νοικοκυριό και, γενικά, τα κινητά πράγματα που χρησιμοποιεί συνήθως μια ελληνική οικογένεια» [Διοικητική Εκτέλεση, § 86.3 και 4, σελ. 277].
Σύμφωνα με την νομολογία μας «Από την κατάσχεση εξαιρούνται, μεταξύ άλλων, τα πράγματα της προσωπικής χρήσεως του οφειλέτη και της οικογένειας του, εφόσον αυτά κρίνονται απαραίτητα για την ικανοποίηση των στοιχειωδών αναγκών διαβίωσης τους, λαμβανομένων υπόψη των ιδιαιτέρων συνθηκών του εκάστοτε οφειλέτη και της οικογένειας του , καθώς και των διδαγμάτων της κοινής πείρας. Στην ικανοποίηση στοιχειωδών αναγκών διαβιώσεως κατατείνουν όχι μόνον τα πράγματα που είναι απαραίτητα προς διατήρηση και διασφάλιση της ζωής και της υγείας του οφειλέτη και της οικογενείας του, αλλά και τα πράγματα που αποσκοπούν, σύμφωνα με τις σύγχρονες κοινωνικές αντιλήψεις, στην εξασφάλιση σε αυτούς ενός ελαχίστου επιπέδου ποιότητας ζωής.
Επομένως, δεν επιτρέπεται η κατάσχεση πραγμάτων που διασφαλίζουν στον οφειλέτη και την οικογένεια του στοιχειώδεις δυνατότητες ανάπτυξης κοινωνικής ζωής, ενημέρωσης, ψυχαγωγίας, μετακίνησης, επικοινωνίας με τον εξωτερικό κόσμο κλπ» [Τριμ Διοικ Πρωτ Αθηνών 1809/ 2008]. Εντελώς παράνομα‒κατ’ επέκταση και εντελώς άκυρα‒επιβλήθηκε κατάσχεση σε κουζίνες, πλυντήρια, τηλεοράσεις κλπ.
c. Ακούστηκε από κύκλους του Δήμου Ηρακλείου ότι οι υπάλληλοι που προέβησαν σ’ αυτές τις παρανομίες δεν προέβησαν σε κατάσχεση αλλά, απλά, σε καταγραφή των περιουσιακών στοιχείων των οφειλετών! Καταγραφή σαν έννοια είναι ανύπαρκτη στο χώρο του διοικητικού δικαίου, υπάρχει μόνο στο χώρο του ιδιωτικού δικαίου με την ονομασία απογραφή. Απλά επιβλήθηκε η κατάσχεση αυτών των ακατάσχετων για να διακόψουν; πιθανή παραγραφή των αξιώσεων του Δήμου κατά των οφειλετών του ώστε να αποφύγει και την άσκηση ποινικής δίωξης, για απιστία, εναντίον του ο Δήμαρχος Ηρακλείου για πιθανές αμαρτίες της προηγούμενης δημοτικής αρχής. Ίσως δημιουργηθεί η απορία στον μη ειδήμονα αναγνώστη τι είδους κατάσχεση είναι αυτή που επιχειρεί ο Δήμος Ηρακλείου αφού δεν αφαιρούνται τα κατασχεθέντα. Η απάντηση είναι απλή και σαφής! Τα κατασχόμενα αντικείμενα αφαιρούνται από την κατοχή του οφειλέτη ώστε να πάψει να τα εκμεταλλεύεται ο οφειλέτης αλλά και για να νιώσει το επώδυνο της πράξης αυτής αναγκαστικής εκτέλεσης. Με την αφαίρεση της νομής τους από τον οφειλέτη παραδίδονται, για φύλαξη, μέχρι την πλειστηρίαση τους, σε φύλακα ο οποίος λέγεται Μεσεγγυούχος. Μεσεγγυούχος μπορεί να οριστεί και ο ίδιος ο οφειλέτης [άρθρο 15 πργφ. 2 του Κ.Ε.Δ.Ε]. Στη πράξη αυτό γίνεται συνήθως ώστε να αποφεύγεται η επιβάρυνση με έξοδα φύλαξης, ο δανειστής.
d. Όμως, έπρεπε άραγε να επιβληθεί κατάσχεση για να επέλθει διακοπή παραγραφής των αξιώσεων του Δημοσίου [εδώ του ΟΤΑ Δήμου Ηρακλείου]; Όχι! Αρκούσε η αποστολή ατομικής ειδοποίησης στους οφειλέτες του. Σύμφωνα με το άρθρο 138 πργφ. 1 στοιχείο η του Ν. 4270/ 2014 “αρχές δημοσιονομικής διαχείρισης- εποπτείας”, η παραγραφή των απαιτήσεων του Δημοσίου επέρχεται με την κοινοποίηση ατομικής ειδοποίησης στον οφειλέτη ή συνοφειλέτη ή εγγυητή.
e. Το ότι ο σημερινός Δήμαρχος Ηρακλείου προσπαθεί να υπερασπίσει τα συμφέροντα του Δήμου Ηρακλείου είναι‒από μόνη της‒πολύ θετική ενέργεια, επιχειρείται όμως με εντελώς εσφαλμένο τρόπο εκθέτοντας, άθελα του, τον Δήμο σε κίνδυνο άσκησης αγωγών χρηματικής ικανοποίησης εναντίον του. Συμπέρασμα: οι κινήσεις και ενέργειες αυτές του Δήμου Ηρακλείου υπήρξαν εντελώς εσφαλμένες!
Παρατήρηση 1: Διαβάστε εδώ για την απλή … καταγραφή και όχι … κατάσχεση του Δήμου Ηρακλείου!
Παρατήρηση 2: Σε εντελώς πρόσφατη [17-12-2014 και περί ώρα 11.30] τηλεφωνική επικοινωνία που είχε μαζί μου ο Δήμαρχος Ηρακλείου κ. Βασίλης Λαμπρινός, αφού διάβασε την παρούσα ανάρτηση, μου ανακοίνωσε ότι, “η επιχειρηθείσα κατάσχεση οικοσκευών οφείλεται σε λανθασμένη ενέργεια του δικαστικού επιμελητή και με διαβεβαίωσε ότι, κατασχέσεις οικοσκευών δεν πρόκειται να γίνουν. Η επιδίωξη όμως εισπράξεως των απαιτήσεων του Δήμου Ηρακλείου κατά των μεγαλοοφειλετών θα γίνει με κάθε νόμιμο μέσο“.