Της Ράνιας Καλαντζή *
Η Γαύδος εδώ και δεκαετίες είναι ένα νησί φιλικό προς την ελεύθερη κατασκήνωση. Ισως αυτό να οφείλεται στο γεγονός ότι δεν υπήρχαν και εξακολουθούν να μην υπάρχουν οι υποδομές για ένα άλλο τουριστικό μοντέλο, ίσως να έχει να κάνει με το ανιδιοτελές αίσθημα φιλοξενίας των κατοίκων του νησιού ή, πιθανότερα, σε έναν συνδυασμό των δύο.
Σε προηγούμενες δεκαετίες, η δυσκολία πρόσβασης στο νησί και οι ταλαιπωρίες που είχαν να αντιμετωπίσουν οι επισκέπτες και οι επισκέπτριες δημιούργησε ένα συγκεκριμένο μοντέλο «παραθεριστών της Γαύδου», ανθρώπων δηλαδή που βασικά αποζητούσαν μια αδιαμεσολάβητη επαφή με τη φύση αλλά και γνήσιες και ουσιαστικές σχέσεις τόσο με τους ντόπιους όσο και μεταξύ τους.
Ετσι δημιουργήθηκε μια κοινότητα με μόνιμα χαρακτηριστικά, αφού οι συναντήσεις και η επικοινωνία δεν γινόταν μόνο τα καλοκαίρια στις παραλίες της Γαύδου, αλλά συνεχίζονταν και τον χειμώνα. Το νησί έγινε το συγκολλητικό στοιχείο για να δημιουργηθούν παρέες και συλλογικότητες και σταδιακά η Γαύδος εξελίχθηκε στο χωριό που κάποιοι δεν είχαν ή στο χωριό που (από επιλογή και όχι καταγωγή) αποφάσισαν να υιοθετήσουν και να φροντίζουν.
Η Γαύδος έγινε ένας τόπος πειραματισμού και άσκησης πραγματικά εναλλακτικών διακοπών, αρμονικής συνύπαρξης με τη φύση, συλλογικής λειτουργίας, αυθεντικής διασκέδασης, συνεργασίας και αλληλοβοήθειας. Εκτός από τις παραλίες, τους αμμόλοφους και τους κέδρους της, οι παρέες της είναι συστατικό στοιχείο της ταυτότητάς της.
Η κοινότητα κάθε χρόνο εμπλουτίζεται με νέα μέλη που φέρνουν νέες ιδέες και νέα δυναμική. Αυτό που δεν αλλάζει είναι η αγάπη και το νοιάξιμο για τον τόπο. Το νησί με το πέρασμα των χρόνων άρχισε να εκσυγχρονίζεται, με αργούς όμως και ήπιους ρυθμούς. Ετσι, τα μαγαζιά απέκτησαν παροχή ηλεκτρικού ρεύματος (οπότε τα ψυγεία μπορούσαν να λειτουργούν σε 24ωρη βάση), η σύνδεση με την απέναντι ακτή έγινε πιο συχνή, ενώ κοινόχρηστες ντουζιέρες αντικατέστησαν τα αυτοδιαχειριζόμενα πηγάδια. Το νησί και οι κατασκηνωτές είχαν πια αναπτύξει με τα χρόνια μια σχέση συμβιωτική, μια σχέση αμοιβαίας υποστήριξης.
Οταν λοιπόν φέτος η κοινότητα των παραθεριστών είδε ότι οι κοινόχρηστες ντουζιέρες αντικαταστάθηκαν από ντουζιέρες με κερματοδέκτες, το ερμήνευσε ως επίθεση τόσο απέναντι στην κουλτούρα της Γαύδου όσο και απέναντί της. Επιλέχθηκε μάλιστα η χειρότερη χρονική στιγμή: να δημιουργηθεί πρόσκομμα στην πρόσβαση στο νερό εν μέσω πανδημίας.
Οι κατασκηνωτές, που χρόνια τώρα στηρίζουν την τοπική οικονομία χωρίς όμως να νιώθουν ότι οι σχέσεις τους είναι απλά εμπορευματικές, αντιμετωπίζονται τώρα από τη δημοτική αρχή ως πελάτες και μάλιστα όχι ιδιαίτερα ευπρόσδεκτοι, αφού πιθανά προσβλέπει σε επισκέπτες με υψηλότερα οικονομικά στάνταρντ.
Προφανώς η εξοικονόμηση νερού δεν επιτυγχάνεται με το να κοστολογείς –υπερβολικά και ανορθολογικά– ένα αγαθό και να το χρεώνεις, έτσι υπόρρητα βγαίνει το συμπέρασμα ότι όποιος μπορεί να το πληρώσει μπορεί και να το ξοδέψει. Εξάλλου πολλοί στο νησί, μεταξύ αυτών και μέλη του δημοτικού συμβουλίου που ανήκουν στην αντιπολίτευση, υποστηρίζουν ότι υπάρχουν αποθέματα νερού που κάλλιστα μπορούν να καλύψουν τη ζήτηση.
Η προβληματική διαχείριση του συγκεκριμένου θέματος μοιάζει να προστίθεται σε μια σειρά από άλλες προβληματικές και μονομερείς αποφάσεις του δήμου –όπως καταγγέλλουν οι αντιπολιτευόμενες δημοτικές παρατάξεις– και φαίνεται να οδηγούν πολλούς συμβούλους σε παραίτηση ως έκφραση διαμαρτυρίας.
Σε όλα τα παραπάνω πρέπει να προστεθεί και η χαμηλή ποιότητα του παρεχόμενου νερού (κάτι με το οποίο πρέπει να ασχοληθεί ο δήμος) για να ενισχυθεί το άκαιρο και παράλογο της απόφασης.
Εάν το διακύβευμα και ο στόχος πίσω από τέτοιες αποφάσεις είναι το ελεύθερο πνεύμα της Γαύδου, η κοινότητα των κατασκηνωτών και των φίλων του νησιού είναι αποφασισμένοι να το προασπίσουν.
* εκπαιδευτικός, μέλος της κοινότητας παραθεριστών και παραθεριστριών Γαύδου