Πολύς λόγος γίνεται τελευταία, με αφορμή την είσοδο των νεοναζί στην Ελληνική Βουλή, για την εύθραυστη Δημοκρατία της Βαϊμάρης(1). Το άσχημο είναι ότι εξισώνεται με τον φασισμό πρώτον και δεύτερον το γεγονός, ότι θεωρείται υπεύθυνη για την επικράτηση του Γ’ Ράιχ και του Χίτλερ. Πράγμα που δεν ευσταθεί, καθώς μία σειρά γεγονότα την περίοδο του μεσοπολέμου στην Γερμανία (1918-1932), είχαν συντελεστεί και στο εσωτερικό της Γερμανίας και παγκόσμια.
Μετά το 1989 η ιδεολογική ηγεμονία του φιλελευθερισμού, προσπάθησε να περάσει το μήνυμα της θεωρίας των δύο άκρων, κομουνισμός =φασιμός και αυτό κυρίως στις συνειδήσεις που δεν είχαν συλλογικά κοινωνικά βιώματα κοινότητας και αλληλεγγύης. Γιαυτό και δεν πρέπει να προκαλεί εντύπωση το γεγονός, ότι γίνεται επιλεκτική αναφορά μέσω του κριτικού και πολιτικού λόγου στην Βαϊμάρη.
Και από τους πολιτικούς, αλλά και έντεχνα από τους πρακτορίσκους των media τύπου Παπαχελά , ο οποίος κινδυνολογώντας πριν τις εκλογές έλεγε συνέχεια, «αν γίνουν εκλογές τώρα θα προκύψει μία βουλή της Βαϊμάρης». Τελικά δεν του έγινε η χάρη.
Η Βαϊμάρη ήταν η σύντομη περίοδος της πρώτης δημοκρατίας ανάμεσα στο τέλος του Α’Παγκοσμίου Πολέμου (1918) και την άνοδο του Χίτλερ στην εξουσία (1933). Στο διάστημα που μεσολάβησε, ανάμεσα στα πολλά που διαδραματίστηκαν, πνίγηκε στο αίμα με την συνεργασία των σοσιαλδημοκρατών και παραστρατιωτικών οργανώσεων μία κουμουνιστική εξέγερση (1919) «Σπάρτακος» (Λούξεμπουργκ- Λίμπνεχτ), μία περίοδος ευημερίας 1924-1929, μία παγκόσμια οικονομική κρίση, ύφεση, ανεργία και φτώχεια, με αποκορύφωμα την άνοδο του Χίτλερ στην εξουσία, με την ψήφο βέβαια του γερμανικού λαού.
Ο δημοσιογράφος Κώστας Καραβίδας στο άρθρο του «Είναι η Βαϊμάρη επίκαιρη;» αναφέρεται σε κάποια βιβλία που την αφορούν, όπως αυτό του ιστορικού Heinrich A. Winkler, με τίτλο «Βαϊμάρη: Η ανάπηρη δημοκρατία 1918-1933». Σύμφωνα με αυτόν τον ιστορικό, η μεταβίβαση της εξουσίας στον Χίτλερ δεν ήταν αναπόφευκτη. Κυρίως αποδίδει την ευθύνη στην σοσιαλδημοκρατία, αλλά και στην υπονόμευση του κοινοβουλευτισμού από τα δύο άκρα του πολιτικού συστήματος, από τον κομμουνισμό και τον εθνικοσοσιαλισμό.
Θεωρούμε ότι το παιγνίδι για την δημοκρατία εκείνη την περίοδο χάθηκε, επειδή η σοσιαλδημοκρατία είδε ως ορατό κίνδυνο την άνοδο του κομμουνιστικού κινήματος πανευρωπαϊκά, μετά και την επικράτηση των μπολσεβίκων στην Ρωσία. Προσπαθώντας να αντιμετωπίσει τον κομμουνισμό, άφησε τους φασίστες να αλωνίζουν, με τα γνωστά σε όλους αποτελέσματα. Ωστόσο αυτή η περίοδος της Δημοκρατίας της Βαϊμάρης ήταν μία εποχή άνθισης και πολιτισμού, ο λεγόμενος Γερμανικός Διαφωτισμός. Το Βερολίνο της «χρυσής δεκαετίας του ‘20» ήταν το κέντρο όπως περίπου συνεχίζει να είναι και σήμερα, μία καλλιτεχνούπολη κινημάτων της τέχνης και των ρευμάτων του μοντερνισμού.
Εξπρεσιονισμός στην ζωγραφική και τον κινηματογράφο, η θαυμαστή σχολή του αρχιτεκτονικού Μπαουχάουζ, ο Ρίλκε, η φιλοσοφική Σχολή της Φραγκφούρτης φωτεινό ορόσημο για την επερχόμενη μεσαιωνική νύχτα. Ο Κλέε, ο Καντίσκι, ο Μπέρτολντ Μπρέχτ, ο Κούρτ Βάιλ, ο Αϊνστάιν, ο φιλόσοφος Χάιντεγκερ. Η Βαϊμάρη συνιστά ένα από τα πιο ερεθιστικά κεφάλαια στην ιστορία των ιδεών.
Το άρθρο του Κώστα Καραβίδα στο οποίο γίνεται εκτεταμένη αναφορά στο παρόν σημείωμα, γίνεται επίσης λόγος σε ένα ακόμη βιβλίο «Φωνές από την Βαϊμάρη» που περιλαμβάνει κείμενα που κυκλοφόρησαν από το πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια το 1994. Γράφτηκαν σε εκείνη την περίοδο από πρόσωπα που διαδραμάτισαν έναν ρόλο στην περιπέτεια της Βαϊμάρης, όπως η ομάδα «Σπάρτακος» από την μια, και ο λόγος του Γκαίμπελς «ριζοσπαστικός» και καλά, δημαγωγικός ωστόσο, μία ρητορεία σαν την τσαρλατάνικη λαϊκίστικη ρητορική της νεοελληνικής ακροδεξιάς (βλέπε Χρυσή Αυγή που παριστάνει την Αριστερά της Αριστεράς!)
Σε αυτό που πρέπει να σταθούμε στο άρθρο του Κώστα Καραβίδα και από το οποίο μάθαμε όλα αυτά τα σημαντικά, είναι η επισήμανση που κάνει, για την κριτική που ασκεί η σοσιαλδημοκρατία της χώρας μας που συνθηκολογεί με αντιδημοκρατικές δυνάμεις όταν είναι στην εξουσία. Αυτά σε γενικές γραμμές για την Βαϊμάρη.
Επιστρέφοντας στην θεωρία των δύο άκρων για την οποία πολύς λόγος γίνεται τελευταία κυρίως μετά τα αποτελέσματα των εκλογών, στην Ελλάδα αλλά και στα διεθνή μέσα, είναι χαρακτηριστικό ότι το κανάλι TFI πρόβαλε ένα φωτομοντάζ με το πρόσωπο του Τσίπρα, κολλημένο πλάι στην φωτογραφία του Μιχαλολιάκου. Αυτή τώρα η υποτιθέμενη ισοδυναμία ανάμεσα στους νεοναζί αφενός, για πολλούς από τους οποίους εκκρεμούν δίκες για εγκληματικές επιθέσεις, και σε ένα δημοκρατικό φιλοευρωπαϊκό κόμμα, δεν γίνεται τυχαία.
Σκοπός κυρίως είναι να χαρακτηριστεί και να καταγγελθεί ο ΣΥΡΙΖΑ ως επικίνδυνος για την δημοκρατία και να απονομιμοποιηθεί, καθώς και να διαστρεβλωθεί η φιλευρωπαϊκή του τοποθέτηση. Ακόμη να ελαχιστοποιηθεί η σημασία της ανόδου του ΣΥΡΙΖΑ. Στην Ελλάδα με την κατάρρευση του δικομματισμού, αναδύεται μία αριστερά αποφασισμένη, που δεν απειλεί την δημοκρατία, αλλά την πολιτική που είναι υποταγμένη στο χρηματοπιστωτικό σύστημα. Και αυτή η απειλή, αποκρυσταλλωμένη στο ποσοστό του ΣΥΡΙΖΑ είναι η αιτία της άθλιας εξομοίωσής του, με την Χρυσή Αυγή.
Δηλαδή σε αυτόν τον τόπο το πολιτικό σύστημα, σαν να είχε βάλει τον αυτόματο πιλότο, έπρεπε να κινείται στο διηνεκές σε έναν δικομματικό φορμαλισμό, εξαλείφοντας από τον ορίζοντα οποιαδήποτε επιλογή κομματικής ρήξης. Όποιος τολμήσει να αμφισβητήσει αυτό το δόγμα είναι ακραίος, εξτρεμιστής τρομοκράτης. Έτσι δόλια κατασκευάζουν μία κατηγορία σύμφωνα με την οποία ο ΣΥΡΙΖΑ είναι δύναμη ανομίας, που δεν σέβεται τους θεσμούς. Οι δύο τάσεις, αυτή που διόγκωσε τα ποσοστά του ΣΥΡΙΖΑ και αυτή που προκάλεσε την έκρηξη του ποσοστού της Χρυσής Αυγής, απεικονίζεται στα αποτελέσματα των πρόσφατων εκλογών.
Ποσοστά τα οποία ξεφουσκώνουν για την ΧΑ, κάτι που διαπιστώθηκε και με την πρόσφατη επίσκεψη του κλιμακίου στην Κρήτη, σε αντίθεση με τον ΣΥΡΙΖΑ ο οποίος σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις ανεβαίνει. Εδώ που τα λέμε η κατά το παρελθόν απότομη άνοδος της ακροδεξιάς στην Γαλλία, δεν ήταν άσχετη και με την προσωπικότητα του Ζαν Μαρί Λεπέν, σε αντίθεση με την περίπτωση της Ελλάδας.
Το χρηματοπιστωτικό σύστημα, ένα αληθινό βαρέλι δίχως πάτο, απορροφά διαρκώς δημόσιο χρήμα, με αποτέλεσμα την διεύρυνση του δημοσιονομικού ελλείμματος. Από την άλλη στην χώρα μας, ύπουλα προσπαθεί να κερδίσει έδαφος το ακραίο φιλελεύθερο σχέδιο της εποπτείας της Τρόϊκας, σύμφωνα με το οποίο, είναι περιττές και οι εκλογές, και οι δημόσιες υπηρεσίες, όπου η εξαθλίωση θα είναι η τύχη του μεγαλύτερου μέρους του πληθυσμού. Σε αυτό το σχέδιο αντιτάσσεται ως φάρμακο, η δημοκρατία αντιπροσωπευτική και άμεση και η κοινωνική δικαιοσύνη.
Που είναι οι ευθύνες κυρίως από τα διεθνή ΜΜΕ στους ευρωπαίους ηγέτες, με έμφαση στην Ανγκελα Μέρκελ που με τα περιβόητα προγράμματα σωτηρίας που επέβαλλαν, προκάλεσαν μία άνευ προηγουμένου οικονομική καταστροφή, δημιουργώντας πρόσφορο έδαφος για την εκκόλαψη του αυγού του φιδιού.
Ξέχασαν το Δουβλίνο ΙΙ για το οποίο θα μιλήσουμε σε κάποιο άλλο σημείωμα. Η πολιτική που μπλοκάρει στην Ελλάδα όλους τους πρόσφυγες και τους μετανάστες που θέλουν να φτάσουν στην Ευρώπη, είχε ως αποτέλεσμα την άνοδο των νεοναζί. Το αποκρουστικό πρόσωπό του νεοφασισμού δεν είναι παρά η άλλη όψη της εγκληματικής πολιτικής μίας Ευρώπης, που θυσιάζει τους λαούς για να σώσει τους τραπεζίτες και τους κερδοσκόπους. Μιας Ευρώπης φρούριο που προτιμά να πνίξει τους μετανάστες, παρά να τους δεχτεί στο έδαφός της.
Ε, λοιπόν όχι!
Εμείς δεν την θέλουμε αυτήν την Ευρώπη και μαζί με τα προοδευτικά πανευρωπαϊκά κινήματα θα την αλλάξουμε! Όλοι αυτοί οι λαοί διεκδικούν μία Ευρώπη άξια του ονόματός της που υπερασπίζεται με σθένος τα δημοκρατικά και κοινωνικά κεκτημένα. Περισώζοντας το ευρωπαϊκό ιδεώδες που κινδυνεύει να παραδώσει το πνεύμα υπό το βάρος μιας διεφθαρμένης συμμορίας γραφειοκρατών, εθνικιστικών και ακροδεξιών σχηματισμών. Μίας Ευρώπης των λαών, της κοινωνικής δικαιοσύνης και της Δημοκρατίας.
*Βαιμάρη: Μία παλιά ιστορική πόλη στο κρατίδιο της Θουριγγίας στην Γερμανία. Γνωστή κυρίως για την περίοδο 1919-1933 που αναφέρεται συνήθως, ως Δημοκρατία της Βαϊμάρης. Είχε το πρόσωπο του Ιανού. Μία όψη γεμάτη όνειδος, ταπείνωση, ανεργία και πείνα, που εντέλει οδήγησε στον ναζισμό. Και μία άλλη όψη σχετικής ειρήνης και ευημερίας. Είναι η εποχή που γεννιέται ο Γερμανικός Διαφωτισμός στις τέχνες και τα γράμματα, την φιλοσοφία και τον στοχασμό. Εποχή κατά την οποία το Βερολίνο μετατρέπεται σε παγκόσμια πολιτιστική μητρόπολη.