Το πρωί της 20ης Ιουλίου 1974 ο ήχος των σειρήνων ξύπνησε όλη την Κύπρο. Ήταν η προειδοποίηση της τουρκικής εισβολής στο νησί, που έμελλε να οδηγήσει έναν μήνα αργότερα στην κατοχή του 36% της κυπριακής επικράτειας, η οποία συνεχίζεται μέχρι σήμερα.

Η Κύπρος είναι η μοναδική χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης που τελεί υπό κατοχή. Και όλα ξεκίνησαν 51 χρόνια πριν.

Οι τουρκικές ένοπλες δυνάμεις πραγματοποίησαν απόβαση στην Κερύνεια ενώ η τουρκική αεροπορία έπληττε στόχους στην Κύπρο, προκαλώντας τον πανικό και σκορπίζοντας τον θάνατο. Χιλιάδες αλεξιπτωτιστές προσγειώθηκαν στο κυπριακό έδαφος, με τους κατοίκους να παρακολουθούν και να βιώνουν έναν εφιάλτη που κανείς δεν ξεχνά ακόμα και σήμερα.

Η Τουρκία συνεχίζει να ισχυρίζεται πως δεν ήταν εισβολή αλλά ειρηνική επέμβαση που είχε στόχο να επαναφέρει την συνταγματική τάξη και να προστατεύσει τους Τουρκοκύπριους.

Πέντε ημέρες νωρίτερα είχε προηγηθεί η αφορμή για να προχωρήσει στην εισβολή η Τουρκία. Η Χούντα της Ελλάδας ανέτρεψε με πραξικόπημα τον Πρόεδρο της Κύπρου, Αρχιεπίσκοπο Μακάριο, ο οποίος διέφυγε μέσω της Πάφου και έφτασε στη Νέα Υόρκη όπου κατήγγειλε την εισβολή της δικτατορίας των συνταγματαρχών και την πρόθεση για ένωση με την Ελλάδα. Κάποιοι λένε πως αυτή η ομιλία του Μακάριου έδωσε το πάτημα στους Τούρκους να εισβάλλουν στην Κύπρο, όμως η στρατιωτική προετοιμασία είχε ήδη γίνει από την τουρκική πλευρά καθώς η απόβαση πραγματοποιήθηκε το επόμενο πρωινό.

Η ελληνική πλευρά πιάστηκε απροετοίμαστη, με αποτέλεσμα οι Τούρκοι εισβολείς να προελαύνουν με μεγάλη άνεση, κάτι που εξέπληξε και τους ίδιους. Υπό την διοίκηση του στρατηγού Νουρετίν Ερσίν, πάνω από 40.000 στρατιώτες εισέβαλαν στην Κύπρο.

Οι μονάδες της Εθνικής Φρουράς και της ΕΛΔΥΚ, όταν κινητοποιήθηκαν, αρκετές ώρες μετά την έναρξη της εισβολής με την ονομασία Αττίλας, άρχισαν να πολεμούν με αυτοθυσία, χωρίς να διαθέτουν αεροπορική κάλυψη και σύγχρονο οπλισμό. Υπολογίζεται πως ήταν περίπου 12.000 άνδρες, υπό τη διοίκηση του ταξιάρχου Μιχαήλ Γεωργίτση, που είχε το γενικό πρόσταγμα στο πραξικόπημα κατά του Μακαρίου.

Στο μεταξύ, άρχισε να κινητοποιείται και ο ελληνοκυπριακός ανδρικός πληθυσμός και να μετέχει στον άνισο αγώνα με ό,τι διέθετε ο καθένας, πυροβολώντας από τις στέγες των σπιτιών του κατά των εισβολέων αλεξιπτωτιστών. Όμως η μάχη ήταν άνιση και η ανακωχή που επετεύχθη λίγα 24ωρα αργότερα ήταν τελικά προσωρινή, καθώς τότε η Τουρκία κατείχε μόλις το 3% της Κύπρου.

Τον Αύγουστο έδωσε το τελειωτικό χτύπημα με τον Αττίλα ΙΙ, αδιαφορώντας για τα ψηφίσματα του ΟΗΕ και καταλαμβάνοντας το κομμάτι του νησιού που κατέχει μέχρι σήμερα. Ηνωμένα Έθνη και Ευρωπαϊκή Επιτροπή Ανθρωπίνων δικαιωμάτων έχουν καταδικάσει πολλάκις την Τουρκία για εκτοπισμό πληθυσμού και εποικισμούς που ισοδυναμούν με εθνοκάθαρση, για την παρεμπόδιση επιστροφής Ελληνοκυπρίων προσφύγων στα σπίτια τους στα κατεχόμενα και πολλές ακόμα θηριωδίες.

Για θηριωδίες εις βάρος Τουρκοκυπρίων έχει καταδικαστεί και η ελληνοκυπριακή πλευρά, ειδικά για τη σφαγή της Μαράθας, του Σανταμάρη και της Αλόας στη διάρκεια της δεύτερης τουρκικής εισβολής τον Αύγουστο. Από τότε μέχρι σήμερα, οι σχεδόν 2000 αγνοούμενοι και το δράμα των συγγενών τους ρίχνουν ακόμη ένα μαύρο πέπλο πάνω από το Κυπριακό.

Οι συνομιλίες για την επίλυση του Κυπριακού δεν έχουν αποδώσει μετά από πέντε ολόκληρες δεκαετίες και υπάρχουν εκείνοι που πιστεύουν ότι δεν θα αποδώσουν ποτέ.

Όμως η Κύπρος και ο ελληνισμός κρατούν μέσα στην καρδιά τους δύο λέξεις για εκείνη την δραματική περίοδο: «Δεν ξεχνώ».

gr.euronews.com