Ραγδαίες τεχνολογικές αλλαγές, πράσινη μετάβαση και γεωοικονομικές εντάσεις αναδιαμορφώνουν το εργασιακό τοπίο – Αναλυτικά τα ευρήματα της έκθεσης Future of Jobs 2025 του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ

Ιανουάριος 2025 – Το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ (World Economic Forum – WEF) δημοσίευσε την 5η κατά σειρά έκδοση της έκθεσης «Future of Jobs», η οποία καταγράφει τις ραγδαίες αλλαγές που συντελούνται στην παγκόσμια αγορά εργασίας έως το 2030. Η έκθεση βασίζεται σε έρευνα που διενεργήθηκε στα τέλη του 2024 με τη συμμετοχή άνω των 1.000 εργοδοτών από 55 οικονομίες, καλύπτοντας πάνω από 14 εκατομμύρια εργαζόμενους σε 22 κλάδους.

Το γενικό συμπέρασμα: η εργασία του αύριο θα είναι τελείως διαφορετική από τη σημερινή.

Πέντε καθοριστικοί παράγοντες αλλαγής στην εργασία

Η έκθεση εντοπίζει πέντε βασικούς άξονες που επηρεάζουν τη μετάβαση:

1. Τεχνολογική πρόοδος (με αιχμή την τεχνητή νοημοσύνη και τη ρομποτική),

2. Πράσινη μετάβαση και αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής,

3. Γεωοικονομικός κατακερματισμός και γεωπολιτική αστάθεια,

4. Οικονομική αβεβαιότητα, και

5. Δημογραφικές μεταβολές (γήρανση σε ανεπτυγμένες οικονομίες και αύξηση πληθυσμού σε αναδυόμενες).

170 εκατομμύρια νέες θέσεις εργασίας – 92 εκατομμύρια απώλειες

Η συνολική ανακατάταξη στην αγορά εργασίας προβλέπεται τεράστια: μέχρι το 2030, εκτιμάται ότι θα δημιουργηθούν 170 εκατομμύρια νέες θέσεις εργασίας, αλλά θα χαθούν 92 εκατομμύρια υπάρχουσες. Το καθαρό αποτέλεσμα: αύξηση 7% στο σύνολο των θέσεων εργασίας – περίπου 78 εκατομμύρια νέες καθαρές θέσεις.

Ωστόσο, το πραγματικό βάθος των αλλαγών αποτυπώνεται στον αριθμό των επαγγελμάτων που αναμένεται να αναδυθούν ή να εξαφανιστούν.

Οι 15 ταχύτερα αναπτυσσόμενες ειδικότητες

Στην κορυφή των επαγγελμάτων που αναμένεται να γνωρίσουν μεγάλη αύξηση μέχρι το 2030 βρίσκονται οι εξής:

• Ειδικοί Μεγάλων Δεδομένων (Big Data Specialists)

• Μηχανικοί Χρηματοοικονομικής Τεχνολογίας (FinTech Engineers)

• Ειδικοί Τεχνητής Νοημοσύνης και Μηχανικής Μάθησης

• Προγραμματιστές Εφαρμογών και Λογισμικού

• Μηχανικοί Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας

• Αναλυτές Κυβερνοασφάλειας

• Σχεδιαστές UI/UX

• Οδηγοί Διανομής και Ειδικοί Internet of Things (IoT)

Παράλληλα, οι αγρότες, οι εκπαιδευτικοί και οι επαγγελματίες της φροντίδας υγείας και ψυχικής υγείας συγκαταλέγονται στις ειδικότητες με τη μεγαλύτερη συνολική αύξηση θέσεων εργασίας.

Επαγγέλματα σε παρακμή

Στον αντίποδα, τα επαγγέλματα που φθίνουν ταχύτερα περιλαμβάνουν:

• Υπάλληλοι Καταχώρησης Δεδομένων

• Ταμίες και Γραμματείς

• Υπάλληλοι Ταχυδρομείων και Τραπεζών

• Διοικητικοί Βοηθοί και Γραμματείς Εκτελεστικών

• Τηλεπωλητές και Σχεδιαστές Γραφικών

Η πτώση αυτών των επαγγελμάτων αποδίδεται κυρίως σε τεχνολογικές εξελίξεις, αυτοματισμό και τεχνητή νοημοσύνη, αλλά και στη μείωση του εργατικού δυναμικού σε ορισμένες γεωγραφίες.

Μετάβαση δεξιοτήτων – Το 39% θα καταστεί παρωχημένο

Σύμφωνα με την έκθεση, το 39% των υφιστάμενων δεξιοτήτων των εργαζομένων παγκοσμίως αναμένεται να αντικατασταθεί ή να μεταβληθεί μέχρι το 2030. Οι ταχύτερα ανερχόμενες δεξιότητες είναι:

• Αναλυτική σκέψη

• Ευελιξία και ανθεκτικότητα

• Τεχνολογική παιδεία

• Δημιουργικότητα και περιέργεια

• Διαρκής μάθηση

Αντίθετα, η χειρωνακτική δεξιότητα, η αντοχή και η ακρίβεια κινήσεων αναμένεται να παρουσιάσουν πτώση στη ζήτηση.

Ανθρώπινη εργασία – Τεχνητή νοημοσύνη: Ανταγωνιστές ή συνεργάτες;

Το 2025, το 47% των εργασιών πραγματοποιείται αποκλειστικά από ανθρώπους. Μέχρι το 2030, το ποσοστό αυτό θα μειωθεί στο 33%, καθώς αυξάνεται η χρήση τεχνολογίας (33%) και συνεργασίας ανθρώπου–μηχανής (34%).

Η έκθεση προειδοποιεί πως χωρίς σαφή πλαίσια πολιτικής και επενδύσεων στην ενίσχυση της ανθρώπινης εργασίας, η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να οδηγήσει σε μεγαλύτερες ανισότητες και ανεργία.

Προκλήσεις και πολιτικές προτεραιότητες

• Το 63% των εργοδοτών θεωρεί το έλλειμμα δεξιοτήτων το μεγαλύτερο εμπόδιο για τον μετασχηματισμό της επιχείρησής τους.

• Το 85% σχεδιάζει να επενδύσει στην επανακατάρτιση.

• Το 50% των εργοδοτών σκοπεύει να αναπροσανατολίσει την επιχείρησή του λόγω της AI.

• Οι επενδύσεις στην ευημερία και την ψυχική υγεία των εργαζομένων αναδεικνύονται σε κορυφαία στρατηγική προσέλκυσης ταλέντων.

Η έκθεση Future of Jobs 2025 είναι ένα ηχηρό κάλεσμα για συλλογική δράση: εργοδότες, κυβερνήσεις, εκπαιδευτικά ιδρύματα και κοινωνία των πολιτών καλούνται να προετοιμαστούν για τη ριζική αναμόρφωση της εργασίας.

Από τη γη έως την ψηφιακή οικονομία, από την τεχνητή νοημοσύνη έως τη βιώσιμη ανάπτυξη, το μέλλον της εργασίας δεν είναι μια θεωρητική πρόβλεψη – είναι ήδη εδώ.

Διαβάστε ολόκληρη την έκθεση.