Φτώχεια, ανεργία, κατάθλιψη και απομόνωση βιώνει περίπου το ένα πέμπτο του πληθυσμού της Φινλανδίας εν μέσω της ύφεσης που ταλαιπωρεί την οικονομία της χώρας την τελευταία διετία. Τράπεζες τροφίμων αναφέρουν διπλασιασμό του αριθμού των ανθρώπων που εξυπηρετούν από το 2012 και μετά, ενώ η κατάσταση ανάγκασε και τον απερχόμενο συντηρητικό πρωθυπουργό να παραδεχθεί ότι η κυβέρνηση του «δεν έκανε πολύ καλή δουλειά».
Αφού είχε ταχθεί αναφανδόν υπέρ της λιτότητας για τους άλλους, η Φινλανδία ετοιμάζεται για τις δικές της περικοπές, γράφουν σε σχετικό ρεπορτάζ τους oi Financial Times, περιγράφοντας μια ασυνήθιστη σκηνή για Σκανδιναυική χώρα:
«Είναι 9.30 το πρωί στο παγωμένο Ελσίνκι και στην ουρά έξω από ένα κτίριο χωρίς πινακίδες στα βόρεια προάστια στέκονται εκατοντάδες για πάνω από δυόμιση ώρες. Τελικά συγκεντρώνονται 2.600 άνθρωποι που δεν περιμένουν να αγοράσουν το τελευταίο προϊόν της Apple ούτε της Nokia, αλλά κάτι πιο βασικό: αυγά, ψωμί, γάλα, φρούτα. «Η ουρά γίνεται μεγαλύτερη και μεγαλύτερη» λέει ο Μάρκους, ένας από τους εργαζόμενους στην τράπεζα τροφίμων. «Εχουμε πολλούς πλούσιους εδώ στην Φινλανδία, αλλά αυτή είναι η άλλη πλευρά.
Οπως λέει ο επικεφαλής αυτής της τράπεζας τροφίμων Χέικι Χούρστι ο αριθμός των ανθρώπων που προσφεύγουν εκεί για να βρουν τρόφιμα έχει αυξηθεί πολύ μέσα σε μια τριετία: «Ο κόσμο δεν κερδίζει αρκετά για πληρώνει και για τρόφιμα και το ενοίκιο. Δεν έχει αρκετά για να ζήσει, διότι πολλοί από αυτούς είναι άνεργοι».
Η κρίση λοιπόν επηρεάζει και τους καλύτερους, τους πρώην ισχυρούς στον βορρά, που μέχρι πρόσφατα είχαν βαθμολογία ΑΑΑ. Η ύφεση είναι πιο εκτεταμένη από την κρίση της δεκαετίας του 1990- μια περίοδο που οι Φινλανδοί θεωρούν χειρότερη και από το κράχ του ’30 και οι προγνώσεις είναι απαισιόδοξες, με τις επιλογές ακόμα πιο δύσκολες. «Η Φινλανδία είναι σε πολύ άσχημη κατάσταση» είπε ο Σουηδός πρώην υπουργός Οικονομικών Αντερς Μποργκ, που είχε αναλάβει να συντάξει μελέτη για την κατάσταση της οικονομίας της χώρας για λογαριασμό της Φινλανδικής κυβέρνησης. Ενώ ο Αλεξ Στουμπ αναγκάστηκε να μιλήσει για μια «χαμένη δεκαετία».
Τα συμπεράσματα πριν μερικούς μήνες του καθηγητή Γιούχο Σαάρι του πανεπιστημίου της Ανατολικής Φινλανδίας παρουσιάζουν ανάγλυφα την εικόνα μιας κοινωνίας 5,5 εκατομμυρίων κατοίκων, εκ των οποίων το ένα εκατομμύριο βρίσκεται σε εξαιρετικά δυσχερή θέση. Περίπου 800.00 είναι συνολικά οι άνεργοι και οι μακροπρόθεσμα άνεργοι- στους οποίους συμπεριλαμβάνονται οι άστεγοι και όσοι τρέφονται από τα αντίστοιχα κοινωνικά παντοπωλεία ή τις τράπεζες τροφίμων να φθάνουν τις 100.000.
Και οι προβλέψεις είναι απαισιόδοξες καθώς δεν διαφαίνεται στον ορίζοντα προοπτική δημιουργίας θέσεων εργασίας, με την επαρχία να υποφέρει περισσότερο. Στην πόλη Λάχτι για παράδειγμα η ανεργία πλησιάζει το 19% την ώρα που ο μέσος όρος είναι 9 %.. κι αυτό σύμφωνα με τον καθηγητή Σαάρι οφείλεται στις πολιτικές που έχουν ακολουθήσει διαδοχικές κυβερνήσεις οι οποίες δεν έχουν στόχο την βελτίωση της ζωής των μη προνομιούχων. «Είναι σπουδαία αυτή η οικονομική πολιτική» υποστηρίζει ο Σάαρι, «εάν βέβαια ανήκεις στην μεσαία τάξη και έχεις πολύ καλές σπουδές. Οσοι όμως βρίσκονται εκτός της αγοράς εργασίας δεν έχουν την φροντίδα του συστήματος. Αυτοί που αντιμετωπίζουν μεγάλες δυσκολίες ζουν σαν πραγματικοί εξωγήινοι ανάμεσα μας».
[youtube url=”https://www.youtube.com/watch?v=VCuDkuDro64″]
Ο νικητής των εκλογών Γιούχα Σιπίλα, καταθέτοντας την απογοήτευση του για το γεγονός ότι ο δημόσιος τομέας αντιστοιχεί στο 58% του ΑΕΠ και οι φόροι στο 46%, έχει δηλώσει ότι θέλει να κάνει περικοπές δαπανών 2 δισ. ευρώ ετησίως, αλλά οικονομολόγοι όπως ο Πάσι Σόριονεν της Nordea που είναι η μεγαλύτερη τράπεζα της χώρας, λένε ότι με την οικονομία να μπαίνει στον τέταρτο χρόνο ύφεσης η κυβέρνηση θα πρέπει να κόψει και τις δαπάνες και τους φόρους ταυτόχρονα, εγκαταλείποντας την τακτική της προστασίας των θέσεων εργασίας στον δημόσιο τομέα. Επειτα είναι και το μεγάλο πρόβλημα της ανταγωνιστικότητας, για το οποίο τόσο πολύ οι Φινλανδοί έχουν δασκαλέψει τους υπόλοιπους.
Από το 2008 και μετά η χώρα έχει χάσει έδαφος απέναντι στις άλλες ευρωπαϊκές χώρες καθώς οι μισθοί εκτοξεύονταν στα ύψη. Την ώρα που στην Ιρλανδία και την Ισπανία το κόστος εργασίας σταθερά μειωνόταν, στην Φινλανδία αυξανόταν για να φθάσει σήμερα στο 20%.
Έτσι οι λέξεις «δομικές μεταρρυθμίσεις», άρχισαν να συμπεριλαμβάνονται στην καθημερινότητα και των Φινλανδών. «Οσον αφορά στην ανταγωνιστικότητα το κόστος εργασίας είναι τώρα ίδιο με της Γαλλίας, 20% πάνω από την Γερμανία, 15% πάνω από την Σουηδία. Είναι μεγάλη η πρόκληση να μειωθεί κατά 10% – 15%. Απαιτούνται τεράστιες δομικές μεταρρυθμίσεις», δήλωσε ο πρώην υπουργός Οικονομικών της Σουηδίας Αντερς Μποργκ.