«Στον Κρητικό πρωτεύει η περηφάνεια του. Προτιμά να κρύβει την φτώχεια του γι’ αυτό και στο νησί υπάρχει σκεπασμένη φτώχεια, μη καταγεγραμμένη» επισημαίνει στην συνέντευξη που ακολουθεί η πρόεδρος της Ένωσης Προστασίας Καταναλωτών (ΕΠΚ) Κρήτης, Ιωάννη Μελάκη.
Η κ. Μελάκη καθημερινά ασχολείται με τα νοικοκυριά που δεν αντέχουν άλλο να πληρώνουν και κινδυνεύουν να χάσουν ακόμα και το σπίτι τους.
Η ίδια υπογραμμίζει ότι στο Ηράκλειο παρουσιάζεται το μεγαλύτερο πρόβλημα των υπερχρεωμένων νοικοκυριών ενώ το 90% των περιπτώσεων που φτάνουν τα Ειρηνοδικεία δικαιώνονται.
Την ίδια ώρα, τονίζει πως ο Κρητικός έχει περηφάνεια και εσωστρέφεια «δεν θέλει να στήνεται στην ουρά των κοινωνικών παντοπωλείων ούτε καν στα μητρώα του ΟΑΕΔ. Δεν είναι τυχαίο ότι στη Κρήτη καταγράφεται το μεγαλύτερο ποσοστό αυτοκτονιών».
Τα prosopakritis μίλησαν με την κ. Μελάκη η οποία μας παρουσιάζει ποια είναι η εικόνα της φτώχειας στο νησί αλλά και ποιες ενέργειες μπορεί να κάνει μία οικογένεια που είναι υπερχρεωμένη.
Κυρία Μελάκη ποιος ο ρόλος της ΄Ενωσης Προστασίας Καταναλωτών Κρήτης;
Βασικός σκοπός της Ε.Π.Κ. Κρήτης, είναι η προστασία σε τοπικό, εθνικό και διεθνές επίπεδο και προαγωγή των κοινωνικών και οικονομικών συμφερόντων των πάσης φύσεως καταναλωτών. Την βελτίωση της υγείας, της ασφάλειας τους, την διαρκή αναβάθμιση και βελτίωση της ποιότητας της ζωής τους καθώς και την γενικότερη προώθηση των συμφερόντων του καταναλωτή σε επίπεδο τοπικό, πανελλαδικό, εντός και εκτός Ελλάδος.
Ακόμη, προσπαθεί για την προστασία, διαφύλαξη, υπεράσπιση, προώθηση και διεκδίκηση των θεμελιωδών δικαιωμάτων, της υγείας της ασφάλειας, της ποιότητας ζωής και των συμφερόντων (οικονομικών και μη) των καταναλωτών.
Επισης, αποτελεί την εκπροσώπηση των καταναλωτών στα όργανα (δημόσια και μη) της Ελλάδος , της Ευρωπαϊκής ΄Ενωσης (Ε.Ε) και Παγκόσμια, τα οποία παίρνουν αποφάσεις που αφορούν τους καταναλωτές καθώς και στην δικαιοσύνη. Τέλος, φροντιζει για την ενημέρωση, εκπαίδευση και η επιστημονικά τεκμηριωμένη πληροφόρηση.
Ασχολείστε καθημερινά με ανθρώπους που έχουν πραγματική ανάγκη. Υπάρχουν πολλοί;
Τα γραφεία της Ε.Π.Κ.Κρήτης τόσο στα Χανιά όσο και στην Ιεράπετρα είναι καθημερινά ανοιχτά, από Δευτέρα έως Παρασκευή και είναι διαθέσιμοι έμπειροι τεχνοκράτες οικονομολόγοι και νομικοί, να παρέχουν την απαραίτητη συμβουλευτική στήριξη και καθοδήγηση στα υπερχρεωμένα νοικοκυριά (βάσει εξουσιοδότησης του Ν.3869/2010 ν. Κατσέλη). Εκεί δεχόμαστε και καταγγελίες καταναλωτών όπως και παράπονα.
Ποια είναι η ιστορία που σας έχει μείνει περισσότερο από όλες τις άλλες.
Καθημερινά καταγράφονται «μαύρες » ιστορίες, αλλά εκείνη που πραγματικά με έκανε να νοιώσω άσχημα ως πολίτης , ήταν η ιστορία μίας καταναλώτριας -δανειολήπτριας πολύτεκνης, υπερχρεωμένης, που είχε δάνεια σε πολλές Τράπεζες 400.000 ευρώ σε καταναλωτικά δάνεια, πιστωτικές κάρτες. Δεν είχε περιουσιακά στοιχεία και από το Ειρηνοδικείο των Χανίων διαγράφηκε όλο της το χρέος.
Αυτό που μ’ εκνευρίζει σε τέτοιες περιπτώσεις είναι ότι οι Τράπεζες στο παρελθόν παρείχαν ανεξέλεγκτο δανεισμό. Δηλαδή έδιναν τα χρήματα ανέλεγκτα, χωρίς να εξετάζουν επί της ουσίας την οικονομική δυνατότητα επιστροφής των χρημάτων που δάνειζαν. Ακόμα η Πολιτεία διαχρονικά δεν είχε φροντίσει να παρέχει τους πολίτες της – μέσα από την εκπαίδευση – την υπεύθυνη κατανάλωση.
Ποιες οικογένειες αντιμετωπίζουν μεγαλύτερο πρόβλήμα; Ποιο δηλαδή είναι το προφίλ κρητικού υπερχρεωμένου νοικοκυριού;
Τα νοικοκυριά που είχαν ένα σεβαστό εισόδημα στο παρελθόν – προ κρίσης – και είχαν πάρει στεγαστικό δάνειο αγοράζοντας ένα σπίτι για να βάλουν την οικογένεια τους κάτω από ένα κεραμίδι και ξαφνικά βρέθηκαν χωρίς απασχόληση ή μειώθηκε ο μισθός τους. Τότε άρχισαν να δυσκολεύονται όχι μόνο στην εξυπηρέτηση των δόσεων του δανείου τους, αλλά και να αντιμετωπίζουν θέμα καθημερινής επιβίωσης. Όμως οφείλουμε να τονίσουμε ότι φαινόμενα εξαθλιωμένων πολιτών στο νησί μας είναι πολύ σπάνια, διότι υπάρχει η οικογένεια των παππούδων που συνδράμει οικονομικά τουλάχιστον στην διαβίωση των παιδιών- εγγονιών.
Υπάρχει ενημέρωση σχετικά με τις κινήσεις που μπορεί να κάνει ένας υπερχρεωμένος δανειολήπτης;
Καθημερινά υπάρχει εξειδικευμένη συμβουλευτική από έμπειρα και ειδικευμένα στελέχη της Ε.Π.Κ.Κρήτης, που ενημερώνουν κάθε δανειολήπτη ξεχωριστά, εξετάζοντας την δυνατότητα ένταξης στο ν. Κατσέλη, αφού πάρουν τις οικονομικές, κοινωνικές πληροφορίες.
Θα μπορούσατε να σκιαγραφήσετε τους 4 νομούς της Κρήτης ως προς τις ανάγκες των δανειοληπτών ;
Η ΄Ενωση Προστασίας Καταναλωτών Κρήτης, δραστηριοποιείται και επιμελείται καταναλωτές ανεξαρτήτως γεωγραφικής εμβέλειας πανελλαδικά. Όμως λόγω αντικειμενικής δυσκολίας των καταναλωτών, περιθάλπει ως επί το πλείστον καταναλωτές σε παγκρήτιο επίπεδο. Τώρα για την υπερχρέωση ανά νομό, σύμφωνα με στοιχεία των Ειρηνοδικείων, το μεγαλύτερο ποσοστό καταναλωτών που έχουν καταφύγει στα Ειρηνοδικεία της Κρήτης, προέρχεται από Ηράκλειο.
Έχουμε στοιχεία για το πόσοι δανειολήπτες έχουν κάνει κάποια ευνοϊκή ρύθμιση;
Θετικές αποφάσεις έχουμε σε ποσοστό 90% σε παγκρήτιο επίπεδο, ελάχιστες είναι οι απορριπτικές και αυτές δεν οφείλονται ούτε στην ΄Ενωση, η οποία δρα εξωδικαστικά και συμβουλευτικά, ούτε στους συνεργαζόμενους με την Ένωση δικηγόρους, αλλά στον ίδιο τον δανειολήπτη, ο οποίος αποκρύπτει στοιχεία, η ενδέχεται να κάνει διακριτική επιλογή πιστωτών, δηλαδή ενεργεί δόλια.
Ποιες είναι οι κυριότερες απορίες των ανθρώπων που επικοινωνούν μαζί σας;
Για τράπεζες – δάνεια, για ιδιωτική ασφάλιση, για ληγμένα προϊόντα, για ιντερνετική παραπλάνηση, για κινητή και σταθερή τηλεφωνία, για μη νόμιμες χρεώσεις σε τηλεφωνία, για ενοίκια κατοικιών, για φροντιστήρια ξένων γλωσσών, για τιμές σε κυλικεία, για αγορά προϊόντων μέσω τηλεόρασης, για Ινστιτούτα Αισθητικής, για παραπλανητικές εκπτώσεις, για ελαττωματικά προϊόντα κ.α
Όντως υπάρχει μεγάλη φτώχεια στη Κρήτη;
Υπάρχει σκεπασμένη φτώχεια, μη καταγεγραμμένη. Ο Κρητικός καταναλωτής ιδίως της υπαίθρου, ακόμα αντέχει. Πρωτεύει η περηφάνεια του, προτιμά να την κρύβει την φτώχεια του. Δεν θέλει να στήνεται στην ουρά των κοινωνικών παντοπωλείων, ακόμα και την εγγραφή του στα Μητρώα του Ο.Α.Ε.Δ αποφεύγει. Το ότι στατιστικά στο νησί μας καταγράφεται το μεγαλύτερο ποσοστό αυτοκτονιών πανελλαδικώς, είναι ένα δείγμα ότι ο Κρητικός, παρά τις δυσκολίες του είναι περήφανος και το οικονομικό του πρόβλημα το αντιπετωπίζει περήφανα μεν αλλά με εσωστρέφεια δε.
Τι μπορεί να μας σώσει;
Τις προτάσεις μας εμείς τις έχουμε καταθέσει και δημόσια αλλά και αρμοδίως οι οποίες είναι αρχικά η ολική διαγραφή χρέους, στον άνεργο, στον ανάπηρο χωρίς περιουσιακά στοιχεία. Επίσης, στους έχοντες στεγαστικά δάνεια, να υπάρχει ιδιαίτερη φροντίδα για την διάσωση της πρώτης κατοικίας. Πρέπει δηλαδή να υπολογιζεται το χρεος, στην πραγματική αξία του σπιτιού.
Για παράδειγμα, πήρα στεγαστικό 200.000 ευρώ και το σπίτι μου σήμερα εκιμάται εμπορικά στις 100.000 ευρώ. Να κληθώ να πληρώσω τις 100.000 ευρώ και όχι τις 200.000 ευρώ. Έτσι, και το σπίτι μου να πουλήσω να μην είμαι χρεωμένος άλλες 100.000 ευρώ και χωρίς σπίτι. Τελος, η προστασία της πρώτης κατοικίας.
Έχετε βοήθεια από άλλους φορείς;
Συνεργαζόμαστε στενά με την Γενική Γραμματεία Καταναλωτή, με την Εθνική Επιτροπή Ταχυδρομείων και Επικοινωνιών, με την Περιφέρεια Κρήτης(συμμετέχουμε σε Επιτροπές της) με τους δήμους της Κρήτης (στις Επιτροπές Φιλικού Διακανονισμού) και με άλλους φορείς που ζητούν την συνεργασία μας.
Τι κινήσεις πρέπει να γίνουν για να δούμε επιτέλους «φως στο τούνελ»;
Εκείνο που εμείς, ως ΄Ενωση Προστασίας Καταναλωτών Κρήτης, συμβουλεύουμε τους καταναλωτές είναι, να αγκαλιάσουν τις Πιστοποιημένες Ενώσεις Καταναλωτών, μεταξύ αυτών και την ΄Ενωση Προστασίας Καταναλωτών Κρήτης. Να διεκδικούν τα δικαιώματα τους, μέσα από αυτές, όπου νοιώθουν ότι αδικούνται να το καταγγέλλουν, και να κάνουν προτάσεις. Πλέον ως μια φωνή δυνατή να διεκδικούμε μαζικά τα δικαιώματα μας είτε με απευθείας παρέμβαση στους φορείς της πολιτείας, είτε μέσω της Δικαιοσύνης.
Αμαλία Αγγελάκη / prosopakritis.gr