Στη σελίδα “Παιδιά και εγγόνια ελλήνων πολιτικών προσφύγων” αναρτήθηκε ένα συγκλονιστικό κείμενο σχετικά με τη ζωή και τη δολοφονία της 16χρονης Μαρίας Μποράκη, μαχήτρια του Δ.Σ.Ε. που προδόθηκε και σκοτώθηκε επειδή πίστευε σε μία άλλη κοινωνία ισότητας και ελευθερίας.
Διαβάστε το κείμενο το οποίο ανέρτησαν ανήψια της:
Μαρία Μποράκη του Σταμάτη και της Θεανώς
Γεννήθηκε και μεγάλωσε στα Ζουριδιανά Ορθουνίου. Ο πατέρας της φτωχός βοσκός, Βενιζελικός στις πεποιθήσεις και για πολλά χρόνια εθελοντής στρατιώτης.
Έκανε εφτά παιδιά, τον Μανόλη το 1923, την Κρυσταλία το 1924, τον Στέλιο το 1926, τον Κωστή το 1928, τον Γρηγόρη το 1931, την Μαρία το 1933 και τον Μιχάλη το 1935.
Σκοτώθηκε την 6η ημέρα της μάχης της Κρήτης, ηρωικά μαχόμενος από την πρώτη στιγμή που αντίκρυσε από το χωριό του, τους αλεξιπτωτιστές κατακτητές να πέφτουν στον κάμπο των Χανίων.
Ο θάνατός του επηρέασε βαθιά την 8χρονη Μαρία που συχνά αναφέρονταν σ΄αυτόν, όπως και όλα τα παιδιά του.
Ο Μανόλης και ο Στέλιος συνέχισαν την αντίσταση κατά των Γερμανών καθ΄ όλη την διάρκεια της ναζιστικής κατοχής. Γι αυτό και την άνοιξη του 1947 που αγρίεψε το κλίμα στα Χανιά κυνηγήθηκαν.
Τον Μανόλη τον έκλεισαν στο Ιτζεδίν και τον Κωστή τον έστειλαν στον Άι Στράτη.
Ο Στέλιος πρόλαβε κι ανέβηκε στο βουνό, όπου εντάχθηκε στον Δημοκρατικό Στρατό Ελλάδας.
Μετά την προδοσία ενάντια στην ομάδα του Μπαντουρόγιαννη και την δολοφονία των 9 ανταρτών στην θέση Φώκιες τον Σεπτέμβρη του 1947, πιάστηκαν και εκτελέστηκαν 2 άτομα από τα Καράνου, σαν υπαίτιοι για την προδοσία. Φοβήθηκαν τότε όσοι είχαν συγγενική σχέση με αντάρτες, ότι θα γίνουν φασαρίες και για να προστατέψουν τα κορίτσια τους, τα έστειλαν στον Ομαλό. Ανάμεσα σ΄αυτά τα κορίτσια ήταν και η Μαρία.
Έμειναν στα λημέρια των ανταρτών για λίγες μέρες και αφού καταλάγιασε το χωριό, γύρισαν στα σπίτια τους.
Η Μαρία και η Αντωνία Τρικουνάκη ζήτησαν να μείνουν και να ενταχθούν στην ομάδα γυναικών του Δημοκρατικού Στρατού.
Έναν ή δυο μήνες πριν αυτά τα γεγονότα, η Μαρία είχε κατέβει με δυο ξαδέλφες της, για πρώτη φορά στα Χανιά σε μια μοδίστρα, ξαδέλφη τους κι αυτή. Πήγαν σε ένα φωτογραφείο με τα καινούρια τους φορέματα κι έτσι έχουμε την μια και μοναδική της φωτογραφία.
Από διηγήσεις της αδελφής της, ήταν ένα δυναμικό, χαρισματικό πλάσμα, ιδιαίτερα αγαπητό από συγγενείς και χωριανούς. Ίσως γι αυτό δεν προδόθηκε, παρ΄ όλο που κατέβαινε συχνά στο χωριό για προμήθειες σε τρόφιμα.
Χαρακτηριστικό είναι ότι συγγενής ενός από τους εκτελεσμένους από τους αντάρτες, τις έδινε ότι τρόφιμα μπορούσε, όταν κατέβαινε στην γειτονιά που ζούσαν οι θείες της.
Οι θείες και οι ξαδέλφες της, κάθε φορά την παρακαλούσαν να μην γυρίσει στο βουνό, μα αυτή αφού αρνούνταν με αποφασιστικότητα, τις αγκάλιαζε, τις φιλούσε σαν να ήταν η τελευταία φορά που τις έβλεπε κι έφευγε. Την είχαν επικηρύξει με χρηματικό ποσό για όποιον θα την παρέδιδε στη χωροφυλακή.
Ο αδελφός της ο Στέλιος νιώθοντας υπεύθυνος και φοβούμενος για την ζωή της, την παρότρυνε να παραδοθεί. Πιστεύοντας ότι θα την πείσει να παραδοθεί, εκείνος παραδόθηκε, όμως η Μαρία δεν τον ακολούθησε.
Ο Στέλιος στάλθηκε στη Μακρόννησο και οι αρχές για να πιέσουν την Μαρία,συλλάβανε την μάνα της , την αδελφή της Κρυσταλία 23 ετών και τον Γρηγόρη 16 ετών. Άφησαν τον 13χρονο Μιχάλη μονάχα, αλλά μέχρι να σκοτώσουν την Μαρία τον έκρυβαν κι αυτόν, συγγενείς και άλλοι βοσκοί στη μαδάρα.
Κράτησαν τις δυο γυναίκες και τον Γρηγόρη για 9 μήνες στα μπουντρούμια των δικαστηρίων Χανίων. Μετά άφησαν την μάνα ελεύθερη για να βρει και να πείσει την Μαρία να παραδοθεί και εξόρισαν τα δυο αδέλφια στη Σητεία. Τους ελευθέρωσαν μετά από ένα χρόνο περίπου, αφού σκότωσαν την Μαρία.
Η Θεανώ έβλεπε την κόρη της όταν κατέβαινε για προμήθειες και με πολλές προφυλάξεις, γιατί καλοθελητές ρουφιάνοι και λόγω της επικήρυξης , υπήρχαν. Άλλωστε αφηγήθηκε στα παιδιά της ένα περιστατικό με κάποιον κρυμμένο στην μουρνιά δίπλα από το σπίτι τους, να παραμονεύει την Μαρία. Ο συγκεκριμένος είχε οικονομικά κίνητρα.
Την ικέτευε λοιπόν η μάνα της να γυρίσει στο σπίτι γιατί θα την σκότωναν. Η Μαρία της απαντούσε ότι θέλει και αγωνιστεί για έναν κόσμο καλύτερο και σε μια από τις συναντήσεις τους της είπε.
‘’Κι αν με σκοτώσουν δεν πειράζει, θα με γράψει η Ιστορία.’’
Όταν συναντούσε τον μικρό της αδελφό, όπως ο ίδιος είχε αφηγηθεί – του μιλούσε για τον κόσμο που ονειρεύονταν και τον συμβούλευε να είναι καλός με τους ανθρώπους, να μην κλέβει και να βοηθά όπου μπορεί.
‘’ Την τελευταία φορά το ΄καμε ο πειρασμός εκείνη την βραδιά να μην κατεβούνε τα έχνη. Αυτή μου είπε δεν πειράζει, να μη με στεναχωρήσει κι εγώ της είπα πως την άλλη φορά θα της σφάξω το καλύτερο. Ε , δεν την ξαναείδα.’’
Το βράδυ της 9 ης Δεκεμβρίου 1949 κατέβηκε με τον Χρήστο και τον Μιχάλη Μπολουδάκη, από τα Αζιλακόγκρεμνα της Ζούρβας , για προμήθειες στα Μεσκλά. Προδόθηκαν όμως.
Σύμφωνα με μαρτυρία του Δημήτρη Παπαδάκη δόθηκε εντολή στο απόσπασμα χωροφυλακής με έδρα το Θέρισσο, να τους εξοντώσει. Αρνήθηκαν, με αποτέλεσμα να αναλάβει την εκτέλεση της εντολής, ομάδα ΜΑΥδων με αρχηγό τον Μπουρδάκη από την Δρακώνα.
Κύκλωσαν το σπίτι που είχαν κρυφτεί και δόθηκε σκληρή μάχη. Τα δυο αδέλφια κατάφεραν να ξεφύγουν, ο ένας τραυματισμένος.
Η Μαρία βαριά τραυματισμένη, κατά μαρτυρίες, βογκούσε όλη την νύχτα. Το ξημέρωμα αφού βεβαιώθηκαν οι ΜΑΥδες ότι δεν κινδύνευαν, μπήκαν στο σπίτι και την αποτέλειωσαν.
Φόρτωσαν το άψυχο σώμα της στην καρότσα ενός μικρού φορτηγού, πέρασαν από ένα καφενείο του Φουρνέ, ήπιαν τις τσικουδιές τους σαχλαμαρίζοντας και συνέχισαν για τον Κλαδισσό.
Εκεί για παραδειγματισμό και συμμόρφωση έδεσαν το σώμα της σε μια σκάλα που την έστησαν στον τοίχο του κτήματος του Μάνου – σημερινό σημείο ΣΙΔΑΛ- .
Η Βαγγελιώ Κλαριδοπούλου, μαθήτρια τότε στην Εμπορική Σχολή που το σπίτι της ήταν δίπλα στον Κλαδισσό προς Βαμβακόπουλο, ανέφερε πως επιστρέφοντας από Το σχολείο, αντίκρυσε με φρίκη το απάνθρωπο θέαμα.
Φορούσε στρατιωτικά ρούχα και της είχαν γεμίσει το αμπέχονο με άχυρα για να φαίνεται έγκυος.
Δίπλα της τοποθετημένος ο καπετάν Γιώργης Κοδέλας, σκοτωμένος κι αυτός σε μάχη μετά από προδοσία, στις 4 Δεκέμβρη.
Υποχρέωσαν τα παιδιά του Γυμνασίου να πηγαίνουν ως εκεί, σαν σε παρέλαση και να φτύνουν τους νεκρούς.
Η δυσοσμία των πτωμάτων ανάγκασε τους περιοίκους να διαμαρτυρηθούν, με αποτέλεσμα ο ιερέας της Νέας Χώρας να ζητήσει από τον Αστυνομικό διευθυντή, την ταφή των νεκρών.
Το σούρουπο τους πήγανε λίγο πιο πέρα, στο κτήμα και τους έθαψαν πρόχειρα, ενώ απαγόρευαν να πλησιάσει οποιοσδήποτε.
Τότε η οικογένεια ήταν σκορπισμένη από την Σητεία μέχρι τον Άι Στράτη κι από την Κέρκυρα μέχρι την Μακρόνησο. Μόνη η μάνα με τον μικρό της γιο , περίμεναν τον θάνατο ή την ζωή. Και μετά τον θάνατο της Μαρίας για χρόνια είχαν την αγωνία, μέχρι το 1958, που ξαναμαζεύτηκαν τα υπόλοιπα παιδιά στο σπίτι.
Οι διώξεις βέβαια, σταμάτησαν μετά την πτώση της χούντας.
Ήταν τέτοιες οι συνθήκες εκείνα τα χρόνια που δεν μπόρεσε η οικογένειά της να βρει και να πάρει τα οστά της.
Η συκοφάντηση των ανταρτών και ιδιαίτερα των ανταρτισσών ήταν ατέλειωτη, και πρόσθετε κι άλλο πόνο.
Η Μαρία γοητεύτηκε και πίστεψε από τις πρώτες μέρες διαμονής της στο βουνό, ότι εκεί έμπαιναν τα θεμέλια ενός άλλου κόσμου με τον κάθε άνθρωπο να είναι ισότιμο μέλος άξιο σεβασμού, με δικαίωμα στη μόρφωση και την ελευθερία. Και προπαντός με δικαίωμα στο όνειρο και στον αγώνα για ανθρώπινη ζωή.
Ο φρικτός της θάνατος και η διαπόμπευσή της πλήγωσαν βαθιά και για πάντα την οικογένειά της. Χωρίς να μιλάνε γι αυτήν , ποτέ δεν έφυγε από το μυαλό τους και συνέχισαν τον αγώνα της όπως μπορούσαν , μέχρι τον θάνατό τους.
Και η Μαρία ήταν η κόκκινη κλωστή που τους κράτησε τόσο ενωμένους σαν να ζούσαν σε άλλη κοινωνία, απαλλαγμένη από τα μικρά και ασήμαντα, με ταπεινή ψυχή και το κεφάλι στητό και σίγουρο.
Τα οστά της Μαρίας Μποράκη και του Γιώργη Κοδέλα βρέθηκαν στο κτήμα του Μάνου το 2007 μετά από έρευνα που έκαναν τα ανίψια της. Τα οστά του Κοδέλα τα παρέλαβε ο γιος του Δημήτρης. Της Μαρίας, μετά από επιθυμία του αδελφού της Κωστή που ζούσε ακόμη, θάφτηκαν μαζί του, όταν εκείνος πέθανε το 2009.
Εκεί υπάρχει η φωτογραφία της, με την επιγραφή.
ΜΑΡΙΑ Σ. Θ. ΜΠΟΡΑΚΗ
Μαχήτρια του Δ.Σ.Ε.
1933 – 1949
Να λείπεις . δεν είναι τίποτα να λείπεις. Αν έχεις λείψει για ότι πρέπει, θα ΄σαι για πάντα μέσα σ΄ όλα εκείνα που γι αυτά έχεις λείψει, θα ‘σαι για πάντα μέσα σ΄ όλο τον κόσμο…
Α Θ Α Ν Α Τ Η !
