Σε 31 σελίδες εκτείνεται το πόρισμα της επιτροπής Σοφών για το Ασφαλιστικό.
Το πόρισμα παραδίδεται στον αρμόδιο υπουργό Εργασίας, Γιώργο Κατρούγκαλο,προκειμένου πάνω σε αυτό να βασιστεί ολόκληρη η ασφαλιστική μεταρρύθμιση που πρέπει να ολοκληρωθεί με γοργούς ρυθμούς.
Ο αρμόδιος υπουργός εργασίας δίνει συνέντευξη τύπου αυτήν την ώρα στη Βουλή καθώς στουπουργείο Εργασίας υπάρχει κατάληψη του ΠΑΜΕ.
Τα βασικά σημεία
Ενοποίηση ταμείων – αλλαγές στις εισφορές – δημιουργία ταμείων κεφαλαίων
Σύμφωνα με το πόρισμα, στόχος θα πρέπει να είναι ένας, εθνικός φορέας κοινωνικής ασφάλισης µε ένταξη σε αυτό όλων των φορέων κύριας, επικουρικής ασφάλισης και εφάπαξ παροχών (διοικητική ενοποίηση), µετά από ουσιαστική ενοποίηση του υπάρχοντος καθεστώτος κοινωνικής ασφάλισης.
Στην προοπτική αυτή, το ΙΚΑ-ΕΤΑΜ µετεξελίσσεται σε Εθνικό Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης. Δεν πρέπει να γίνει δεκτή καµία εξαίρεση, γιατί διαφορετικά το εγχείρηµα της ενοποίησης θα υπονοµευθεί στο σύνολό του.
Σύµφωνα µε την άποψη αυτή, ο επιβαλλόµενος σεβασµός κάποιων επαγγελµατικών και ασφαλιστικών ιδιαιτεροτήτων µπορεί να οδηγήσει στη δηµιουργία τριών ταµείων:
- Μισθωτών
- Αυτοαπασχολουµένων
- Αγροτών
Όσον αφορά στις εισφορές προβλέπονται:
- ενιαία ποσοστά εισφορών και βάση υπολογισµού τους α) για κύρια σύνταξη, β) για επικουρική σύνταξη και γ) για εφάπαξ παροχές, µε µόνη διάκριση αυτή σε µισθωτούς και αυτοτελώς απασχολούµενους
- υποχρέωση για δήλωση των ασφαλιστικών εισφορών όλων τωνφορέων κύριας, επικουρικής ασφάλισης και εφάπαξ µέσω µιας ενοποιηµένης διαδικασίας.
- ανάθεση στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ/ΚΕΑΟ της βεβαίωσης και είσπραξηςτων ασφαλιστικών εισφορών.
Όσον αφορά στις παροχές προβλέπει :
- Κατάργηση των οριζόντιων περικοπών των συντάξεων διότι υποσκάπτουν την ασφαλιστική συνείδηση, δηµιουργούν κίνητρο για εισφοροδιαφυγή και για πρόωρες συνταξιοδοτήσεις, υπονοµεύουν το ασφαλιστικό σύστηµα.
- Καθιέρωση ενιαίου τρόπου υπολογισµού της σύνταξης, κύριας και επικουρικής, για παλιούς και νέους ασφαλισµένους, αφού προηγουµένως καθοριστεί µε Αναλογιστική Μελέτη το ποσοστό, κατά το οποίο τόσο η κάθε σύνταξη χωριστά, όσο και όλες από κοινού, θα αναπληρώνουν τις αποδοχές του ασφαλισµένου.
- Ανακαθορισµός, κατ’ επιταγή των αρχών της συµµετοχικής δικαιοσύνης και της αλληλεγγύης των γενεών, των συντάξεων των ήδη συνταξιούχων µε αναφορά στο νέο, ενιαίο τρόπο υπολογισµού της κύριας και επικουρικής σύνταξης για παλαιούς και νέους ασφαλισµένους.
Όπως αναφέρει το πόρισμα, το µοντέλο που προκρίθηκε είναι εκείνο των εικονικών λογαριασµών καθορισµένων εισφορών
Σύµφωνα µε την επιλογή αυτή, το σύστηµα των συντάξεων είναι διανεµητικό µε καθορισµένες εισφορές (Pay-As-You-Go Notional Defined Contributions) και βασίζεται στη λειτουργία Ατοµικών Λογαριασµών «νοητής κεφαλαιοποίησης» (Individual Notional Accounts).
Το σύστηµα διαφοροποιείται από την κεφαλαιοποίηση σε δύο βασικά σηµεία : ο δείκτης ο οποίος αποτελεί το εικονικό επιτόκιο ορίζεται από το νοµοθέτη -το σύστηµα παραµένει δηµόσιο- και όχι από την αγορά, ενώ η συσσώρευση των εισφορών είναι εικονική, αφού το συσσωρευµένο κεφάλαιο χρησιµοποιείται για την πληρωµή των τωρινών συνταξιούχων.
Με αυτό τον τρόπο, οι συντάξεις γίνονται αυστηρά αναλογικές προς το εικονικό ποσό των συσσωρευµένων εισφορών.
Στο τέλος του ενεργού βίου το σχηµατισθέν κεφάλαιο αποτελεί το µέτρο της εισφοροδοτικής προσπάθειας του εργαζοµένου (σύστηµα καθορισµένων εισφορών). Ισχύει η αρχή της ισοδυναµίας που σηµαίνει, κατά τη συνταξιοδότηση, ότι η συσσωρευµένη αξία των εισφορών ισούται µε την παρούσα αξία των µελλοντικών καταβολών της σύνταξης. ∆εν θα τίθεται θέµα ποινών πρόωρης συνταξιοδότησης, όπως αυτές που υπάρχοντος συστήµατος, ενώ παρέχεται η ευελιξία για µερική απασχόληση κατά την περίοδο της συνταξιοδότησης. Γενικά, το σύστηµα των εικονικών λογαριασµών επιτρέπει την ελαστική συνταξιοδότηση, την επιλογή δηλαδή από τον ίδιο τον ασφαλισµένο της στιγµής συνταξιοδότησής του, πάνω από ένα καθορισµένο όριο ηλικίας.
Η σύνταξη είναι αναλογιστικά δίκαιη (actuarially fair), αφού το κεφάλαιο που σχηµατίζεται (ατοµικά) από τις συσσωρευµένες εισφορές του ασφαλισµένου, µετατρέπεται σε ισόβια σύνταξη, µε βάση ένα συντελεστή µετατροπής (ράντα) ο οποίος εξαρτάται και από το προσδόκιµο ζωής της γενεάς του ασφαλισµένου.
Η κρατική χρηµατοδότηση περιορίζεται στην καταβολή των αναλογουσών εισφορών για τους ανέργους, για όσους ασθενούν, γι’ εκείνους που ανατρέφουν παιδιά ή φροντίζουν ηλικιωµένους, κλπ. ∆ηλαδή, το κράτος πιστώνει τον εικονικό συνταξιοδοτικό λογαριασµό των ασφαλισµένων που αδυνατούν να εισφέρουν για κοινωνικούς λόγους που αναγνωρίζεται ότι χρήζουν προστασίας.
Η προηγούµενη συµµετοχή του κράτους αποτελεί έκφανση του κοινωνικού του χαρακτήρα.
Οι εισφορές υπολογίζονται επί των αποδοχών που καταβάλλονται από τον εργοδότη και εργαζόµενο. Όσον αφορά τους αυτοαπασχολούµενους, προτείνεται να καταργηθούν οι κλίµακες τεκµαρτών ασφαλιστέων αποδοχών και οι εισφορές να υπολογίζονται επί του πραγµατικού τους εισοδήµατος από την απασχόληση.