Τα μέχρι στιγμής –φτωχά- επιτεύγματα, αλλά και τα βραχυπρόθεσμα σχέδια της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την αποτελεσματική καταπολέμηση του φαινομένου της επιχειρηματικής φοροδιαφυγής και φοροαποφυγής, παρουσιάζει ο Επίτροπος Φορολογίας, Δασμών, Οικονομικών & Νομισματικών Υποθέσεων, Πιέρ Μοσκοβισί, στην απάντησή του σε ερώτηση του Αντιπροέδρου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και ευρωβουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ, Δημήτρη Παπαδημούλη.
Πιο συγκεκριμένα, ο Δημήτρης Παπαδημούλης στην ερώτησή του έθετε το θέμα της φοροδιαφυγής των μεγάλων εταιρειών «μέσω φορολογικών παραδείσων και τη χρήση φορολογικών και χρηματοπιστωτικών συμφωνιών» και ζητούσε από την Κομισιόν πληροφορίες σχετικά με «το μέγεθος των απωλειών σε φορολογικά έσοδα των κρατών μελών από την διεθνή και ευρωπαϊκή πρακτική της νομιμοφανούς φοροαποφυγής μεγάλων πολυεθνικών εταιρειών», από τη μια, και τη στρατηγική που σκοπεύει να αναπτύξει η Ευρωπαϊκή Ένωση για «την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής και φοροαποφυγής πολυεθνικών εταιρειών», από την άλλη.
Στην απάντησή του ο Επίτροπος Μοσκοβισί αναφέρει ότι «η Επιτροπή δεν διαθέτει στοιχεία σχετικά με τον συνολικό αριθμό των φορολογικών απωλειών στην ΕΕ». Σημειώνει, ωστόσο, ότι «σύμφωνα με ορισμένες εκτιμήσεις, οι οποίες θα πρέπει να ληφθούν υπόψη με σύνεση, το κόστος της φοροδιαφυγής ανέρχεται περίπου σε 1 τρισεκατομμύριο ευρώ ετησίως». Εν συνεχεία, παραθέτει τα επιτεύγματα του Κοινού Φόρουμ για τον Καθορισμό των Τιμών Μεταβίβασης (ενδο-ομιλικές συναλλαγές) στην ΕΕ, πολλά από τα οποία, σύμφωνα με την Κομισιόν, «αποτελούν πλέον τη βάση για τις επιμέρους δράσεις του σχεδίου δράσης του ΟΟΣΑ για την αντιμετώπιση της διάβρωσης της βάσης και της μεταφοράς των κερδών».
Καταλήγοντας στην απάντησή του ο Ευρωπαίος Επίτροπος σημειώνει τις πρόσφατες πρωτοβουλίες του Συμβουλίου για τον περιορισμό της φοροδιαφυγής εταιρειών και συγκεκριμένα την «προσθήκη ρήτρας απαγόρευσης των καταχρήσεων στην οδηγία για τις μητρικές και τις θυγατρικές εταιρείες της ΕΕ» και την «έκδοση οδηγίας για την επέκταση του πεδίου εφαρμογής της αυτόματης ανταλλαγής πληροφοριών», επισημαίνοντας ότι σύμφωνα με το πρόγραμμα δράσης της Κομισιόν για το 2015 «προτίθεται να εκπονήσει φέτος ένα νέο σχέδιο δράσης, το οποίο θα περιλαμβάνει μέτρα σε επίπεδο ΕΕ με στόχο τη μετάβαση προς ένα σύστημα βάσει του οποίου η χώρα όπου πραγματοποιούνται τα κέρδη είναι επίσης η χώρα φορολόγησης… και να παρουσιάσει την άνοιξη πρόταση για τη διασφάλιση της αυτόματης ανταλλαγής πληροφοριών μεταξύ των κρατών μελών, σχετικά με διασυνοριακές φορολογικές αποφάσεις και συμφωνίες προκαθορισμένων τιμών».
Ακολουθεί η πλήρης ερώτηση και απάντηση:
Ερώτηση E-010149/2014 προς την Επιτροπή
Άρθρο 130 του Κανονισμού
Dimitrios Papadimoulis (GUE/NGL)
Θέμα: Δράσεις κρατών-μελών για την αντιμετώπιση της φοροαποφυγής μέσω transfer-pricing.
Σε πρόσφατη επιστολή τους οι υπουργοί Οικονομικών της Γαλλίας, της Ιταλίας και της Γερμανίας, ζητούν από την Επιτροπή την ανάληψη νομοθετικών πρωτοβουλιών με στόχο την πάταξη της φοροαποφυγής των μεγάλων εταιρειών μέσω φορολογικών παραδείσων -από τη μια- και τη χρήση φορολογικών και χρηματοπιστωτικών συμφωνιών, από την άλλη.
Την ίδια στιγμή, όμως, σύμφωνα με απάντηση της Επιτροπής (Ε-6613/14), τα κράτη-μέλη της ΕΕ συνεργάζονται στο «πλαίσιο του Κοινού Φόρουμ για τον Καθορισμό των Τιμών Μεταβίβασης (ΚΦΤΜ), με σκοπό την εξεύρεση πρακτικών λύσεων σε προβλήματα που ανακύπτουν σε σχέση με τις τιμές μεταβίβασης».
Με δεδομένο ότι το συγκεκριμένο Φόρουμ Συζητήσεων έχει ξεκινήσει τις εργασίες του από το 2002, ερωτάται η Επιτροπή:
1. Διαθέτει εκτιμήσεις για το μέγεθος των απωλειών σε φορολογικά έσοδα των κρατών μελών από τη διεθνή και ευρωπαϊκή πρακτική της νομιμοφανούς φοροαποφυγής μεγάλων πολυεθνικών εταιρειών;
2. Ποιες είναι οι «πρακτικές λύσεις» στις οποίες μετά από 12 χρόνια έχουν καταλήξει τα κράτη μέλη για την αντιμετώπιση της φοροαποφυγής μέσω ενδο-ομιλικών συναλλαγών και υποτιμολόγησης (transfer pricing);
3. Σκοπεύει η ΕΕ να αναπτύξει τη δική της, ολοκληρωμένη και αποτελεσματική, στρατηγική για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής και φοροαποφυγής πολυεθνικών εταιρειών ή θα περιοριστεί σε μια ήπια εναρμόνιση της νομοθεσίας της με τις συστάσεις του ΟΟΣΑ;
E-010149/2014 Απάντηση του κ. Moscovici εξ ονόματος της Επιτροπής (19.2.2015)
Η Επιτροπή δεν διαθέτει στοιχεία σχετικά με τον συνολικό αριθμό των φορολογικών απωλειών στην ΕΕ, καθώς οι εν λόγω πληροφορίες δεν δημοσιεύονται σε όλα τα κράτη μέλη. Σύμφωνα με ορισμένες εκτιμήσεις, οι οποίες θα πρέπει να ληφθούν υπόψη με σύνεση, το κόστος της φοροδιαφυγής ανέρχεται περίπου σε 1 τρισεκατομμύριο ευρώ ετησίως .
Τα επιτεύγματα του κοινού φόρουμ της ΕΕ για τον καθορισμό των τιμών μεταβίβασης (ΚΦΚΤΜ ΕΕ) παρατίθενται στον ιστότοπο του ΚΦΚΤΜ ΕΕ. Πολλά από αυτά αποτελούν πλέον τη βάση για τις επιμέρους δράσεις του σχεδίου δράσης του ΟΟΣΑ για την αντιμετώπιση της διάβρωσης της βάσης και της μεταφοράς των κερδών («σχέδιο δράσης BEPS»), π.χ. (i) η δομή και το περιεχόμενο του βασικού φακέλου/τοπικού φακέλου στον κώδικα δεοντολογίας σχετικά με την τεκμηρίωση των τιμών μεταβίβασης για τη δράση 13 (τεκμηρίωση), (ii) οι οδηγίες του ΚΦΚΤΜ ΕΕ για τις χαμηλής προστιθέμενης αξίας ενδοομιλικές υπηρεσίες, για τη δράση 10 (πληρωμές που διαβρώνουν τη βάση) και (iii) ο κώδικας δεοντολογίας σχετικά με τη σύμβαση διαιτησίας για τη δράση 14 (επίλυση διαφορών). Άλλα επιτεύγματα, για παράδειγμα η έκθεση του ΚΦΚΤΜ ΕΕ για τη διαχείριση κινδύνου μεταβιβαστικής τιμολόγησης, αποσκοπούν στη θέσπιση κοινών διαδικασιών στα κράτη-μέλη για την αποτελεσματική αντιμετώπιση της φοροαποφυγής από τις πολυεθνικές εταιρείες.
Τον Δεκέμβριο του 2012 η Επιτροπή δημοσίευσε το σχέδιο δράσης της για την αποτελεσματικότερη καταπολέμηση της φοροαποφυγής και της φοροδιαφυγής. Στα πρόσφατα επιτεύγματα συγκαταλέγονται η προσθήκη ρήτρας απαγόρευσης των καταχρήσεων στην οδηγία για τις μητρικές και τις θυγατρικές εταιρείες της ΕΕ και η έκδοση οδηγίας για την επέκταση του πεδίου εφαρμογής της αυτόματης ανταλλαγής πληροφοριών. Όπως αναφέρεται στο πρόγραμμα εργασίας της για το 2015, η Επιτροπή προτίθεται να εκπονήσει φέτος ένα νέο σχέδιο δράσης, το οποίο θα περιλαμβάνει μέτρα σε επίπεδο ΕΕ με στόχο τη μετάβαση προς ένα σύστημα βάσει του οποίου η χώρα όπου πραγματοποιούνται τα κέρδη είναι επίσης η χώρα φορολόγησης. Επιπλέον, για να αυξηθεί η διαφάνεια, η Επιτροπή θα παρουσιάσει την άνοιξη πρόταση για τη διασφάλιση της αυτόματης ανταλλαγής πληροφοριών μεταξύ των κρατών-μελών, σχετικά με διασυνοριακές φορολογικές αποφάσεις και συμφωνίες προκαθορισμένων τιμών.