Βαθιά το χέρι στην τσέπη συνεχίζουν να βάζουν οι καταναλωτές στα σούπερ μάρκετ, με το ξέφρενο ράλι των ανατιμήσεων να μην έχει τέλος. Ήδη, οι παράγοντες της αγοράς έχουν κάνει λόγο για νέους «τσιμπημένους» τιμοκαταλόγους που φτάνουν από τους προμηθευτές ενόψει του Ιουνίου, προαναγγέλλοντας ουσιαστικά και νέες αυξήσεις στο «καλάθι της νοικοκυράς».
Ενδεικτικά, τα στοιχεία στην πλατφόρμα e-Καταναλωτής του υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων επιβεβαιώνουν πως φτάνει η ώρα που η επίσκεψη στο σούπερ μάρκετ για προμήθειες των νοικοκυριών θα είναι και επίσημα απλησίαστη. Μάλιστα, τα στοιχεία για τις τιμές σε 10 βασικά προϊόντα σε κάθε νοικοκυριό δείχνουν ότι το κύμα ανατιμήσεων τους τελευταίους δύο μήνες είναι σφοδρό, με τους καταναλωτές να κυνηγούν σε συντριπτική πλειψηφία τις προσφορές, όπως επιβεβαιώνει και νέα έρευνα του ΙΕΛΚΑ.
Σύμφωνα με αυτή, παρατηρούνται μεγάλες αλλαγές στη συμπεριφορά των καταναλωτών λόγω της ακρίβειας. Σε δείγμα 1.000 καταναλωτών που πραγματοποιήθηκε την εβδομάδα 5-10 Απριλίου 202, 8 στους 10 καταναλωτές κυνηγούν προσφορές και εκπτώσεις στα σούπερ μάρκετ. Παράλληλα, όπως προκύπτει από τη μελέτη, η μέση εξοικονόμηση των καταναλωτών από τις προσφορές και τις εκπτώσεις στο σούπερ μάρκετ, σταθερά ξεπερνά το 13%.
Σούπερ μάρκετ: 10% τα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας
Την ίδια στιγμή, ποσοστό 74% δηλώνει ότι επιλέγει οικονομικότερες ή φθηνότερες επιλογές προϊόντων, κάτι που αποδεικνύεται από την αύξηση των πωλήσεων των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας το πρώτο τρίμηνο του 2022, η οποία πλησιάζει το 10%. Ποσοστό 61% δηλώνει ότι έχει μειώσει συνολικά τις αγορές σε είδη τροφίμων και είδη παντοπωλείου.
Αντίστοιχη είναι και η συμπεριφορά σε σχέση με την εξοικονόμηση στην κατανάλωση του ηλεκτρικού ρεύματος.
Συγκεκριμένα το 60% του κοινού δηλώνει ότι έχει μειώσει το τελευταίο διάστημα την κατανάλωση ρεύματος. Πρόκειται άλλωστε και για τη δαπάνη με τη μεγαλύτερη ανατίμηση το τελευταία διάστημα.
Ακρίβεια: Ποια αγαθά κόβουν οι καταναλωτές
Εκτός των βασικών αγαθών, εντονότερη είναι η τάση εξοικονόμησης χρημάτων στις δευτερεύουσες αγορές των καταναλωτών, όπως είναι οι αγορές για προσωπική φροντίδα, για είδη οικιακής βελτίωσης ή για αγορές παγίων. Συγκεκριμένα, το 75% δηλώνει ότι έχει αναβάλει αγορές για προσωπικά αντικείμενα, για ρούχα ή για είδη σπιτιού. Πρόκειται για μία τάση που συμπίπτει σε μία χρονική συγκυρία κατά την οποία η αγορά ανέμενε μεγαλύτερη κίνηση λόγω και της εκπτωτικής περιόδου. Το 41% αποφεύγει να κάνει αγορές προκειμένου να έχει χρήματα σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης. Η τάση αυτή η οποία καταγράφηκε και την περίοδο της κρίσης της πανδημίας, καταγράφεται και σήμερα, αρκετά εντονότερα.
Σημειώνεται ότι, σύμφωνα με την έρευνα του ΙΕΛΚΑ, μόλις το 16% του κοινού έχει αποταμιεύσει χρήματα τον τελευταίο χρόνο.
Διπλασιάστηκαν όσοι αγοράζουν με βασικό κριτήριο τα χρήματα
Έντονη είναι η στροφή του αγοραστικού κοινού στην εξοικονόμηση χρημάτων. Συγκεκριμένα, συνολικά τον τελευταίο χρόνο από τον Ιούλιο και μετά, η χρηματική δαπάνη αποτελεί το βασικό κριτήριο, αλλά ειδικά στην τελευταία μέτρηση του Απριλίου 2022 η ένταση είναι εντυπωσιακή. Ενώ τα προηγούμενα χρόνια το ποσοστό του αγοραστικού κοινού που αγόραζε με βασικό κριτήριο τα χρήματα κινούταν περί το 30% και σε ίδια επίπεδα με τα ποιοτικά κριτήρια, σήμερα το ποσοστό αυτό πλησιάζει το 60%.
Το εύρημα-έκπληξη
Με δεδομένο ότι η κρίση λόγω του πολέμου στην Ουκρανία και η αναστάτωση στις διεθνείς τιμές και στη διεθνή εφοδιαστική αλυσίδα τροφίμων δεν φαίνεται να αποκλιμακώνεται στο άμεσο μέλλον, σύμφωνα με το ΙΕΛΚΑ, οι καταγραφές τις συγκεκριμένης έρευνας δείχνουν ότι το ελληνικό καταναλωτικό κοινό είναι ανήσυχο τόσο για το παρόν, αλλά και για το μέλλον, κάτι που επηρεάζει πλέον τις καταναλωτικές του συνήθειες.
Παρόλα αυτά δεν καταγράφεται ανησυχία του κοινού για ελλείψεις σε κάποια προϊόντα. Συγκεκριμένα μόλις το 13% δηλώνει ότι δεν εμπιστεύεται τα σουπερμάρκετ ότι φροντίζουν να μην υπάρξουν ελλείψεις στα ράφια των καταστημάτων, με τη συντριπτική πλειοψηφία (87%) να μη δηλώνει τέτοια ανησυχία. Αυτό είναι αποτέλεσμα τόσο της παρούσας εικόνας των καταστημάτων τα οποία δεν παρουσιάζουν ελλείψεις, αλλά και της εμπειρία από την κρίση της πανδημίας του 2020, οπότε και πάλι δεν είχαν υπάρξει ελλείψεις στα ράφια των καταστημάτων.