Στην αντεπίθεση ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν ο οποίος υπέγραψε διάταγμα για την επιβολή νέων σκληρών ίσως και απρόβλεπτων κυρώσεων σε αντίποινα για «εχθρικές ενέργειες ορισμένων ξένων κρατών και διεθνών οργανισμών» και το οποίο έρχεται μετά την έγκριση του 6ου πακέτου που ανακοίνωσε η ΕΕ κατά της Ρωσίας.
Ειδικότερα, με το διάταγμα, η Ρωσία θα απαγορεύσει την εξαγωγή προϊόντων και πρώτων υλών σε άτομα και οντότητες στα οποία επέβαλε κυρώσεις. Σύμφωνα το Reuters, το διάταγμα απαγορεύει τις συναλλαγές με ξένους υπηκόους και οντότητες που πλήττονται από τις ρωσικές κυρώσεις και επιτρέπει σε Ρώσους ομολόγους τους να μην εκπληρώνουν τις υποχρεώσεις τους απέναντί τους.
Βάσει του διατάγματος, η ρωσική κυβέρνηση έχει δέκα ημέρες προκειμένου να συντάξει καταλόγους ξένων προσώπων και εταιριών σε βάρος των οποίων θα επιβληθούν κυρώσεις και να ορίσει «επιπλέον κριτήρια» για τις συναλλαγές που μπορεί να υπόκεινται σε περιορισμούς.
«Το διάταγμα, το οποίο τέθηκε σε ισχύ με τη δημοσίευσή του, δίνει στη Μόσχα την εξουσία να σπείρει το χάος στις αγορές καθώς θα μπορούσε ανά πάσα στιγμή να σταματήσει τις εξαγωγές ή να ακυρώσει τις συμβάσεις με όσους έχουν αποφασίσει κυρώσεις στη Ρωσία» αναφέρει το διεθνές πρακτορείο, την ώρα που αναλυτές υπογραμμίζουν ότι το διάταγμα δίνει το δικαίωμα ακόμη και να μπλοκάρει ή να μειώσει στο έπακρο τις εξαγωγές φυσικού αερίου μετά το εμπάργκο στο πετρέλαιο, ενώ άλλα προϊόντα που αποτελούν την βαριά «εξαγωγική βιομηχανία» όπως τα σιτηρά έχουν ήδη απαγορευτεί ώστε να καλυφθούν οι ανάγκες της χώρας.
Όπως συμπληρώνει το Reuters, «η προσπάθεια της Δύσης να απομονώσει οικονομικά τη Ρωσία – έναν από τους μεγαλύτερους παραγωγούς φυσικών πόρων στον κόσμο – έχει ωθήσει την παγκόσμια οικονομία σε αχαρτογράφητα νερά με τις ραγδαίες τιμές και τις προειδοποιήσεις για ελλείψεις τροφίμων. Ο 69χρονος Πούτιν έχει επανειλημμένα προειδοποιήσει ότι η Μόσχα θα απαντήσει το ίδιο, αν και μέχρι την Τρίτη η πιο σκληρή οικονομική απάντηση του Κρεμλίνου ήταν η διακοπή της παροχής φυσικού αερίου στην Πολωνία και τη Βουλγαρία και η απαίτηση ενός νέου συστήματος πληρωμής για τους Ευρωπαίους αγοραστές φυσικού αερίου».
Πράσινο φως για το 6ο πακέτο κυρώσεων από την ΕΕ
Την ίδια στιγμή η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ετοιμάζεται σήμερα να υποβάλει προς έγκριση στα κράτη-μέλη της ΕΕ το 6ο πακέτο κυρώσεων κατά της Μόσχας, το οποίο θα περιλαμβάνει ένα σχέδιο για σταδιακό εμπάργκο στις εισαγωγές αργού πετρελαίου από τη Ρωσίας μέχρι το τέλος του έτους.
Το 6ο πακέτο κυρώσεων έλαβε σήμερα την έγκριση του Κολεγίου των Επιτρόπων και η Πρόεδρος της Επιτροπής θα το παρουσιάσει αύριο το πρωί στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στο Στρασβούργο, προτού λάβει την τελική έγκριση από τα κράτη-μέλη.
Οι Μόνιμοι Αντιπρόσωποι των χωρών της ΕΕ (COREPER) θα εξετάσουν αύριο την πρόταση της Επιτροπής για το 6ο πακέτο κυρώσεων. Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές που μίλησαν στο ΑΜΠΕ, αρκετά είναι τα κράτη-μέλη που αναμένεται να εισηγηθούν τροποποιήσεις στο σχέδιο για το εμπάργκο πετρελαίου, καθώς για τους δικούς τους λόγους το καθένα, διατηρούν επιφυλάξεις σχετικά με την έκταση, τις επιπτώσεις και τον χρονικό ορίζοντα του σχεδίου αυτού. Ανάμεσά τους είναι ναυτιλιακές χώρες όπως η Ελλάδα, η Κύπρος, η Μάλτα, αλλά και το Βέλγιο και η Ολλανδία, οι οποίες διατηρούν επιφυλάξεις σχετικά με ένα εμπάργκο στη μεταφορά ρωσικού πετρελαίου προς τρίτες χώρες, λόγω των επιπτώσεων που θα μπορούσε να έχει ένα τέτοιο μέτρο στο ναυτιλιακό τους τομέα και κατ’ επέκταση στην οικονομία τους.
Εξάλλου, η Ουγγαρία και η Σλοβακία, δύο ηπειρωτικές χώρες που εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από το ρωσικό πετρέλαιο, ζητούν να εξαιρεθούν από την παύση εισαγωγών ρωσικού πετρελαίου ως το τέλος του έτους και το πιθανότερο είναι ότι θα τους δοθεί περισσότερος χρόνος, έως και 12 μήνες. Ωστόσο, σύμφωνα με πληροφορίες, κι’ άλλες χώρες ζητούν τώρα να επωφεληθούν από αυτήν την εξαίρεση (π.χ. η Τσεχία).
Εκτός από το εμπάργκο στο ρωσικό πετρέλαιο, το 6ο πακέτο κυρώσεων, μεταξύ άλλων, προβλέπει τον αποκλεισμό κι’ άλλων ρωσικών τραπεζών από το σύστημα συναλλαγών SWIFT. Σύμφωνα με πληροφορίες του ΑΜΠΕ, προτείνεται ο αποκλεισμός της μεγάλης ρωσικής τράπεζας Sberbank αλλά και μιας σημαντικής ρωσικής αγροτικής τράπεζας. Θα προστεθούν, επίσης, νέα πρόσωπα και οντότητες στη μαύρη λίστα των κυρώσεων, κυρίως πρόσωπα που εμπλέκονται στη σφαγή στην Μπούτσα.
Εκτός δυτικής «γραμμής» Ουγγαρία και Σλοβακία
Η Ουγγαρία δεν θα ταχθεί υπέρ κυρώσεων που θα καταστήσουν αδύνατες τις αποστολές ρωσικού πετρελαίου και αερίου στην Ουγγαρία, δήλωσε σήμερα ο υπουργός Εξωτερικών Πέτερ Σιγιάρτο.
Μιλώντας στο Καζακστάν, ο Σιγιάρτο είπε ότι οι αποστολές ρωσικού πετρελαίου μέσω του αγωγού Ντρουζμπά αντιστοιχούν περίπου στο 65% του πετρελαίου που χρειάζεται η Ουγγαρία και δεν υπάρχουν εναλλακτικές διαδρομές τροφοδοσίας που να μπορούν να την αντικαταστήσουν.
Την ίδια ώρα, το υπουργείο Οικονομίας της Σλοβακίας δήλωσε ότι η χώρα θα επιδιώξει να εξαιρεθεί από το οποίο εμπάργκο ρωσικού πετρελαίου συμφωνηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση στο επόμενο πακέτο κυρώσεών της σε βάρος της Μόσχας λόγω της εισβολής της στην Ουκρανία.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ετοιμάζει ένα έκτο πακέτο κυρώσεων σε βάρος της Ρωσίας και αναμένεται να ολοκληρώσει τις σχετικές εργασίες σήμερα.
Δύο αξιωματούχοι της ΕΕ δήλωσαν χθες ότι η Κομισιόν ίσως εξαιρέσει τη Σλοβακία και την Ουγγαρία από εμπάργκο στην αγορά ρωσικού πετρελαίου, λαμβάνοντας υπόψιν την εξάρτηση των δύο χωρών από το ρωσικό αργό.
Η Σλοβακία λαμβάνει σχεδόν το σύνολο του εισαγόμενου αργού της από τη Ρωσία και η χώρα έχει δηλώσει ότι έχει αποθέματα για 120 ημέρες.
«Εάν φθάσουμε σε ένα εγκεκριμένο εμπάργκο ρωσικού πετρελαίου στο πλαίσιο περαιτέρω κυρώσεων έναντι της Ρωσίας, τότε η Σλοβακία θα ζητήσει εξαίρεση», ανέφερε το υπουργείο απαντώντας σε ερωτήματα του Reuters. Το υπουργείο δήλωσε ότι δεν είναι άμεσα δυνατή η επεξεργασία διαφορετικών τύπων πετρελαίου και ότι η αλλαγή τεχνολογίας είναι οικονομικά δύσκολη και χρονοβόρα.
«Κατά συνέπεια ζητούμε μια μεγαλύτερη μεταβατική περίοδο για το πετρέλαιο που μεταφέρεται από τον αγωγό», σύμφωνα με το υπουργείο.