Τον εκσυγχρονισμό της λειτουργίας πέντε μεγάλων μουσείων, μέσα από τη μετατροπή τους σε Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου, προκειμένου να αποκτήσουν την αυτονομία και την ευελιξία που στερούνται ως περιφερειακές υπηρεσίες του υπουργείου Πολιτισμού, επιδιώκει η κυβέρνηση με το σχετικό πολυαναμενόμενο νομοσχέδιο που τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση το Σάββατο.
Με τις προτεινόμενες διατάξεις του νομοσχεδίου, όπως αναφέρει η “Καθημερινή” το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, το Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης, το Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου, καθώς και το Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο και το Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού αναμένεται να αποκοπούν από τις υπηρεσίες του υπουργείου Πολιτισμού και να κληθούν να αναπτύξουν πρωτοβουλίες για την ενίσχυση των εσόδων τους, τη συνεργασία με ιδρύματα του εξωτερικού, τη δημιουργία παραρτημάτων κ.ά., χωρίς να μεταβάλλεται ο αριθμός των οργανικών τους θέσεων και χωρίς να χάνουν τη χρηματοδότησή τους από το ΥΠΠΟΑ, το οποίο θα ασκεί εποπτικό ρόλο.
Βάσει του νομοσχεδίου, το οποίο είχε αναγγελθεί προγραμματικά από την κυβέρνηση και κατά καιρούς έχει αντιμετωπιστεί και με επιφυλάξεις από τη μουσειακή κοινότητα, τα πέντε μουσεία θα διοικεί πλέον αφενός ένας γενικός διευθυντής, που θα διορίζεται με απόφαση του υπουργού Πολιτισμού (έπειτα από διεθνή πρόσκληση ενδιαφέροντος και αξιολόγηση μιας επταμελούς ειδικής επιτροπής βάσει προσόντων) και αφετέρου από ένα διοικητικό συμβούλιο, το οποίο θα διορίζεται μόνο με απόφαση του υπουργού Πολιτισμού, ενώ ο πρόεδρος και ο αντιπρόεδρός του θα επιλέγονται μεταξύ προσωπικοτήτων με συμβολή στον επαγγελματικό ή κοινωνικό τους χώρο.
Ο πρόεδρος του Δ.Σ. κάθε μουσείου θα προεδρεύει και της επταμελούς ειδικής επιτροπής που θα αξιολογεί τις υποψηφιότητες για τη θέση του γενικού διευθυντή του ιδρύματος, ενώ η θητεία και των δύο οργάνων θα είναι τριετής και θα μπορεί να ανανεώνεται δύο φορές.
Οσον αφορά τους σκοπούς των «νέων» μουσείων, στο νομοσχέδιο περιλαμβάνονται και εκείνοι της σύναψης μνημονίων διεθνών συνεργασιών, της ίδρυσης παραρτημάτων στο εσωτερικό και το εξωτερικό, της συμμετοχής σε ευρωπαϊκά και διεθνή προγράμματα πολιτιστικού χαρακτήρα, της ενθάρρυνσης της δημιουργίας «Φίλων του μουσείου» κ.ά. Στο κομμάτι των οικονομικών πόρων των μουσείων εντάσσονται και εκείνοι που θα προέρχονται από διεθνείς, ευρωπαϊκές και εθνικές επιχορηγήσεις, από δωρεές, χορηγίες, κληρονομιές, κληροδοσίες και εισφορές, από τη μίσθωση δικαιωμάτων χρήσης οπτικοακουστικών μέσων στους χώρους του μουσείου, από εκδηλώσεις και επισκέψεις που θα πραγματοποιούνται εκτός του ωραρίου λειτουργίας του κ.ά.
Στο νομοσχέδιο περιλαμβάνονται επίσης διατάξεις για τον Οργανισμό Διαχείρισης και Ανάπτυξης Πολιτιστικών Πόρων, το Μουσείο Ακρόπολης (που συστάθηκε εξαρχής σαν Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου), την ενίσχυση της ποινικής προστασίας της πολιτιστικής κληρονομιάς κ.ά. Το νομοσχέδιο θα είναι διαθέσιμο για δημόσια ηλεκτρονική διαβούλευση στο opengov.gr μέχρι τις 28 Ιανουαρίου και έπειτα θα τεθεί προς ψήφιση στη Βουλή.