Κατατέθηκε στη Βουλή το βράδυ της Πέμπτης η τροπολογία του υπουργείου Εσωτερικών, με την οποία επιχειρείται να μείνει εκτός εκλογικής διαδικασίας το κόμμα του καταδικασθέντος για συμμετοχή σε εγκληματική οργάνωση, Ηλία Κασιδιάρη, αλλά και άλλα σχήματα που μπορεί να προκύψουν από τη Χρυσή Αυγή.
Σύμφωνα με την κυβέρνηση, η διάταξη είναι απολύτως συμβατή με το Σύνταγμα και την Ευρωπαϊκοί Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, καθώς:
– Πρώτον, η διάταξη δεν παραβιάζει την αρχή αναλογικότητας διότι δεν εμποδίζει οποιονδήποτε έχει καταδικαστεί έστω για βαριά αδικήματα κατά της Πολιτείας να είναι υποψήφιος βουλευτής, είτε ανεξάρτητος είτε με πολιτικό κόμματα, παρά μόνο αποκλείεται αν είναι ο πραγματικός αρχηγός του κόμματος με το οποίο συμμετέχει στις εκλογές.
– Δεύτερον, η Δημοκρατία δεν μπορεί να είναι απολύτως ανεκτική στους εχθρούς της. Όσους την επιβουλεύονται χρησιμοποιώντας την.
– Τρίτον, δεν εξυπηρετείται η ελεύθερη λειτουργία του δημοκρατικού πολιτεύματος στην περίπτωση της συγκρότησης ενός «κόμματος – κέλυφος», το οποίο δρα και λειτουργεί ως εγκληματική οργάνωση, αφενός μεν όταν η ηγετική ομάδα του κόμματος προβαίνει σε πράξεις με υψηλή ποινική απαξία, όπως έχει αποδειχθεί δικαστικά, έστω και πρωτοδίκως, αφετέρου δε, όταν η ποινική καταδίκη για συγκεκριμένα αδικήματα υποψηφίων βουλευτών, ιδρυτικών μελών και των διατελεσάντων αρχηγών του κόμματος, καταδεικνύει τη μη εξυπηρέτηση της ελεύθερης λειτουργίας του δημοκρατικού πολιτεύματος.
– Τέταρτον, όπως έχει αναδείξει η Ολομέλεια του ΣτΕ (Απόφαση 518/2015), συνδέοντας τον σεβασμό της υποχρέωσης των κομμάτων να υπηρετούν τη δημοκρατία, ο κοινός νομοθέτης: «δύναται… μέσα στο πλαίσιο της αρχής της αναλογικότητας και του σεβασμού του δικαιώματος παροχής εννόμου προστασίας κατά το άρθρο 20 παρ. 1 του Συντάγματος να θεσπίζει αρνητικές προϋποθέσεις, οι οποίες κωλύουν την παροχή κρατικής οικονομικής ενίσχυσης, όχι μόνο για λόγους αφορώντες τη διαχείριση της ενίσχυσης αυτής εκ μέρους του δικαιούχου κόμματος… αλλά και για λόγους ουσιαστικούς, συναρτώμενους προς την εν γένει δράση αυτού, η οποία, κατά το άρθρο 29 παρ. 1 του Συντάγματος, οφείλει να εξυπηρετεί την ελεύθερη λειτουργία του δημοκρατικού πολιτεύματος».
– Πέμπτον, η διάταξη δεν υπεισέρχεται σε αξιολόγηση των χαρακτηριστικών και της ιδεολογίας των κομμάτων, το οποίο θα άνοιγε τον ασκό του Αιόλου, και θα έβαζε τον Άρειο Πάγο στη θέση να αξιολογήσει την ουσία των θέσεων των κομμάτων με κίνδυνο υπερβολικής διεύρυνσης των περιορισμών.
Η κυβέρνηση, παράλληλα, τονίζει ότι η διάταξη πατάει πάνω σε ήδη υφιστάμενη διάταξη (άρθρο 92 του ν. 4804/2021), που ψηφίστηκε με πρωτοβουλία της κυβέρνησης με ευρεία πλειοψηφία στη Βουλή. Η αρχική διάταξη προέβλεπε ότι δικαίωμα κατάρτισης συνδυασμών δεν έχουν τα πολιτικά κόμματα των οποίων ο πρόεδρος, ο γενικός γραμματέας, τα μέλη της διοικούσας επιτροπής και ο νόμιμος εκπρόσωπος έχουν καταδικασθεί σε κάθειρξη για ορισμένα αδικήματα σε βάρος της πολιτείας. Η πρόσθετη αξία που εισφέρει η τωρινή τροπολογία καταλαμβάνει τις περιπτώσεις εκείνες που η ηγεσία του κόμματος είναι εικονική, δηλαδή έχουν τοποθετηθεί «αχυράνθρωποι» αλλά την πραγματική ηγεσία την ασκούν άλλα πρόσωπα που εμπίπτουν στους περιορισμού δηλαδή έχουν ποινική καταδίκη.
Τι προβλέπει η τροπολογία
«Ενσωμάτωση της Οδηγίας (ΕΕ) 2020/1828 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 25ης Νοεμβρίου 2020 «σχετικά με τις αντιπροσωπευτικές αγωγές για την προστασία των συλλογικών συμφερόντων των καταναλωτών και για την κατάργηση της οδηγίας 2009/22/ΕΚ», ενίσχυση της προστασίας των καταναλωτών, ρυθμιστικό πλαίσιο για την παλαίωση οίνων και άλλες επείγουσες διατάξεις για την ενίσχυση της ανάπτυξης»
Δικαίωμα κατάρτισης συνδυασμών στις βουλευτικές εκλογές – Αντικατάσταση παρ. 1 άρθρου 32 π.δ. 26/2012
Η παρ. 1 του άρθρου 32 του π.δ. 26/2012 (Α’ 57) αντικαθίσταται ως ακολούθως:
«1. Στις βουλευτικές εκλογές λαμβάνουν μέρος είτε συνδυασμοί υποψηφίων ενός μόνο κόμματος, είτε συνδυασμοί συνασπισμού περισσότερων του ενός συνεργαζόμενων κομμάτων, είτε συνασπισμοί ανεξάρτητων υποψηφίων, είτε μεμονωμένοι υποψήφιοι. Για την κατάρτιση συνδυασμού πρέπει να συντρέχουν σωρευτικά οι ακόλουθες προϋποθέσεις:
α) Το κόμμα να έχει ιδρυθεί νόμιμα.
β) Ο πρόεδρος, ο γενικός γραμματέας, τα μέλη της διοικούσας επιτροπής, ο νόμιμος εκπρόσωπος και η πραγματική ηγεσία του κόμματος να μην έχουν καταδικασθεί σε οποιονδήποτε βαθμό σε κάθειρξη για τα αδικήματα των κεφαλαίων 1-6 του Δεύτερου Βιβλίου του Ποινικού Κώδικα, ή σε οποιαδήποτε ποινή για εγκλήματα του Στρατιωτικού Ποινικού Κώδικα που επισείουν την ποινή της ισόβιας κάθειρξης, ή σε ισόβια κάθειρξη για κάθε άλλο αδίκημα. Η αποστέρηση του δικαιώματος κατάρτισης συνδυασμών, σύμφωνα με την παρούσα περίπτωση, ισχύει για τη χρονική διάρκεια της επιβληθείσας ποινής και υπολογίζεται από την επομένη της ημέρας της οριστικής καταδικαστικής απόφασης. Η έκτιση ή μη της ποινής ή η παραγραφή αυτής δεν ασκεί επιρροή στον υπολογισμό του ανωτέρω χρονικού διαστήματος. Στο πλαίσιο του παρόντος άρθρου, η πραγματική ηγεσία έχει την έννοια ότι πρόσωπο άλλο από εκείνο που κατέχει τυπικά θέση προέδρου, γενικού γραμματέα, μέλους της διοικούσας επιτροπής ή νομίμου εκπροσώπου με συγκεκριμένες πράξεις του εμφανίζεται να ασκεί διοίκηση του κόμματος, ή να έχει τοποθετήσει εικονική ηγεσία, ή να έχει τον ηγετικό πολιτικό ρόλο προς το εκλογικό σώμα.
γ) Η οργάνωση και η δράση του κόμματος να εξυπηρετεί την ελεύθερη λειτουργία του δημοκρατικού πολιτεύματος. Για την αξιολόγηση της συνδρομής της προϋπόθεσης αυτής λαμβάνεται υπ’ όψιν τυχόν καταδίκη σε οποιονδήποτε βαθμό υποψηφίων βουλευτών, ή ιδρυτικών μελών, ή διατελεσάντων προέδρων για τα αδικήματα και στις ποινές του πρώτου εδαφίου της περ. β).
Στην περίπτωση συνασπισμού κομμάτων οι ανωτέρω προϋποθέσεις πρέπει να συντρέχουν για καθένα από τα κόμματα που απαρτίζουν τον συνασπισμό.
Η συνδρομή των προϋποθέσεων της παρούσας ελέγχεται αυτεπαγγέλτως από το Α’ Τμήμα του Αρείου Πάγου. Προς υποβοήθηση της κρίσης του, πολιτικά κόμματα και κάθε εκλογέας έχουν δικαίωμα να υποβάλουν υπόμνημα με στοιχεία τεκμηρίωσης μέχρι την επομένη της λήξης της προθεσμίας της παρ. 1 του άρθρου 34.».
Μητσοτάκης: Διάταξη για την προστασία της δημοκρατίας
“Στο εξής δεν θα μπορούν να συμμετέχουν στην εκλογική διαδικασία σχήματα που έχουν ως ουσιαστικό αρχηγό κάποιον που έχει καταδικαστεί ως εγκληματίας” ανέφερε σε ανάρτηση του στο twitter ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης για την τροπολογία που κατατέθηκε στη Βουλή.
“Αυτό προφανώς θα κρίνεται από τον ‘Αρειο Πάγο, ο οποίος είναι και ο αρμόδιος κατά το Σύνταγμα να ανακηρύσσει τα υποψήφια κόμματα” σημείωσε ο κ. Μητσοτάκης. Ο πρωθυπουργός τόνισε επίσης ότι είναι “μία πολύ σημαντική διάταξη για την προστασία της δημοκρατίας από εγκληματικές οργανώσεις και πρόσωπα. Μία διάταξη αντίστοιχη με αυτή που ισχύει ήδη σε αρκετές ευρωπαϊκές χώρες και αποβλέπει στη θωράκιση της ομαλότητας και των συνταγματικών ελευθεριών“.
Υπενθυμίζεται ότι ο Αλέξης Τσίπρας, ανακοίνωσε την απόφασή του να απέχει ο ΣΥΡΙΖΑ από όλες τις ψηφοφορίες στη Βουλή, εκτός από αυτή για το κόμμα του Ηλία Κασιδιάρη. Συγκεκριμένα ο Αλέξης Τσίπρας, ξεκαθάρισε ότι το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης θα συμμετάσχει νομοθετικά μόνο για την αντιμετώπιση της προσπάθειας να επανέλθει στο προσκήνιο, η εγκληματική συμμορία των νεοναζί.
