«Ελευθέριος Βενιζέλος»: Μια ξεχωριστή εικαστική προσέγγιση – Η έκθεση ζωγραφικής του Φώτη Λαγουδάκη

Γράφει η Πηνελόπη Ι. Ντουντουλάκη

Ένας ηγέτης. Ένας άνθρωπος. Η μοναδικότητα του προσώπου.

Η έκθεση ζωγραφικής του Φώτη Λαγουδάκη στο Πολιτιστικό κέντρο της Ιεράς Μητροπόλεως Κυδωνίας και Αποκορώνου με κεντρικό θεματικό πυρήνα της τον Ελευθέριο Βενιζέλο αποτελεί μια υποβλητική εικαστική ενότητα έργων ενός καλλιτέχνη με εγνωσμένο ταλέντο και δυναμική. Απόλυτα εναρμονισμένη με το λιτό χαρακτήρα του χώρου, η σύνθεση των έργων καθηλώνει ευχάριστα, συγκινεί αλλά και “αναπαύει” τον επισκέπτη.

Η ανθρωποκεντρική προσέγγιση και η διορατική ματιά του ζωγράφου στο πρόσωπο ενός μεγάλου πολιτικού άνδρα, ο οποίος διακρίθηκε στο παγκόσμιο πολιτικό στερέωμα της εποχής του, απέδωσαν προσωπογραφίες με ιδιαίτερη εκφραστική δύναμη.

Στο βλέμμα του Ελευθέριου Βενιζέλου καθρεφτίζεται ο βαθύτερος στοχασμός και η έγνοια για το Αύριο του τόπου. Στην άκρη και σε κάποια γωνία των μεγαλύτερων σε διαστάσεις πορτραίτων, απεικονίζονται μικρότερες συμβολικού χαρακτήρα συνθέσεις, που φέρουν το δικό τους μήνυμα: ένα Μελανοδοχείο, το Ρολόι που αναγγέλει το διάβα του χρόνου, το Κρυφό Σχολειό.

Κοντά στις προσωπογραφίες του Ελευθέριου Βενιζέλου στην έκθεση αυτή υπάρχουν και πορτραίτα του Ιωάννη Καποδίστρια, ενός μεγάλου κυβερνήτη του οποίου η μνήμη και η προσφορά τιμώνται σήμερα και πέρα από την Ελλάδα. Παρών και ο Διονύσιος Σολωμός, ο ποιητής των αγώνων και των θυσιών του σκλαβωμένου γένους των Ελλήνων, ο δημιουργός του Ύμνου για την Ελευθερία.

-Αυτά τα πρόσωπα, πόσοι από εμάς τα μνημονεύουν σήμερα; Τι κρατάμε, ως όραμα από το παρελθόν;
Το ερώτημα θέτει ο Φώτης Λαγουδάκης, ο οποίος προσθέτει:

-Ο Αριστοτέλης έλεγε: “Ύλη, Μορφή, Σκοπός και Τελικός Σκοπός”. Αυτά παραμένουν, αυτά ισχύουν και στην Τέχνη. Δεν μπορεί να απουσιάζει το όραμα και το ουσιαστικό θέμα.
Αυτές οι μορφές-ορόσημα στη νεότερη ελληνική ιστορία, πλαισιώνονται από μορφές γερόντων της Κρήτης, από θαλασσογραφίες και τοπία με το φως και τα χρώματα της γης της Κρήτης, καθώς επίσης από βυζαντινές και δυτικότροπες αγιογραφίες, όλες με τον ίδιο κατανυκτικό χαρακτήρα. Η Γυναίκα με τη Στάμνα, ο Νέος με τα Σύμβολα της Ειρήνης, ο Κρητικός, οι Παραδοσιακοί Μουσικοί της Κρήτης, η Γυναίκα με τη Μαντήλα, η Μετανάστρια Μάνα, Η Οδύνη, η Κωνσταντινούπολη και η Νέα Ιερουσαλήμ (τίτλοι έργων: Ειρήνη Λαγουδάκη, πτυχιούχος φιλοσοφικής-αρχαιολογίας) είναι κάποια από τα χαρακτηριστικά έργα της έκθεσης. Ιδιαίτερα εντυπωσιακός ο πίνακας με τίτλο “Δείπνο και χωροχρόνος”, όπου απεικονίζεται η οικογένεια στο τραπέζι του δείπνου. Οι ζώντες πλαισιώνονται από τις ψυχές των νεκρών, με τους οποίους αδιάλειπτα συναντώνται και συνυπάρχουν, ενώ κοντά βρίσκονται και οι μορφές που έρχονται από το μέλλοντα χρόνο. Ο καλλιτέχνης επισημαίνει:

-Ο άνθρωπος μέσα στην Τέχνη σήμερα έχει χάσει το πρόσωπό του. Συνθλίβεται. Μάλιστα, κάποια τερατουργήματα “τέχνης”, έχουν εισχωρήσει ακόμα και στο χώρο των παιχνιδιών που προορίζονται για παιδιά.

Ο ζωγράφος με την εντελώς προσωπική και αναγνωρίσιμη τεχνοτροπία έχει διανύσει τη διαδρομή μέσα από τον ιμπρεσσιονισμό και την εξπρεσσιονιστική εκδοχή του. Η διαδρομή αυτή εκφράζεται κατά τρόπο συνθετικό και συνεκτικό, όχι κατά τρόπο διαλυτικό. Ο ίδιος διευκρινίζει:

– Τα επιμέρους στοιχεία δεν καταστρέφονται, αλλιώς το αποτέλεσμα θα ήταν χαοτικό. Οι κανόνες της Τέχνης πρέπει να λειτουργούν, αλλά με τρόπο πνευματικό.

Η πολύ ενδιαφέρουσα έκθεση του Φώτη Λαγουδάκη, η οποία πραγματοποιείται υπό την αιγίδα της Ι.Μ.Κ.Α. και του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών και Μελετών “ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΣ ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ” αναμφίβολα είναι ένα πολύ σημαντικό εικαστικό γεγονός στα πολιτιστικά δρώμενα της πόλης μας.