Ολοκληρώθηκε με επιτυχία το Έργο «Γύπας», για την προστασία και ενίσχυση του πληθυσμού του Γύπα (Όρνιο, Gyps fulvus) στην Κύπρο με πτηνά από τη Κρήτη, στα πλαίσια του Προγράμματος Διασυνοριακής Συνεργασίας «Ελλάδα – Κύπρος 2007-2013».
Επικεφαλής εταίρος του έργου ήταν η Υπηρεσία Θήρας και Πανίδας, το Τμήμα Δασών και ο Πτηνολογικός Σύνδεσμος Κύπρου. Στην Κρήτη, οι εταίροι του Έργου ήσαν ο Δήμος Γόρτυνας (Π.Ε. Ηρακλείου) και το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας (ΜΦΙΚ) του Πανεπιστημίου Κρήτης. Στόχος του Έργου, όπως αναφέρεται σε ανακοίνωση, ήταν η διάσωση του πληθυσμού του γύπα στην Κύπρο, ο οποίος τα τελευταία χρόνια είχε μειωθεί δραματικά.
Συνολικά, στην Κύπρο, πριν από την έναρξη του Έργου, είχαν απομείνει μόνο 12 πτηνά, εκ των οποίων ελάχιστα αναπαράγονταν (1-2 ζευγάρια). Η ανάκαμψη του πληθυσμού δεν θα ήταν εφικτή χωρίς τον εμπλουτισμό του με πτηνά από άλλες περιοχές (κατά προτίμηση από τους γεωγραφικά και γενετικά πλησιέστερους πληθυσμούς).
Κύριο αντικείμενο του Έργου αποτέλεσε ο εμπλουτισμός του κυπριακού πληθυσμού γυπών με πτηνά από την Κρήτη. Για το σκοπό αυτό, εισήχθηκαν στην Κύπρο 25 γύπες από την Κρήτη.
Οι γύπες, τοποθετήθηκαν σε κλωβούς προσαρμογής οι οποίοι περιλαμβάνονται σε περιφραγμένους χώρους σίτισης (ταΐστρες) και απελευθερώθηκαν μετά την προσαρμογή τους. Επίσης, 2 γύπες που είχαν γεννηθεί στο Ζωολογικό Κήπο Λεμεσού το 2013 και 2014 τοποθετήθηκαν στους κλωβούς προσαρμογής και απελευθερώθηκαν.
Από τα στοιχεία που λαμβάνονται από τους απελευθερωμένους γύπες (έχουν τοποθετηθεί πομποί GPS και εκπέμπουν σήμα σε τακτά χρονικά διαστήματα), φαίνεται να έχουν προσαρμοστεί πλήρως με το περιβάλλον της Κύπρου και έχουν δημιουργήσει ομάδες με τους κυπριακούς γύπες. Μετακινούνται συχνά από ταΐστρα σε ταΐστρα, τόσο στην επαρχία Λεμεσού όσο και στην επαρχία Πάφου.
Σχετικό φωτογραφικό υλικό που έχει ληφθεί στους χώρους σίτισης και επιβεβαιώνει τη μετακίνηση και επιβίωση τους, επισυνάπτεται. Από το σύνολο των στοιχείων που έχουν περισυλλεγεί (από τα στίγματα, φωτογραφική τεκμηρίωση, παρατηρήσεις πεδίου, αναφορές από ιδιώτες πτηνοπαρατηρητές, κ.α.), διαφαίνεται έλλειψη πληροφόρησης για ένα πτηνό, το οποίο δεν έχει καταγραφεί από την περίοδο Οκτωβρίου – Νοεμβρίου 2014.
Η προστασία του γύπα στην Κύπρο θεωρείται πολύ σημαντική για το περιβάλλον του νησιού, αφού αποτελεί το μεγαλύτερο άγριο πτηνό που φωλιάζει στο τόπο μας, ενώ έχει και ρόλο ‘καθαριστή’ της υπαίθρου, βοηθώντας στη διατήρηση υγειών οικοσυστημάτων και απαλλάσσοντας τους κτηνοτρόφους από το κόστος αποτέφρωσης των νεκρών ζώων.
Επίσης, εκτός από το άμεσο οικονομικό όφελος, η διατήρηση του γύπα επιφέρει και έμμεσα οφέλη μέσω της προώθησης του οικοτουρισμού και της παρατήρησης πουλιών (bird watching), αλλά και της περιβαλλοντικής εκπαίδευσης. Επόμενα βήματα για τη διάσωση του πληθυσμού του γύπα στην Κύπρο, είναι η περαιτέρω ενίσχυση του με πτηνά από το εξωτερικό και η ενημέρωση του κοινού για τη σημασία του είδους.
