Σήμερα, οι Πρόεδροι του Επιμελητηρίου Χανίων, κ. Αντώνης Ροκάκης, και της Ένωσης Τυροκόμων Χανίων, κ. Σπύρος Μπαλαντίνος, συμμετείχαν ενεργά στις δύο παράλληλες συσκέψεις κυβερνητικών κλιμακίων και παραγωγικών φορέων της Κρήτης, στο Ηράκλειο.
Οι συσκέψεις πραγματοποιήθηκαν μετά από πρωτοβουλία και με τον συντονισμό του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, κ. Γιώργου Γεωργαντά, και τουΑναπληρωτή Υπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων, κ. Νίκου Παπαθανάση.
Αξίζει να σημειωθεί ότι επιπλέον στις συσκέψεις συμμετείχαν σημαντικά στελέχη της Ελληνικής κυβέρνησης, όπως ο κ. ΑκηςΣκέρτσος, Υπουργός Επικρατείας στον Πρωθυπουργό, κ. Κώστας Σκρέκας, Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Απόστολος Βεσυρόπουλος, Υφυπουργός Οικονομικών, κ. Γιάννης Τσακίρης, Υφυπουργός Ανάπτυξης & Επενδύσεων, κ. Χρήστος Δήμας, Υφυπουργός Έρευνας & Τεχνολογίας.
Μεταξύ των άλλων επιμέρους παρεμβάσεων τους για τα προβλήματα της Επιχειρηματικότητας, οι Πρόεδροι του Επιμελητηρίου Χανίων και της Ένωσης Τυροκόμων Χανίων ανέδειξαν κατά προτεραιότητα την κρισιμότητα των σύγχρονων προκλήσεων που αντιμετωπίζει για την επιβίωσή του ο Τυροκομικός κλάδος, ένας από τους αρχαιότερους του νησιού. Μάλιστα, ως αποτέλεσμα της διαρκούς στρατηγικής συνεργασίας μεταξύ των δύο φορέων, αυτοί κατέθεσαν και κοινό γραπτό υπόμνημα προς την Ελληνική Πολιτεία με τις ολοκληρωμένες προτάσεις τουςκαι στόχο την προάσπιση της Κρητικής Τυροκομίας.
Το υπόμνημα
Προς:
Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων
κ. Γιώργο Γεωργαντά
Αναπληρωτή Υπουργό Ανάπτυξης και Επενδύσεων
κ. Νίκο Παπαθανάση
ΣΥΝΟΠΤΙΚΟ ΥΠΟΜΝΗΜΑ
Προτάσεις για την Επείγουσα Στήριξη του Τυροκομικού & Κτηνοτροφικού Τομέα της Π.Ε. Χανίων
Αξιότιμοι κύριοι Υπουργοί,
Το Επιμελητήριο Χανίων και η Ένωση Τυροκόμων Χανίων, στο πλαίσιο της σημερινής ενεργού συμμετοχής μας στις διευρυμένες συσκέψεις στο Ηράκλειο της Κρήτης, οι οποίες πραγματοποιήθηκαν μετά από πρωτοβουλία των Υπουργείων Ανάπτυξης και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, καταθέτουμε ως αποτέλεσμα της στρατηγικής μας συνεργασίας και εγγράφως τις προτάσεις μας με στόχο την προάσπιση της Κρητικής Τυροκομίας, η οποία σήμερα αντιμετωπίζει μια από τις πιεστικότερες κρίσεις στην μακραίωνη ιστορία της.
Από τα βοσκοτόπια της Κρήτης με τη σπάνια ορεινή χλωρίδα και τη θαλασσινή αύρα, παράγονται 40 και πλέον είδη τυριού με εξαιρετική διεθνή φήμη. Μια τέχνη πολλών αιώνων, χωρίς την οποία η Κρητική γαστρονομία δεν θα είχε ποτέ κατακτήσει τη σημερινή της καταξίωση. Για τη Χανιώτικη Οικονομία αποτελεί έναν από τους ισχυρότερους και πλέον εξωστρεφείς μεταποιητικούς κλάδους της περιφερειακής μας ενότητας, ο οποίος περιλαμβάνει 25 επιχειρήσεις και περισσότερους από χίλιους παραγωγούς και εργαζόμενους. Δυστυχώς, η παρατεταμένη και ισοπεδωτική κρίση των τελευταίων ετών, όπως και οι στρεβλώσεις στη λειτουργία της Αγοράς, απειλούν πλέον σοβαρά την επιβίωση πολλών επιχειρήσεων και κτηνοτρόφων.
Με βάση τα αναλυτικά στατιστικά στοιχεία, τα οποία βρίσκονται στη διάθεσή σας, προκύπτει συνολική μείωση της παραγωγής τυροκομικών ειδών στην Κρήτη, με παράλληλη αύξηση του κόστους παραγωγής (π.χ. ενέργεια, ζωοτροφές, μεταφορικά). Με δεδομένη μάλιστα την αύξηση των πληθωριστικών πιέσεων και την ιδιαίτερα επιβαρυμένη εικόνα των Ελλήνων καταναλωτών με τη υποβάθμιση της αγοραστικής δύναμής τους, ιδιαίτερα μετά τις δραματικές πολεμικές εξελίξεις στην Ουκρανία, απειλείται η χρεοκοπία πολλών τυροκομικών επιχειρήσεων με σοβαρές επιπτώσεις στην τοπική Οικονομία και Απασχόληση.
Αξίζει να σημειωθεί ότι έχουν δημιουργηθεί σημαντικές δυσλειτουργίες της «αλυσίδας» παραγωγής και συλλογής αιγοπρόβειου γάλακτος στην Κρήτη. Παρατηρείται αισθητή μείωση του εισκομιζόμενου γάλακτος σε Κρητικά τυροκομεία, ενώ καταγράφονται μειώσεις και στη ροή την παραγωγής γάλακτος αφού πολλά παραγωγικά ζώα οδηγήθηκαν σε σφαγή ή δεν σιτίζονται επαρκώς. Αντιστοίχως, έχουν επηρεαστεί και οι παραγόμενες ποσότητες των Κρητικών Τυροκομικών προϊόντων, οι οποίες εμφανίζουν απότομη μείωση τον τελευταίο χρόνο.
Χαρακτηριστική είναι και η σύγκριση της συνολικής παραγωγής στα Κρητικά τυροκομεία τον προηγούμενο χρόνο 2022, η οποία αποτέλεσε τη χαμηλότερη παραγωγή προϊόντων με τεράστια διαφορά από όλα τα προηγούμενα. Αναφορικά με την Γραβιέρα Κρήτης, τα στοιχεία είναι εξίσου ανησυχητικά καθώς οι παραγωγές Σκληρών τυριών συγκριτικά με τα προηγούμενα χρόνια, παρουσιάζουν τεράστια μείωση, με αποκλίσεις έως και 40%. Ενδεικτικό παράδειγμα ότι τον Φεβρουάριο 2021 παρήχθησαν 960 τόνοι σκληρών τυριών, ενώ τον Φεβρουάριο 2022 μόλις 584!
Πρωτίστως τίθεται ζήτημα για την Ανταγωνιστικότητα και το Μέλλον των Κρητικών προϊόντων. Οι έντονες αυξήσεις στην Ενέργεια, τα καύσιμα και τις Α ́ και Β ́ ύλες, σε συνδυασμό με την τεράστια μείωση της παραγωγής, έχουν οδηγήσει σε αδιέξοδο τα Κρητικά τυροκομεία. Έχει ξεκινήσει να δημιουργείται καθεστώς «εξοστρακισμού» των Kρητικών προϊόντων από το Ελληνικό τραπέζι. Για παράδειγμα, αν η Γραβιέρα Κρήτης ενσωματώσει στο προϊόν την πραγματική αύξηση του κόστους παραγωγής της, θα καταλήξει να πωλείται άνω των 23 ευρώ το κιλό, καθιστώντας την απρόσιτο είδος πολυτελείας, σε μία κοινωνία που πλήττεται συνεχώς οικονομικά.
Επιπλέον, το μικρό μέγεθος των περισσότερων τυροκομικών επιχειρήσεων του νησιού έχει ως αποτέλεσμα την περιορισμένη διαπραγματευτική τους δύναμη απέναντι στις αλυσίδες χονδρεμπορίου και σούπερ μάρκετ. Συνεπώς, τα περιθώρια κέρδους συρρικνώνονται διαρκώς με αναπόφευκτη εξέλιξη την απειλούμενη βιωσιμότητα των τυροκομικών επιχειρήσεων, οι οποίες δυσκολεύονται να καλύψουν τα λειτουργικά τους κόστη, την ίδια στιγμή που η πρόσβασή τους σε χρηματοδοτικά εργαλεία παραμένει ιδιαίτερα περιορισμένη.
Οφείλουμε να εστιάσουμε και στη κρισιμότητα του Κτηνοτροφικού τομέα της Κρήτης, ο οποίος είναι άρρηκτα συνδεδεμένος με τον τυροκομικό κλάδο και το Μέλλον του. Η διασφάλιση επαρκούς ποσότητας γάλακτος αποτελεί υπαρξιακή προϋπόθεση για την Ανάπτυξη του Τυροκομικού κλάδου της Κρήτης. Κατόπιν τούτων, η Επιχειρηματική μας κοινότητα των Χανίων, συνεχίζοντας να στηρίζουμε δυναμικά τον Αγροδιατροφικό πλούτο του τόπου μας, προτείνουμε στην Ελληνική Πολιτεία τις εξής επείγουσες παρεμβάσεις:
1. Αυστηροποίηση του ελεγκτικού μηχανισμού και ενίσχυση των φορέων του, ώστε να διασφαλιστεί η τήρηση της νομοθεσίας και των κανόνων, οι οποίοι διέπουν τα Π.Ο.Π. προϊόντα.
2. Ενισχυμένη χρηματοδότηση του κτηνοτροφικού τομέα για αγορά ζωοτροφών.
3. Επανεξέταση των δυσμενών προβλέψεων της νέας Κ.Α.Π. για τους κτηνοτρόφους της Κρήτης, σε σχέση με τη διατήρηση των προηγούμενων δυνατοτήτων ενίσχυσης.
4. Ολοκληρωμένο πλέγμα αυξημένης χρηματοδοτικής στήριξης του κτηνοτροφικού και τυροκομικού τομέα, σε σχέση με το δυσβάσταχτο ενεργειακό και μεταφορικό κόστος (ρεύμα και πετρέλαιο).
5. Μείωση του Φ.Π.Α. από 13% στο 6% στα εγχώρια τυροκομικά είδη διατροφής, τουλάχιστον μέχρι τον τερματισμό της Ουκρανικής κρίσης και των συνεπειών της.
6. Άμεση υπαγωγή των κρητικών κτηνοτρόφων στην υπ’ αριθμόν 328609/28.09.2009 απόφαση του Υπουργού Οικονομίας και Οικονομικών και του Υφυπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και τροφίμων σχετικά με την ενίσχυση της τοπικής παραγωγής Γάλακτος που προορίζεται για την παραγωγή παραδοσιακών τυροκομικών προϊόντων στα μικρά νησιά του Αιγαίου Πελάγους, από την οποία μέχρι σήμερα εξαιρείται το νησί της Κρήτης.
7. Αξιολόγηση της δυνατότητας τροποποίησης του Άρθρου 1, παράγραφος 2 του ΦΕΚ 8/11.1.1994, ώστε να προστεθεί και η Κρήτη στις περιοχές που μπορούν να παράγουν ΦΕΤΑ Π.Ο.Π.
8. Θέσπιση ειδικού πλέγματος προστασίας σταβλικών και μεταποιητικών εγκαταστάσεων, όπως και της πρώτης κατοικίας, σε σχέση με τις δανειακές υποχρεώσεις κτηνοτρόφων και μεταποιητών.
Η Επιχειρηματική μας κοινότητα και η Κοινωνία των Χανίων προσβλέπουμε στην άμεση και αποτελεσματική σας ανταπόκριση, ώστε να παραμείνει «όρθιος» ένας από τους πολυτιμότερους και αρχαιότερους κλάδους της εθνικής και Κρητικής Οικονομίας.