Τις συνέπειες της πανδημίας του κορονοϊού στην προσωπική ζωή αλλά και στην οικονομική κατάσταση, βιώνουν όλο και περισσότερο οι πολίτες της ΕΕ, σύμφωνα με τη νέα έρευνα του Ευρωβαρόμετρου (συλλογή δεδομένων: Μάρτιος – Απρίλιος 2021).
Σύμφωνα με τα στοιχεία, οι Έλληνες σε ποσοστό 50%, οι πολίτες της Βουλγαρίας σε ποσοστό (48%), της Ιταλίας σε 45% και της Κύπρου σε 43%, βλέπουν ήδη τις συνέπειες της πανδημικής κρίσης στις τσέπες τους, σε αντίθεση με τους πολίτης της Δανίας (76%), της Ολλανδίας (67%), της (64%) και της Φινλανδίας (62%), που στη πλειοψηφία τους δεν έχουν βιώσει ακόμη τη κρίση στα πορτοφόλια τους. Με κοινωνικούς όρους, η κρίση έχει χτυπήσει περισσότερο τους αυτοαπασχολούμενους, τους ανέργους ή εκείνους που δυσκολεύονται στην αποπληρωμή των λογαριασμών τους.
Χαρακτηριστικό είναι πως μόνο το 44% των Ευρωπαίων συνολικά δηλώνουν ικανοποιημένοι από την αλληλεγγύη μεταξύ των κρατών – μελών της ΕΕ για τη διαχείριση της κρίσης. Στα περισσότερα κράτη της ΕΕ, το κύριο αίτημα των πολιτών είναι η δίκαιη διανομή εμβολίων προς όλους. Σε Ελλάδα, Κύπρο και Βουλγαρία, το βασικό αίτημα είναι να εστιάσει η ΕΕ στην άμεση στήριξη των επιχειρήσεων και των εργαζομένων που πλήττονται από την πανδημία.
Ως προς τα συναισθήματα, κυριαρχούν η αβεβαιότητα και η απογοήτευση, με τον θυμό και τον φόβο να ακολουθούν. Η ελπίδα και η ηρεμία καταγράφουν πολύ χαμηλότερα ποσοστά.
Μάλιστα, η Ελλάδα είναι πρώτη ως προς το αίσθημα της ανασφάλειας (65%) μαζί με τη Μάλτα, ενώ ως προς την αισιοδοξία πρώτη είναι η Εσθονία (51%).
Πέρα από το 63%, που απαντά αρνητικά για τον τρόπο που λειτουργεί η Δημοκρατία στην Ελλάδα, το 57% δηλώνει δυσαρεστημένο και από τον τρόπο που λειτουργεί η Δημοκρατία στην Ευρώπη, πολύ πάνω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.
Στον αντίποδα, ικανοποίηση από το επίπεδο της Δημοκρατίας καταγράφουν οι Δανοί σε επίπεδο 85%, καθώς και το Λουξεμβούργο.
Αναλυτικότερα, στο τέλος του πρώτου τριμήνου του 2021, 31% των Ευρωπαίων έχουν ήδη δει την οικονομική τους κατάσταση να επηρεάζεται αρνητικά κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Το ποσοστό αυτό ανέρχεται στο 50% για την Ελλάδα. Ένα ποσοστό της τάξης του 26% αναμένει ότι αυτό πρόκειται να συμβεί στο επόμενο διάστημα – με τους ερωτηθέντες να απαντούν στην ίδια κατεύθυνση κατά 30% στην Ελλάδα.
Παρά τον οικονομικό αντίκτυπο της πανδημίας, η πλειοψηφία των ερωτηθέντων (58%) πιστεύει ότι τα οφέλη για την υγεία που προέκυψαν από τα περιοριστικά μέτρα στη χώρα τους υπερτερούν της οικονομικής ζημίας που πιθανώς αυτά επέφεραν. Με τη δήλωση αυτή φαίνεται να συμφωνεί το 55% των πολιτών στην Ελλάδα.
Ως προς τα μέτρα που έχει λάβει η ΕΕ, το 84% των Ελλήνων και 8 στους 10 Ευρωπαίοι έχουν ακούσει, δει ή διαβάσει κάτι σχετικά με τις ενέργειες της ΕΕ ως απάντηση στην πανδημία, ενώ σχεδόν οι μισοί ερωτηθέντες (48%) σε ευρωπαϊκό επίπεδο γνωρίζουν ποια είναι αυτά τα μέτρα.
Ωστόσο, μόνο το 48% των πολιτών της ΕΕ κατά μέσο όρο δηλώνουν ικανοποιημένοι με τα μέτρα (41% στην σε Ελλάδα), ενώ το 50% είναι δυσαρεστημένο, ποσοστό που ανέρχεται στο 58% για την Ελλάδα.
Ομοίως, μόνο το 37% των ερωτηθέντων στην Ελλάδα και 44% των πολιτών της ΕΕ δηλώνουν ικανοποιημένοι με τον βαθμό αλληλεγγύης μεταξύ των κρατών μελών στην καταπολέμηση της πανδημίας.
Συνολικά πάντως, η θετική αξιολόγηση της εικόνας της ΕΕ παραμένει σε ένα από τα υψηλότερα επίπεδά που έχει καταγραφεί την τελευταία δεκαετία. Στην Ελλάδα, θετική εικόνα έχει το 40% των ερωτηθέντων, με το 36% να δηλώνει ότι έχει ουδέτερη εικόνα και το 24% αρνητική. Κατά μέσο όρο στην ΕΕ οι μισοί πολίτες (48%) έχουν θετική εικόνα για την ΕΕ. Ένα επιπλέον ποσοστό 35% έχει ουδέτερη εικόνα, ενώ μόνο το 17% δηλώνει ότι η εικόνα που έχει για την ΕΕ είναι αρνητική.
Οι Ευρωπαίοι ζητούν αλλαγή
"google ad"
Ακολούθως, το 64% των ερωτηθέντων στην Ελλάδα (70% στην ΕΕ) δηλώνουν στην έρευνα αυτή ότι τάσσονται γενικά υπέρ της ΕΕ.
Ωστόσο, λιγότερο από το ένα τέταρτο των Ευρωπαίων (23%), τάσσεται υπέρ της ΕΕ “όπως αυτή έχει διαμορφωθεί μέχρι στιγμής” – σημειώνοντας πτώση τεσσάρων μονάδων από τον Νοέμβριο/Δεκέμβριο 2020.
Περίπου το ήμισυ των ερωτηθέντων στην Ελλάδα (49%) δηλώνει ότι είναι “υπέρ της ΕΕ, αλλά όχι όπως έχει διαμορφωθεί μέχρι στιγμής”. Το ποσοστό αυτό είναι κοντά στο αντίστοιχο ποσοστό στην ΕΕ (47%). Επιπλέον, στην Ελλάδα, μόλις 15% τάσσονται υπέρ της ΕΕ “όπως αυτή έχει διαμορφωθεί μέχρι στιγμής”.
Τα αιτήματα
Το 77% των ερωτηθέντων στην Ελλάδα (74% στην ΕΕ) επιθυμούν η ΕΕ να αποκτήσει περισσότερες αρμοδιότητες στην αντιμετώπιση κρίσεων όπως η πανδημία Covid-19, συμπεριλαμβανομένου ενός 29% που “συμφωνεί απόλυτα” με την ιδέα (28% στην ΕΕ).
Ερωτώμενοι σχετικά με τους τομείς στου οποίους πρέπει να δώσει προτεραιότητα η ΕΕ για την καταπολέμηση της πανδημίας, στην Ελλάδα, στην πρώτη θέση με 44% ισοψηφούν η ανάγκη να δοθεί η δυνατότητα στα κράτη-μέλη να στηρίξουν τις επιχειρήσεις και τους εργαζομένους που επλήγησαν από την πανδημία και επενδύσεις περισσότερων πόρων στην οικονομία για μια δίκαιη και βιώσιμη ανάπτυξη σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ.
Στη δεύτερη θέση βρίσκεται στην Ελλάδα η ταχεία πρόσβαση σε ασφαλή και αποτελεσματικά εμβόλια (33%) και στην τρίτη θέση, η ανάπτυξη μιας ευρωπαϊκής πολιτικής υγείας (29%).
Σε επίπεδο ΕΕ, οι ερωτηθέντες αναφέρουν ως σημαντικότερο την ταχεία πρόσβαση σε ασφαλή και αποτελεσματικά εμβόλια για όλους τους πολίτες της ΕΕ (39%). Στη λίστα των προτεραιοτήτων ακολουθεί η διάθεση περισσότερων χρημάτων στην ανάπτυξη θεραπειών και εμβολίων (29%), η καθιέρωση μιας ευρωπαϊκής στρατηγικής για τη διαχείριση κρίσεων (28%) και η ανάπτυξη μια ευρωπαϊκής πολιτικής για την υγεία (25%).
Οι Έλληνες πολίτες απαντούν ακόμη (με ποσοστό 67%) πως η λήψη μέτρων για τη στήριξη της οικονομίας και τη δημιουργία θέσεων εργασίας, πρέπει να είναι η πρώτη προτεραιότητα των ευρωβουλευτών.
Η δημόσια υγεία βρίσκεται στη δεύτερη θέση (60%), ενώ τα μέτρα κατά της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού κατατάσσονται τρίτα (54%).
Σε επίπεδο ΕΕ, οι πολίτες εκφράζουν την επιθυμία οι εκλεγμένοι αντιπρόσωποί τους να δώσουν προτεραιότητα στη δημόσια υγεία (49%).
Ακολουθούν η καταπολέμηση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού (39%), τα μέτρα στήριξης της οικονομίας και η δημιουργία θέσεων εργασίας (επίσης με 39%), καθώς και η δράση κατά της κλιματικής αλλαγής (34%).
Το Ευρωβαρόμετρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για την άνοιξη του 2021 διεξήχθη από την 1η Μαρτίου μέχρι τις 12 Απριλίου σε 27 κράτη μέλη της ΕΕ. Η έρευνα πραγματοποιήθηκε δια ζώσης και ολοκληρώθηκε με διαδικτυακές συνεντεύξεις όπου αυτό ήταν απαραίτητο, δεδομένων των περιορισμών λόγω πανδημίας.
Η έρευνα πραγματοποιήθηκε μεταξύ 16 Μαρτίου και 12 Απριλίου και στις 27 χώρες της Ε.Ε. Οι συνολικά 26.669 ερωτηθέντες αντλήθηκαν ως αντιπροσωπευτικό δείγμα από τον γενικό πληθυσμό ηλικίας 15+.