Σε αντίθεση με τη γενική τάση που επικρατεί στις χώρες του ΟΟΣΑ, στην Ελλάδα το 2017 αυξήθηκε και πάλι, δεύτερη συνεχή χρονιά, η μέση επιβάρυνση του εργαζομένου από φόρους και ασφαλιστικές εισφορές, η λεγόμενη φορολογική «σφήνα».
Τα στοιχεία του ΟΟΣΑ στην έκθεσή του για τη φορολόγηση των μισθών, που δόθηκε χθες στη δημοσιότητα, επιβεβαιώνουν ότι η υπερφορολόγηση του Ελληνα μισθωτού καλά κρατεί και ενισχύεται, ιδίως στις οικογένειες με παιδιά, των οποίων οι ελαφρύνσεις είναι ασήμαντες σε σύγκριση με άλλες χώρες. Ετσι, φτάνει η φορολογική επιβάρυνση των οικογενειών να ξεπερνά ακόμη και τα επίπεδα των σκανδιναβικών χωρών.
Μάλιστα, σε πείσμα των κυβερνητικών ισχυρισμών περί ενίσχυσης των μέτρων κοινωνικής πολιτικής, η εικόνα για τις οικογένειες επιδεινώθηκε και το 2017.
Απογοητευτική η σύγκριση
Συγκεκριμένα, μερικά βασικά χαρακτηριστικά του φορολογικού προφίλ του Ελληνα μισθωτού, σε σύγκριση με των άλλων ανεπτυγμένων κρατών-μελών του ΟΟΣΑ, όπως προκύπτουν από την έκθεση, είναι τα εξής:
• Η μέση επιβάρυνση του Ελληνα μισθωτού (χωρίς οικογένεια) από φόρους και ασφαλιστικές εισφορές ήταν το 2017 το 40,8% της αμοιβής του (περιλαμβανομένων των ασφαλιστικών εισφορών του εργοδότη), έναντι 40,5% το 2016 (και 38,8% το 2000). Κατά μέσον όρο στις 35 χώρες του ΟΟΣΑ η αντίστοιχη μέση επιβάρυνση ήταν 35,9% , από 36% ένα χρόνο πριν (και 37% το 2000). Η επιβάρυνση στην Ελλάδα, έπειτα από ένα άλμα που πραγματοποίησε τα πρώτα μνημονιακά χρόνια, άρχισε να υποχωρεί για να επανέλθει σε ανοδική τροχιά από το 2015.
• Η αντίστοιχη μέση επιβάρυνση του ζευγαριού με έναν μέσο μισθωτό και δύο παιδιά έφτασε το 38,98% το 2017, έναντι 38,65% ένα χρόνο πριν και η Ελλάδα κατέλαβε τη δεύτερη υψηλότερη θέση στον ΟΟΣΑ, μετά τη Γαλλία με ποσοστό 39,44%. Αξίζει να σημειωθεί ότι η Ελλάδα προηγείται της Φινλανδίας, όπου η σχετική επιβάρυνση είναι 38,4% και της Σουηδίας όπου διαμορφώνεται στο 38,2%. Το 2016 η Ελλάδα κατείχε την τέταρτη θέση, αλλά το 2017 «αναβαθμίστηκε» στη δεύτερη. Ο μέσος όρος των χωρών του ΟΟΣΑ είναι 26,1%.
• Το παραπάνω εξηγείται επειδή, όπως αναφέρει η έκθεση, οι φορολογικές ελαφρύνσεις λόγω παιδιών και τα οικογενειακά επιδόματα στην Ελλάδα οδηγούν σε μείωση της επιβάρυνσης του εργαζομένου με δύο παιδιά έναντι του μεμονωμένου μόνο κατά 1,8 ποσοστιαία μονάδα, ενώ στις χώρες του ΟΟΣΑ κατά μέσον όρο μειώνει την επιβάρυνση κατά 9,8 ποσοστιαίες μονάδες.
Ο καθαρός συντελεστής
• Αν υπολογισθεί η επιβάρυνση του εργαζομένου ως ποσοστό των μεικτών αποδοχών του (χωρίς να προστίθενται οι εισφορές των εργοδοτών, όπως γίνεται στη «σφήνα»), ο καθαρός φορολογικός συντελεστής, όπως τον ονομάζει ο ΟΟΣΑ, για έναν μέσο εργαζόμενο χωρίς παιδιά ήταν 26% το 2017, έναντι 25,5% στον ΟΟΣΑ. Με άλλα λόγια, ο εργαζόμενος αυτός παίρνει στο σπίτι του το 74% του μεικτού μισθού του έναντι 74,5% του μέσου όρου στον ΟΟΣΑ.
• Αντίστοιχα, ο καθαρός φορολογικός συντελεστής για παντρεμένο εργαζόμενο με δύο παιδιά στην Ελλάδα διαμορφώνεται, αφού ληφθούν υπ’ όψιν οι φορολογικές ελαφρύνσεις λόγω παιδιών και τα επιδόματα, στο 23,7% το 2017 από 23,4% ένα χρόνο πριν, έναντι 14% κατά μέσον όρο στον ΟΟΣΑ και η χώρα μας καταλαμβάνει έτσι την 5η υψηλότερη θέση μεταξύ των 35 κρατών-μελών του διεθνούς οργανισμού. Αυτό σημαίνει, όπως επισημαίνει ο Οργανισμός, ότι αυτός ο μέσος παντρεμένος εργαζόμενος με τα δύο παιδιά στην Ελλάδα φέρνει στο σπίτι το 76,3% του μεικτού μισθού του, σε σύγκριση με το 86% του μέσου όρου στις χώρες του ΟΟΣΑ.