Tου Αντ. Χαρχαλάκη
λογοτέχνη – ερευνητή – ποιητή
Α’
Μακριά από το γράφοντα, κάθε πρόθεση άρθρωσης σοβινιστικού δηλ. εθνικιστικού λόγου! Μια και υφιστάμεθα όμως μια αήθη επίθεση πολιτιστικής – πολιτισμικής αλλοτρίωσης, θεωρώ πως πρέπει να ομολογούμε την Αλήθεια! Ασχέτως αν κάποιοι (από τα λαϊκά ή τα υψηλά στρώματα ) διαρρήξουν τα ιμάτιά τους, για τα «καινά δαιμόνια» που ίσως νομιστεί πως εισάγει το παρόν, ή είναι ενάντια σε καθιερωμένες δοξασίες. Πρέπει να πω, ότι ουδείς δικαιούται, εν ονόματι ουδενός κινήτρου, να πολεμά και να αποσιωπά τι σημαίνουν η ελληνική σκέψη και γλώσσα και η διεθνής της εμβέλεια! Οι οποιοιδήποτε πολέμιοι της όμως, δεν μπορούν να θαμπώνουν, μέχρι αφανισμού, το ανέσπειρο φως της Ελληνικής σκέψης που διαχρονικά λάμπει και πέραν της χώρας στην οποία γεννήθηκαν οι φωτοδότες προπάτορές μας. Να πω, έτσι ενδεικτικά χώρες που στα πανεπιστήμιά τους έχουν έδρες αρχαίων ελληνικών, αλλά και νέας ελληνικής γλώσσας και διαχρονικής κουλτούρας! Σήμερα υπάρχουν πάνω από πεντακόσιες πανεπιστημιακές έδρες αρχαίων ελληνικών σε ολόκληρο τον κόσμο! Κάτι που δείχνει την διαχρονικότητα της γλώσσας μας. Από την Ουρουγουάη μέχρι την Κίνα (Σαγκάη – Πεκίνο), Ινδία, Μαλαισία, Βόρειο και Νότιο Αφρική, όπου εκτός της εκμάθηση της αρχαίας ελληνικής, απαγγέλουν από μνήμης τα έπη του Ομήρου!! Εμείς το μπορούμε;
Επειδή η πνευματική εργασία και προσφορά, σημαίνουν (και πρέπει να σημαίνουν) προσωπική εντιμότητα και θάρρος, θα κατονομάσω τους σκοτεινούς κύκλους που προανέφερα. Και θα το τονίσω στο τέλος του κειμένου μου, μεταφέροντας αποσπάσματα από ομιλία κορυφαίου ιεράρχη. Που αποσιώπησε την ελληνική σκέψη και την προσφορά της σε όλους τους τομείς του πνεύματος και της επιστήμης. Πρέπει να πω, εν προκειμένω πως όπου ακμάζει η φιλοσοφία – κορυφαίο παράγωγο της ελληνικής σκέψης – εξαφανίζεται, ή εν πάση περιπτώσει υποχωρεί η Θεοκρατία. Ο λόγος, όπως αρθρώθηκε από το πάνθεον των Ελλήνων φιλοσόφων, δρα καταλυτικά ενάντια στην πλάνη, που δημιουργεί γονυπετή και τρομαγμένα ανθρώπινα όντα! Είναι πλειάδα οι Έλληνες σοφοί που άρθρωσαν αυτό τον Λόγο, κόντρα στα παραπαίοντα – κι όμως αφομοιώσιμα!! – ψεύδη. Να σας αναφέρω, μερικά, από τα εκατοντάδες ονόματα που ελάμπρυναν τον κλασσικό μας και αναντικατάστατο πολιτισμό: Σωκράτης, Πλάτων, Επίκουρος, Ηράκλειτος, Αναξαγόρας, Αριστοτέλης, Πυθαγόρας, Διαγόρας ο Μήλιος, Εμπεδοκλής και άλλοι κορυφαίοι και ελάσσονες. Όμως οι από Μεσαιωνικός σκότος έμφορτοι λογιώτατοι παλαιοτέρων περιόδων, χαρακτηρίζουν αυτές τις κορυφές της πανανθρώπινης σοφίας, «Κυνικά καθάρατα»!! Και πέραν αυτών των… εξυπνάκηδων, το λεγόμενο – χωρίς να είναι – ελληνικό Βυζάντιο, εις ουδένα επέτρεπε να φιλοσοφεί!!! Να πούμε, πως ο αυτοκράτορας Ιουστινιανός, με αυτοκρατορικό διάταγμα, έκλεισε την φιλοσοφική σχολή Αθηνών, που ήταν ο πνευματικός φάρος των χρόνων εκείνω, εν μέσω μιας γεωγραφικής περιφέρειας με αδιαπέραστο πνευματικόν σκότος! Θέλετε να μάθετε σε τι… υπόληψη είχαν τους σοφούς του ελληνισμού οι Βυζαντινοί λόγοι της εποχής εκείνης; Ένας από τους κορυφαίους απολογητές του χριστιανισμού, ο Τατιανό, (λίγους μετά Χριστόν αιώνες) έγραφε στο έργο του με τίτλο: «Προς Έλληνες», τα εξής: «Ο Πλάτων ήταν κοιλιόδουλος», «Ο Αριστοτέλης ήταν κόλαξ του Μεγ. Αλεξάνδρου», «Ο Ηράκλειτος ήταν αμαθής. Η φιλοσοφία του ήταν Ηρακλείτιον σκότος», « Ο Εμπεδοκλής ήταν αλαζών», «Ο Δημόκριτος ήταν ……………… δηλαδή ανόητος! Όσο για τον Πυθαγόρα, έγραφε: «Δεν ρίπτετε εις τον βόθρον τα υπομνήματά της κακίας μαζί με τον ποιήσαντα Πυθαγόρα;» Προφανώς εννοούσε και τα ανυπέρβλητα μαθηματικά πονήματα του Πυθαγόρα και φυσικά τον Πυθαγόρειο πίνακα. Πρέπει επίσης να πούμε , πως όλα που αφορούσαν τους σοφούς εκείνους, επέσυραν τον ……….. διωγμό τους από το Βυζάντιο, τον Ανατολικό Μεσαίωνα δηλαδή , αλλά και προγενεστέρως.
Σήμερα , παρά την αποδεδειγμένη σοφία, αλλά και τις εφαρμογές στα Μαθηματικά, στην Πυρηνική φυσική στην Ιατρική κι άλλους κλάδους, τα έργα των σοφών αυτών, μπορεί να μην διώκονται όμως κι όταν δεν αποσιωπούνται οι ίδιοι από την επίσημη παιδεία, του ελληνικού κρατιδίου, ωστόσο αγνοούνται εσκεμμένα από τους αξιωματούχους του κλήρου, γιατί δεν συμφέρει ούτε απλή μνεία τους να γίνεται. Όταν π.χ. λέει ο Ηράκλειτος πως «Κόσμον τόνδε ουδείς εποίησεν…», μπορεί να το δεχτεί κάθε απολογητής του δόγματος, που μιλούν όλοι τους για την δημιουργία του κόσμου, από το υπέρτατο ον σε έξι ημέρες; Και το φέρνω έτσι σαν παράδειγμα. Όμως πρέπει να προσθέσω, πως παρά την κληρονομιά που μας κληροδότησε η Ελληνική σκέψη, ο σημερινός Έλληνας ή Ρωμιός, παραμένει αθεράπευτα Βυζαντινός! Κι αυτό το δίνω μ’ ένα τετράστιχο από το ποίημά μου «Ο Ρωμιός»:
«Να συστηθώ: είμαι Ρωμιός Κωνσταντινοπουλίτης / απ’ το λιβάνι της Αγιά Σοφιάς ντοπαρισμένος/ της Νότιας εσχατιάς των Μπαλκανίων πολίτης/ και με της ψωροκώσταινας το γάλα αναθρεμμένος» (Συνεχίζεται)
Β’
Και το ανήκουστο είναι, πως γίνεται μια αθόρυβη προσπάθεια να αντιπαραβληθεί στην Ακρόπολη των Αθηνών (και όχι μόνο), το Ασιατικό δομικό μοντέλο της «Αγίας του Θεού Σοφίας?»!! Πρόκειται για μια απέραντη και νοσηρή μεθοδολογία, να βρούμε την … εθνική μας ταυτότητα σ’ αυτό το ναό, ενώ υπάρχει στην Ακρόπολη των Αθηνών, στην Επίδαυρο, στους Δελφούς και τόσους ακόμη τόπους, καθαρά ελληνικών δομικών μοντέλων, αλλά και φωτεινής (πραγματικά και μεταφορικά) αίγλης και λάμψης!! Και μια που μιλάμε για απτά δημιουργήματα, ορθώς και κάνουμε μνεία γενικώς, των επιστημονικών επιτευγμάτων των προγόνων μας, σε μια εποχή ιστορική , που οι σημερινοί επικυρίαρχοι της Ευρώπης, έτρωγαν βελανίδια του Μέλανος Δρυμού της Γερμανίας!
Όμως, αν και συμβαίνουν όλα που σας είπα, αν και μα κατάντησαν να αισθανόμαστε σαν φτωχοί συγγενείς των εταίρων (μας ) και των δανειστών (μας), αν και κινούμαστε από μικρόχαρες επιλογές, εν τούτοις μπορούμε και επιβάλλεται – έτσι σαν εθνική επένδυση – να εντρυφούμε στα νάματα της ελληνικής δεξαμενής σκέψης! Που μας έχει δώσει, εκτός από τα τόσα που επί τροχάδην ανέφερα, και το πλέον βέλτιστο πολιτικό αγαθό, δηλαδή τη Δημοκρατία. Αν και …. Κάποιο επιχειρούν να την αδειάσουν από περιεχόμενο… Που η αξία της πρέπει να αποτιμάται ισάξια με τα νάματα της ελληνικής σκέψης ! Αν αυτά τα απορρίψουμε, δια της λήθης, φοβούμαι πως θα μείνουμε «ανέστιοι και πένητες» κατά τον ποιητή! Και δεν θα ‘χουμε αντιστάσεις, στους κλυδωνισμούς των αγορών, σε μια εποχή λίαν κρίσιμη, που δοκιμάζει την αντοχή των υλικών, δηλαδή του λαού και των ατόμων, που το έθνος και η κοιτίδα των, στερεουνται από τους θεμέλιους λίθους των!! Μην μας διαφεύγει πως ζούμε σε εποχή παγκοσμιοποίησης που στοχεύει – και ως ένα βαθμό το ‘χει καταφέρει – να δημιουργήσει ένα παγκόσμιο πληθυσμιακό αχταρμά, προς χάριν των μεγίστων έως αλόγιστων κερδών, των ολίγων ενορχηστρωτών της εποχής μας. Ένας θυμόσοφος, ακούγοντας αυτά που σας λέω, θα μπορούσε να ρωτήσει: «Που πάμε ξυπόλητοι στ’ αγκάθια;» Όμως επειδή το προανέφερα, θα σας δώσω αποσπάσματα από ομιλία του κορυφαίου ιεράρχη Ιερώνυμου, κατά τον ενθρονιστήριο λόγο του, εις επήκοοντης πολιτικής και εκκλησιαστικής ηγεσίας. Είπε λοιπόν ο Μακαριότατος: «Η εκκλησία, πρέπει να ξαναβρεί τους τρόπους να κεντρίζει και να εμπνέει το ανθρώπινο πνεύμα! Όπως τότε που γονιμοποιούσε τις τέχνες και τις επιστήμες και γέννησαν πολιτισμό!! Τότε που και ο πέτρες μαρτυρούσαν το μεγαλείον της ορθόδοξης Θεολογίας, καθώς αυτή εκφραζόταν μέσω της αρχιτεκτονικής των Ναών και των Μοναστηριών. Τότε που η Αγία Σοφία ή τα μοναστήρια του Οσίου Λουκά του Δαφνίου, μαρτυρούσαν με την άρρητη γλώσσα του πολιτισμικού επιτεύγματος, περί της αναστημένης ελπίδας του ανθρώπου! Τότε που ο πεζός (κρατηθείτε) και ποιητικός λόγος, γέννησαν υψίστης πολιτισμικής αξίας, εκφράσεις του ανθρωπίνου πνεύματος, όπως ο Ακάθιστος ύμνος ή τα κείμενα των Πατέρων της εκκλησίας!» Είπατε τίποτε; Το ότι ο μακαριότατος δεν έβγαλε τσιμουδιά για την Ελλάδα και τους Έλληνες – που αποτελούν ωστόσο το πλήρωμα της εκκλησίας – δεν σας λέει τίποτε; Το ότι ο Ελληνικός πολιτισμός, προκαλεί τον παγκόσμιο θαυμασμό; Αυτό δεν αφορά και πολύ περισσότερο δεν δονεί τον μακαριότατο, την εκκλησία της χώρας μας, αλλά και ούτε τους κοσμικούς παρισταμένους ακροατές του! Λυπηρόν και ενδεικτικόν του συνεχούς πολέμου ενάντια στην ελληνική σκέψη, που έχει αρχίσει δυστυχώς να την εκτοπίζει από τις εθνικές και κοινωνικές μας ενασχολήσεις και τις προτεραιότητες!! Ασχέτως αν τα ιερά κείμενα (Βίβλος –Ευαγγέλια –Πράξεις Αποστόλων) έχουν μεταφραστεί από τη παλαιοεβραϊκή στην ελληνική! Την πιο πλούσια και πιο χυμώδη γλώσσα, που τα ‘φερε σε γνώση του «χριστεπώνυμου πληρώματος». Αν αυτό δεν είναι αχαριστία, τι είναι; Και πέραν τούτου, επιμένουν φορτικά, πως όσα τους αφορούν είναι υπεράνω της Κριτικής!
