Με αφορμή την απαλλαγή από τις κατηγορίες δύο λιμενικών έπειτα από τους ισχυρισμούς Μαροκινού αιτούντος ασύλου στην Ελλάδα ότι τον βασάνισαν με τη μέθοδο του εικονικού πνιγμού, η ισπανική εφημερίδα «El Diario» προχωρά σε ένα εκτενές ρεπορτάζ.
Στο δημοσίευμα τονίζεται πως σχεδόν όλες οι περιπτώσεις καταγγελίας τέτοιων περιστατικών από μετανάστες αν και αρχικά προκάλεσαν δικαστική έρευνα, τελικά δεν κατέληξαν πουθενά, ενώ αυτό το τελευταίο περιστατικό έχει προκαλέσει, σύμφωνα με την εφημερίδα, έναν νέο κύκλο συζητήσεων από τις ΜΚΟ για τα περιστατικά βίας εναντίον μεταναστών από δημόσιους λειτουργούς.
Το βασανιστήριο «υποβρύχιο»
«Οι λιμενικοί πήραν μια πλαστική σακούλα και μου έβαλαν το κεφάλι μου μέσα. Με το ένα χέρι μου την πίεζε σφιχτά γύρω από τον λαιμό. Δεν μπορούσα να αναπνεύσω. Επανέλαβαν αυτή τη διαδικασία τρεις φορές και τρεις φορές μου έκαναν τις ίδιες ερωτήσεις. Έπειτα, ένας από τους λιμενικούς έκανε μια κίνηση με το χέρι: “Φτάνει”». Αυτά είναι τα λόγια του Μαροκινού αιτούντος ασύλου στην Ελλάδα του οποίου το όνομα ξεκινά από Α. Η δημοσιογράφος Κλάρα Πάλμα Ερνάν για ευνόητους λόγους δεν αναφέρει το όνομά του, αλλά τονίζει προς τους ισπανούς αναγνώστες της ότι όσο κι αν δεν τον πιστεύουν, αυτό το περιστατικό εκτυλίχθηκε εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Μάλιστα, η γερμανική Μη Κυβερνητική Οργάνωση για τους πρόσφυγες «Pro-Asyl» παραθέτει στην «El Diario» λεπτομερή στοιχεία, αναφέροντας μεταξύ άλλων ότι το συγκεκριμένο περιστατικό έλαβε χώρα εν πλω, μεταξύ των νησιών Οινούσες και Χίος, πάνω σε ένα από τα σκάφη του Λιμενικού Σώματος, όταν το καλοκαίρι του 2007 βρήκαν ένα πλεούμενο με 48 μετανάστες και πρόσφυγες, που στερούνταν νομιμοποιητικών εγγράφων.
Η γερμανική ΜΚΟ τονίζει ότι ο Α. δεν ήταν ο μοναδικός από τους συγκεκριμένους μετανάστες που υπέστη βία από τους Έλληνες λιμενικούς οι οποίοι είχαν με σε πρώτο βαθμό καταδικαστεί, κάτι που επισημαίνει η ισπανική εφημερίδα, συμβαίνει πολύ σπάνια στη χώρα μας, αλλά εν τέλει σε δεύτερο βαθμό αθωώθηκαν στις αρχές Νοεμβρίου.
«Καταγγέλλω τι συνέβη, γιατί δεν θέλω άλλος άνθρωπος να υποφέρει τα ίδια με μένα. Δεν με ενδιαφέρει αν θα πάνε στη φυλακή ή αν θα χάσουν τη δουλειά τους. Αυτό που έχει σημασία είναι να καταλάβουν ότι διέπραξαν ένα λάθος και δεν πρέπει να το κάνουν και σε άλλους ανθρώπους» είχε καταθέσει ενώπιον της δικαιοσύνης το 2013 το θύμα. Μάλιστα, όπως αναφέρει η «El Diario», μια δικηγόρος από τη Χίο είχε παραδώσει όλα τα στοιχεία που είχε συγκεντρώσει για το περιστατικό σε νομικό εκπρόσωπο του Κέντρου Αποκατάστασης Θυμάτων Βασανιστηρίων στην Αθήνα, που είχε επισκεφθεί το νησί. Το «περιστατικό της Χίου», όπως είναι γνωστό, είχε τεκμηριωθεί με ιατρικά πιστοποιητικά, ενώ έχει συνταχθεί και μια έκθεση-καταπέλτης.
«Αυτό προκάλεσε μια εσωτερική έρευνα, πολύ ανεπαρκή για όλα αυτά τα περιστατικά τέτοιου τύπου τα τελευταία χρόνια. Κανένας δεν κλήθηκε για να καταθέση και δεν βγήκε κανένα αποτέλεσμα. Μόνο οι τοπικές αρχές συμμετείχαν, οι οποίες είπαν: “όλα έγιναν με τάξη”» αναφέρει στην ισπανική εφημερίδα ο Βασίλης Παπαδόπουλος, ένα από τα μέλη της Ομάδας Δικηγόρων, που παρέχει δωρεάν τις νομικές της υπηρεσίες σε πρόσφυγες.
«Θα σε σκοτώσουμε», φώναζαν οι λιμενικοί
Κατόπιν, ένα αντίγραφο της έρευνας εστάλη στον εισαγγελέα του Ναυτοδικείου Πειραιά, ο οποίος ξεκίνησε τις έρευνες έναν χρόνο αργότερα, και κάλεσε όλους τους εμπλεκόμενους. Σύμφωνα με την κατάθεση του Μαροκινού, κατά τη διάρκεια δύο ωρών τον βασάνισαν με τη μέθοδο του «υποβρυχίου», δηλαδή του προκάλεσαν ασφυξία με βύθισμα του κεφαλιού σε κουβά με νερό και με χρήση σακούλας. Του ζητούσαν να πει στοιχεία για το πλεούμενο που τους μετέφερε, αλλά ο ίδιος υποστηρίζει ότι η τακτική τους έμοιαζε να θέλει να τους εκφοβίσουν για να μην πουν τίποτα στην πραγματικότητα. Μάλιστα, ο ένας του έβαλε κι ένα πιστόλι στον κρόταφο, ενώ πολλές φορές όπλισε λέγοντας: «Θα σε σκοτώσουμε»..
Οπως αναφέρει η «El Diario» πανομοιότυπη καταγγελία έχει κάνει και ένας Ιρακινός, ο οποίος στο ρεπορτάζ αναφέρεται ως Β, και πλέον κατοικεί στη Νορβηγία όπου έχει προσφερθεί πολιτικό άσυλο. Μάλιστα, ο Β καταγγέλλει ότι εκτός από το «υποβρύχιο» έχει υποστεί βασανισμό και με taser με το οποίο χτυπούσαν με ηλεκτρικό ρεύμα το τραυματισμένο του πόδι. Ο ίδιος είχε τραυματιστεί κατά τη διάρκεια επίθεσης στην πατρίδα του όταν εργαζόταν εκεί ως δημοσιογράφος.
Συνήθης πρακτική τα βασανιστήρια
Η ισπανική εφημερίδα τονίζει ότι αυτά δεν είναι τα μοναδικά περιστατικά βίας των ελληνικών αρχών έναντι των μεταναστών και των προσφύγων. Μάλιστα, επικαλούμενη την Ομάδα Δικηγόρων, η Ισπανή δημοσιογράφος αναφέρει ότι πρόκειται για συνήθη πρακτική. Δυστυχώς, όμως, η Ομάδα Δικηγόρων δύσκολα μπορεί να εντοπίσει τα θύματα, για να μιλήσουν ανοιχτά για τα περιστατικά αυτά, καθώς πλέον είναι διασπαρμένα σε διάφορες χώρες της Ευρώπης.
Στην περίπτωση του Α., η δικαστική απόφαση σε πρώτο βαθμό ήταν μια «ισορροπημένη απόφαση» κατά τον δικηγόρο Βασίλη Παπαδόπουλο, ο οποίος όμως, τονίζει ότι δευτεροβάθμια ο εισαγγελέας κατά την αγόρευσή του υποστήριξε ότι η εφαρμογή του βασανιστηρίου «υποβρύχιο» αποτελεί στοιχείο περιττής εκπαίδευσης και πως οι κατηγορούμενοι αρνήθηκαν πως έχουν λάβει τέτοιου είδους κατάρτιση, όπως του εικονικού πνιγμού και άλλων τέτοιων τεχνικών. Μάλιστα, σύμφωνα με τον κ. Παπαδόπουλο, ο εισαγγελέας κατηγόρησε εμμέσως το θύμα ότι είχε «θυμώσει» με τους άνδρες της Ελληνικής Ακτοφυλακής επειδή τον είχαν υπό κράτηση, ενώ φέρεται να υπονόησε πως ο Α. είναι ένα πιόνι μιας διεθνούς συνωμοσίας για να πληγεί η εικόνα της Ελλάδας στο εξωτερικό.
«Οι αρχές δεν έχουν κάνει καμία προσπάθεια να καλέσουν ως μάρτυρες τους δικηγόρους που είχαν πρώτοι μιλήσει με τα θύματα» καταγγέλλει στην ανακοίνωσή της η Διεθνής Αμνηστία η οποία καλεί στη «δημιουργία ενός πραγματικά ανεξάρτητου οργανισμού» για την καταγγελία και την αποτελεσματική δράση απέναντι στην πολιτική αυθαιρεσία.
Μια σταγόνα στον ωκεανό
Το ρεπορτάζ της Κλάρα Πάλμα Ερνάν δεν σταματά στο συγκεκριμένο περιστατικό το οποίο χαρακτηρίζει ως «μια σταγόνα στον ωκεανό», αλλά αναφέρει πλήθος άλλων καταγγελιών, λέγοντας ότι πολλές και διαφορετικές οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων έχουν καταγγείλει εκατοντάδες περιστατικά κακομεταχείρισης, συμπεριλαμβανομένων και βασανιστηρίων, από την αστυνομία και το λιμενικό προς κρατούμενους μετανάστες και πρόσφυγες.
Σύμφωνα με την εφημερίδα που επικαλείται το Human Rights Watch, τα περισσότερα από τα περιστατικά καταγγέλλονται κατά τις επιχειρήσεις -σκούπα, όπως Ξένιος Ζευς, που ξεκίνησε το καλοκαίρι του 2012, και είχε στόχο να προωθήσει τις επαναπροωθήσεις των μεταναστών που στερούνται νομιμοποιητικών εγγράφων στην πατρίδα τους.
Το ρεπορτάζ κάνει αναφορά για την έκθεση που εξέδωσε τον προηγούμενο μήνα η Επιτροπή κατά των Βασανιστηρίων του Συμβουλίου της Ευρώπης που ανέφερε για τους 24 σταθμούς και διασυνοριακά κέντρα, τα εννέα κέντρα κράτησης μεταναστών και τις επτά φυλακές της Ελλάδας ότι οι συνθήκες είναι «εντελώς απαράδεκτες», ενώ υπήρκε σαφής αναφορά για σωματική κακοποίηση από τους φύλακες.
Ωστοσο, επισημαίνει το δημοσίευμα, μόνο ελάχιστες είναι οι περιπτώσεις που φτάνουν μέχρι τη δικαιοσύνη, όπως εκείνη του Τούρκου πολιτικού πρόσφυγα ο οποίος κρατείτο στην Κρήτη από το 2001 και ειχε επανειλημμένως βιαστεί και κακοποιηθεί από διάφορους φρουρούς. Μάλιστα, η εφημερίδα θυμίζει στους αναγνώστες ότι στις 17 Ιανουαρίου του 2012, η Ελλάδα καταδικάσθηκε από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων για παραβίαση του άρθρου 3 το που ορίζει την απαγόρευση των βασανιστηρίων και κλήθηκε να πληρώσει 50.000 ευρώ.
«Για τους δικαστές είναι πολύ δύσκολο να καταδικάσουν τους αξιωματικούς του λιμενικού, ένα σώμα το οποίο είναι διαχωρισμένο με στρατιωτικές δομές από τη μία πλευρά και αστυνομικά καθήκοντα από την άλλη» παραδέχεται ο Βασίλης Παπαδόπουλος ο οποίος τονίζει ότι πρόκειται για διαρθρωτικό πρόβλημα.
Το Φραμακονήσι
Η Ισπανή δημοσιογράφος θυμήθηκε και την πρόσφατη περίπτωση στο Φαρμακονήσι, όπου 11 γυναίκες και τρεις παιδιά πνίγηκαν στα νερά του Αιγαίου. Παραθέτει δε, και τις αναφορές και τις καταγγελίες από τους επιζήσαντες της τραγωδίας για τους άνδρες του Λιμενικού οι οποίοι κατηγορήθηκαν ότι αδιαφόρησαν, ολιγώρησαν και αρνήθηκαν να παράσχουν βοήθεια. Η δημοσιογράφος τονίζει ότι τον Ιούλιο η υπόθεση μπήκε στο Αρχείο λόγω έλλειψης αποδεικτικών στοιχείων.
Οι ματωμένες φράουλες της Μανωλάδας
Τον ίδιο μήνα, το δικαστήριο της Πάτρας αθώωσε τελεσίδικα τους δύο από τους τέσσερι δράστες που πυροβόλησαν τους Μπαγκλαντεσιανούς μετανάστες στη Μανωλάδα οι οποίοι μάζευαν τις «ματωμένες φράουλες». Η εφημερίδα κάνει λόγο για «ρατσιστικό σκάνδαλο».
Η περίπτωση της Αμυγδαλέζας
Η «El Diario» αναφέρεται και στην περίπτωση της Αμυγδαλέζας με τους «65 της Αμυγδαλέζας», μια ομάδα 65 μεταναστών του κέντρου κράτησης, να έχουν τον περασμένο Αύγουστο προχωρήσει σε εξέγερση. Σύμφωνα με την ΚΕΡΦΑΑ (Κίνηση Ενάντια στον Ρατσισμό και τη Φασιστική Απειλή), οι μετανάστες αντιδρούν για την έλλειψη διερμηνέων και τη σωματική βία των αστυνομικών εναντίον τους.
Στις 16 Νοεμβρίου, οι μετανάστες ανακοίνωσαν ότι θα απέχουν και από το συσσίτιο, έπειτα από τον θάνατο ενός Αφγανού κρατουμένου εξ αιτίας της έλλειψης ιατρικής βοήθειας και κάλυψης, καταγγέλλοντας μια άνευ προηγουμένου αστυνομική βία εναντίον των κρατουμένων.