«Γεννηθήκαμε από τη νύχτα, σ’ αυτήν ζούμε, σ’ αυτήν θα πεθάνουμε, αλλά το φως θα έρθει αύριο για τους πολλούς.»
Στις 21 Δεκεμβρίου 2012, ημέρα που σύμφωνα με πολλούς τελείωνε το ημερολόγιο των μάγιας και και μαζί με αυτό και ο κόσμος, 40.000 ζαπατίστας κατέβηκαν από τα βουνά και τις κοινότητές τους σε μια τεράστια πορεία σε πέντε δήμους της Τσιάπας -τους ίδιους δήμους που κατά την εξέγερση του 1994 είχε καταλάβει ο Ζαπατιστικός Στρατός Εθνικής Απελευθέρωσης (EZLN). Υπομένοντας την καταρρακτώδη βροχή και το κρύο, χιλιάδες ιθαγενείς -πάρα πολλοί νέοι και παιδιά- από τις κοινότητες-βάσεις στήριξης του ζαπατιστικού στρατού έκαναν την εμφάνισή τους στην μεγαλύτερη από τις πορείες μετά την εξέγερση το 1994 και σιωπηλά κατέλαβαν τις κεντρικές πλατείες των δήμων Οκοσίνγκο, Σαν Κριστόμπαλ δε λας Κάσας, Παλένκε, Αλταμιράνο και Λας Μαργαρίτας. H συγκέντρωση των χιλιάδων εξεγερμένων ζαπατίστας ήταν μια χειρονομία δύναμης και οργάνωσης που έλαβε χώρα σε πλήρη σιωπή· το μόνο που μιλούσε ήταν οι αριστερή σηκωμένη γροθιά των συγκεντρωμένων καθώς περνούσαν μπροστά από τις σημαίες του Μεξικού και του EZLN.
18 χρόνια μετά την εξέγερση, 18 χρόνια καθημερινής οργάνωσης στις κοινότητες και τα Συμβούλια Καλής Διακυβέρνησης, 18 χρόνια αντιμέτωποι με τις καθημερινές στρατιωτικές και παραστρατιωτικές επιθέσεις, τις δολοφονίες, τις φυλακίσεις, τα βασανιστήρια και τις εξαφανίσεις, η παρουσία των ζαπατίστας ήταν η καλύτερη απόδειξη της εσωτερική τους δύναμης και της αποτυχίας των νεοφιλελεύθερων αυταρχικών κυβερνήσεων του Μεξικού να τους εξολοθρεύσουν. Διαδήλωσαν μέσα στη σιωπή. Μια σιωπή που ακούστηκε ωστόσο πολύ δυνατά. Μια σιωπή που αντιπροσωπεύει τα 18 χρόνια οργάνωσης της αυτονομίας τους στην παραγωγή της τροφής, την εκπαίδευση, την υγεία, τη συλλογική ζωή. Με τον ίδιο τρόπο που τότε σκέπασαν τα πρόσωπά τους για να γίνουν ορατοί, έτσι ακριβώς σιώπησαν για να ακουστούν.
Η σιωπηλή παρουσία των εξεγερμένων ζαπατιστικών κοινοτήτων στις πέντε κεντρικές πόλεις της Τσιάπας έχει και μια περαιτέρω ιδιαίτερη σημασία για την πολιτική ζωή του Μεξικού. Σε μια κρίσιμη χρονική περίοδο για την κοινωνική αντίσταση στο Μεξικό που χαρακτηρίζεται α) από την επιστροφή στην εξουσία του Επαναστατικού Θεσμικού Κόμματος (PRI) και των ακροδεξιών αυταρχικών μεθόδων καταστολής και ελέγχου (γεγονός που φάνηκε από την τρομερή καταστολή της μεγάλης πορείας που οργανώθηκε στην πρωτεύουσα την 1 Δεκέμβρη 2012 ενάντια στον νέο Πρόεδρο του Μεξικού, Πένια Νιέτο, με δεκάδες τραυματίες και εκατοντάδες συλληφθέντες), β) τον ακραίο αποκλεισμό και την περιθωριο ποίηση όλο και μεγαλύτερου ποσοστού του πληθυσμού και γ) την κρίση και την αποσύνθεση της θεσμικής αριστεράς, οι ζαπατίστας παρουσιάζονται ως απρόσκλητοι καλεσμένοι στο πολιτικό παιχνίδι της χώρας. Απέναντι στα νέα μέτρα που αφορούν ευρείες μεταρρυθμίσεις σε όλους τους κοινωνικούς τομείς, στην παιδεία, στα εργασιακά δικαιώματα, σε ό,τι αφορά την εναπομείνασα κοινοτική γη (ejidos), τον εκτοπισμό ιθαγενικών και αγροτικών πληθυσμών και την αρπαγή της γης τους από πολυεθνικές, την καταστολή και την ποινικοποίηση της κοινωνικής διαμαρτυρίας, η κινητοποίηση των ζαπατίστας αποτελεί μια ηχηρή διαμαρτυρία για το γεγονός ότι η μεξικανική κοινωνία παραμένει πάντοτε εκτός, αποκλεισμένη από τις πολιτικές αποφάσεις. Η προχτεσινή εμφάνιση των ζαπατίστας είναι η φωνή που, με τη σιωπή της, δηλώνει πως και στο Μεξικό ο αγώνας για τη ζωή και την αξιοπρέπεια συνεχίζεται.
Το μήνυμα που έστειλε στις 21 Δεκέμβρη 2012 η Παράνομη Επαναστατική Ιθαγενική Επιτροπή – Γενική Διοίκηση του Ζαπατιστικού Στρατού για την Εθνική Απελευθέρωση έλεγε τα εξής: (http://enlacezapatista.ezln.org.mx/2012/12/21/comunicado-del-comite-clandestino-revolucionario-indigena-comandancia-genera l-del-ejercito-zapatista-de-liberacion-nacional-del-21-de-diciembre-del-2012/)
«Ακούσατε;
Είναι ο ήχος του κόσμου τους, που καταρρέει.
Είναι ο ήχος του δικού μας κόσμου, που ξαναγεννιέται.
Την ημέρα που συνέβη το γεγονός, ήταν νύχτα
Και νύχτα θα είναι όταν θα έρθει εκείνη η μέρα».*
ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ!
ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ!
ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ!
Από τα βουνά του Νοτιοανατολικού Μεξικού
Για την Παράνομη Επαναστατική Ιθαγενική Επιτροπή – Γενική Διοίκηση του EZLN
Εξεγερμένος Υποδιοικητής Μάρκος
Μεξικό, Δεκέμβριος 2012